Morgunblaðið - 14.06.1936, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Simmidaginn 14. júní 1936.
Útgeí.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Ritstjðrar: J6n Kjartansson og
Valtýr Sterfánsson —
á,byrgtSarmaSur.
Ritstáörn og afgreíSsla:
Ansturstrætt 8____Sími 1800.
Auglýstngastjðff: E. Hafberg.
Auglýsingaskrifstafia:
Austurstræti 17. — Slmi 3700.
Heimasfanar:
J6n Kjartansson, nr. 3742
Vaitýr Stefánsson, nr. 4220.
Árni Óla, nr. 3045.
E. Hafberg, nr. 3770.
Áskriftagjald: kr. 3.00 á mánuöl.
í lausasölu: 10 aura eiata/kiS.
20taura me* Eesbók.
Atvinnuleysið.
Kunnugt er um suma af helstu
leiðtogum stjórnarflokkanna að
þeir hafa jafnan litið á íslenska
atvinnurekendiír 8em sakamenn.
Núverandí formaður Framsóknar-
flokksíns ljet; þau 'orð falla fyrir
mörgnm árum að útgerðarmennirn-
ir hefðu unnið landinu meira tjón,
en öU eldgos og hallæri frá því land
bygðist. Líkt hiigarfar hefir komið
fram hjá ýmsum foringjum sósíal-
ista, þótt enginn hefi tekið svo
djúpt í árinni opinberlega.
Við forsjá slíkra úianna hefir
þjóðin órðið að búa um 9 ára
skeið. Alla þá stund hefir verið
unnið að því ljóst ög léynt að
drepa framták 'tnanna og áthafna-
löngun. Afleiðingárnar eru þær að
allur atvinnurekstró* landsmanna
má heita' í kalda koli, bæði til
sjávar ög sveita,' 'að fleiri og fleiri
gef'ast uþp, áð hundruð vinnufúsra
manna gánga átvinnulausir.
Fyrir síðustu kosningar var at-
vinnuleysið þegar farið að gera
vart við sig al.l tilfinnanlega. —
Stjórnarflokkarnir kendú „íhald-
inu“ um ástandið og lofuðu
„viniiu handa ÖHum“, ef þeír næðu
sigri við kosningarnar. Á þennan
hátt voru vefkámenn gintir til
fylgis.
Nú eru efndirnar komnar í ljós.
Hinn fyrsta maí voru 720 atvinnu-
lausir menn skráðir hjer í Reykja-
vík. Á sama tíma 1934 voru þeir
190.
Svona stórfeld eru svik þeirra
manná sem telja sig öðrum fremur
„vini verkalýðsins“.
En hvernig er svo háttað hög-
um þeirra fmaiina, sem flekuðu
verkamennina til fylgis á loforð-
um um ankna vinnu.
Útsvarsskráin lijerna í Reykja-
vík ber þáð með sjer að 15 „vinir
verkalýðsins“ hafa svo miklar
tekjur, að þeir geta greitt sama
útsvar og 2400 verkamenn.
Mennirnir sem lofnðu atvinnu og
sviku hana hafa notað sjer að-
stöðuna til að hlaða á sig launum.
Finnur JÓnsson hætir á sig 11 þús.
krónum fýrír 3 ja mánaðar vinnu
við sil'dína. Sigfús Sigurhjartar-
eon á fult í fangi me6 £?ð hafa tölu
á bitlingum sínum.
Þ,efesi» og þvíiíkir piltar þurfa
ekki* að kvarta um atvinnuleysi.
Og þeir eru alveg búnir að gleyma
því að hundruð raanna, sem nú
ganga: atvinnulausir, hjálpuðu
þeim með' atkvæði sínu til þess að
komást í trogin og seðja græðg-
ina.
——-*m>-----------
BRESKUR VERSLUHARERINDREKI
LAGBUR AF STAÐ TIL ITALIU.
Oaily Telegraph segir að refsiaðgerða-andstæðingum aukist fylgi,
Rússar ætla að
skapa eignastjett.
Þeir halda áfram að
læra af ,kapitalistisku‘
þjóðunum.
FRÁ FRJETTARITARA VÖRUM:
KHÖFN í gær.
OTJÖRNSKIPULAGIÐ er sósíalistiskt“,
_ segir í hinni nýju stjórnarskrá Rússa.
í hinni sósíalistisku stjórnarskrá vekja eftir-
farandi atriði athygli:
1. að mælt er með ein-
staklingsrekstri, ef
hann hvílir að öllu
leyti á eigin vinnu,
án aðkeyptrar vinnu.
2. að einstaklmgseign,
sem skapast hefir
fyrir eigin vinnu, er
lögvernduð.
Þannig mun ný eignastjett
smátt og smátt rísa upp í landi
sósíalismans.
Laun misjöfn.
Laun eru ekki jöfn. Þau
eru misjöfn og fara eftir eðli
vinnunnar, hvort hún er mikil
eða lítil, eða útheimtir þekk-
ingu og lægni.
Þing Rússa verður í tveim
deildum, eins og í vestrænum
löndum.
Ýms atriði, eins og t. d. j.
hvort aðrir flokkar en komm- j
únistaflokkurinn verði leyfðir,!
eru óskýr og stjórninni ætlað
að úrskurða.
Hvers vegna ?
Yfirleitt er stjórnarskráin
varlega orðuð og því erfitt að
dæma um þýðingu hennar.
Margir álíta, að stjórnar-
skrárbreyting þessi hafi verið
gerð til þess að grímuklæða
harðstjórn Staiins og fjelaga
hans og til þess að auðvelda
starf Litvinoffs. En Litvinoff er
nú önnum kafinn við að stofna
varnar- og hernaðarbandalag
við lýðveldisríkin í vestur og
suð-austqr Evrópu.
Van Zeeland hefir nú tekist aö
mynda stjórn í Belgíu. En verk-
föllin breiðast nú út þar í landi.
Stjómin reynir að reisa við þeim
rammar skorður, sjerstaklega við
því að verkamenn setjist að í verk-
smiðjunum.
Með Roosevelt:
8:5
KHÖf'N í GÆR.
EINKASKEYTI TIL
MGRGUNBLAÐSINS
Aðstaða republicanaflokks
ins hefir eflst við það, að
Landon var tilnefndur for-
seta efni flokksins.
f Ameríku búast menn þó
við því, að Roosevelt verði
endurkosinn. Veðmálin eru
8:S Roosevelt í vil.
Páll.
Leon Blum
kallar á
varðliðið.
„Hin dular-
fullu áhrif“.
FRA FRJETTARITARA VORU]
Khöfn í gær.
PRANSKA stjórnin
segir, að 200 þús
verkamenn, þ. á m
veitingahúsaþjónar 01
verkamenn í vefnaðai
iðnaðinum, hafi tekii
upp vinnu í gær. En san
tímis skella á ný verl;
föll.
Stjórnin óttast enn óeirðii
FRAMHALD Á SJÖTTU SÍÐU.
Slefna Sir Namuel
Hoare
hefir
sigrað.
Anfhony
Eden
beið lægra lilul.
FRÁ FRJETTARITARA VORUM:
KHÖFN í gær.
K ÓTT ekki sje liðin nema rúml. vika síð-
an Sir Samuel Hoare tók aftur sæti í
ensku stjórninni, þá hefir stefna hans þó sigrað.
Blöð stjórnarandstæðinga í Bretlandi segjast
hafa fulla vissu fyrir, að andstæðingar refsiað-
gerðanna hafi borið Anthony Eden ofurliði.
Bretar ætla að styðja þá tillögu á fundi Þjóða-
bandalagsins í lok júní, að refsiaðgerðum verði
hætt.
„Daily Telegraph“ (stjórnarblað) segir, að
ráðuneytið hafi ekki enn tekið neina ákveðna
afstöðu til refsiaðgerðanna. En blaðið getur þess
um leið, að fylgi þeirra ráðherra, sem vilja af-
nema refsiaðgerðirnar, fari vaxandi.
Fullyrt er, að Bretar
muni innan skamms
reyna að endurnýja vin-
áttu sína við ítali.
Til þess að endurnýja
viðskiftin.
Það vekur mikla athygli, að
mikilsmetinn breskur kaup-
sýslumaður er þegar farinn af
stað til Ítalíu, og er alment
talið, að hann eigi að undir-
búa það, að verslunarviðskifti
Breta og ítala geti aftur kom-
ist í eðlilegt horf. Viðskifti
þessara þjóða hafa minkað nið-
ur í nokkura hundraðshluta af
því, sem þau voru áður en
refsiaðgerðirnar gengu í gildi.
Blöð stjórnarandstœðinga í
Bretlandi eru sammála um,
að stefnuhvörf bresku stjórn-
arinnar megi rekja til Sir
Samuel Hoare, en hann hafi
tekið sæti í stjórninni með
sama hugarfari og þegar
hann lagði fram hinar al-
ræmdu Hoare-Laval-tiIlögur.
„Skugga-ráðuneytið“, Sir
Austen Chamberlain, Winston
Churchill, Earl Winterton o.
f 1., hefir veitt Sir Samuel öfl-
ugan stuðning.
Einnig vekur athygli í þessu
sambandi ræða Mr. Neville
Chamberlain, er hann flutti fyr
ir nokkrum dögum, þar sem
hann kallaði það einskæra
skýja-glópsku, að halda áfram
refsiaðgerðum.
Alfarinn heim?
Sendiherra Breta í Addis A-
beba, Sir Sidney Barton, og
kona hans fara heimleiðis til
Englands í orlof sitt í næstu
viku. Er þess getið til, að Sir
Sidney muni ekki fara aftur
til Abyssiníu.
Ciani í stað Aloisi.
Baron Aloisi mun ekki verða
fulltrúi ítala á fundi Þjóða-
bandalagsráðsins 26. júní. Það
er haldið, að Ciani greifi ut-
anríkismálaráðherra verði á
fundinum. Þó er ekki vitað,
hvort hann á að koma í stað-
inn fyrir Aloisi.
ítalir eru farnir að taka ræn-
ingjana í Abyssiníu á mála hjá
sjer, segir enska útvarpið, í stað
þess að taka þá og skjóta þá,
eins og áður var gert, þegar
tókst «ð hafa hendur í hári
þeirra.