Morgunblaðið - 16.01.1936, Page 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudaginn 16. jan. 1936.
Islandsflugleiðin er vel fær!
Mismunanúi vatnshæð
í Geysisskálinni hefir
áhrif á stærð og
millibil gosanna.
Þegar þeir dr. Trausti Einars-
son og Jón Jónsson frá Laug
fengu Geysi til þess að gjósa að
nýju) síðastl. sumar, komu þeir
hvernum af stað með því að
lækka vatnsborðið í gosskálinni
með þ)ví að setja rauf í skálar-
barminn.
Eftir það var skálin með sömu
ummerkjum og þeir fjelagar skildu
við hana, og heldu gosin áfram.
Nn hafa verið gerðar athugan-
ir á því, hvaða áhrif mismunandi
vatnshæð í skálinni hefði á gosin.
Hefir Jón Jónsson frá Laug
skýrt F. Ú. svo frá:
Ferðir til Geysis lögðust nið-
ur að mestu leyti um mánaðamót-
in okt. og nóv., en vörður hefir
verið við hverinn alt til þessa
dags og verður áfram. Kristberg-
ur Jónsson frá Laug annast vörsl-
una.
Jón Jónsson frá Laug fekk í
haust leyfi forsætisráðherra til
þess að Kristbergur mætti í vet-
ur gera tilraunir um hversu gos-
in mundu haga sjeT, ef vatninu í
skál hversins væri stilt í mismun-
andi hæð. —
Áran'gur varð sá, að sje vatnið ,
Úskáliuni hækkað um 30—50 cm. í
frá því sem það getur nú hæst j
verið, þá hættir hverinn að gjósa !
smágosum, en gýs þá aðeins stór-
iim gosum, annan hvorn eða
jíriðja nvorn dag, og gýs þá sjálf- j
krafa. Auk þess verður sú breyt-
ing, að drunur og dynkir heyrast
á undan gosunum, líkt og áður
var. Kveður svo mjög að drunum
þessum, að þær heyrast vel heim
f bæ á Laug, og stundum miklu
lengra.
Á annan í jólum gaus Geysir
einu hinu mesta gosi, sem hver-
inn hefir gosið í seinni tíð og
íýlgdi því gosi svo miklar drun-
ur, að undir tók í nálægum f jöll-
um.
Tilraunir þe'ssar hafa sýnt, að
því meira, sem vatnið hækkar í j
skálinni, því lengra líður á milli
gosa, Einnig sýna þær, að því
l^pgur sem vatnið stendur í mik-!
illi hæð, því lengra líður á milli ^
gosa,, verða þá gosin að sama !
skapi hærri og drunur meiri.
Einu sinni var vatnið í skálinni
hækkað upp á skálarbarma og
gaus hverinn þá mjög miklu gosi
og* fýlgdu því afar miklar drun-
ur. Vatnið var þá látið standa
þannig' í 5 sólarhringa og komu
þá ekki ný gos fyr en vatnið var
lækkað að nýju. Þykir þetta
benda til þess að gos muni vart
endurtakast, ef skálin er full, eins
og áður var.
Ummæli
Lindberghs
íærð úr iagi.
KAUPMANNAHÖFN I GÆiR.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
LINDBERGH telur
flugleiðina um ís-
land vel færa!
Samtalið, sem birtist
við hann í „Paris Soir“
var úr lagi fært og
rangt.
Nokkrir af vinum Lindberghs
hafa mótmælt því, að hann hafi
sagt, að hann teldi flugleiðina
um ísland ófæra.
Þvert á móti. En flug-
fjelagið Pan-American-
Airways, sem Lindbergh
vinnur fyrir, hefir ekki lok-
ið rannsóknum sínum enn
um flugleiðina um Island,
en fyr en rannsóknum þess
um er lokið er engar á-
kvarðanir hægt að taka.
Páll.
E.s. Ingertre, sem var á leið frá
Bergen til Narvik, strandaði í gær
á Trefotskjæret við Florö. Skipið
liggur illa við til björgunar og
eru allir skipverjar komnir á land
nema skipstjóri og fyrsti stýri-
maður. Björgunarbátufinn Herku-
les er kominn á strandstaðinn, en
hefir ekkert getað aðhafst.
NRP—FB).
hann kominn á það stig, eftir því
sem þessi sjúkdómur hagar sjer,
að skamt myndi hann eiga ólifað.
Var hann þá orðinn svo máttlaus
(iamaður) að hann gat hvorki
rótað höndum, fótum, bol nje
höfði, kjálkahreyfing mjög lítil
og örðugt að kyngja. Málfar hans
var svo slapt, að örðugt var að
skilja hann. Hægðir alls ekki
nema með lyfjum og aðgjörðum.
Um miðjan apríl tók Jóhann
þennan sjúkling til meðferðar, með
því, er hann nefnir „strauma frá
læknafjelaginu Friðrik", en það
telur hann læknandi áhrif, leidd í
gegnum sig, frá mönnum förnum
úr hjervistinni". Þessa „strauma"
telur hann margskonar, svo sem
„hreyfi-strauma", „kraftstrauma",
„aðdráttaraflsstrauma“ o. s. frv.
„Strauma" þessa notar hann,
sumpart með handaálagningu og
sumpart kveðst hann senda f)á til
sjúklinga.
Eftir tilmælum Jóhanns, var jeg
viðstaddur 3 þessar aðgjörðir hans
við þennan sjúkling, allar í röð,
hvert kvöldið eftir annað. Byrjar
hann með því að þvo hendur sín-
ar, eftir að hafa farið úr jakka
og vesti og milliskyrtu. Sest síð-
an á stól, ákallar Guð og Jesúm
Krist, og biður þá að -gefa lækna-
fjelaginu Friðrik kraft til að leiða
strauma í gegnum sig sjúklingn-
um til heilsubótar og hjálpar. Bið-
ur hann þannig nokkra stund
sitjandi, eh stendur svo upp, og
segir þá oftast eitthvað við þá,
seTn viðstaddir eru, áður en hann
leggur hendur á sjúklinginn, og
er það oft eitthvað um daginn og
véginn og verður því ekki sjeð
að hann falli í neitt miðilsástand.
Þegar hann hefir lagt hendur á
sjúklinginn, heldur hann áfram
að biðja um kraft, og biðja að
sjúklingurinn gjöri þessa eða hina
hreyfinguna, og í þessu tilfelli
brá svo undarlega við, fyrir mín-
um augum, að sjúklingurinn fór
að hreyfa limi, sem áður höfðu
legið, ísem dauðir hlutir, og voru
margar hreyfingar snöggar og
þróttmiklar að sjá. Hafði hann
stundum hendur á sjáklingnum,
en stundum ekki. Yirtust mjer
hreýfingarnar sneggri og þrótt-
meiri, þegar hann hafði hendur á
honum.
Þetta kvöld hreyfði sjúklingur-
inn allan líkamann meira og
minna, undir þessum áhrifum
Jóhanns.
Næsta kvöld stingur Jóhann
upp á því við mig, hvort jeg vilji
ekki reyna að segja fyrir um
hréyfingar sjúklingsins, og sjá,
hvernig það gangi, því sjer sje'
áhugamál, að læknar „hjerna-
megin“ vilji athuga þetta. Jeg var
til með þetta, (því þá þóttist jeg
geta komist að raun um, hvort hjer
væri um dáleiðslu að ræða eða
ekki, því e'f sjúklingurinn hreyfði
sig eftir því sem jeg segði fyrir, —
en því hagaði jeg alt annan veg,
en jeg hafði heyrt Jóhann biðja
um, kvöldið áður, — taldi jeg
dáleiðslu útilokaða. Raunin varð
sú, að sjúklingurinn gjörði allar
þær hreyfingar, seín jeg fór fram
á, og það þótt hann ætti að hreyfa
fleiri limi samtímis, en það hafði
Jóhann ekki látið hann gjöra. Við
þessa tilraun hafði Jóhann stund-
um hendur á sjúklingnum, en
stundum ekki, og virtuSt mjer
hreyfingarnar frekar skarpari,
þegar hann hafði hendur á honum,
en ekki að þær kæmu neitt fljótar,
því heita mátti, að þær kæmu eins
snögt og hjá góðum leikfimis-
manni.
Þriðja kvöldið fór alt fram með
sama hætti og hið fyrsta, nema jeg
mældi hreyfingar er hann g^jörði.
Nokkrum dögum síðar fór jeg
til sjúklingsins, án þess Jóhann
væri við, og var þá enginn hjá
sjúklingnum nema bróðir hans.
Bjet je'g hann þá gjöra þær hreyf-
ingar, sem hann gat gj ört, og
mældi þær, en ýmsar hreyfingar,
sem hann hafði gjört, er jeg bað
hann að gjöra; undir áhrifum Jó-
hanns var ekki viðlit að framkalla
nú.
Það sem mjer virtist eftirtekta-
verðast við þetta, er það, að hjer
er að ræða um „kraft“, sem virðist
geta kallað til starfa, það sem við
teljum, eftir okkar þekkingu,
eyðilagt, því þessi sjúklingur
gjörir nú fjölda hreyfinga —
þótt ekki sje hann sýnile'ga undir
áhrifum Jóhanns, — sem honum
var ekki fært að gjöra áður, sölc-
um lamana, og að sjúkdómur, sem
talið er, að haldi sífelt áfram að
lama, uns hann drepur sjúkl.,
skuli nú vera meira en stöðvaður
FRAKKAR ÓTTAST RÍNAR-
ÁFORM HITLERS.
KAUPMANNAHÖFN í GÆR.
EINKASKEYTI TIL MORGUNBLAÐSINS.
jDRANSKA blaðið „Petit Parisien“ getur í dag
um „dimm óveðurský yfir Rínarbökkum“.
Yfirleitt valda líkurnar fyrir því, að Hitler
muni taka sjer í sjálfsvald að nema úr gildi á-
kvæði Versalasamningsins um afvopnun Rínar-
hjeraðanna vaxandi áhyggjum í Frakklandi.
„Oeuvre“ í París ger- hafa óbundnar hendur um end-
ir ekki ráð fyrir að Bret-
ar styðji Frakka ef Þjóð
verjar r júfa ákvæðin um
afvopnun Rínarhjerað-
anna.
Blaðið telur þetta mjög
eðlilegt, þar sem Frakkar
hafi verið tregir til að lofa
Bretum stuðningi í Miðjarðar-
hafi, ef til árása skyldi koma
af hálfu ítala á breska flotann.
Frakkar búast við því, að
Hitler geri að tilefni endurher-
væðingar í Rínarhjeruðunum
hið nýstofnaða bandalag
Frakka og Rússa og auk þess
hernaðarsamninga Frakka og
Breta, sem gerðir voru nýlega.
Þjóðverjar fullyrða að í
samningum þessum sje
gert ráð fyrir stuðningi
Breta við Frakka á landa-
mærum Frakklands og
Þýskalands.
Með þessu hafa Frakkar og
Bretar gerst brotlegir við Loc-
arnosáttmálann, að því er Þjóð-
verjar fullyrða. Frakkar óttast
því að Hitler muni telja sig
urvopnun Rmarhjeraðanna.
Páll.
B. F. Magnússon:
Framh. af 5. síðu.
Það er óhætt það að fullyrða, að
þessi strandlengja öll með dölum
sínum, hafi í sjer fólgin. mjög
ákjósanleg ræktunarskilyrði til
framfærslu fjölda saujfjár og
gripa, þar afrjettarlöndin eru
víðlend og kjarngóð. Koma því
til með að skapast þarna ágæt lífs-
skilyrði fyrir mikinn fjölda fólks,
jafnt af landi og úr sjó, þar sem
hinn stórgjöfuli Húnaflói fram
býður nægtir sínar úr ládeiðunni,
sem svo á stundum, aðeins til til-
breytingar er hrært upp í af
straumum og sterkvindum, vekj-
andi athygli og örfandi dómgreind
þeirra, sem gullið sækja í greipar
Ægis.
í deá. 1935.
B. P. Magmússon.
Skarp, fisktökuskip fór í gær
hjeðan til Akraftess og tekur þar
fisk til útflutnings.
— að minsta kosti í bili — svo að
það er tvímælalaust um framför
að ræða á ýmsum sviðum.
Þessi „kraftur", hver seTn hann
er, virðist mjer fylstu athygli og
rannsóknaverður, kraftur sem er
þess megnugur, að láta vöðva og
limi taka til starfa, sem eru slitn-
ir úr sambandi við mænu og heila,
og eiga því e'kki að geta hreyfst
af sjálfdáðum.
Þætti mjer hyggilegt að þeir er
einhverja þekkingu hafa á lík-
amlegu og andlegu starfi manna,
gæfu slíku, sem þessu, gaum, og
athuguðu, hvort ekki getur verið
um mikilsverðan og nothæfan kraft
að ræða hvort hjer er ekki
eitt svið, lítt eða e'kki rannsakað,
í tilverunni, sem við í raun og
sannleika þekkjum svo lítið, hve
vitrir og lærðir sem við þykjumst
vera.
Húsavík, 9. ág. .1935.
Björn Jó^fefsson".
f stað þess að fara eftir bend-
ingu hjeraðslæknis um að ránn-
saka kraftinn hjá Jóhanni Lárus-
syni, er höfðað mál á móti hon-
um í því skyni að fá hann dæmd-
an til refsingar. Þessi afstaða
gagnvart dularlækningamálinu
finst mjer fjarstæða og óhæfa. Að
taka fyrir þann kost, sem sjúkir
menn kunna að eiga á því að fá
bót meina sinna, eða að fá linað-
ar þjáningar sínar, þótt ekki sje
um algerðan bata að te'fla, finst
mjer ekki samboðið mentaðri þjóð.
Það vil jeg að endingu taka fram, 1
að jeg sje' ýmsa agnúa á dular-
lækningum með þeirri tilhögun
sem nú er. Nú eT alt of mikið
komið undir vandvirkni, sam-
viskusemi og sálarþroska miðl-
anna. Þar sem þessir eiginleikar
eru, er öllu óhætt. En trygging-
in er ekki nóg í því horfi, sem
málið eT nú. Það er nauðsynlegt
að samvinna. komist á milli miðl-
anna og læknanna. Það er þetta,
sem þörf er á og kemur málinu f
rjett horf, en ekki málsóknir og
refsingar. Allir lækningamiðlar
ættu að hafa sjer til leiðbeiningar
einhvern lækni, sem hefði skilning
á starfi þeirra og bæri í brjósti
góðvild til þess. Það mundi verða
hvorumtveggja til góðs, læknunum
og miðlunum og það sem mest eT um
vert, sjúklingunum líka. Sumir miðl-
ar hafa frábæran hæfileika til sjúk-
dómsgreiningar, og það hlyti að
I vera mikilsvert fyrir lækni að fá
slíka aðstoð. Og með slíkri sam-
vinnu fengist trygging fyrir því,
að dularlækninga-mennirnir færu
ekki að fást við þá sjúkdómá,
sem að sjálfsögðu eiga að veTa
undir umsjón og aðgjörðum al-
mennra lækna. Jeg hefi mikla á-
stæðu til að ætla að sumir af
bestu læknum landsins líti á þessa
samvinnu líkt. og jeg og mundu
ekki ófúsir til þess að taka þátt
í henni.
/