Morgunblaðið - 07.12.1934, Blaðsíða 2

Morgunblaðið - 07.12.1934, Blaðsíða 2
 M0RGUNBLAÍI# Föstmdagíim 7. des. 1934. liltorgitttWa&ií' Útgef.: H.f. ÁTvakur, Reykjavlk. Rltatjórar: J6n KJartansson, Valtýr Stefánaaon. RltstJórn og afgreiSala: Austurstræti 8. — Siml 1800. Auglýsingastjóri: B. Hafberg. Auglýsingaskrlfstofa: Austurstrætl 17. — Siml 3700. Helmasfmar: Jön KJartansson nr. 3743. Valtýr Stefánsson ar. 4220. Árnl 6la nr. 3045. E. Hafberg nr. 3770. Áakriftagjald: Innanlands kr. 2.00 & mánufll. Utaniánds kr. 2.50 á mánuðl í lauaasölu 10 aura eintakiS. 20 aura meO Lesbðk. 1O0 Tröppuganga sósíalista í skatta- hækkunum virðist eiga að verða fast Og ákveðið 100%. Svo er það á eldspýtunum og sem næst á tekju -og eignaskattinum. Og' svo á það að verða á bensíninu. Hjer verður þó ekki gert sjer- etaklega að úmtalsefni annað en bensínið, því það er óneitanlega nauðsynjavara, eða svo mun þeim bændum virðast, sem verða að flytja alt úr kaupstað og í kaup- stað á bifreið. Það er ekki fyrirferðarmikið frumvarp stjómarinnar um hækk- unina á bensínskattinum. Aðeins örfáar línur með greinargerð og öllu, og ósköp meinleysislegt á pappírnum, rjett eins og svipur- inn á Framsóknarmönnum, þegar þeir eru að biðja bændur að kjósa sig á þing. 1. grein frumvarpsins (og hún má heita að vera framvarpið alt) er svona: „1. gr. a í lögUm nr. 84, 6i júlí 1932 hljóði svo: Af bensíni 8 aura innflutn- ingsgjald af hverjum lítra“. En þótt frumyarpsgrein þessi sje lítil fyrirferðar, dregur hún þungt ánauðarhlass á eftir sjer. Bensínskatturinn er 4 aurar á lítra skv. gildandi lögum. Hækk- unin er því 100%, eða 4 aurar á lítra- Eftir síðustu innflutnings- skýrslum, en þær eru fyrir árið 1932, var flutt inn 5912 ton af bensíni það ár, en það eru 8098630 lítrar. Tollhækkunin á því inn- flutningsmagni nemur kr. 323945,20 og innflutningsgjaldið alt yrði þá á sama innflutnings- magni kr. 647,890,40 — sex hundr- uð fjörutíu og sjö þúsundir átta hundruð og níutíu krónur og fjörutíu aurar. Að þensíninnflutningurinn 1932 hafi verið meiri en líklegt er að hann verði á næstu árum er ó- sennilegt, því bxlanotkun fer alt- af í vöxt- En hvað sem um það er, þá er þessi skattur svo langt úr hófi, að engin orð eru til yfír það. Sýnir þetta hverja vægð í álögum stjómin ætlar bændum, sem þurfa að ferðast og flytja varaing sinn á landi. Þess- ar og þvílíkar munu gjafir sósíal- ista verða bændum til handa. Bændur hafa fagnað hverjum vegarspotta, sem lagður hefir verið, því án bílfærra vega finst þeim nú orðið, að þeir verða hálf- gerðir útlagar í sínu eigin landi. En nú virðist til lítils koma nýir vegir, ef jafnframt á að gera ó- fært að nota þá. ■saaft S&ýlaus andmæli gegn frumvafpifiii uan saltfiskseinkasnln. Hjer birtasft svör Sambands íslenskra fiskfram- leiðenda, bankastjóra Landsbankans og tveggja bankastjóra Utvegsbankans, viS brjefi því er sjávarútvegsnefnd neðri deildar sendi þessum aðilum, þar sem hún óskaði álits þeirra um frum- varp það, sem fyrir þingingu liggur um fiski- málanefnd, einkasölu á saltfiski o. fl. arnir samþykkir þeim fyrir sitt vel hefði mátt notast við það leyti, og leyfum vjer oss að fyrirkomulag, sem S. I. F. hefir skýrskota til þeirra. Það skal skapað, þar til menn hafi kom- að vísu viðurkent að fyrirkomu ist að fastri niðurstöðu um end- Álit Landsbankans. Landsbanki Islands. Reykjavík, 6. des. 1934. Álit þessara stofnana, sem mesta þekkingu hafa á fiskversl- un landsmanna, munu áreiðan- lega verða lesin með miklu at- hygli um land alt. Sjerstaklega munu menn veita eftirtekt hinu glögga og skil- Vjer höfum móttekið brJef merkilega áUti bankastjóra hmnar hv' sJutvn' Nd' Alþingis, Landsbankans. Þeir benda með da&s- ^9. f. m., þar sem hún svo skýrum rökum, að hverjum óskar umsagnar og álits vors heilvita manni er vorkunnarlaust um frv' td k um fiskimálanefnd, að skilja, á þann voða, sem þjóð útflutning á fiski, hagnýtingu vorri getur af því stafað einmitt markaða og fl. nú, ef farið verður út á þá braut, ®ns °& nefndinni mun vera sem stefnt er með frumvarpi kunnugt hefir undanfarið starf- rikisstjórnarinnar. Álit Sölusambandsins. SÖlusamband íslenskra fiskframleiðenda. Reykjavík, 5. des. 1934. Vjer höfum móttekið heiðrað brjef yðar, dags. 29. f. m., þar sem þjer spyrjist fyrir um álit okkar um frv. til 1. um fiski- málanefnd, sem nú liggur fyrir að hjer Sölusamband íslenskra fiskframleiðenda, sem bankam ir ásamt öðrum hafa átt þátt í að stofnað hefir verið, og hefir það ,haft á hendi sölu megin- hluta saltfiskframleiðslu lands- manna. Vjer lítum svo á, að S. í. F, hafi gert landsmönnum- mikið gagn, enda þótt finna megi eitthvað að fyrirkomulagi fjelagsskaparins og einatökum framkvæmdum hans, en úrang- urinn mundi hafa orðið: ennþá betri, ef útlendingar, moð aö- Alþingi. Með hliðsjón af framhalds- starfsemi'S. í. F. fáum við ekki annað sjeð, en öll líkindi sjeu á, að S. í. F. hljóti að leggjast niður, ef fiskimálanefnd verður lögfest, en hins vegar örðugt á þessu stigi málsins að gera sjer fylliiega ljóst, hver áhrif á fram haldsstarfsemi S. í. F. fram- koma frv. þessa kann að hafa, enda þótt það verði ekki samþ. á Alþingi. Að öðru leyti leyfum vjer oss að vísa til síðustu ársskýrslu vorrar, er ber með sjer álit og1 samþyktir fulltrúafundar þess, er haldinn var í nóvember s.l., j ásamt till. stjómar S. 1. F. við-1 víkjandi framhaldsstarfsemi Sölusambandsins. Virðingarfylst. F. h. Sölusambands íslenskra fiskframleiðenda. Richard Thors. ólafur Proppé. Kristján Einarsson. Magnús Sigurðsson. ans grímulaust, sem birtist í þessu óbeina umferðarbanni á landi, og verður ekki sagt að það hlæi við sveitafólkinu. Mun þó hið verra í vændum. Bændur munu allir sem einn mótmæla hækkuninni á bensín- skattinum. Þeir hafa eng'a ánægju af því að horfa á nýja vegi, ef þeim er gert ófært að ferðast eft- ir þeim. — Og flestir munu þeir einnig mótmæla því að hafa yfir sjer stjórn sósíalista. Ráð sósíal- Það mun vera andlit sósíalism- ista vilja bændur ekki hafa. ekki getað tekið þátt í saltfisk- versluninni, án þess að vera í S. í. F. Það, sem unnist hefir við þessi samtök er m. a. að skapa féstu í verðlagið, að koma fiskinum á í-jetta staði á rjettum tíma, að sjá urh að öf- fylla ekki markaðinn, þannig að verðið falli við undirboð, eins og áður átti sjer stað, með an útflutningurinn var í hönd- um fleiri útflytjenda, og síð- | ast en ekki síst, að sjá um að aííir ferigju jafnt verð fyrir fiskinn eftir gæðum, jafnt smá- útgerðarmaðurinn, sem átti fá- ein skippund og stórútgerðar- maðurinn, sem átti 1000 skip- pund. Áður mun það tæplega hafa komið fyrir, að sá fyr- nefndi hafi ekki fengið 5 til 10 kr. minna fyrir skippundið. Að voru áliti hefir S. I. F. aflað sjer almenns trausts út á við og inn á við, þótt einstöku óá- nægjuraddir hafi heyrst, eins og ávalt er, og þar á meðal trausts hjá bönkum, bæði hjer og erlendis, og oss er kunnugt um, að- erlendis hafa íslending- ar beinlínis verið öfundaðir af, að hafa getað komið slíkum samtökum á, af fúsum og frjáls um vilja. Ríkisstjórn mun oft hafa notið aðstoðar S. í. F. í málum, sem snerta sölu á fiski, enda munu aðalframkvæmda- stjórar fjelagsins vera manna kunnugastir þeim. málum. Á fulltrúafundi S. í. F. var rætt um framtíðarfyrirkomulag þe*ss, og eru nefndinni kunnar till. þær, sem þar voru samþ. í þessu efni, og voru bankastjór- lag S. f. F., enda þótt brtt. full- trúafundarins næðu fram að ganga, er bygt á veikum grund velli ennþá, en gæta verður þess, að að S. í. F. standa menn með mjög misjafnar skoðanir á verslunarháttum, menn úr öll- um flokkum, Framsóknarmenn, Jafnaðarmenn og Sjálfstæðis- menn, og er því erfítt að skipa þessu svo að öllum líki. Hins vegar virðist oss, að till. þær, sem fram komu á fulltrúafund inum hnígi í átt til meiri festu á fjelagsskapnum og til nánari samvinnu í framtíðinni. Vjer fáum ekki betur sjeð, ef umrætt frv. verður að lögum og fiskimálanefnd verður stofnuð, að þá sje S. f. F. lagt að velli, og oss virðist, að jafnvel við það eitt, að frv. kom fram, þar er það gefur þeim óánægðu byr undir báða vængi, og þeim, sem græða vilja á glundroða þeim, sem framkoma frv. hefir valdið. Vjer munum ekki fara inn á einstakar greinar frv., en að- öihs benda á eftirfarandi at- riði: Að vjer teljum ákvæðin um einkasölu á fiski, í 12. gr. frv. mjög athugaverð, sjerstak- ,lega með tilliti til markaðs- llandanna í Suður-Evrópu, þar sem sums jstaðar má ekki heyr- ast nefnt orðið einkasala. Þá er taíáð um jfpggiítá útflytj endur í frv., sem fiskimálanefnd á að löggilda. Við höfum áður haft útflytjendur marga og „út- flytjendagrúppur" eins og sum ir kalla t. d. Alliance með sína yiðskíftamenn, Kveldúlfur með ísína viðskiftamenn og Fisksölu- samlagið með sína viðskifta- menn. Hjer er því ekki um neina nýja hugmynd að ræða nema löggildingu. En hitt vitum við, að undir þessu fyrirkomu- lagi hafa hinir einstöku útflytj- endur barist á mörkuðunum og lækkað verðið hver fyrir öðrum, öllum landsmönnum til tjóns, og svo mundi enn verða eins, þiátt fyrir ákvæði 5. gr. frv., um að fiskimálanefnd eigi að setja lágmarksverð á fiskinn, því að ekkert er hægara fyrir útflytjendur, en að fara kring um það ákvæði. Ennfremur verður að telja ýms ákvæði í 5. gr. frv. varhugaverð, að því leyti sem þau beinast að kaup- andanum ytra. Aðallega er deilt um í þessu máli, hvort ráða skuli í slíkum fjelagsskap og starfað hefir hjer að fisk- sölu, fiskmagn hvers einstaks einvörðungu eða með vissum takmörkum, eða höfðatala fje- lagsmanna. Að ráða fram úr því ínáli á heppilegan hátt, svo að vel megi við una, er markmið þeirra, sem að þessum málum vinna, og þar á meðal þings og stjórnar. En vjer lítum svo á, að ofsnemt hafi verið að ráða því endanlega til lykta nú, og anlegt fyrirkomulag á þessum málum og viðskiftaerfiðleikar þeir, sem nú standa yíir, eru liðnir hjá. Aftur á móti virðist oss rjett að fiskimálanefnd hefði verið sett á laggirnar til að sjá um leitun nýrra mark- aða, nýrra verkunaraðferða, hafa með höndum úthlutun á verkunarleyfum og fleíra, ea láta fisksöluna afskiftalausa a. m. k. Að lokum viljum vjer bera fram þá áskorun til þings og stjómar, að rejrnt verði að ráða saltfisksölumálinu til lykta nú á þinginu fyrir árið 1935, með samkomulagi milli flokkanna, svo að allir megi við una, og ekki hljótist af neinir alvarleg- ir árekstrar, þar eð þessi versl- un er aðal-hyrningarsteinninn undir fjárhagslegri getu þjóð- arinnar, og mega því engin mis tök á því máli eiga sjer stað. Með góðum vilja hlýtur að vera hægt að finna veginn. Virðingarfylst. Landsbanki íslands. Magnús Sigurðsson. Ludvig Kaaber. Georg Ólafsson. Álit Utvegsbankans. : ' * . ' : • . .: ; (f t» ».> Útvegsbahki íslands h.f. íús Reykjavík, 5. des. 1934, Vjer höfum meðtekið brjef hv. sjávarútvegsnefndar neðri deildar Alþingis, dagsett 29. f. m., þar sem leitað er umsagnay og álits bankastjórnarinnar um frv. til l. um fiskimálanefnd og. f 1., á þskj. nr. 431. Vjer undirritaðir bankastjór- ar getum fallist á frv. þetta í aðalatriðum, ef 12. gr. þess fjelli niður. Þá grein teljum við bæði óþarfa og varhugaverða. Óþarfa vegna þess, að okkur virðast engin líkindi til þess, að til hennar þurfi að grípa, og varhugaverða vegna þess, að við vitum eklti hver ófyrirsjáanleg og skaðleg áhrif hún gæti haft á fiskverslun vora í Suður-Ev- rópu, ekki aðeins ef hún kæmi til framkvæmda, heldur og þó hjer væri aðeins um heimild að ræða. Virðingarfylst. Helgi Guðmundsson. Jón Ólafsson. Sveinn Árnason, yfirfiskimats- maður ferðaðist í sumar um öll fiskimatsumdæmin, nema Reykja- víkur, til þess að athuga og leið- beina um fiskimat og fiskverkun. Síðari hluta septembermánaðar skrifaði hann og sendi ríkis- stjóminni skýrslur um ferðina. Eru tillögur þær, er hann gerði um endurbætur og breytingar ,á, matinu. birtar í seinasta blaði Ægis.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.