Morgunblaðið - 24.12.1937, Blaðsíða 5

Föstudagur 24. des. 1937,
MORGUNBLAÐIÐ
Frá ferðalagi S. B. til Þýskalands.
” Útsýni yfir Alster í Hamborg.
Kvöldverður
garðsóparans
IÞýskalandi er sparneytnin dygð,'
hreinlætið skýlaus siðferðis-
krafa og hugkvæmnin hverri gáfu
betri.
Hversdagslífið er þrungiö þess-
um hugsunarhætti — eða rjettara
■sagt: hugsunarhátturinn er mótiað-
ur af þessum þremur veigamiklu
grundvallarreglum. Alt er fágað
og hreint, alt ber vott hugkvæmni
■og hagsýni og allir eru hvattir til
að spara, spara, spara.
*
Undir háu trje á afskektum stað
ií stórum sjúkrahúsagarði stendur
lítill timburskúr, söm notaður er
fyrir tannsmíðaverkstæði viS tann
smiðadeild hásiiólans í Hamborg.
Það koma fáir í þenna skúr og
þó hefir það þótt svara kostnaði,
að prenta eftirfarandi ljóðlínur
á stórt skilti og hengja það í and-
dyrið til aðvörunar öllum, sem
•hlut eiga að máli.
Uns’re Anstalt ist uher dann.
Sparen heizt es Mann fur Mann.
Wasser, Heitzung, Wásehe, Licht
-Sparen ist hesondere Pfliclit.
Það er ekki hægt að ganga lijer
uan án þess aS taka eftir þessu
slrilti, og vart er hægt að lesa á-
letrunina án þess að læra hana og
muna. Og þó öllum beri saman um
það, að vísa þessi hafi rýrt listr
rænt gild'i, þá er hiin gott dæmi
um aðferð Þjóðverja til að segja
það, sem þeir ætla sjer að segja
á þann hátt, að eftir því verði
tekið.
Og þannig er allt morandi í
upphrópandi áletrunuin með vitur-
legum áminningum um það, hvern-
ig góðum borgara beri að koma
fram, sjer og öðrum til gagns og
sóma. Algengustu upphrópanirnar
eru, að: koma í veg fyrir um-
ferðaslysin, heiðra verkamanninn
og störf hans, hjálpa börnunum,
virða ellina — og spara. Og aftur
og enn að spara! Bkkert er jafn
rækilega brýnt fyrir fólki og ekk-
ert virðist vera jafn rótgróið eðli
og athöfnum einstaklinganna eins
og þaö — því hvar, settn, einhver
vinna er framkvæmd er grumd-
-vallarhugsunin altaf sú, að ekkcrt
fari í súginn, engin ve;ðmæti glat-
ist og sjerhvert atriði sje tæmt
að notagildi. Þegar þannig er á
haldið er oft hægt að gera mikiS
úr litlu og þá list kunna Þjóð-
verjar öðrum mönnum betur. En
það er ekki nískan og naumhyggj-
an, sem hvetur til þessa, lieldur er
það fyrirhyggja og knýjandi þörf.
Það þarf, og það verður, og það
má til. Bftirminnanlegt dæmi um
þessa fyrirhyggju — sparneytni,
eru sfarfshættir þýskra tollvarða.
Þeir ganga ötullega fram í því að
innsigla alt og spara ekkert til
að framkvæma skyldustörf sín
rækile'ga. En þegar slcipin eru í
þann veginn að leggja úr höfn,
koma þeir um borð og br.ióta inn-
siglin til að Jiirða blýið.
*
Þýska almenningsálitið varpar
dýrðljóma um þann, sem virðir
landslögin og liiýðir, þann, sem
nennir að vinna og vill eitthvað
á sig leggja fyrir heill þjóðfjelags-
ins. En þanþol jafnvægisdómgreind
arinnar er lítið, — því í Þýska-
landi er litið svo á, að annaðhvort
sje fólk gott eða vont.
í meðvitund þýsku þjóðarinnar
er verkamaðuriim — maðurinn,
sem vinnur erfiðisvinnuna — í-
mynd framtaks og lireyst'i — enda
imunu verkamenn í engu landi öðru
vera jafn djarfleitir og stoltir af
stöðu siirni eins og einmittl í Þýska
landi vorra daga. Þeir eru blátt
áfram drýldnir. — Þegar þýskur
verkamaður kemur heim frá
vinnu sinni fagnar konan iionum
eins og hafi hún heimt hann úr
margra mánaða herþjónustu. Hún
tindrar af umhyggjusemi og ást-
úð, ræður sjer ekki fyrir gleði
og veit vart hvernig hún á að
snúast til að gleðjast honum í einu
og öllu og vera honum til sem
mesitrar ánægju. Þetta er hin
þýska eiginkona, sem er talin að
taka fram öðrum konum um vel-
flesta kos,ti. aðra en fríðleikann.
Hún er hundrað prósent lcona,
—kona, sem ekki hefir látið bleltkj-
ast af geldmeyjaskvaldri og hvoru-
kynsþrá samtíðarinnar. Hún hefir
virt að vettugi allar predikanir
þeirra, sem ala á kynþykkju og
úlfúð í nafni jafnrjettis og menn-
ingar, og aldrei hefir hún átt glæst
ari framtíðardraum en þann, að
eignast lieimili og börn og fá að
lielga þeim dskifta krafta sína.
Möguleika æskuáranna hefir hún
hagnýtt sjer betur en títt er
um nútímameyjar annara þjóða
með það eitt fyrir augum
að reynast hæf og dugandi hús-
móðir, þegar lífið kallar hana til
starfa. I daglegri umgengni her
mikið á blossandi hrifning og á-
huga ungra kvenna fyrir búi og
börnum. Sjáist ung stúlka mæta
grátandi barni á förnum vegi á
húii aldrei svo annríkt, að hún
gefi sjer ekki tíma til aS hugga
það og greiða úr vandræðum þess,
því sjálf býður hún þess með kitl-
andi eftirvæntingu að fá að ala
þjóð sinni grátandi börn — og
hugga þau. Og konan, sem ekki
flýr eðli sitt og köllun er metin
og virt, elskuð og dáð í þriðja
rílrinu, en stokkfreðnar óbyrjur
eiga þar ekki upp á háborðið.
En þó þýska húsmóöirin muni
vera urn margt fyrirmynd annara
liúsmæðra og því sje fyllsta ástæða
til að öfunda þýska verkamanninn
af slíkri konu og þeirrar virðing-
ar, sem hann nýtur með þjóðinni,
þá verður liann aldrei meö sann-
girni öfundaður af einu: kaupinu
sínu. Það er lítið.
*
Af hendingu fjekk jeg einu sinni
tælrifæri til að snæða kvöldverð
lijá þýskum garðsópara og fjöl-
skyldu lians, konu og tveitmur
börnum. Kvöldverð sinn nefna
Þjóðverjar: Abendbrot, eða kvöld-
brauö. Nafnið lofar ekki miklu og
lætur ekki sjerlega vel í eyrum
matvandra oflátunga — en það er
eingin umhyggja borin fyrir slíku
fólki í Þýskalandi.
Yið sátum fimjn til borðs. Borð-
ið var s.tórt og þakiS glervarningi.
Á því miðju stóð mikill og föngu-
legur teketill og kringum hann var
rað,að þremur fyrirferðarmiklum
le’irfötum, auk brauðdisks og smjör
krúsar. Brauðdiskurinn var xir
málmþynnu og á hann var breidd-
ur hvítur dúkur, og á þessum
GLEÐILEGRA JÓLA
óskar

GLEÐILEG JÓL! Brœðurrwr Ormsson.
Óskum öllum
GLEÐILEGRA JÓLA
Verslunin Björn Kristjánsson.
Jón Björnsson & Co.
GLEÐILEG JÓL!
IÁfla bílastötJin.