Morgunblaðið - 02.03.1935, Qupperneq 2

MORGUNBLAÐIÐ
Laugarácginn 2. niars 1935>
JHorgtmMítfcið
ÚtgiBH.Í. Árvakur, Röykjavlk,
Eitatjérar: J6n Kjartansson,
Valtyr Stefánsson.
RitatjOrn og afgrelBsla:
Austurstræti 8. — Sinfl 1606.
AuglýslagastjOrl: E. Hafberg.
Aoglýslngaskrifstofa:
AusturstræU 17. — Slmi 3700.
Heirvvastmar:
J6n Kjar’.ansson, nr. 3743,
Valtjr fltefá.n8Son, ar. 4220.
Árni 01«, nr. 0043.
E. Hafberg, nr. 3770.
ÁskrlftagjaJd:
Inaanlanða Tcr. 2.00 A laáauOl.
TUajiIands kar. 2.Í0 & roénuSl.
I lantsasölu: 10 aura eintc.kltS.
20 aura mets LoarWik.
Umsátur.
Sem ræningjar hafa Hrifl-
ungar á undanförnum árum
beitt sjer gegn Reykjavík og
Reykvíkingum.
Nú hafa þeir gert umsátur
um höfuðstaðinn.
Ófriðurinn lýsir sjer nú í
hinu ríkjandi mjólkurstrí'ði. —-
Hriflungar og sósíalistabroddar
þykjast þar berjast fyrir hags-
munamálum bændanna. Þeir
þykjast vera að vinna að því
að ljetta bændum lífsbaráttuna
með „skipulagi" sínu á mjólk-
ursölunni.
Þetta eru bein ósannindi. —
Ef mjólkursölunefnd vildi
auka mjólkurneyslu bæjar-
manna og auka þannig tekjur
bænda hefði hún kostað kapps
um að uppfylla óskir neytend-
anna.
Alt annað hefir meirihluti
mjólkursölunefndar gert. Þessir
vikapiltar stjórnarklíkunnar
hafa unnið að því beinlínis með
stirðbusahætti sínum og þjösna
skap að mjólkurneyslan hjer í
hænum minkaði.
Þannig hafa þessir menn unn
ið gegn hagsmunum framleið-
enda beinlínis og óbeinlínis, og
eru ekki lengur fulltrúar bænda
eða framleiðenda.
En hver er stefna, hvert er
starf þessara manna?
Þeir vinna beinlínis að því
að kúga Reykvíkinga, og þá
einkum reykvískar húsmæður
til hlýðni og auðsveipni við
stjórnarklíkuna.
Mjólkurstríðið, eins og það
er nú, er því ekkert annað en
átök um það hvort Reykvík-
ingar eigi að lúta kúgunarvaldi
stjórnarklíkunnar eða ekki.
Mjólkurstríðið er barátta um
það hverjir eigi yfirleitt að ráða
hjer í höfuðstaðnum, hvort
hjer eigi að vera frjálshuga
menn og frjálsbornir, ellegar
menn eins og Guðmundur R.
Oddsson, Egill í Sigtúnum
og Undanrennuklerkurinn frá
Breiðabóisstað eiga að geta
skamtað bæjarbúum það sem
þeim herrum og öðru ofbeldis-
dóti þóknast.
Alþýðublaðið uppgefið á ósann-
inðum um mjólkurnevsluna.
Ríkisútvarpið tekið við.
ÍBtZ*
[^Mfólkursöliinefnd komin
f greiðslurandræði.
Flutningaskipið
Brakoll frá Oslo
stranðar.
ísafirði í gær.
1 gærkvöldi kl. Sy2 strandaði
porska flutningaskipið Brakoll frá
Osló í fsafjarðardjúpi utan-
vert. á Hólatanga. Mannþjiirg
varð. Skipið var á íeið td fsafjarð-
ar, þegar það strandaði og. átti
skipið að taka þar fisk til útflutn-
Framleiðendur] vonsviknir um
hækkun á^útborgunum.
Undanfarna daga hefir Al- að reyna að dylja vandræði
þýðublaðið þrástagast á því, að Mjólkursölunefndar, sem ráða-
mjólkurneyslan hjer í bænum laus stendur og agndofa, þeg-
hafi minkað lítið þessa daga.
Hvað eftir annað hefir
blaðinu verið á það bent hví-
líka fjarstæðu það færi með,
þar sem hver einasti bæjar-
búi veit, að meirihluti allra
heimila í bænum hefir ann-
aðhvort hætt að kaupa
mjólk, ellegar kaupir sáralít-
ið samanborið við fyrri
kaup. T::
í gær kváð loks við annan
tón í blaðinu.
Ritstjóri þess hefir sjeð sem
var, að aUir Ibæjarbúar gera
gys að fáráhlegum blekkingum
blaðsins í þesu: efni.
En mjólkursölunefnd greip
þá það hálmstráið sem fyrir
hendi var.á;
Ríkisútvarpið var í gæh
látið flytjd útdrátt úr lygum
Alþýðublaðsins í mjólkur-
sölumálinu.
Er ekkert ahnað um það að
segja en það, að Ríkisútvarpið
hefir með því fært sönnúr á,
að í frjettaburði sínum telur
það sig ekki of gott til að taka
við þar sem Alþýðublaðið gefst
upp.
Hjákátleg tilmæli.
En um leið og Alþýðubla'ðið
hættir að halda því fram, að
mjólkurneysla bæjarmanna sje
svo til óbreytt birtir það hjá-
kátlegar leiðbeiningar um
mjólkurneyslu.
Leggur blaðið megináherslu
á, að bæjarbúar leggi næstu
daga stund á súrmjólkur át.
Þar er bent á súrmjólk í ýms
um myndum. Fyrir utan al-
menna súrmjólk er þar talað
um „kalda súrmjólkursúpu“,
„fína súrmjólkursúpu“, „súr-
mjólkurgraut“, „súrmjólkur-
hlaup“ og „súrmjólk með á,-
vöxtum“. En auk þess eru menn
beðnir um til bragðbætis að
leggja sjer til munns „laugar-
dagssúpu“ og rúgbrauðsteri-
inga (Alþýðubrauðgerðar?).
Þá er frá því skýrt, að Jafn-
aðarmannafjelag íslands efni
til „Bollumjólkurkvölds" á
sprengikvöld. .
Alt á þetta að vera til þess
máli, hefir mjólkursölunefnd,
að sögn kunnugra manna
látið hella niður mjólk í stór-:
um stíl undanfarna daga.
En eitthvað mun þó vera fyr- j
ir hendi af súrmjólk. Og það er j
sú vara, sem Alþýðublaðið er
nú að bjóðá bæjarbúum.
Málshöfðunaræðið.
Annað er það, sem sýnir hve
mjólkursölunefnd stenclur ger-
samlega ráðþrota,
, , , er hún hygst ætla að neyða
ar missterðum hennar . garð bæjarbúa tj| mjÓIkurkav,pa
Reykvikinga er mætt raf með málssóknum.
voru og festu ems og venð hef-
ir í þessu máli og mun verða Þetta fólk- sem staðið hefir
framvegis að verkföllum hjer ósleitilega
undanfarin ár, heldur, að hægt
Er mjólkinni helt sje að skylda menn með lögum
niður. til þess að kaupa m jólk ( !)
Til þess að reyna í lengstu Slík fásinna og óvitaæði
lög að dylja ófarir sínar í þessu mun fátítt í siðuðum löndum.
Greiðsluvandræði
Mjélkursolunefndar.
nSkipulaglðw nýja reynist
dýrara en ællað var.
ings. Skipið liggur á stórgrýtisurð
og er talið að það sje ónýtt, því í
nótt gerði versta, veður með stór-
brimi. . ■.
Skipshöfnii^ fj' koiniii til fsa-
fjarðar og ýðijUf. ölhim mönnun-
um vel.
Kominn er alvarlegri þáttur
í þetta mjólkurmál, en súr-
mjólkurbull Alþýðubla'ðsins.
Sarabyktir þær, er mjólk-
ursölutráftrtd gerði í gær-
kvöldi benda til að Sam-
salan sje að komast í
greiðsluvandræðí.
Og líklegt er, að hið nýja
,,skipulag“ hafi reynst svo
dýrt í rekstri, að framleiðend-
ur mjólkur fái ekki það verð
sem ætlað var.
Undanfarið hefir leikið á því
sterkur grunur, að kostnaður
mjólkursölunefndar við starf-
rækslu Samsölunnar hafi reynst
alveg óhæfilega hár.
Á fundi mjólkursölunefndar
í gærkvöldi var samþykt m. a.:
Að greiða framleiðndum
aðeins hálfsmánaðarlega fyr
ir mjólk þeirra.
Áður hafa útborganir hjer
fýrir mjólk : til 'framleiðenda
farið fraiti vikulega.
Fyrir mjólk sem seld er fyrri
helfning mánaðar samþykti
mjólkursölunefnd að greiða
framfóíðendum ekki fyrri en
'20.—25. sama mánaðar, en
fyi-ir mjólk, sem seld er síðari
helming mánaðarins, ekki fyrri
en 5.—10. dag næsta mánaðar.
Á sania fundi sírtúm samþykti
nefnd’in áð taka 3S þús. kr.
rekstrárlán.
Ef mjólkursala væri hiri
sama í bænum og verið hefir,
ög kbstnaði við söluna stilt í
hóf, þá ætti mjólkursölunefnd
að hafa mikið á annað hundr-
að þúsund krónur undir hönd-
um til þess að fara. með eftir
vild, en sém er eign mjólkur-
franlleiðendaÁ3^ '- -n■>!■: .
Er Mjólkurbándalag Suður-
lands beitti sjer fyrir því, að
mjólkurlögjn yrðu sett, var gerð
rekstraráætlun um samsöluna.
11 Samkvæmt henni átti útborg
un til mjólkurframleiðenda að
geta orðíð 29 aurar fyrir mjólk
urlítra miðað við núverandi út-
söluverð og þrátt fyrir hið háa
verðjöfnunarsjóðsgjald.
Síðastliðið ár fengu meðlim-
ir Mjólkurfjelags Reykjavíkur
24,6 aura fyrir mjólkurlítra
útborgað.
Síðan hefir Mjólkurfjelagið
lækkað gerilsneyðingargjaldið
úr 5 aurum í 3 aura á lítra.
Nú hafa framleiðendur
fengið 26 aura á litra að frá-
dregnu 3 aura gerilsneyðingar-
gjaldi, og er þá mismunurinn
þegar orðirni miirni en sem
svarar lækkun gerilsneyðingar-
g.ialdsins, og er þá eftir að
reikna það sem dregst frá
mjólkurverðinu í ár vegna
verðfalls á mjólk þeirri sem
unnið er úr.
Nú þegar mjólkursölunefnd
verður að draga á langinn út-
borganir fyrir mjólkina er alt
útlit fyrir, að hún treysti sjer
ekki til að standa við gefin
loforð . sín um verðuppbót til
íramleiðenda, sem samkvæmt
vægustu kröfum bænda eru 3
aurar á lítra.
Það er því alt útlit fyrir,
að mjólkursölunefnd hafi
iffeÖ ráðlagi sínu komið því
svo fyrir, að bændur verði
vonsviknir um hækkun á út-
borguðu mjólkúrverði.
Mjólkurframleiðendur, er
híngáð selja mjólk og mjólk-
úrneytendur í bænum munu
býí óhíkað standa saman um
þær kröfur að girt verði sem
fyrst fyrir óvita-æði þess-
arar mjólkursölunefndar.
Genglsfall
sterlingspunds
veldar óróa í breska
þíngínu.
KAUPMANNAHÖFN í GÆR.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
Gengi sterlingspunds lækkar
enn, og hefir aldrei verið laegra
en í gær.
Er talið að gengisfall þetta
stafi af því að útlendingar
dragi nú mjög inneignir síttar
frá bönkum í Englandi.
Chamberlain fjármálaráð-
herra sagði í breska þinginu,
að engar líkur væri til þess að
gengisfallið myndi stoðvast
næstu daga.
Hann neitaði að gefa þing-
inu upplýsingar um hvaða ráð-
stafanir stjórnin hefði í huga í
sambandi við þetta mál.
Kom þá fram krafa um þa'ð
frá sósíalistum að stjórnin gæfi
skýrslu um málið, og það feng-
ist rætt í þinginu.
En forseti rieitaði að taka
málið á dagskrá.
Út af því varð allmikill há-
vaði um stund í þinginu.
PáU.
Sögusagnir um geig-
vænlegan vigbúnað
Þjóðverja
erti uppsptmí segja
þýsktt bíöðín.
KAUPMANNAHÖFN I GÆR.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
Petain marskálkur hirin
franski hefir nýlega látið það
uppi, að hann teldi þess brýna
þörf, að Frakkar ykju herafla
sinn, vegna þess hve ÞjóðVérj-
ar hervæddust nú mjög.
Hann segir að samningar
þeir, sem gerðir hafi verið um
afvopnun, sjeu gersamlééa
einkis virði.
Þýsk blöð halda því aftur á
móti fram, að ummæli mar-
skálksins hafi gersamlega við
engin rök að styðjast.
Páll.
Snjóflóð í
Snvoy-fiferiaÓi
vaída manntjóní,
KAUPMANNAHÖFN í GÆR.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
Frá París er símað:
Fjallaliðshersveit var á ferð
í Savoy-hjeraði.
Fjell 3njóflóð á herliðið. —
Flestum varð þó bjargað lif-
andi úr snjóflóðinu. En 5 biðu
bana.
Annað snjóflóð fjell á björg-
unarlið sem sent var til bjárg-
ar hermönnunum og biðu þar
tveir bana.
Páll.