Morgunblaðið - 24.10.1935, Síða 6
0
MORGUNBLAÐIÐ
Ummæli danskra,
sænskra op norskra
stjórnmálaleiðtoga
um kosningaúrslitin
í Danmörku.
Framh. af 2. síðu.
Statming forsætisráðherra seg-
ir evo um kosningamar:
— Eftir úrslitunum að dæma
kefir flokkur minn unnið glæsi-
legan sigur. En við því var að
feúastí; eftir stefnu og kosninga-
baráttu andstæðinganna. Nú ætti
að vera opin leið til þess að láta
kendur standa fram úr ermum, til
þess ;að tryggja danskt viðskifta-
tíf <jjg framleiðslu. Úrslit kosning-
anna sýna það, að ekki er hægt
að halda áfram sniðárásum eða
hindra á . annan hátt þá stjórn-
málastefnu, sem á að vera til
góðs fyrir alþjóð. Jeg vona að
njóta framvegis samvinnu allra,
sem vilja auka framleiðsluna í
landinu og tryggja hagkvæma
©fnalega framþróun þjóðarinnar,
enda þótt jeg hafi enga sjerstaka
ástæðu tíl að vænja svo drengi-
legrar framkomu af þeim and-
stæðingaflokkum, sem fram að
þessu hafa sýnt svo lítinn skiln-
ing í því máli.
Dahlgaard innanríkisráðherra
segir, að kosningaúrslitin sje
þanhig, að þau ætti að hvetja
andstöðuflokkana til að taka
líonclúm saman við stjórnina til
að . leysa þau viðfangsefni, sem
bíða úrlausnar.
Christmas Möller þjóðþingmað-
w segir, að kosningaúrslitin
hljóti að hafa þýðingarmiklar
pólitískar afleiðingar, en til þeSs
gangi menn til kösninga, að þær
hafi einhverjar afleiðingar.
, Dr. Krag þjóðþingmaður segir,
að flokkur sinn hafi tapað meira
en búist var við. Kosningaúrslit-
in sje beisk, ekki síst fyrir
dönsku bændurna, sem nú hafi
upp skorið hina súru ávexti
sundrungarinnar.
(Sendiherr afr j ett).
Khöfn, 23. okt. FÚ.
Per Albin Hanson, forsætis-
ráðherra Svía, segir í blaðavið-
tali, að sænskir jafnaðarmenn
taki af alhug þátt í hinum
glæsilega sigri danskra jafnað-
iV 'liii
armanna.
Nygaardsvold, forsætisráð-
herra Norðmanna, segir að kosn
ingasigur jafnaðarmanna muni
'hafá' hiriar merkilegustu afleið-
Þingrofið í Englandi.
Framh. af 2. slðu.
Forsætisráðherra, Baldwin,
svaraði þessu fyrir hönd stjórn-
arinnar, og neitaði því, að um-
ræður færi fram um þetta mál.
Kvað hann þingið engan tíma
hafa til slíkrar umræðu nú.
Alþjóðaöryggi verður
stærsta kosningamál
conservativra.
I>á lýsti Baldwin því yfir,
fyrir hönd stjórnarinnar, að
hún mundi fara þess á leit í
komandi kosningum, að her-
varnir ríkisins yrðu auknar, þó
innan þeirra vjebanda, sem
sáttmáli Þjóðabandalagsins set-
ur, og með sameiginlegt alþjóða
öryggi fyrir augum.
Kröfurnar um aukin framlög
til hervarna byggðust því ekki
á neinum eigingjörnum til-
gangi, af hálfu Bretlands.
JV
ef
Hann kvaðst $ilja vara þjóð-
ina við því, að friðinum fylgdi
einnig áhætta, og hann bætti
við:
„Jeg mun ekki fylgja þeirri
stefnu, og jeg vil ekki bera
ábyrgð á stjórn, sem ekki
er gefið nauðsynlegt vald
til þess að tryggja öryggi
þjóðarinnar og alþjóðaöri
yggi. Mjer hrís hugur við,
hvílík örlög bíða Evrópu,
ef hið alþjóðlega öryggi
bregst“.
Mannkynið glatað-
ur lýður.
Þá tók til mál Hicks, stjórn-
arandstæðingur úr flokki verka-
manna.
Hann sagði að það væri ekki
aukinn vígbúnaður, heldur efl-
ing alþjóðlegs rjettar sem nú
væri mest þörf á.
Ef Þjóðabandalagið væri
þess ekki megnugt að hafa
hemil á ftalíu, yrði mann-
kynið að sætta sig við þann
dóm, að það væri „glataður
lýður“.
[jer hris hugur,
alþjóðaöryggið
bregst!“
jngar fyrir alla stjórnmálastarf-
semi á Norðurlöndum.
Berlingske Tidende skrifar á
þá leið, að vonir íhaldsmanna
um kosningasigur hafi brugðist,
og segist blaðið vilja leggja á-
herslu á þetta og jafnframt láta
í Ijósi ugg sinn og ótta um fram
tíðina.
Blaðið Dagens Nyheder seg-
tir, að landsþingið geti ekki risið
upp á móti þeim dómi kjósend-
anna, sem nú sje fallinn.
Matthíasarkvöld. Föstudaginn
8. nóvember ætla þeir Sigurður
Skagfield söngvari og Páll ísólfs-
son organleikari að hafa minn-
ingarkvöld um Matthías Jochums-
son í dómkirkjunni. Sigurður
syngur þar 14 sálma eftir Matthí-
as, en Páll ísólfsson leikur undir.
Landbúnaðurinn í
Ameriku.
Frh. af 4. síðu.
ar hafa viljað tolla í tískunni, enda
úir og grúir af verslunarhúsum,
sem sendir tískuvörur, fegurðar-
lyf og allskonar skran, hvert á
land sem vera skal, gegn póst-
kröfu.
Afleiðingarnar af öllu þessu er
margvíslegar, og allir í stökustu
vandræðum með að leysa úr
þrautinni. Eitt- er víst að engum
stjórnmálaflokki r mun haldast
uppi að standa 'gegn kröfum am-
erískra bænda, ef þeir leggjast
einhuga á sveifina. Svo mikíl ítök
eiga þeir í hugum þjóðarinnar.
Lithaaar
vilfa halda fritl
við Hitler.
London 23. okt. F. Ú.
Utanríkismálaráðherra Bret-
lands tilkynti í dag, að ástandið
í Memel mætti teljast mun betra
en verið hefði undanfarið.
Stjórn Lithauen hefði nú tjáð
stjórnum þeirra ríkja, sem stæðu
að Memel-sáttmálanum,
að brátt mundi verða skip-
uð hjeraðsstjórn yfir Mem-
el, sem nyti trausts meiri-
hluta hjeraðsþingsins.
Jafnframt lýsti hann yfir því,
að breska stjórnin mundi halda
áfram að fylgjast vandlega með
ástandinu í Memel.
Ensk blöð telja að við-
skiftalegar refsiað-
gerðir nægi ekki til
að stöðva Itali.
Ræða utanríkismála-
ráðherra Breta. &
Framh. af 2. síðu.
Ensk blöð gera ýmist að fagna
því, að Sir Samuel Hoare skyldi
ekki hafa minst á hernaðarlegar
refsiaðgerðir, eða benda á það, að
viðskiftalegar refsiaðgerðir muni
ekki nægja til að stöðva ítali.
Enska blaðið Daily Express,
telur að aldrei verði unt að fá
hinar viðskiftalegu refsiaðgerðir
framkvæmdar til fulls.
í Evrópu, Suður- og Norður-
Ameríku eru ríki, segir þetta
blað, sem jafnan muni verða ítalíu
eins og opin hlið til viðskifta.
Telur blaðið Þýskaland, Brazilíu
og Bandaríkin sem dæmi slíkra
ríkja.
News Chronicle segir, að ræðan
gefi mönnum alvarlegar grun-
semdir um það, að með tilliti til
framkvæmda á næstunni muni
breska stjórnin ætla að bera káp-
una á báðum öxlum.
Daily Telegraph segir, að
merkilegasti hluti ræðunnar hafi
verið áskorunin til ítala um
að nota sjer tækifæri hinn-
ar elleftu stundar, til þess
að semja frið.
The Times fagn-
ar sir Samuel
sem bresku
stórmenni!
- Kalundborg 23. okt. F.Ú.
Enska blaðið Times segir um
ræðu Sir Samuel Hoare, að enn
á ný hafi það komið í ljós,
að England eigi menn, sem
geti sameinað bresku þjóð-
ina, og gert hana sterka
og einhuga í baráttunni
fyrir öryggi ríkisins o g
friði í Norður-álfunni.
Ræðan virðist hafa haft þau
áhrif, að viðskifti hafa aukist í
dag í City og líta menn rórri
fram í tímann.
Bifreiðarslys
I fimta sinn
ð sama stað.
í gærdag um kl. 5, varð bifreið-
arslys á móts við Hverfisgötu 42.
Varð fimm ára gamall drengur
fyrir bifreið og meiddist svo
mikið, að hann lá í dvala fram
eftir kvöldi.
Læknirinn taldi, að barnið
hefði fengið snert af heilahrist-
ing.
Lögreglan hafði ekki fengið
mál þetta til rannsóknar í gær-
kvöldi og verður ekki að svo
stöddu sagt með hvaða hætti
slysið vildi til, en það er eftir-
tektarvert,
að þarna á Hverfisgötunni
hafa orðið fimm bif-
reiðarslys á tiltölulega
stuttum tíma.
Eins og kunnugt er, er umferð
mikil um Hverfisgötuna, en tVÖ
hús byrgja alveg fyrir útsýnið
eftir götunni, sem sje húsin nr.
40 og 46.
Fólk, sem býr þarna í næstu
húsum er í stórvandræðum:
vegna bama sinna, og hafa hin
tíðu slys á þessum slóðum aukið
mjög á ótta fólksins.
Annars er það víða svo hjer í
bænum, að einstök hús skaga
langt fram í götuna og hefir það,
auk þess að óprýða umhverfið,
þráfaldlega valdið stórslysum.
Slæmt veður hamlar
síldveiði.
Ilorfur befrl.
Slæmt veður hefir hamlað
síldveiði í Faxaflóa undan-
farið og hafa fáir bátar ver-
ið á sjó.
Veðurhorfur voru betri í
gær og fóru flestir bátar úr
verstöðvunum á veiðar í
gærkvöldi.
Þeir bátar, sem fóru á
sjó í fyrradagf öfluðu sæmi-
leg;a. Fer hjer á eftir afli
bátanna:
Sandgerði.
Til Sandgerðis komu í gær-
morgun: Ingólfur með 12 tunnur
síldar og Kári með 17, og í gær-
kvöld kom vjelbáturinn Björgvin
með 150—170 tunnur áætlaðar.
— Aðrir bátar voru ekki á sjó
í gær.
Hafnarfjörður.
Til Hafnarfjarðar komu þessir
bátar með síld í gær: Heimir með
40—50 tn., Huginn fyrsti 100,
og Jarlinn með 50—60 tunnur.
— Togaramir Garðar og Júpiter
komu til Hafnarfjarðar í gær frá
Englandi. Einnig Venus frá
Þýskalandi. Rán kom af veiðum í
gær og for áleiðis til Englands.
(F.Ú.).
Akranes.
Yjelbáturinn Hafþór kom í gær
til Akraness með 72 tunnur síld-
ar. — Allir bátar þaðan fóru á
veiðar í gær. (F.Ú.)
Fimtudaginn 24. okt. 1935,
A|i>íng'-
Framfærslulög.
Nefnd sú, sem falið var a®
gera tillögur um tryggingar-
mál og opinbera framfærslu,
hefir samið frumvarp um fram-
færslulög og er það fram komið
á Alþingi. Frumvarp þetta
hafa samið þeir Jónas Guð-
mundsson alþm. og Páll Her-
mannsson alþm.
Frumvarp þetta er allmikill
bálkur, 78 greinar og í 9 köfl-
um.
í greinargerð segir, að aðal-
breytingamar, sem í frumvárp-
inu felast sjeu þessar:
1. Sveitfestitíminn afnum-
inn.
2. Hver maður á framfærslu-
rjett í heimilissveit sinni og
öðlast þann rjett strax og hanu
sest að í annari sveit.
3. Sveitaflutningar eru af-
numdir.
4. Ríkissjóði er gert að jafná
framfærslukostnaðinn eftir á-
kveðhum reglum.
5. Ekkjur og fráskildar kon-
ur njóta sama eða svipaðs rjett-
ar og ógiftar mæður.
6. Heiínilt er að skipa sjer-
stakan mann, framfærslumála-
stjóra yfir þessi mál.
Af þessu er ljóst, að hjer er
um að ræða gerbreyting á fá-
tækraf ramf ærinu.
Aðalbreytingin er í( því fólg-
in, að sveitfestitíminn er með
öllu afnuminn, en hver maður
á framfærslurjett þar, sem
hann á heimili og öðlast rjett-
inn strax og hann sest að í
sveitinni eða bæjarfjelaginu.
Afleiðing þessarar breyting-
ar verður sú, að aðalfátækra-
framfærið flyst yfir á kaupstað-
ina og stærri kauptún.
Það má vel vera, að Alþingl
það, sem nú situr, telji þessum
málum borgið, þegar búið er
að velta aðal byrðunum yfir á.
bæjarfjelögin og hin stærri
kauptún.
En hvað á svo að gera, þegar
bæjarfjelögin og hin stærrl
kauptún geta ekki lengur risið
undir byrðunum?
Fram hjá þessu ganga alveg^
hinir vitru herrar, sem. samið
hafa þetta frumvarp.
Þeir segja að vísu, að ríkis-
sjóður eigi að Ijetta byrðamar,
þegar þær hafa náð vissu há-
marki.
En er þetta nóg hjálp, eins
og ástandið nú er í kaupstöð-
unum og við sjóinn? Eru ekki
byrðamar þar þegar orðnar
svo þungar, að þser s)euAévið-
ráðanlegar?
fú; vissulega er þetta þann-
ig, sem von er, þar sem að»Iat-
vinnuvegur manna við sjóinn,
sjávarútvegurinn, er kominn í
rústir.
Það má vel vera, að stefnah
í þessu framfærslulagafrum-
varpi sje eina færa leiðin út úr
þeim ógöngum, sem fátækra-
málin eru komin í nú. En verði
þessi Ieið farin, verður annað
að fylgja með, sem sje nýr
tekjustofn fyrir bæjar- og sveit-
arf jelögin. Þann tekjustofn
verður ríkið að láta af hendi,
með því að afhenda bæjar- og