Morgunblaðið - 21.02.1939, Side 6

MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 21. febr. 1939.
€
30QBE
| ÚR DAGLEGA
LlFINU
Sjötugur: Magnús
Guðmundsson
A kugardaginn var, birtist allliing
grein í AlþýðublaÖinu út af deilunni í
Haf'narfirði, með ýmsum hugleiðing-
um um það, hvað áður hafi gerst í
verkfallsmálum hjer á landi.
I'ar er m. a. komist þannig að orði:
„Rað má með nokkrum rje'tti segja,*
að alþýðusamtökin hafi fyr verið beitt
hörðum tökum í vinnudeilum, og þá efi
til vjll stundum gengið lengra en góðu
hófi gegndi“.
Þessi ummæli Alþýðublaðsins lýsa
nieiri hreinskilni en menn hafa átt að
venjast í því blaði. Er það nýi ritstjór
inn Jónas Guðmundsson, sem er svona
hreinskilinn ?
★
Hér var á götunum í gær óvenju-
lega mikið krap og vatnselgur, svo
gangandi fólk þurfti ,að vera vel bú-
ið.til fótanna til þess að blotna ekki.
Dað er að segja. Þeir, sem óhepnir
voi-u gátu blotnað illa, alt fyrir það.
Því víða sást að okkar góðu bílstjórar
tóku ekki æskilegt tillit til þess, hvern-
ig færðin var, heldur rendu sjer hratt
gegnum krap og polla svo gusurnar
gengu allmikið upp á gangstéttirnar
stundum. I’að er nokkuð óskemtilegt að
fá yfir föt sín dembu af aurblönduðu
krapi.
Skyldi ekki vera hægt að koma því
til leiðar, að þeir, sem bílum aka hjer
um bæinn, taki ofurlítið meira tillit
til hins fótgangandi fólks, þegar færð-
in er eins og hún var x gær?
★
Kaffihúsagestur skrifar blaðinu:
Jeg er að vísu kvenrjettindamaður,
hef altaf verið því fylgjandi að konur
hefðu hið fylsta jafnrjetti við karl-
juenn, Endft hefir mikið á unnist í
þeirn efnum frá því í ungdæmi mínu.
En stundum finst rnjer eins og æsku-
menn höfuðstaðarins, sem hafa alist
upp við það, að kvenfólk njóti jafn-
rjettis við karlmenn, hafi tínt niður
þéirri kurteisí í frárngongu gágnvart
kvenfólki, sem hjer tíðkaðist áður.
Smávægileg atvik í daglegu lífi bæj-
arbúa sýna þetta greinilega.
Eða hvað segja menn t. d. um það,
þegar ungur piltur býður stallsvstur
sinni til tedrykkju á kaffihúsi, og
veður inn í veitingasalinn á undan
lijpni, en stúlkan verður að gera svo
v«I og lalla á eftir honum, rjett eins
og hún sje honum óvelkominn föru-
iiautur, sem hann hafi helst í huga að
hverfa frá.
»jMjer virðist að slík framkoma pilta
* r x
hriéyksli ekki ungu stulkurnar. Þær
láta bjóða sjer þetta. Finst þetta ekk-
eff gera til.
MFyrir 20—-30 árum var þetfa þann-
ig, að ef ungir menn í þessu smáatriði
Iihgðuðu sjer eins og nú tíðkast, þá
fylgdu stúlkurnar þeim hvoi'ki inn á
kifffihús eðá út í lífið.
Er það jafnrjetti kvenna, sem gert
hefir þessa brevtingu? Getur ekki hin
fyrri kurteislega framkoma þrifist, þó
jafnr.jetti s.je gengið?
★
Jeg er að velta því fyrir mjer, hvort
allir þeir menn, sem eru á ríkissjóðs-
jötunni s.jeu ekki „stallbræður“.
Öskudagurinn. Eins og að und-
anförnu hefir Rauði Kross íslands
merkjasölu á morgun. VæntaJilega
bregða bæjarbúar vel við, eins og
áður og kaupa Rauða Kross merk-
in. Skólabörn og skátastúlkur
munu selja merkin, og eru beðin
að mæta kl. í) f. li. á skrifstofu
Rauða Krossins í Ilafnarstræti 5
(Mjólkurf jelagshúsinu).
EF LOFTUR GETUR ÞAP
EKKI — — ÞÁ HVER?
Idag er 70 ára Magnús Guð-
mundsson afgreiðslumaður
á Sauðárkróki. Hann er nú einn
með elstu og þektustu borgur-
um þess staðar; vinsæll maður
og vel látinn af öllum.
Hafa þó störf hans sem vei’slunar-
manns oft verið það ai’gsöm og um-
faugsmikil, að mörgum hefði fundist
ásta'ða til að vera argur og afund-
inn, en Magnús er það laginn og lip-
ur í hvívetna, að allir hafa vel við un-
að, bæði húsbændur hans og viðskifta-
menn,, enda maðurinn að eðlisfai-i góð-
g.jarn, greiðvikinn og samvinnuþýður.
Magnús er fæddur 21. febi-. 1869 að
Hafsteinsstöðum í Staðarhx-., Skaga-
f,jarðarsýslu. Á barnsaldri misti hann
foreldra sína, en ólst upp hjá Þor-
leifi Jónssyni og konu hans Sigríði
Þorbergsdóttur á Reykjum á Reykja-
,«tl'(»nd. 19 ára r.jeðist hann sem versl-
unarpiltur til Popps kaupmanns á
Sauðárkróki. Þar vann hann að versl-
unar- og skrifstofustörfum, fyi-st hjá
gamla Popp, sem kallaður var og síð-
an hjá syni hans Chr. Popp; til úrsins
1909. Arið 1010 fluttisst hann til L)ýra-
fjarðaj1 og' tók þar að sér umsjón og
verkstjórn viö fiskvershm hjá Þitlg'
eyrarverslun., og hafði hann þar frá
60—80 manns í sinni þjónustu í bestii
sambúð og samvinnu við sína undir-
menr,. Haustið 1914 fluttist hann aft-
ur til Sauðárkróks og rak þar verslun
upp á eigin hönd til ársins 1920, en
þá rjeðist hann að verslun Ki'istiáns
Gíslasonar þar, og vann hæði að af-
gceiðslu- Og skrifstofustörfum til árs-
ins 1933 og enn vinnur hann þar við
í.fgreiðslu Eimskipafjelags Islands.
A»uk þessai-a starfa hefir Magnús
uiniið mikið að fjelagsmálum og iiðrum
opinherum störfum, t. d. verið í
hreppsnefnd Sauðárkróks um langt
skeið o. fl.
Árið 1893 giftist Magnús Hild'' Mar-:
grjeti PjetUi'Sdóttuj' Eiríksen, Iiirini
mestu gæðakonu. Þau eignuðust 4 hörn,
dó eitt þeirra í æsku, en hin eru:
Ludvig Carl skrifstofustjóri, Sjúkra-
saml. Reykjavíkui’, Lára Ing'ib.jörg,,
gift Guðjn. Kristjánssyni forstj., Isa-
t'irði, og Kristján Carl skrifstofum. hjá
Kaupfjel. Skagfirðinga, íjauðái-króki.
Auk þess hafa þau hjón alið upp 3
börn, Pálínu Þórðardóttur, er dó um
þrítugt, Paulu Sveinsdóttur og Magn-
ús Guðmundsson, dótturharn þeirra'
hjóna. Þessum fósturbörnum reyndist
Magnús og þau hjón bæði sem bestu
í'oreldrar, og er það glögt dæmi um
í'ómarlund þeirra, þar sem þau af litl-
um efnum færðust það í fang, að taka
3 börn til uppfósturs án endurgjalds.
■Jeg, sem þessar fáu línur rita, þekki
Magnús frá minni barnæsku og minn-
ist hans ávalt sem prúðmennis og hins
mætasta manns, og jeg veit, að jeg
raæl* fyrir munn allra Sauðárkróks-
húa og annara, sem náin kynni hafa
haft af honum, þegar jeg þakka hon-
um fvrir öll liðnu árin og óska honum
tii hamingju með 70 ára afmælið.
Sig. A. Björnsxon.
Minningarorð um frú
Kristjönu Pjetursdóttur
F. 2. maí 1863. D. 11. febr. 1939.
Mjer er enn í minni, eftir
rúm 40 át’, er jeg mintist
í fyrsta skifti, að jeg ætla, á frú
Kristjönu Pjetursdóttur Guðjohn-
sens. Jeg sagði þá við systurdótt-
ur hennar:
„En hvað mjer líst vel á hana
frú Kristjönu „töntu“ þína. Hún
hefii svo bjartan, blíðlegan og
virðulegan svip, að jeg held að
engin frú hjer í bæ beri þetta
þrent jafngreinilega sameinað í
svip sínum og hún“.
Mjer var strítt með þessum orð-
um, hótað að segja „töntu“ frá,
hvað mjer litist vel á hana; —
líklega man jeg þessvegna svo
vel eftir þessu.
Halldór Jónsson bankagjald-
keri, maður hennar, var glæsi-
menni, gekk þar næstur Hannesi
Hafstein að margra dómi, og
barnahópurinn þeirra var elsku-
legur; því hugsaði jeg snemma
með hlýleik og aðdáun til heim-
ilis þeirra, — og varð ekki fyrir
neinum vonbrigðum, er jeg síðar
kyntist því vel. Jeg vissi betur en
ýmsir aðrir um, hve mikill áhuga-
maður Halldór gerðist um krist-
indómsmál síðustu æfiárin. Þá
skrifaði hann trúvarnargreinar í
Bjarma, þýddi og frumsamdi
margar hugvekjur, sem sumar
komu í hugvekjubókina Góðar
stundir (frá 1913), og- bar þung-
ar þrautir langrar ba nalegu með
kristilegri tnigprýði, Og frú
Kristjönn var það bersýnilega
miklu meiri gleði en allur sahi-
k væm isfagnaðurin n, sem þau
höfðu áður húið við 1 értgi.
Hún var jafnart fáorð um
dýpstu tilfinníii'gar sínar; og
mjer er ókunnugt um, hvað
snerntna hun lærði að segja í fullri
fdyöf u: „Við þennan brunninn
þyrstur dvel jeg, þar mun jeg
nýja krafta fá“. En hinu glevmi
jeg aldrei, er hún sagði einu sinni
árið 1914 við konuna mína eitt-
livað á 'þá leið, að þyngstu raún-
ir yrðu sem aukaátriði hjá þeirri
gleði að sjá trúna þroskast hjá
ástvinum manns við raunirnar.
Svo mælir enginn, — þegar þær
eru kornnar á heimilið, — van-
heilsan komin og ástvinarmissir
ef tiI vill ekki langt undan, —
nema trúarþroski sje áður feng-
inn.
Enda er mjer óhætt að votta
það, að hún var sannkristin kona,
og sýndi það bæði sem eiginkona,
móðir og amma —- og sjúkling-
ur. Því að síðustu æfiárin átti
hún við þunga vanheilsu að búa,
en æðraðist aldrei. —• —
Foreldrár frú Kristjönu voru
Pjetur organleikari Guðjohnsen
(f. 1812, d. 1877) Guðjónssonar
hrep.pstjóra á Sjávarborg í Skaga
firði, og kona hans Guðrún, dótt-
ir Lárusar Knudsens kaupmanns í
Rvík. Var Kristjana yngst (f. 2.
maí 1863), af ló barna hópmun
þeirra Guðjohnsens hjóna. Þrjár
eru systurnar enn á lífi: frú Anna
Thoroddsen, frú Guðrxin, ekkja
síra Jens Pálss'onar og frú Kirstín,
ekkja síra Lárusar Halklórsson-
ar. Hún er þefrra elst, og verður
89 ára í vor.
Árið 1886 giftist Kristjana
Halldóri Jónssyni cand. theol., f.
1857 á Bjarnastöðum í Bárðar-
dal. Bjuggu þar foreldrar hans
Jóii hreppstjóri Halldórsson og
kona hans Hólmfríður Hansdótt-
ir, móðursystir sr. Jóhanns Þor-
kelssonar, fyrv. dómkirkjuprests.
Var Halldór Jónsson gjaldkeri
Landsbankans 1885—1912, en
andaðist 26. des. 1914.
Börn þeirra Halldórs og Krist-
jönu eru Pjetur horgarstjóri, Jón
skrifstofustjóri, Gunnar verslun-
arstjóri, allir í Rvík, Halldór
bankastjóri á ísafirði og Hólm-
fríður prófastsfrú á Setbergi. En
harnabörnin eru 15, og 1 barna-
harnabarn.
Frfi Kristjana var þeim svo
handgengin, að .jeg býst við, að
þau hugsi nú svipað og- lagt var
í munn minna barna, er önnur
amma þeirra dó:
Þú varst gjöf frá Guði
góðum, amma kær.
Því skal muna, — muna,
meðan hjartað slær.
Sigurbjörn Á. Gíslason.
TEKJUR OG GJÖLD
BÆNDA
FRAMH. AF FIMTU SÍÐU.
Áætlað kaup eiganda,
húsbónda og húsmóð-
ur samtals kr. 1500.00
Renta af eigri bú-
greinar — 820.00
Aðalútgjöld:
Vextir af skuldum — 300.00
Ymisl. útgjöld svo sem
fatnaður, læknishjálp,
skemtanir, útvarp o. fl. — 600.00
T'tkoman á eigendareikningi er
að meðaltali í 3 ár gróði kr.
550.00.
Vinnulaun. Kaup eigenda er
sem fyr segir áætlað kr. 1500.00.
En vinnufólk hefir fengið það
kaup, sem að meðaltali verður 24
aurar á klst. fyrir karlmenn og
13 aurar fyrir kvenfólk, auk fæðis
og húsnæðis, sen: kostað hefir 22
aura á vinnustund karlmanns, en
11{/> eyri á vinnustund kven-
manns.
BIRGER RUUD TAPAR
FRAMH. AF ANNARI SÍÐU.
50 kílómetra kappgöngunni er
einnig lokið í heimsmeistarakepn-
inni í Zakopane. Þar urðu Norð-
tnenn ekki vonsviknir, því Lars
Bergendahl varð fyrstur og Oscar
Gjöslien, sem einnig er Norðinað-
tir, varð þriðji. Önnur verðlaun
hlaut Finninn Korppiren.
Urslitin í stökkkepninni munu
hafa orðið Norðmönnum nokkur
vonbrigði. sem von er, en þeir
Birger Ruud og Bradl fá á næst-
unni að leiða hesta sína sarnan á
ný, því Bradl hefir tilkynt þátt-
töku sína í Ilolmenkollen-mótinu,
sem fer fram í næsta mánuði. Þar
mætir og annar skíðastökksmað-
ur þýskur, sem Þjóðverjar gera
sjer miklar vonir um, Haselberger.
Verður gaman að sjá livort Þjóð-
verjurn tekst þá að „slá Norð-
menn út“ í skíðastökki.
Slysiö á Akranesi
FRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
tánganum og biðu þeir meðan
ólagið reið yfir, en eins og
kunnugt er, falla venjulega
þrjár öldur hver á eftir ann-
ari. Heldu þeir síðan inn
í vörina, en þá skeði þaðr
sem sjaldan skeður, að fjórða
aldan skall á strax eftir
þeim þrem og fylti það ólag
bátinn og hvolfdi honum. Fóru
allir, sem í bátnum voru í sjó-
inn.
Þetta vildi til mjög skamt frá
landi. í fjörunni biðu nokkrir
skipverjar af Ólafi Bjarnasyni
ásamt fleirum, sem ætluðu að.
hjálpa til að setja skipsbátinn
þegar hanp kæmi að landi.
Þegar meonirnir, sem í landii
voru sáu slysið, brugðu þeir
strax við og settu tvo báta á
flot. Það er siður Akurnesinga,
að taka árar og ræði úr bátum
sínum og geyma í læstum skúr-»
um þegar bátarnir standa uppL
Fór nokkur tími í að komast af
stað, til að bjarga mönnunum. ,
Þegar fyrri báturinn var konx
inn út á vörina, þar sem slysið
hafði orðið voru tveir af mönn-
unum horfnir, þeir Teitur Bene-<
diktsson og Jón Sveinsson.
Bjarni skipstjóri og Tómas
Þorvaldsson flutu. Jón Ólafsson
helt sjer uppi á sundi skamt frá
bátnum, en Páll Sveinsson helt
sjer í bátinn.
Jón Ólafsson var aðfranr-
kominn og hrópaði á björgun-
armennina að flýta sjer. Var
honum fyrst bjargað hálf með-
vitundarlausum og var síðan
náð í Pál, sem enn hjekk i
bátnum. - ,
Hinn báturiníl náði í þá
Bjarna og Tólfnas og voru þeir
báðir meðvitundarlausir. Páll
náði sjer svo fljótt að hægt var
að fara með hann heim til sín,.
en með hina þrjá var farið í
næsta hús, sem Teitur Stefáns-
son trjesmíðameistari á.
Þrír læknar, sem eru á Akra-
nesi komu strax á vettvang og
hófu lífgunartilraunir með að-
stoð annara manna. Var lífg-
unartilraununum haldið áfram
í fullar tvær stundir, en þær
reyndust árangurslausar á þeim
Bjarna og Tómasi. Jón Ólafsson
var mjög dasaður en fyrir ná-
kvæma og góða hjúkrun hresst-
ist hann brátt.
Lík þeirra Teits og Jóns
Sveinssonar voru ófundin í gær-
kvöldi, þrátt fyrir nákvæma
leit í gær og í fyrradag.
Þetta átakanlega slys settr
þegar sorgarsvip á Akranes.
Akranes á þar að baki a&
sjá fjórum dugnaðarmönnum
og meðal þeirra hinum lands-
kunna skipstjóra og aflamanns.
Hinna látnu sjómanna verð-
ur nánar minst síðar hjer í
blaðinu.
Rafveitustjóri Hafnarfjarðar
hefir óskað þess getið, að slokkn-
un ljósanna í Hafnarfirði aðfara-
nótt laugardags hafi ekki stafað
af því, að línan milli Vífilsstaða og
Hafnarfjarðar hafi slitnað, heldur
af samslætti á gömlu línunni milli
Elliðaárstöðvarinnar og Vífils-
staða.