Morgunblaðið - 03.01.1937, Blaðsíða 2

2
MORG J*BLAÐlÐ
Sunnudagur 3. janúar 1937.
Útgef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Itltstjörar: Jön KJartaneson og
Valtýr Stefá.nsson —
ábyrgSarrrtaSur.
Rltstjérn og afgreiSsla:
Ausiurstræti S. — Sírnl ltOO.
Helmasfmar:
Jön Kjartansson, nr. 2742
Valtýr Steflnsson, nr. 4220.
Árnl Óla, nr. 3045.
Áokrlftagjald: kr. 8.00 á minuSl.
í lausaoölu: 15 aura elntaklB.
25 aura oteS L.eobök.
Nýjársboðskapurion.
Forsætisráðherrann stein-
gleymdi að minnast einu orði
á vinnulöggjöf í nýjársræðunni
/Sinni uúna. í fyrra var þetta
aðaluppistaðan í máli hans. —
Síðan hefir hann látið skína í,
að éiginlega væri hann faðir
vinnulöggjafarinnar.
Menn höfðu því búist við, að
Hermann Ijeti sjer farast vel
við þetta óskabarn sitt, úr því
það er fætt og komið í reifar.
En nú hefir hann fengið barn-
ínu fóstur hjá óvildarmönnum
þéss, og stungið upp í það
„narratúttu“ frá kommúnist-
um.
Þetta þykir sumum óloflegur
vitnisburður um trygð Her-
manns við hugsjónir sínar.
En hann „gleymdi“ þessu,
„gleymdi“ alveg að minnast á
þáð — svo að notað sje hans
eigin orðalag.
Nú er það ættjarðarástin,
Wérfí ráðherrann ber fyrir
brjósti. „Þegar býður þjóðar-
iíömi, 'þá á Bretland eina sál“.
Hannig vitnaði ráðhérrafín í
kvséði Einars Benediktssonar.
Hfér Verður að skapast þjóð-
areining, „ein sál“ nú þégar
svo nærri líður tímamótum í
sjálfstæðisbaráttu þjóðarinnar.
Á þessa leið talaði Hermann og
belgdi sig mikið.
En þó árið 1936 sje liðið í
aldanna skaut, geymist þó
minning þess, að minsta kosti
hjá stöku manni. Og þá rifjast
upp missirisgamlir atburðir.
Yar það ekki einmitt Hermann
Jónsson, sem taldi J>að „óskyn-
samlegt“ í sumar se*m leið, að
amast við aukinni íhlutun Dana
ftýer* a landi? Heldur Hérmaþn
Jónassori að það sje „þjóðar-
sómi“, s«m ,,býður“ forsætis-
'Váðhérra að hafa slík ummæli?
lÆt\ar hann að skapa hjer
! ,‘þjóðareinirig“, „eina sál“, með
þa hugsún að leiðarstjörnu, að
það sje ekki einungis „óskyn-
samlegt“ að halda lengra á
Sjálfétaéðisbrautinni, heldur
Jafrfvel ,,óskynsamlegt“ að
amást við því að farið sje að
ganga aftur á bak?
Það er auðvitað ógerningur
að giska á hvað Hermannf'get-
ur komið til hugar. Og það er
hfæpið að slá því föstu, að þetta
iérttjarðarskraf hans sje tóm
hræsni. Það er til einfeldni —
heilög einfeldni — sem gott er
’-áð hafa sjer til rjettlætingar á
ðómsdegi!
iiVinnulöggjöfin var óskabarn
' H'érmanns í fyrra. Nú er það
ættjarðarástin. Bara að „narra-
',|tátVunni“ verði ekki líka stung-
ið upp í hana áður en árið er á
enda!
ÞÝSK HERSKIP TAKA
SPÖNSK KAUPFÖR.
Gagnráðstafanir gegn ráni á þýska farminum í Palos,
Hótanir
Hitlers
við Mussolini
Miðjarðarhafssamn-
íngur Breta og itala
undirritaður.
FRÁ FRJETTARITARA
VORUM:
KI-IÖFN í GÆR.
lKrátt fyrir að sam-
* komulag Breta og
ítala um Miðjarðarhaf-
ið hafi verið undirritað,
/irðist Mussolini þó enn
iallast á sveif með Spán
irpólitík Hitlers.
Pertinax heldur því
fram í Echo de Paris, að
Hitler hafi neytt Musso-
lini til þess að sveigja
iftur inn á braut Þjóð-
verja í Spánarmálunum
með því að hóta honum
að öðrum kosti að taka
upp harðsnúnari stefnu
gagnvart Austurríki.
Það er eftirtektarvert að
í aukaútgáfu af .þíaðinu
Giornale d Italia (ritstjóri
Signor Gayda, málpípa
Mussolinis), er lögð á-
hersla á það, að með sam-
komulagi þessu sje á eng-
an hátt dregið úr gildi
hins þýsk-ítalska sáttm.ála;
hjer sje ekki um neitt
bandalag að ræða; samn-
ingnum sje ekki beint gegn
neinum. í þýskum blöðum
er áhersla lögð á sama
atriði. (Skv. FÚ.).
Fkkert svar frá
ítölum.
„Giornale d Italia“ ber einn-
g á móti þeim staðhæfingum
okkurra erlendra blaða, að
talska stjórnin hafi þegar svar
ið tilmælum frönsku og ensku
stjórnanna um bann við flutn-
ngi sjálfboðaliða til Spánar.,
Segir blaðið, að Italía hafi
kkert svar gefið enn og að
oaö svar muni ekki verða gef-
ð fyrst um sinn.
Ennfremur segir blaðið, að
nilli stjórnanna í Berlín og
■tóm eigi sjer enginn meining-
rmunur stað, að því er Spán-
irmálin snerti.
Með
fullym krafti áfram
FRÁ FRJETTARITARA
VORUM.
KHÖFN I GÆR.
I nýársboðskap Adolfs
Hitler segir að Þjóðverjar
sjeu staðráðnir í því að
hrista af sjer alla hlekki í
viðskiftamálum. ,eins og þeir
hafi hrist af sjer hlekki Ver-
salasáttmálans.
Göring gaf út á nýársdag
baráttuslagorð hins nýja árs:
„Með fullum krafti, áfram“.
Annað skipið
komsi nndan
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Þrem prinsess-
um neitað um
vegebrjef.
London í gær FÚ.
Það lá víð sjálft, að
þrjár þýskar prins-
essur, frænkur prins
Bernhard zur Lippe von
Biesterfeld, fengju ekki
leyfi til þess að fara frá
Berlín til þess. að vera
brúðarmeyjar við gift-
ngu prinsins og Júlíönu
Hollandsprinsessu.
Þær voru sviftar vegabrjef-
11 m sínum, vegna gremju þeirr-
r, er það vakti í Þýskalandi,
að von Biesterfeld skyldi ekki
nótmæla því sem Þjóðverji, að
I ýski þjóðsöngurinn var ekki
I eikinn, á íþróttamóti, er hin
tilvonandi brúðhjón sóttu fyrir
j kemstu; en hollenski þjóðsöng
urinn var heldur ekki leikinn,
og er sagt í Hollandi að lúðra-
veitin hafi ekki kunnað þýska
þjóðsönginn og því hvorugan
eikið.
í Hollandi hefir þetta ekkert
hneyksli vakið en' í Þýskalandi
'er það talið mjög alvarlegt, og
prinsinum legið á hálsi fyrir að
hann taki ekki málstað Naz-
I sta í Hollandi, en hann var eitt
j inn meðlimur brúnstakkasveit-
þr, en hefir nú gerst hollensk-
vr ríkisborgari. Þess vegna er
það engin kurteisisskylda, að
j eika þýska þjóðsönginn, þegar
hann kemur fram opinberlega
íjer á eftir.
Prinsessurnar hafa nú fengið
vegabrjef sín aftur.
Brúðkaupið fer fram í Hol-
landi þ. 7. janúar (n. k. fimtu-
iag).
Því, sem Þjóðverjar fengu ekki fram-
gengt með góðu, ætla þeir nú að fá
framgengt með illu.
Herskip þeirra við Spánarstrendur hafa
stöðvað og reynt að leggja hald á tvö skip, sem
Madridstjórnin hefir umráð yfir: Þýska beitiskip-
ið Königsberg, skaut á spánska skipið Soton,
en það skip virðist hafa komist undan til Sant-
ander. I morgun tilkynti þýska stjórnin að ann-
að skip hafi verið tekið og er álitið að það hafi
verið spánska flutningaskipið ,,Arragon“ og að
þýska herskipið „Admíral von Spee“ hafi farið
með það til einhverrar hafnar á valdi uppreisn-
armanna.
Þessar aðfarir þýsku herskipanna við Spán-
arstrendum hafa vakið kvíða um allan heim.
Þjóðverjar fara ekki dult með hver sje orsök
þeirra: Deutsches Nachrichtenburo, segir að
Þjóðverjar hafi neyðst til að grípa til þessara
gagnráðstafana, þar eð yfirvöldin í Bilbao hafi
neitað að láta af hendi farminn, sem þýska skip-
ið Palos flutti, en gerður var upptækur í Bilbao.
Stjórn Baska í Bilbao hefir neitað að láta af hendi
farminn, sem hún segir að hafí vérið’ hergögn. Hefir
hún skotið máli sínu til hlutleysisnefndarinnar í London
til frekari meðferðar. (Símar frjettaritari vor).
Þýska stjórnin kærir Baskastjórnina um brot gegn al-
þjóðalögum. Þýsk blöð rita rnikið um þessa atburði/sfíg segja,
að fyrst spönsku rauðliðarnir hafi tekið upp á því, að taka er-
lend skip að sjóræningjahætti, þá muni Þjóðverjar halda áfram
að refsa þeim, uns hið ólöglega ofbeldisathæfi gegn Palos hef-
ir verið að fullu bætt. (Skv. FÚ).
Um nánari atvik að; því, er
skotið var á Soton eru
fregnir ósamhljóða.
Franska frjettastol'an Agen-
ce Havas segir, að Königs-
berg“ hafi gefið Soton fyrir-*
skipun um að fara til hafnar
sem er í höndum uppreisnar-
manna. Síðar hafi skipið reynt
að flýja, en þá hafi það rekist
á grynningar. Það hafi þó kom-
ist aftur á flot, og hafi þá flúið
til Santander, sl?fe.mt fyrir 'vest-
an Bilbao.
Frásögn Þjóðverja.
i Þjóðverjarr segja söguna
þannig (skv. Lundúnaútvarpin i
FÚ) : Þýska herskipið bauð
Soton að stansa, en það varð
ekki vio þeirri skipun. Þá var
þeim ekki heldur sint. Þá var
enn skotið í áttina til Soton, en
skipið breytti um stefnu og
sigldi til lands og upp á grynn-
ingar, en spánskur fiskibátur
bjargaði skipshöfninni.
Frásögn Spánverja.
Spánverjar í Santander segja
hinsvegar að þýska herskipið
Königsbeyg hafi stöðvað Soton
og hafi skipstjórinn á þýska
herskipinu faú um borð í
Soton og krafist þess, að skip-
stjórinn á spánska skipinu
undirritaði loforð um að sigla
því hvert sem honum væri skip-
að. En hann hafi neitað því, og
er skipstjórinn á Königsberg
var aftur kominn út í herskip-
ið, hafi verið skotið á spánska
skipið, og það síðan rekið upp á
grynningar.
Spánverjar halda því fram,
að skipin hafi bæði verið stödd
í landhelgi, enda beri sjálfur
atburðurinn vott um það, þar
sem Soton sigldi strax í strand.
Danskt skip stöðvað.
Oslo. — FB.
Frá Osló er símað, að eitt af
[herskipum spönsku stjórnar-
nnar hafi stöðvað danska eim-
skipið Ingeborg í Gibraltar-
sundi. Skipinu var þó leyft að
palda áfram eftir nokkurn
íma.
Uppreisnarmenn hafa nú
yopnaða togara til að stöðva
skip á leið til þeirra hafna, sem
tjórnarsinnar hafa á sínu
/aldi. (NRP—FB).
Næturvörður verður þessa viku
í Ingólfs Apóteki og Laugavegs
Apóteki.