Morgunblaðið - 13.02.1938, Síða 3
Snnnudagur 13. febr. 1938,
MORGUNBLAÐIÐ
3
Hjeðinn segir brottrekstur-
inn lög'eysu og marklevsu
Hann kveðst vera ðlram I Alþýflu-
flokknum ng fjelögom hans
Mjóklurneyslan
í bænum hefir
Afrýjar sameiningarmálinu og brcttrekstr-
inum til Alþýðusambandsþings
Brottrekstur Hjeðins Valdimarssonar úr Alþýðu-
flokknum virðist ekki ætla að ganga eins greið-
lega og hljóðalaust og þeir Jón Baldvinsson,
Stefán Jóhann o. fl. höfðu gert ráð fyrir.
í gær kom út hjer í bænum aukablað af „Nýju landi“,
málgagni Jafnaðarmannafjelags Reykjavíkur og Sam-
bands ungra jafnaðarmanna, og skrifa í blaðið eingöngu
menn, er styðja málstað Hjeðins.
í blaðinu birtist m. a. greinargerð Hjeðins gegn ákæru Jóns Bald-
vinssonar og tillögu um brottreksturinn úr Alþýðuflokknum. —- Um
brottreksturinn segir H. V. m. a.:
1. AÐ stjórn Alþýðusambandsins hafi ekkert vald til að
reka hann úr stjórn sambandsins. Sambandsþingið eitt hafi
slíkt vald.
2. AÐ hann (H. V.) sje áfram í Alþýðnflokknum, í Full-
trúaráði verklýðsfjelaganna, í Jafnaðarmannafjelaginu og
Dagsbrún, því að sambandsstjómin hafi ekkert vald til að
reka hann úr þessum fjelögum.
3. AÐ tillaga Jóns Baldvinssonar um brottreksturinn sje
í senn lögleysa og markleysa, og að hann (H. V.) hafi til-
löguna því að engu.
minkað um 10§
á þrem árum
Þessu skipulagi
verður aö breyta
Arið 1934, næsta ár áður en Mjólkursamsalan tók
til starfa, nam mjólkurneyslan hjer í Reykja-
vík um 5 milj. lítra á ári og fór ört vaxandi.
Þetta sama ár var íbúatalan hjer í Reykjavík ca. 33.000. Nú er
hinsvegar íbúatalan hjer í bænum um 36.300, eða nákvæmtega 10%
fleiri íbiiar en voru 1934.
Ef mjólkurneyslan í bænum væri hin sama og 1934, Íniðað við
íbúafjölda bæjarins, ætti árlega neyslan nú að vera a. m. k. 5.5 miij.
lítrar og er þá ekki gert ráð fyrir neinum vexti. En nú ber þess að
gæta, að áður en Mjólkursamsalan tók til starfa fór neyslan stöðýgt
vaxandi pr. íbúa og sum árin mjög ört.
Haraliiur A. Sigurös-
son um Mrevýuna“
„Fornar úygðir“
Aþriðjudaginn kemur
verður frumsýning á
„revýunniu „Fornar dygð-
ir, fræðilegir möguleikar í
4 þáttum“. Tií marks um
hvað bæjarbúar vænta sjer
af „revýunni“ má geta þess,
að allir aðgöngumiðar að
frumsýningunni eru uppseld-
ir og lítið mun vera eftir af
miðum á aðra sýninguna.
Það er annars fátt, sem bæjar-
búar fá að vita um efni revýunn-
ar, því forráðamennirnir hafa
haldið því leyndu.
Allir vita, að hiin er um stjórn-
mál og’ að fyrir verða „teknir“
margir þeirra, sem framarlega
standa í stjórnmála- og atvinnu-
lífinu.
Haraldur Á. Sigurðsson, sem
hefir leikstjórn á bendi, brosir
góðlátlega í bvert skifti. sem jeg
hefi reynt að veiða eitthvað upp
úr honum jim efni revýunnar, og
það var ekki fyr en í gær, að
hann 1 jet tilleiðast að segja mjer
livar leikurinn gerðist.
— Fyrsti þáttur, segir Har. Á.
Sigurðsson, gerist um borð í rík-
isskipinu ,.P.aulu“ á leiðinni að
vestan til Reykjavíkur. — Annar
þáttur gerist á skrifstöfu fjáraflá
plansnefndár ríkisins. Þriðji þátt-
ur er á „bar“ í London og er þar
töluð bæði íslenska, enska og
„ensk-íslenska“. Fjórði og síðasti
þáttur gerist svo á Laugarvatni.
Þetta er alt, sem leikstjórinn
vill segja um leikinn, og þó ekki
sje það meira, gefvir það góðar
vonir.
Með aðalkvenhlutverkin fara:
Guhnþróunn Halldórsdóttir,
Magnea Sigurðsson, Sigrún Magn-
úsdóttir og Helga Kalman.
En í karlmannahlutverkunum:
Friðfinnur G-uðjónsson, Alfreð
Andrjesson, Tryggvi Magnússon,
Gestur Pálsson, Lárus Ingólfsson,
Gotfred Bernhöft, Guðmundur
Kristjánsson, Sigfús Halldórsson,
og svo er best að telja mig með
síðastan, segir Haraldur.
Leiktjöld öll eru ný og liefir
Lárus Ingólfsson teiknað þau. —
Þá leikur 5 manna hljómsveit
undir stjórn Aage Lorange og
eru í hljómsveitinni þeir Þorvald-
ur Steingrímsson, Bjarni Böðvars-
son, Jóhannes Eggertsson og Páll
Bernburg. Hafa þeir lagt mikið
að sjer við æfingar.
Alls eru um 20 lög í revýunni.
ti' f
Afengisverð
hækkað enn
Ríkisstjórnin hefir enn á ný
hækkað útsöluverð á á-
fengi.
Brennivín (Svartidauði) hef-
ir hækkað um 50 aura og kost-
ar flaskan nú kr. 8.50. Whisky-
flaskan hefir hækkað um 75
aura og Whisky-pelar um 25
aura, Ákavíti um 50 aura o. s.
frv.
Ríkisstjórnin hefir sýnilega
fundið það, að áfengisþorsti Is-
lendinga er óslökkvandi og alt-
af hinn sami, hversu dýrt, sem
vínið er. Enda er það svo, því
miður, að aldrei virðist skortur
á peningum, þegar kaupa á á--
fengi.
K. R. til Færeyja
í sumar
Kp\ hefir verið boðið að
r |"\" koma með knatt-
spyrnuflokk til Færeyja síðast
í júlímánuði og hefir stjórn fje-
lagsins ákveðið að taka boöinu.
Það er knattspyrunfjelagið
Föroya Boldfelag í Trangisvaag
sem býður K. R. að koma til
Færeyja.
Búist er við að 18 manns
verði í förinni, en hverjir það
verða, er ennþá ekki ákveðjð.
Þetta aukablað af „Nýju landi“, =
sem út kohi um 8 leytið í gær- j|
kvöldi, er á stærð við Alþýðublað- =
ið. Ritstjóri og ábyrgðarmaður' er =
Björn Sigfússon éand. mag. í blað- =
ið skrifa, auk Hjeðins og ritstjór-
aus m. a.: Sigurður Guðnason,
frú Aðalbjörg Sigurðardóttir, Sig-
fús Sigurhjartarson, Hallbjörn
Halldórsson og Jón Guðlaugsson.
Það sem mesta athygli mun
vekja í blaðinu er án efa fyrnefnd
greinargerð Hjeðins, en þar svarar
hann ákæru Jóns Baldvinssonar.
Þar skýrir H. V. m. a. frá því,
að ástæðan til þess, að sameining-
artillaga hans var ekki samþykt á
aukaþingi Alþýðusambandsþings-
ins s.l. haust, hafi verið sú,
að nokkrir ai forystumönnum
Alþýðuflokksins, þ. a. m. allir
þingmenn flokksius, nema
H. V. og allir bæjarfulltrúar
flokksins hefðu lýst yfir því
á þinginu, að þeir myndu
kljúfa flokkinn ef tillagan
næði fram að ganga.
Hinsvegar fullyrðir H. V., að
meirihluti Sambandsþingsins hafi
verið fylgjandi sameiningunni, en
viljað í lengstu lög- forðast, klofn-
ingu.
Þessu næst svarar H. V. lið fyrit
lið þeim ákærum, sem Jón Bald-
vinsson bar á hann og brottvís-
unartillagan var rökstudd með.
Segir Hjeðinn það livítt, sem .Jón
Baldvinsson sagði svart og öfugt.
Átökin harðna.
Sýnilegt er af öllu, að átökin
innan Alþýðuflokksins eru nú
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU
uniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiu;
Dýrari mjólk
egar reykvískar hús-
mæður fara í dag að
greiða mjólkina, sem þær
fá heimsenda, verða þær
að bæta þremur aurum við
hvern lítra. Fyrir húsmóð-
ur, sem kaupir 4 lítra, nem
ur hækkunin 12 aurum dag
lega, kr. 3. 60 á mánuði
eða kr. 43.20 yfir árið.
Þetta er tilfinnanlegur
skattur á fátæk barnaheim-
ili.
Stjórnarliðar hafa und-
anfarið verið að fræða
Reykvíkinga um það, að
þessi skattur á reykvískrar
húsmæður væri á lagðar
vegna kröfu bænda í
Reykjavík og nágrenni.
En sömu stjórnarliðar hafa
felt það að bændur í
Reykjavík og nágrenni fái
eyri af mjólkinni!
Sannleikurinn er líka
sá, að mjólkurhækkunin
er eingöngu gerð vegna
breytinga á skipulaginu,
sem stjórnarflokkarnir
sömdu um á síðasta þingi.
Þeir sömdu þá einnig um
mjólkurhækkunina.
UtiiiiiDiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiimiiimiiiuiLiiiii
Verslunarmannafjelag Akureyr-
ar á fertugsafmæli á morgun
(mánudag). Fjelagið mintist af-
mælisins með fjölmennu samsæti
að Hótel Akureyri í gærkvöldi.
Fjelagið hefir beitt sjer fyrir
mörgum mikilsverðu'm málum og
unnið mikið og gott starf um
dagana-
En hver er anjólkurnéyslán nú
hjer í Reykjavík? Engar skýrsl-
xir liggja fyrir mn þetta ,jfrá
Samsölunni. , J5n samkvæmt upp-
= lýsingum AlþvSublaðsins 7. þ, m.
= hefif neyslán s.l. ár verið 5 fnilj.
H lítrar. Megi byggja á þessám upp-
= lýsingum Alþýðublaðsins, og þeim
= hefir ekki verið mótmælt, þá er
H iitkoman sú,
að mjólkurneyslan í bænum
1 hefir raunverulega minkað um
1 10% síðan Samsalan tók til
starfa, miðað við íbúatölu
bæjarins.
= Mjólkurneyslan er sú sama og
= var 1934, en íbúar bæjarius eru nú
|j 10% fleiri en þá voru. Það* * þýðir
§ m. ö. o„ að mjólkurnpysiau, hefir
H minkyð uin 10%. . •(.[
*
s Finst mömium ekki þetta ærið
s íhugunarefni ? Skipulagspostularn-
§j >r virðast ekkert liafa við þetta
H að athuga. En hvað finst fram-
j| leiðendum, bændum? Eru þeir á-
s nægðir með það, að mjólkur-
E neyslan standi í stað. enda þótt
E íbúatala bæjarins fari ört fjölg-
s andi? En þetta þýðir raunverulega
1 það ,að neyslan fer minkandi.
H En á sama tíma sem mjó'lkur-
s neýslan í Reykjavík stendur, í
stað, vex ört það mjólkunnagn,
sem berst til búanna á verðlags-
svæðinu. Arið 1935 var innvegið
mjólkurmagn hjá mjólkurbúum
verðlagssvæðis Reykjavíkur og
Hafnarfjarðar um 10 milj. lítrar,
en um 12.5 milj. lítrar árið 1937.
Aukningin er m. ö. o. úni 2.5 milj.
lítrar.
Nú gerðu stjórnarf 1 okkam^r á
síðasta þingi þá stórfeldu þfeyt-
FRAMH. Á SJÖTTU SÍ»U