Morgunblaðið - 13.10.1937, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 13. okt. 1937.
MORGUNBLAÐIÐ
3
Þegar sala 20.000 tunna
maljessíldar til Ameriku
var stöðvuð.
Kom í bág við einkarjett um-
boðsmanns Finns Jónssonar.
HARALDI BÖÐVARSSYNI, útgerðar-
manni á Akranesi, stóð til boða í sum-
ar, að selja 20.000 tunnur matjes-
síldar til Ameríku, en fekk það ekki fyrir Finni
Jónssyni.
Kaupandi síldarinnar var stórt amerískt
firma, sem í 10 undanfarin ár hefir keypt feikna-
mikla síld af Skotum; í fyrra t. d. fyrir yfir 1.7
miljónir íslenskra króna.
Umboðsmaður þessa stóra ameríska firma ásamt Haraldi
Böðvarssyni hafa í fulla tvo mánuði verið að reyna að fá ke.ypt-
ar á íslandi 20 þús. tunnur matjessíldar, en þar sem slík sala
fór í bág við einkarjett umboðsmanns Finns Jónssonar, var síld-
jb ófáanleg.
Haraldur Böðvarsson lýsir í eftirfarandi grein þessu tveggja
aaánaða stríði við Finn Jónsson, sem bar engan árangur.
Haraldur Böðvarsson
útgerðarmaður segir frá.
Haustið 1935 brást síldveiði
norðanlands eins og marg-
»• muna, og þá brugðu margir við
bjer og stunduðu síldveiðar við
Faxafloa mej5 göðum árangri. Jeg
var einn af þeim sem Ijet salta
■íld og seldi m. a. 1000 tunnur af
matjessíld sem fóru til Ameríku.
Firmað í Ameríku, sem keypti
•íldina, var í alla staði ánægt
með gæðin og gaf í skyn að Faxa-
síldin líkaði betur í Ameríku
vegna þess að fitan í síldinni væri
•kki eins laus og í norðansíld og
f«ri því minna út í pækilinn, og'
lýsi væri því minna ofan á pækl-
inum þegar tunnurnar væru opn-
aðar. Þetta Ameríkufirma hefir
haft útsendann umboðsmann í
Skotlandi 10 undanfarin sumur til
þess að kaupa síld af Skotum og
t. d. í fyrra keypti það af þeim
•íld fyrir £78.000, sem er í íslensk-
»m peningum krónur 1.727.700 —
•in miljón sjö hundruð tuttugu og
wjö þúsund og s'jö hundruð krón-
Fyrsta tilboðið.
Sonur minn, Sturlaugur, sem
hefir verið ®.l. ár í Skotlandi og
heí'ir verið m. a. að kynna sjer
síklarverslun Skota m. m., komst
í kynni við þennan umboðsmann
Ameríkufirmans og bafa þeir báð-
ir nú í tvo mánuði, ásamt mjer
nndirrituðum, unnið af kappi að
því að fá að verka og selja Faxa-
flóasíld til Ameríku (Ijettverk-
aða). Síldveiði Skota brást að
vernlegu leyti seinni hluta sum-
arsins í ár og gat því umrætt
Ameríkufirma ekki fengið nema
aokkurif hluta af því síldarmagni
sem það vildi k.urp^i.
6. ágúst talaði Sturlaugur við
mig í síma frá Glasgow og bað
mig að reyna að fá leyfi hjá
Síldarxitvegsnefnd til þess að
verka 10—20 þúsund tunnur af
Faxasíld og gera svo firmanu fast
tilboð í sama inagn, ef það veidd-
ist. Sama dag talaði jeg við hr.
Finn Jónsson á Siglufirði og
skýrði honum málavöxtu og
spurði hann um leið bvaða verð
væri á mat.jessíld þá. Ilann svar-
aði því á þá leið: að Norðmenn
væru að bjóða íslenska matjessíj^
á 26 til 28 norskar kr. cif Ham-
borg, en Síldarútvegsnefnd hefði
selt í vor fyrirfrám til Póllands
á 29 shillinga fob, en gat þess
um leið, að það verð væri nú ekki
fáanlegt.
Eftir því sem orð fjellu milli
okkar Finns, fanst mjer líldegt
að salan og söltun á Faxasíldinni
næði fram að ganga, en Finnur
bað mig að skrifa nefndinni um
þetta, sem jeg og gerði sarna dag,
6. ágúst. Því næst sendi jeg Stur-
laugi símskeyti til Glasgow og
gaf hon'um í skyn að söltun Faxa-
síldar yrði sennilega leyfð og bað
bann komast eftir hvort firmað
gæti greitt 30 shillinga íýrir
tnnnuna fob. Þessu svaraði hann
næsta dag, 7. ágúst, að verðið
væri samþykt.
Vegna þeirra upplýsinga sem
Finnur gaf mjer, þá hafði jeg
verðið ekki hærra, enda var það
vel viðunandi eða rúmlega 33 ísl.
krónur fyrir hverja tunnu fob.
og talsvert fyrir ofan það verð
sem áður getur. Það hefði verið
hægt að greiða 10 krónur fyrir
mækla tunnu upp úr hát og hafa
samt góðan hagnað áf söltuninni.
Ekkert svar.
Tíininn líðtir, dagav og yikur,
og ekkert svar kemur frá Síldar-
Leikfjelagið
efnir til
leiksamkepni.
A M í
M
EÐ því að kunnugt er, að
hjer í bæ er allmikill
joldi af ungu fólki, sem hefir
áhuga á því, að fást við leik-
starfsemi sjer til dægrastytt-
ingar, hefir Leikfjelag Reykja-
víkur; ákveðið að efna til sam-
kepni milli smáflokka, er kunna
a,ð.yiLja sýna sig á leiksviði. —
b ’ i , ■ ■
Gerir fjelagið þetta í þeim til-
gangi að auka áhuga ungs fólks
fyrir leiklist. Hverskonar fje-
lagsbundnir eða ófjelagsbundn-
ir aðilar geta tekið þátt í sam-
kepninni innan þeirra takmarka
er Leikfjelagið setur með regl-
um um samkepnina.
Hjer geta því komið til greina
leikflokkar úr skólum, úr stjórn
málafjelögum (einkum ungt
fólk), templarafjelögum, ung-
mennafjelögum o. s. frv., og
flokkar, sem bindast samtökum
um þetta mál eitt.
Ef þátttaka verður almenn,
er svo til ætlast, að hver flokk-
ur sýni einþætting eða einn þátt
úr stærri leik, er hann sjálfur
velur sjer. Þó verður Leikfje-
lagið að samþykkja verkefnið,
svo komist verði hjá, að tekin
verði fyrir verkefni, er með öllu
sjeu verðlaus. — Leikfjelagið
leggur til eitt sameiginlegt um-
hverfi, s,em leikritin fara fram
í, enda skal engin áhersla lögð
á leiksviðsbúnað út af fyrir sig.
Eðlilegt væri, að þrír flokkar
keptu á kvöldi, og kæmi þá að
sýningunum loknum fram fyrir
áhorfendur dómari, sem Leik-
fjelagið velur, er kvæði upp
rökstuddan dóm um meðferð
hvers flokks á viðfangsefni sínu.
Er allir flokkar hafa kept, er
birt úrslitaniðurstaða dómara
eða dómnefndar um samkepn-
ina. —
Þeir flokkar, sem þessu vildu
sinna, verða að tilkynna stjórn
Leikfjelagsins um þátttöku sína
og viðfangsefni eigi síðar en 15.
janúar næstkomandi, og mundi
þá samkepnin fara fram nálægt
mánuði síðar. Allar -nánari upp-
lýsingar gefur formaður Leik-
fjelags Reykjavíkur, hr. Ragn-
ar E. Kvaran.
FRAMH. Á FJÓRÐU SÍÐU.
Að gefnu tilefni skal þess get-
ið, að bifreiðin R. 163, sem stol-
ið var á Oðinsgötu s.l. suunudags-
morgun, var lokuð. Hafði piltuv-
inn þrýst rúðunni inn og náð í
takka, sem hurðin var opnuð með.
En lykillinn að vjelinni hafði
gleymst í bílnum, og gat hann
því komið bílnum af stað.
Fjelag Vestur-íslendinga hekl-
ur fund í kvöld í K. R. húsinu
uppi.
Stauning
kominn á kreik
Stauning hefir nú náð sjer að
mestu eftir fótbrotið og er kom-
inn á róf.
Fiskimjöl til
manneldis.
Quðmundi Jónssyni verk-
fræÖingi í Reykjavík
hefir tekist að búa til fiski-
mjöl til manneldis. Hefir
hann ásamt tveimur mönn-
um öðrum stofnað fjelag.til
þess ef unt er að gera þetta
fiskimjöl að markaðsvöru.
Guðmundur hefir skýrt þannig
frá tilbúningi fiskimjölsins:
Ur fiskinum eru tekin tálkn,
augu og innýfli og síðan er hann
vandlega þveginn og mjölið hú-
ið til úr fiskinum með liaus, hrvgg
og roði.
Mjöl til manneldis er eihnig
hægt að búa til úr hrygg fiskj-
arins eingöngu — svo og úr fisk-
inum hausuðum og flöttum. Mjöl-
ið er ljósgult á lit og fiskbragð-
ið lieldur sjer, og mjölið virðrst
hafa alla sömu eiginleika pg. nýr
fiskur. Hinsvegar er fyrirferð þess
mjög lítil miðuð við fyrirferð nýs
fiskjar o,g ætti það að greiða fyr-
ir sölu mjölsins, einkum í fjar-
lægð.
Ui' mjöli þessu telur Guðmund-
ur að hægt sje að húa til allskon-
ar fisksúpur, fiskbollur, fiskbiið-
inga og þess háttar. Einnig tel-
ur hann, að því megi blanda sam-
an við rúgmjöl og hveitimjöl til
hrauðgerðar. Brauð úr slíkri
blöndu se|ir hann útlitsgott og
ljúffengt — og augljóst telur
hann, að brauðið muni vera kraft-
meira og liollara en venjuleg
brauð. (FÚ)
Hjúskapur. S.l. laugardag voru
gefin saman í hjónaband af síra
Garðari Þorsteinssyni ungfrú
Bjarnveig Þorsteinsdóttir og Jó-
haun S. Guðmundsson. Heimili
þeirra er á Vesturbraut 4, Hafnar-
firði.
—Ekkert—
þingmál...
ENGIR þingfundir verða í
dag, því að ekkert þing-
mái liggur fyrir. Eina frum-
varpið, sem fram er komið
frá stjórninni, er fjárlaga-
frumvarpið, og verður það
tekið til 1. umrœðu á föstu-
dag.
Það seinkar mjög þing-
störfum, að stjórnin skuli
ekki hafa frumvörpin, sem
hún leggur fram, tilbúin í
byrjun þings.
ALÞINGI.
Eosnlng íasta
nefnda.
p undir voru haldnir í sam-
*• einuðu þingi í gær og
báðum deildum or var á dag-
skrá kosning fastanefnda.
Kosningin fór þannig:
í sameinuðu þingi.
Fjárveitinganefnd: Pjetur Otte-
sen, Jakob Möller, Þorst. Þor-
steinsson, Jón Pálmason, Helgi
Jónasson, Skúli Gnðmiundsson,
Þorbergur Þorleifsson, Bjarni
Bjarnason og Hjeðinn Valdimars-
son.
Utanríkismálanefnd: Ólafur
Thors, Jóhann Jósefsson, Garðar
Þorsteinsson, Bergur Jónsson,
Bjarui Asgeirssou, Jónas Jónsson
og Hjeðinn Valdimarsson.
Til vara: Magnús Jónsson,
Magnús Guðmundsson; Thor
Thors, Gísli Guðniundsson, Páll
Zophoníasson, Pálmi Hannesson o,g
Asgeir Ásgeirsson.
Neðri deild.
Fjárhagsnefnd: Óláfur Thors,
Stefán Stefánssou, Skúli Guð-
mundsson, Sveinbjörn Ilögnason,
Ásgeir Ásgeirsson.
Samgöngumálanefnd: Gísli
Sveinsson, Eiríkúr Einarsson,
Sveinbjörn Högnason, Þorhergur
Þorleifsson, Finnur Jónsson.
Landbúnaðarnefnd: Jón Pálma-
son, Pjetur Ottesen, Bjarni Ás-
geirsson, Steingrímur Steinþórs-
son, Emil Jónsson.
Sjávarútvegsnefnd: Sigurður
Kristjánsson, Sigurður E. Hlíðar,
Bergur Jónsson, Gísli Guðmunds-
son, Finnur Jónsson.
Iðnaðarnefnd: Sigurður Hlíðar,
Sigurður Kristjánsson, Bjarni Ás-
geirsson, Pálmi Hannesson, Emil
Jónsson.
Mentamálanefnd: Pjetur Hall-
dórsson, Þorsteinn Briem, Bjarni
Bjarnason, Pálmi Hannesson, Ás-
geir Ásgeirsson.
Allsher jarnefnd: Thor Thors,
Garðar Þorsteinsson, Bergur Jóns-
son, Gísli Guðmundsson, Vilmund-
ur Jónsson.
Efri deild.
Fjárhagsnefnd: Magnús .Tóns-
son, Bernliarð Stefánsson, Jón
Baldvinsson.
SamgöngTimálanefnd: Magnús
Guðmundsson, Páll Hermannsson,
Páll Zophoníasson.
Landbúnaðarnefnd: Þorst. Þor-
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.