Morgunblaðið - 26.09.1935, Qupperneq 4

MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudaginn 26. sept. 1935.
KVEFÍDJOÐIN 00 EIEIMILIIÍ
Betur mi el duga skal- Fermingirk|Alljnn.
B a k s t u r.
Á öðrum stað á kvennasíðunni
eru uppskriftir af brauðum og
kökum með jarðeplum í. Hús
mæðrum mun þykja það nokkur
nýjung, og máske vera ragar við
að reyna það. En það er ástæðu-
laust. Sigurjón á Álafossi hefir
gert tilraunina og látið baka, eftir
þessum uppskriftum, fyrir sitt
heimili, og reynst það prýðilega.
Kökurnar og brauðin eru ágæt,
ef baksturinn sjálfur hepnast vel.
Við kennum „baksturinn“ við Ála-
foss og nefnum hann: „Álafoss-
kökur“ og „Álafossbrauð“.
Franskbrauð og kökur hafa
hingað til ekki þótt nein fyrir-
myndarfæða. En fólkið vill nú
einu sinni ekki neita sjer um hana.
Er þá ekki úr vegi að húsmæð-
urnar geri sitt til þess að auka á
hollustu hennar og næringargildi.
Nú er ráðið að nota jarðeplin,
þessa ágætu, hollu og ljúffengu
fæðu.
Vel á minst jarðepli. Það er
„sorglegt til þess að vita, hve mik-
ið er flutt inn í landið af þessari
matvöru, sem íslendingar ættu að
geta sjeð sjer fyrir sjálfir*). Hjer
eiga íslenskar húsmæður að hefj-
ast handa. — Hversu marg-
ar konur hafa til dæmis
ekki skilyrði til þess að hafa garð
við hús sín, án þess að færa sjer
það í nyt, þó skömm sje frá að
isegja! Það væri þó mikill munur
til bóta og sparnaðar að geta sjeð
heimili sínu fyrir þessari ómiss-
andi matartegund.
Og úr því maður hefir garðholu
á annað borð, væri hægur vandi
að rækta fleiri tegundir græn-
metis, eins og rófur, gulrófur,
tröllasúru (rábarbara), blómkál,
grænkál, hvítkál, salat, steinselju
(persille) o. fl.
Það er annars gott til þess að
vita, að áhugi manna hjer á landi
er yfirleitt að vakna fyrir græn-
metisgerð og ræktun, bæði í kaup-
átöðum og til sveita. En betur
má ef duga skal. íslenskar hús-
mæður verða hjer að vera sam-
taka, grænmeti á borðum daglega
— og helst, grænmetis- og garð-
pækt við hvert hús!
*) Síðastliðið ár var t. d- flutt
inn í landið 2364 tonn af kartöfl-
um fyrir 258 þtis. krónur.
Avexlir og ber sem
móteitiir.
Prófessor H. von Euler í Stokk-
hólmiv hefir með rannsóknum
komist að þeirri niðurstöðu, að
safi lir vissum berjum og ávöxt-
um, sjerstaklega sólberjum, sítrén-
um og reyniberjum, stuðti að því
að gera líkamann ómóttækileg-
ann fyrir ýmsar sóttkveikjur,
t. d. kvef- og lungnabólgusótt-
kveikju.
M U N I Ð
-------að agurkur eru góðar,
ef þær eru beinar og stinnar.
Bognar agurkur eru oft beiskar.
Fermingin / stendur enn á ný
fyrir dyrum og' fermingarstúlk-
urnar eru farnar að hugsa um
hvernig kjól þær eigi að bera við
þetta hátíðlega tækifæri. Við birt-
um því lijer þrjár fyrirmyndir að
ljómandi fallegum, hvítum ferm-
ingarkjólum.
Kökur og brauð úr jarðeplum o. fl.
Hjer fara á eftir nokkrar upp-
skriftir af kökum, franskbrauði
og kaffibrauði, með jarðeplum.
Er vandasamara að baka brauð
og kökur með kartöflum en vana-
leg brauð, og þarf því nokkrar
varúðar að gæta. Á meðan fólk
er óvant þessum bakstri er rjett
að nota XA hluta jarðepla og %
hluta hveitis. Eins verður að gæta
Jjess, að deigið sje baft stífara en
venjulegt deig, því að jarðeplin
draga í sig mjelið og lina deigið
upp. Skamturinn er líka heldur
stór fyrir minni lieimili, en auð-
veldlega má hafa hlutfallslega
minna af hverju efni.
Uppskriftir þessar eru eftir Sig-
urjón Pjetursson á Álafossi.
Hvor er vinsælli

I. Stílkjóll úr tybi með taft-
pilsi, ferhyrndu hálsmáli og stutt-
um pokaermum. Fermingarstúlk-
an er með blóm í hárinu og í háls-
málið er líka komið fyrir hvítum
blómum.
II. Miðkjóllinn er úr crepe de
chine, hár upp í háls með hálf-
löngum ermum og belti, sem er
bnept með hvítum hnappi að
framan.
III. Þessi kjóll er sjerstaklega
hentugur fyrir litlar og grannar
stúlkur, sem vilja ekki endilega
vera eins og fuborðnar stúlkur,
þó að þær sjeu orðnir 14—15 ára
gamlar og sjeu uppi árið 1935.
Hann er úr taftsilki og sundur-
skorinn í mitti. Þar er lítil hring-
skorin j)ífa, sem er síðust að aft-
an. Ermarnar eru ryktar við axl-
arsaum, og framan á þeim er stíft
uppslag. Bæði í hálsinn, á upp-
slögunum og neðan á pífunni og
pilsinu er mjó pliseruð pífa.
„ÁIafossköktir“.
Jólakökur:
2000 gr. kartöflur.
2000 gr. mjel.
1125 gr. strásykur.
1000 gr. smjör.
14 stk. egg.
200 gr. gerpúlver.
500 gr. rúsínur.
Cítróndropar, kardemommur,
3 pel. mjólk, % P- vatn.
Kleinur:
500 gr. mjel.
250 gr. kartöflur.
200 gr. melís.
200 gr. smjör.
5 stk. egg.
1 peli mjólk.
3 teskeiðar gerduft.
Vanillu horn:
2 stk. egg.
850 gr. melís.
500 gr. smjör.
625 gr. mjel.
375 gr. kartöflur.
40 gr. gerpúlver.
1 peli mjólk, vanilludropar.
„Alafossbrauð".
Franskbrauð:
50 gr. strásykur.
75 gr. smjör.
50 gr. pressuger.
30 gr. salt.
1250 gr. kartöflur.
Hveiti eftir þörfum, deigið á
að vera vel stíft.
% ltr. vatn, %ltr. mjólk.
Slá ti] 36 gráð heitt.
Kaffibrauð:
1000 gr. strásykur.
375 gr. smjörlíki.
5 st. egg.
1000 gr. kartöflur.
2000 gr. hveiti.
y% ltr. mjólk.
50 gr. gerpúlver.
Tímarnir breytast.
Heimanfylgfa brúðurinnar í gamla daga.
1 gömlu blaði hefir fundist brjef
dags. 1885, þar sem ung húsmóðir
telur upp það, sem hún hafi fengið
af fatnaði, áður en hún giftist.
— Jeg er búin að vera trúlofuð
í fimm ár, skrifar hún. Á þeim
tíma hefir unnusti minn lagt
Japanska brúðurín iærð í skrúðann

1 Japan er lögð mikil iðni og
kostgæfni í að skreyta brúðurina
fyrir það hátíðlega tækifæri —
giftingima. Þegar margar fimar
hendur hjálpast að við hið vanda-
sama verk, er það „ekki nema“
dagsverk að færa brúðurina í skart1
ið, sem er hvorki meira nje minna
en sjö klæðnaðir, sem allir eiga
að sitja sem steyptir, án hrukku
eða fellingar. En að dagsverkinú
loknu er árangurinn, eins og sjá
má af myndinni.
fyrir í húsgögn, gluggatjöld og
slíkt. Foreldrar mínir, sem hafa
lílíar f járhagsástæður og hann,
þurftu því að eins að sjá fyrir
þessu venjulega, sem þarf áður en
bú er sett á stofn: Sængurfötum,
lökum, borðbúnaði og ljerefts-
fatnaði mínum.
Jeg hefi saumað alt sjálf heima
á saumavjelina mína og heklað
blúndurnar.
Þetta fekk jeg fyrir sjálfa mig:
Tólf Ijereftsnærfatnaði, 6 með hekl
uðum og6með prjónuðum blundum.
Tólf blundubuxur. Sex hvítar og
sex bleikar nátttreyjur. Þrjú nær-
ipils vir flúneli, saumuð að neðan
með hnesluspori, og önnur þrjú
hvít, með hekluðum tungum. Þrjú
utanyfirpils úr ljósu baðmullar-
efni, pliseruð, til þess að vera í á
sumrin, og þrjú hvít, hnept, með
slóða. Eitt klæðispils, og annað
fóðrað eða vatterað. Tvær tylftir
af vasaklútum. Sex hvítar tehett-
i
ur, heklaðar, með hekluðum bliind
um. Sex eldhúshandklæði, stór, úr
igráleitu baðmullarefni, földuð bláu
skáskornu þvottaljerefti. Tólf pör
af sokkum (4 ullarsokka og 8
pör af baðmullarsokkum), sem
allir hafa verið prjónaðir heima
og þrjá morgunkjóla úr þvotta-
efni (jeg hafði þá dökkleita).
Grcta Garbo
eða
Marlene Dietricb?
Þá segir hin unga húsmóðir enn-
fremur:
Þegar við þetta bætist ýmislegt
smávegis, eins og t. d. línhúfur
(kappar) o. s- frv., er hin eigin-
lega heimanfylgja í fatnaði talin.
Ung stúlka á venjulega tvo kjóla
til skiftanna. Ilvað nýja kjóla
snertir, eru margar stúlkur sem
fá aðeins nýjan brúðarkjól, aðrar
fá fleiri nj'ja kjóla. Um það verða
engar reglur settar.
Og hin unga húsmóðir endar
brefið með þessum orðum:
Þetta sem jeg hef hjer tabð upp
er það, sem jeg fekk nýtt áður
en jeg gifti mig, fyrir utan sjálfan
brúðarkjólinn.
Það verður ekki of sögum sagt
— tímarnir breytast- Maður sjer
í anda nútímastúlkuna prjóna sjer
tólf pör af sokkum — þar af
ferna ullarsokka!
Gluggatjöld Iltuö
með rabarbara.
Gluggatjöldin geta fengið fal-
legan gulleitan blæ, ef þau eru lit-
uð með rabarbara. Sjóðandi heitu
vatni er helt yfir sundurskorinn
rabarbara, og síðan er látið sjóða
upp í eina eða tvær mínútur.
Vökvinn er kældur og síaður og
hrærður út í línsterkjuna. Verða
gluggatjöldin að vera þur, þegar
þau eru sett ofan í þessa lín-
sterkju.
Jafnvel þeir sem löngu eru
hættir að vona, verða stöðugt fyr-
ir vonbrigðum. t