Morgunblaðið - 30.10.1938, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Simnudagur 30. okt. 1938.
Þúsundir Pólvetja
handteknir I Þýska
landi: Hættviðað
vísa þeim úr landi
Marseillesbruninn af völö-
um kommúnista?
I
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
gærkvöldi lei.t úm skeið út
fyrir að til all-alvarlegrár
sundurþykkju ætlaði að draga
með Pólverjum og Þjóðverjum,
Þjóðverjar Ijetu í gær taka
f jölda pólskra Gyðinga í Þýska
landi fasta og flytja þá til
pólsk þýsku landamæranna.
Er álitið að sjö þúsund pólsk-
ir Gyðingar af 13 þús., sem
dvelja í Þýskalandi hafi vhrið
handteknir og að 1800 þeirrá
hafi verið fluttir til landaniær
anna. Orsökin er sú, að sam-<
kvæmt nýjum lögum í Póllandi,
missa allir pólskir þegnar, sem
dvelja erlendis borgararj ett-
indi sín, ef þeir láta ekki árita
vegabrjef sín hjá pólskum ræð-
ismönnum fyrir 1. nóv.
Þjóðverjar segjast hafa órð-
ið þess varir, að pólskir Gyð-
ingar í Þýskalandi hafi ekkert
skeytt um þessi lagafyrirmæli,
en við það verða þeir föður-
landslausir og er þá ekki hægt
að vísa þeim úr landi.
En nú berast fregnir frá Pól-
landi skv. Reuterfrjett um að
Pólverjar ætli að framlengja
frestinn til árstíma á vegabrjef
og að Þjóðverjar hafi eftir það
stöðvað brottrekstur Pólverj-
anna. Engir Pólverjar höfðu í
kvöld verið fluttir yfir
mærin til Póllands.
landa-
>389(1 (
Alþýðublaðið og
Vestmannaeyjar
----- >Í8
Vestmannaeyingar eiga
an upp á pallborðið hjá.;>Aí:
þýðublaðinu. Blaðið virðist aiflpei
geta minst svo á Eyjarnar, að
það ekki ljúgi einhverju um menn
eða málefni þar. I gær segir blað-
ið t. d., að það sje „kunnugf^-i^ð
„meirihlúta nazistar'(L) hafi^kpin1 s,nni
ist að „af lista íhaldsins við-þjej-
arstjórnarkosningar í Vestmagijai
ej'jurn í vetur“.
Samkomulag
Itala og Þjóð-
verja um dsilur
Tjekka og
Ungverja
London í gær. EÚ.
Þð er nú opinberlega viður-
kent, að bæði Tjekkar og
Ungverjar hafa fallist á, að
deila þeirra verði lögð í gerð-
ardóm, og ftalir og Þjóðverjar
skipi menn í dóminn. Sam-
kvæmt Exchange-frjett frá
Rómaborg er talið, að Þjóð-
verjar og ítalir hafi fallist á að
besta leiðin væri að leysa mál-
ið með gerðardómi.
I þessari frjett er leidd at-
hygli að því, að ítalir hafi ver-
ið taldir hlyntir því, að Ung-
verjar fengju Rutheníu og Pól-
verjar og Ungverjar þar með
sameiginleg landamæri.
Mussolini ræddi við von
Ribbentrop síðdegis í dag og
var Cinao greifi, utanríkismála-
ráðherra viðstaddur.
von Ribbentrop heldur heim-
leiðis í kvöld, og að náðst hafi
samkomulag milli Mussolinis og
Von Ribbentrops um deilumál
Ungverja og Tjekka.
Chiang Kai
Shek öruggur
um sigur
T
London í gær. FÚ.
alsmaður japönsku stjórnar-
innar sagði í dag, að Jap-
Getsakir nokkurra
franskra blaða
Tjónið 10 milj. franka
N
Daladier.
Prjónlessýningin
p
að var þjettskipað hvert sæti
í Baðstöfu Iðnaðármauna á
fimtudagskvöldið var, á fundi
Prjónlessýningarijn'mr. Á fi'emstu
borðiun var nokkuð afjprjóuiðn-
aði og efni í hann, svo sem sýnis-
horn af ull úr Þingeýjar- og Múla-
sýslum, sem konur liafa undan-
farnár viknr verið að taka ofau.af
og hæra. Þá v.oru óg lopar-ýr Sajps
konar ull, kembdir í Framtíðinni
og band í mörgum sauðalitum,
einfalt, tvinnað, þrinnáð og jneð
silkiþræði, og vakti handið sjer?
staklega aðdáun fundarins fyrir
.mýkt, sína- og yöndun. .
.Svo vai: og sýuishorii. af uokkr-
unj hlutum,, upj^uny ýr þessn baiidi;
jOgjjvártust jþejr,. mj ög áferð.aríaUeg-
anar mundu halda áfram sókn h', og litgengileg
vai'a.
hendur Kínverjum alla úriI .A'iua,, ÁsJBUiad|jdót,t|r -
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
I.OKKUR FRÖNSK blöð skýra frá því — og
þýsk blöð taka það upp eftir þeim — að sá
grunur hafi vaknað, að kommúnistar hafi
verið valdir að stórbrunanum í Marseilles í gær. Benda
þau já, aði hjer geti verið um hefndarráðstöfun af hálfu
kommúnista gegn Daladier að ræða fyrir ræðu þá, sem
hann flutti í fyrradag.
Daladier fór í þessari ræðu mjög vingjarnlegum orð-
um um Þjóðverja, en mintist hvorki á Rússa nje Þjóða-
bandalagið. Einnig deildi hann hart á kommúnista.
Franska frjettastofan „Agence Havas“ bendir á að eldurinn
hafi ekki kviknað í gistihúsinu, sem að Daladier dvaldi í, heldur
í verslunarhúsi beint á móti, svo að hjer geti ekki verið um til-
ræði við Daladier að ræða.
SAMÚÐ ÞJÓÐYERJA.
Þýsk blöð láta í ljós samúð með Frökkum fyrir tjón það, sém
þeir hafa beðið við þenna eldsvoða.
Það var ekki fyr en í nótt, að tókst að hefta útbreiðslú elds-
ins. Var þá búið að kalla á slökkvilið frá Toulon, Tarasan og
Lyon. Einnig hjálpuðu sjóliðar við slökkvistarfið. Eldurinn vár
ekki að fullu slöktur fyr en í dag.
Eldurinn braust ut í stórversluninni „Nouvellés Gallefiés“
við aðalgötuna í Marseilles, Cannebiere. Hið glæsilega versluhar-
hús brann til kaldra kola og tíu byggingar aðrar, þar á meðál
þrjú stór gistihús. Um skeið logaði eldur í tólf stórhýsum.
Bófar og glæpamenn stór-
:, b.argarinnar, notuðu tæki-
;i ö , færiðj ©f ; giúndroðinn var
mesturtii þess að ráðast
inn í hús og ræná Og rupla.
Ekki er vitað hve margir hafi
beðið bana, én ýfír 60 manna er
sakhað. Blaðíð „Journal“ álítur
áð: 30 staffsmenn og viðskifta-
menn í „Nouvelles Galleries"
hafi l'arist.' Tólf lík hafa fundist
(skv. FÚ) .
Tjónið er metið á 10 miljónir
Sannleikurinn er sá. að listi
. tíjál fstæðisman na fekk 5 menn
kosna, k o m m ú n is t a - sa rn f y 1 k i Jig aj' -
listinn 3 og Framsókn, 1. AIþý|lji-
flpkks-brotið. þorði ekki að jiafa'ummæli sín, að hann værí jafn
lista ýt af fyrir sig, ,«n: PálL J>m|-.
bjarnarsoii flaut inn á .
fránka. vö
leið til Chung-king, þar sem hjþ ]vei2:ib:|dppa>og, bancl .ve.rðit iá- , 'Sfuhiir þihgmannanna, sem
Btjórn Chiangs Kai-sheks . ;nú anlegt. innan lá.!'!'a|,(þiga, er, s.krií- ,‘dvöldu í gistihúsinú gegnt versl-
unarhúsinu kbmust undan með
naúrninðum.'- Allur farangur
ráðþ'éffafíúá, Daíádiefs ög Bóhnr
kommúnista., Nazistarnir, ,eða,
• • ■ i.l .. j •; •
ernissinnar voru þó það þjark-;
meiri en Alþýðuflokks-brotið,, ö?
þeir gengu til kosninganna með
eigin lista, en komu vitaskuld
engum manni að. Nazistar gengu
m. ö. o. til kosninga í beinni and-
stöðu við Rjálfstæðismenn. En AÍ-
þýðnblaðið hikar ekki viW?
ljúga þvi, að nazistar hafi .sjgá'að
í kosningunum. Er unt að sökkva
dýpra1
Ungmennadeild Sl.ysavarnafje-,
lagsins heldur fund í K. R. hu'sinu
(uppi) kl. 2 e. h. í dag.
hefir aðsetur, og lengra ef þorf ^t.nfa .fiymingarjnnar ,yrði. opnuð í
krefði. ■ ; iMjólkurfjelagshúsinu. Þó væ^ý
Chiang Kai-shek yfirhefs- efni þessi því,a.ðeius látin af hendþ
höfðingi er nú st’aSdúr í Chung J??1'1 ,nr Þ.ei,n fyrir sýnf
king og hefir endurtékið þaú' /' j,., •
Er gott'áð vifji' t'íl áfM
r áð komá h'reýfuig “’ög' titraím í
ei
sannfærður um það og nokkru
sinni áður, að Kínverjar mýndu
sigra að lokum. Kvað hann það Þ-b'ípfiþ j>g
áJtaf hafa verið áform Kín--
verja, að lokka Japana sem
lengst inn í landið, jafnframt
því, sem Kínverjar treystu land !•
varnir sínar og skipulögðu þær.
ö Roma nreyi
,i 4 -;;;ielf 5a ejpd. 2 »»';#* • •>•
þá . átt,;,a,ð lUf-J.py'iðuaöjjnu. .isi
Hjónaband. I gær voru gefin
saman í hjónaband af sr. Bjárna
Jónssyni ungfrú Sigþrúður Guð-
bjajýsdótfh* .og::Maris: íSigurðsson
bifyjelayii’ki,. Ilejmili .ungu hjón-
anna verðpr á SólvalÍagötu 37.
Jómrundur Einarssön var með-
al farþéga á GoðafÖssi 'ffá ’ýfíönd-
um síðast.
„Hálftiað ér
W

Hjónaband. í' gíér' vðfu gefin
sainan í hjón'abhmÚ’áÞÁíra 'Friðrik
Friðrikssyni ungfrú Anffa Finn-
boáadóttir sáunmkóiva: og' Tiigi
Guðmnndsson bifféiðarktjoi'ii —
Héimili þeirfk *ér á íMfsgötu 23.
ets braifn:' Á síðustu stundu
tókát’’ áð bjnrga mikilvægum
sljöfúm,' áfem D'aládíér háfði
með sjer.
. i-ri • ; •’... ....... .... „ :. ..4 }
LOKAÐ FYRJR STRAUM.
!.í London í gær. FÚ.
-Forstjóri „Nouvelles Galler-
undir jkpmið;, íÁrgott,, band ,fá
ist ÍTyjnininíi. Er óskau.di, að
smekkvísax, pg. lnuidltegnai' kflnúit |*ieg“ ■ > hefir skýrt frá því, að
'sefrf nóg-'. «9« af vnófiöÉáiðstaSiifúmj,
líéfjist 'nú 'h'anida: séln eath'ae-.fyrst
og- viniip fvrlf Nýniugúha; ‘Md'ii'íð
mállh'áttinú gamía,' ''éf'- ségif,:
Frt'fið' ér“.
Újölltiútbúnaður hússins, til þess
að gera aðvart um að kviknað
Væri í, hefði verið í ólagi og til
viðgerðar, er kviknaði í húsinu.
Er það orsök þess, að margt
starfsmanna ’í húsinu gat ekki
forðað sjer. í tæka tíð.
Vegna viðgerðarinnar hefði
verið lokað fyrir rafmagns-
stránminn og var því heldur
ekki hægt að notá annan bjöllu-
út&únað -hússins.
Daladier um
.1 gyj
i gagnstæða átt við
RÆÐA
DALADIERS
Daládier hefir verið gagnri
ur ailhvasslega fyrir ræðu síriá' í?
fyrradag, aðallega í kommúnista-
blaðinu L ’Humanité. Gagnrýni
hefir einnig komið fram í garð
Daladier í: blöðum sósíalistá.
M. a. hefir sósíalistaleiðtoginn
Leon Blum ásákað
að stefna nú
stefnu Álþýðufylkingarinnár. jr-
Þing Radikal-sósíalistaflokksins
samþykti í dag einroma trausts-
yfirlýsingu til Daladiers og Bpnnfet
fyrir stefnu þeirra og frámkömu
meðan ófriðarhæftan stóð yfir ’ í'
sumar.
í yfirlýsingunni er lögð áhefsia
•'•'.. i i'v*.l ..C í í-vyá
utahríkisrnála-
sym „hanust
samyinua milli Bret.a ög Fraúk.a.
En látin er í l.iós.von um, að sám-
;.’í' ,•**?
komulagið, sem náðist, í Múnehfen,
verði. til „þess að greiða götuná xil
betri samvmnu milli Frakka og
/>, að hornsteiiin
V . , ’ t. • ■ , ;
stefnú', Frakka verði
Þjóðverja og Frakka o,g
að svo muni skipast, að áðiir l’angt
um, iíði verði unt að kalla samán
Evrópu-ráðstefnu um friðarmálin.
75,ára afmæli á í dag SÍmon
Símonarson, Rjarnafstöðum í ’Öíf-
usi, iiú stáddur á Brágagötú 32
hjer í bænum.
ísfiskssölur. Togarinn Maí séldi
í gær í Wesermúnde 96 smálestir
fyrir 20.059 rfkismörk,1 og, Karls-
efni i Grimsby, 553 vættir fyrir
997 sterlingspund.