Morgunblaðið - 26.05.1938, Blaðsíða 3

Morgunblaðið - 26.05.1938, Blaðsíða 3
Flmtadagur 26. mai 1S58. MORGUNBLAÐIÐ 8 Skeiðar- Tveir leiðangrar til þess að árhlaupiO kanna Skeiðarárhlaupið Myndin er tekin úr bók dr. Niels Nielsen, Vatnajökuil og sýnir Skeiðarárjökul og umhverfi. Dökku reitirnir á Skeiðarár- sandi sýna framrás hlaupsins 1934. Svörtu strykin í jökulrönd- «ni sýna þá staði, þar sem flóðið sprengdi fram jökulinn. Merkin I, II, III: Lómagnúpur, Jökulfell, Skaftafell. Vatnsflóðið nú einnig vestar á sandinum Vöxtur í Súlu og Núpsvötnum Igær barst Morgunblaðinu svohl jóðandi skeyti frá Oddi Magnússyni bónda á Skaftafelli í Öræfum: Hlaupið í Skeiðará er enn ört vaxandi. Breidd vatns- flóðsins um símalínu hjeðan að sjá, er nú yfir 3 kíló metrar. Samfelt útfall frá Jökulfelli meira en kílómetri á breidd. Mikil jökulhrönn fram á sandinum. Vatnsflóðið vestur við sæluhúsið virðist einnig í hröðum vexti. Öræf- ingar eiga 160 fjár á Skeiðarársandi og er það í hættu. Einhverjum kynni að þykja það einkennilegt, að fje skuli vera á Skeiðarársandi. En Öræfingar reka altaf fje á sandinn á vprin; þótt gróður sje þar ekki mikill, er þar kjarngott og vænt fíeð, sem gengur á sandinum.________________________ Flugleiðangur til mynda og filmtöku Landleiðangur til eld- stöðvanna í Vatnajökli T VEÍR leiðangrar verða gerðir út hjeðan til þess að ganga úr skngga nm hvort hiaupið í Skeiðará stafar af eldsum- brotum í Vatnajökil. Annar leiðángurinn verður farinn í flugvjel, og verða þátttakendur í honum Agnar Kofoed- Hansen flugtnaður, Pálmi Hannesson rektoí, Steinþór Sigurðsson magister og Vigfús Sigur- geirsson ljósmyndari. Hinn leiðangurinn verður farinn iandleiðina austur á Vatnajökul og verða þátttakendur í hon- um Jóhannes Áskellsson jarðfræðingur og Tryggvi Magnússon verslunarstjóri, auk fylgdar- manna úr Fljótshverfi. Leiðangrar þessir verða farnir að tilhlutan íslensku stjórnarinnar og kostaðir af ríkinu og Menningarsjóði. Morgunblaðið átti tal við Mannes Jónsson bónda á Núp- staö síðdegis í gær, og sagði 'hann, að vatnflóðið væri nú eánnig komið vestan til á Skeið- arársandi og vöxtur kominn í fiíúlu og Núpsvötnin. Snemma í gærtmorgun var ©fcki sjáanlegur neinn veruleg- ur vöxtur í Núpsvötnum, en þegar íeið fram á morguninn var vöxturinn sýnilegur. Hannes fór austur iað Lóma- gnúp, til þess að athuga bet- ur viðhorfið þar eystra. Skygni var ekki gott í gærmorgun, þoka og rigningarsúld, svo að eácki sást nema ógreinilega austur á Skeiðarársand. En þegar leið á daginn birti til og hafði Hannes sæmilegt yfirsýn úr Núpnum. Var þá kominn allmikill vöxtur í Núpsvötnin og þau sýnilega i örum vexti. fríannes sá nú, að mikið vatn rann fram um miðbik Skeiðar- ársands og einnig vestan til á sandinum. En mest virtist vatnsflóðið vera um miðbik sandsins, sjeð frá Hannesi. Þár sem flóðið rennur fram sandinn, er síminn vitanlega í hættu. Enn er ekki vitað hve mikil brögð eru að skemdum á símanum. í síðasta Skeiðarár- hlaupi sópaðist síminn burtu á 5 km. svæði. Sæluhúsið, sem er austan til á sandinum sópaðist þá einnig burtu. Stafar hlaupið af eldsumbrotum? Enn verður ekki sagt með neinni vissu um það, ltvort vatnsflóð þetta stafar af eldsumbrotum í jöklinum. En það mun nú alment álit sjerfróðra manna, að hin reglulegu Skeiðarárhlaup stafi af eldsumbrotum í jöklinum. FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU. I i algleymingi | T gærkvöldi barst Morg-1 | unblaðinu svohljóðandi | | skeyti frá Oddi Magnússyni | i bónda á Skaftafe'lli: | | Skeiðarárhlaupið er í full- | | um krafti. I dag hefir flóðið f | fjaráð miðsvæðis undan jökl- § | inum, en aftur vaxið mjög i i mikið við Jökulfell. Þar 1 i steypist nú fram feikna mik- i i ið flóð og flytur með sjer 1 | heljarmikla ísjaka, seni kooia | | roggandi hjer austur *néð | i Skógarhlíðinni á 6 til 8 mtr. | i dýpi. — Hlaupið austan við | | sæluhúsið færist í aukana og i | er jökulhrönn þar komin | | fram fyrir þjóðbrautina á i | sandinum. | TiiiniiiiiiiiiiiiiimnmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHÍimi Sandskeiðið flugvðllur Sandskeiðið verður að líkindu,m notað sem flugvöllur að sumri til. Agnar-Kofoed Han- sen skýrði Morgunblað- inu svo frá í gær, að með veghefli og valtara og með því að setja niður nauðsynleg merki, væri hægt að gera góðan flugvöll á Sandskeiðinu, sem væri alt að 500 m. á h vern veg. En með því landrými geta stórar flugvjelar lent þar. •En þarna verður að sjálf- sögðu ekki hægt að lenda nema að sumri til. Símalínuna verður að grafa í jörðu á stdttu svæði. Hafist verður handa um að hefla og valta Sandskeiðið og hefir vegagerð ríkisins lánað veghefilinn og valtara alt að tíu dögum til þess að vinna þetta verk. Er þetta gert m. a. með það fyrir augum, að geta boðið er- lendum flugvjelum sem hingað kunna, að koma lendingarskil- yrði. Til mála hefir komið að gera flugvöll í hrauninu við Hafn- arfjörð. En það mál hefir verið látið niður falla a. m. k. í bili. Orður. Vigfús Einarsson, skrif stofustjóri í atviimuniálaráðuneyt- inu hefir verið sæmdur Komman- dör-krossi Dannebrög’sorðunnar. Alexander Jóhannesson, próf., dr. phil. og Gunnar Gunnarsson rit- höfundur hafa verið sæmdir ridd- arakrossi Dannebrogsorðunnar. Flugleiðangurinn. Flugleiðangurinn verður tilbii- inu strax og veður leyfir, eftir daginn í dag. Flugvjelin fór til Akureyrar í gær, en er væntan- leg hingað aftur í dag. Eftir dag- inu i dag er svo ráðgert að fljúga austur, eða strax og veður leyfir og skygni verður gott eystra. í gær viðraði ekki þannig eystra, að fæi't væri að fljúga. Fl'ugleiðangurinn er ráðgerður þannig, að flogið verður hjeðan beina leið austur að Skeiðarár- sandi. Verður flogið með Suð'ur- ströndinhi. Þegar svo komið er austur að Skeiðarársandi verður flogið inn yfir Skeiðarárjökul oy inn yfir eldstöðvarnar í Vatnajökli. Verð ur revnt að filma og taka mynd- ir af vatnsflóðinu og svo auðvit- að af eldstöðvunum, ef að þær kynnu að sjást. Þvínæst A^erðui' flogið til Horna fjarðar, en þar er bensín fyrir- liggjandi handa flugvjelinni. Ráð- gert er að flugið austur taki 3— 31/ó tíma. Ur Hornafirði verður síðan far inn nýr flugleiðangur vestur og fiogið yfir Skeiðarársand og norð ur yfir jökulinn. Verður þá enn reynt að filma og taka myndir af hlaupinu og því sem mark- vei'ðast her fyrir augu. E. t. v. verður maður sendur með film-útbúnað vestur að Skaftafelli, svo að hægt verði að ná sem bestum myndum af hlaup- inu í nálægð. Leiðangursmenn gera svo ráð fyrir að koma hingað aftur með flúgvjelinni, en fara svo nýjan leiðangur hjeðan, ef eldsumbrota verður vart í sambandi við blaup- ið. Landferðar- leiðangurinn. Þeir Jóhannes Askeisson og Tryggvi Magnússon leggja af stað hjeðan í dag og fara í bíl austur í Fljótshverfi. Þangað koma þeir í kvöld. Stefáh Þorvaldsson bóndi á Kálfafelli tefcur á móti leiðang- ursmönnum þegar austur kemur. Hann undirbýr leiðangurinn þar eystra, útvegar hesta til þess að flytja menn og farangur upp að jökli og svo fylgdarmenn. Ef alt gengur að óskum ættu leiðangursmenn að komast upp að jökli annað kAröld. Þeir ráðgera að ganga upp jökulinn milli Há- gangna og Geirvarta. Verða þeir varla skemur en tvo daga upp að eldstöðvunum og mega þá engar tafir verða. Það skildist tíðindamanni Morg unblaðsins á Jóhannesi Áskels- syni í gær, er hann átti við Jó- hannes stratt samtal í síma, að hann hafði hug á að hraða sem mest ferðinni upp á jökul. Þang- að vildi hann fyrir alla muni vera kominn áður en eldurinn brytist upp úr jöblinum, ef eldsnmbrot verða í sambandi A'ið þetta hlaup. Ekki gat Jóhannes neitt um það sagt, hve lengi liann byggist við að dvelja á jöklinram. Það væri komið undir atvikum og því, sem fyrir kynni að koma. Að sjálfsögðu hafa þessir leið- angursmenn meðferðis allan út- búnað til jökulgöngu og dvalar á jökli, hvernig sem viðrar og hverju sem fram vindur. Væri óskandi, að þessir 1 leið- angrar hephuðnst vel, Belgaum fór á veiðar í gær- morgun.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.