Morgunblaðið - 12.09.1939, Page 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 12. sept. 1939,
Húsmæðraskólinn1
S'
ð Laugum
og Kristfana
Pjetursdótllr
að liggur við að manni bregði
í brún, þegar komið er að
Laugum í Reykjadal, að sjá stærð-
armuninn á húsmæðraskólannm og
alþýðuskólanum.
Húsmæðraskólinn minnir nærri
því á brúðuhús, svo lítill er hann.
Á að skilja það svo, að þeir sem
ljetu reisa þenná skóla, hafi álit-
ið, að húsmæðrastarfið væri ekki
meira virði en svo, að þessi by§g-
ing nægði fyrir kenslu í þessum
efnum ? EðaJ var það þetta gamla:
Að spara þar sem síst skyídi ? For-
stöðukonan, ungfrú Kristjana
Pjetursdóttir, tók á móti okkur
með alúðlegu brosi og sýndi okk-
ur skólann.
Það andar á móti manni hlý-
leik, hreinleik og háttprýði, hvert
herbergi er búið af hagleik og
ófið listrænni fegurð. I dagstof-
unni -eru húsgögnin einföld, smíð-
uð af manni þar í sveitinni, en
eftir fyrirsögn forstöðukonunnar.
Útskoma munstrið á bekkjum,
borðum og stólum er hið sama og
á gömlum bekk í Reykjahlíð, þar
sem afi hennar og langafi bjuggu.
Setur það svip sinn á húsgögnin,
þótt einfalt sje og fábreytt. Öll
eru húsgögnin klædd ofnum dúk-
um, unnum þar í skólanum.
Tjöldin fyrir gluggunum eru
líka ofin þar af námsmeyjunum
og myndu sóma sjer vel í hvaða
húsakyrinum sem væri. Ljósakrón-
an í miðju lofti er úr trje, en með
nýtískusniði, gerð eftir forsögu
forstöðukonunnar. Blómin í stof-
unni bera vott um hirðu og
smekkvísi. Litasambönd _eru öll
avo mjúk og þó hressandi, og
svona er það hvar sem skygnst er
um í skólanum. Augað dvelur við
hvern hlut, hvert herbergi hefir
sinn sjerstaka blæ og hver krók-
ur og kimi er notaður sem best
má verða.
Á þann hátt verður litla brúðu-
húsið hennar Kristjönu Pjeturs-
dóttur að stóru fyrirmyndar heim-
ili og hún sjálf fyrirmynd hinnar
glöggu og góðu húsmóður. Það er
ekki Þingeyjarsýsla ein, sem
stendur í þakkarskuld við þessa
frábæru konu, heldur alt landið.
Á mörgum heimilum umhverfis
skólann sjást áhrifin að vísu mest
og best, en þau berast víðar.
Jeg heyrði fyrir skömmu böfð
orð eftir manni, sem var nýkom-
inn heim úr ferðalagi urtr* Norð-
urland. Hann var spurður að því,
hvað hann hefði sjeð best í ferð-
inni. „Mjer þótti merkileagst að
sjá húsmæðraskólann á Laugum“,
svaraði hann. Ætli það sje ekki
svo um fleiri? Sjersýaklega er það
íhugunarefni fyrir okkur hjerna
í Reykjavík, sem enn vantar hús-
mæðraskóla.
Hvenær eignumst við skóla, sem
mótar hin ungu húsmæðraefni
höfuðstaðarins á líkan iiátt og
húsmæðraskólinn á Laugum?
Laufey Vilhjálrrsdóttir,
EF LOFTUR GETIJR ÞAÐ
EKKI — — ÞÁ HVER?
Sfötug:
Frú Jóhanna Norðfjorð
TT^rú Jóhanna Norðfjörð er sjö-
tug í dag. Frú Jóhanna er
greind kona og prýðilega að sjer
eftir því sem gerist um eldri kon-
ur. Hún er ljettlynd og lífsglöð og
því góður og velkominn gestur
hvar, sem hana ber að garði. Hún
er orðvör og umtalsfróm, en hefir
þó ávalt nóg umræðuefni, því
hugðarmál á hún mörg, þó ekki
berist hún mikið á, en það málið,
sem henni er kærast og á hennar
hug allan, er bindindismálið. TJng
gekk hún í Góðtemplararegluna,
gerðist fjelagi stúkunnar Einíngin
nr. 14. Hefir hún þar sýnt skyldu-
rækni, sem henni er meðfædd,
stundvís kemur hún á fundarstað,
og sjiik er hún, ef hana vantar.
Aldurinn ber frú Jóhanna vel.
Sjóndepra hefir þó skert starfs-
þrek hennar, en þar er henni ljett
sporin, að hún nýtur nú fullrar
umönnunar sonar síns, Þorsteins
J. Sigurðssonar kaupm., og konu
hans, frú Þórönnu Símonardóttur,
sem eru henní það nú, sém hún
var börnum sínum fyrr,
í ellinni er það náðargjöf að
njóta aðhlynningar og umönnun-
ar barna sinna og það verðskuld-
ar frú Jóhanna.
Vinir frú Jóhönnu óska henni
allra heilla í dag.
Magnús V. Jóhannesson.
Sjómannastofan
hefir fengið meira
húsrúm
egar síldveiðar hætta fyr-
ir Norðurlandi liggur
fólksstraumurinn til Reykja-
víkur. Hingað til bæjarins koma
margir sjómenn og dvelja hjer
lengri og skemri tíma. Sjó-
mannastofan er fyrst og fremst
fyrir þá, og vil jeg vekja eft-
irtekt ferðamanna á því, að
stofan hefir verið opin íyrir
gesti í sumar og verður það
framvegis.
Um leið og Sjómannastofan
býður sjómennina velkomna er
ánægjulegt að geta þess að stof-
an hefir nú meira húsrúm en
áður og getur bæði tekið menn
í fæði og sjeð um gistingu. Enn-
fremur hefir stofan meir af
bókum en áður, einkum erlend-
um og fær auk margra blaða
fi’á Norðui’löndum, ensk og
þýsk blöð með hverju skipi frá
útlöndum.
Með því að koma á,Sjómanna-
stofuna geta menn fylgst með
því, sem er að gerast í heim-
inum, bæði gegnum bækui’, út-
varp og blöð, þar geta menn
notið hvíldar og stytt atvinnu-
leysis stundir við tafl og lestur
góðra bóka. Þar er næði til
brjefaskrifta, heitar og kaldar
'fveitingar.
Karrupokar
frá Magna
Þrjár gerðir fyrirliggjandi.
Einnig hlífðardúkar.
Siglingar hlut-
lausra þjóða
FRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
í Weymouth, Ramsgate, Kirkwall, Gi-
braltar og Haifa. Skipum, sem ætla
að sigla til óvinalands fetóra-Bretlarids
eða hlutlausra hafna, sem hafa greið-
an aðgang að óvinalandi, er alvarlega
ráðlagt að leita að sjálfsdáðum til
næstu eftirlitsstöðvar, til þess að láta
rannsaka skjöl sín, svo og til þess
þegar komist hefir veriö að raun um
að þau hafi ékki meðferðis ófriðar-
bannvöru sem ætluð er óvinum Stóra-
Bretlands, ,að fá leiðarbrjef til þess að
gera auðveldari þann hluta. ferðar
þeirra, sem eftir er. Öll skip, sem ekki
leita af sjálfdáðum til eftirlitsstöðvar,
eiga á hættu að með þau verði farið
þangað, ef ekki verður við komið
viðunandi leit breskra herskipa á opnu
hafi.
Segist hreska ríkisstjómin munu
gera sjer alt far um ,að flýta fyrir
rannsókn skipa, einkum þeirra, sem af
sjálfsdáðum leita til eftirlitsstöðva í
því skyni, og munu skip geta stuðlað
mjög að þessu með því, að hafa skjöl
sín í góðu lagi og laus við tvíræðni
og með því að hafa farmskrár o. s.
frv. ritað á ensku máli. Einnig mun
það ljetta fyrir að skip hafi meðferðis
uppdrátt, er sýni hvar hinum einstöku
hlutum farmsins er fyrir komið. Þá
mun það ennfremur draga mjög úr
töf, að farmskírteini eða staðfest end-
urrit þeirra (sem ávalt skvldu vera um
horð, í skipi), gefi fullnægjandi og
sannar upplýsingar um sendanda og
móttakanda hinna einstöku hluta farms
ins. Yegna þess vafa, sem óhjákvæmi-
lega er bundinn við vörur sem fram-
seldar eru „eftir tilvísun“ (,,to order“)
ættu skipaeigendur og skipaumboðs-
menn hlutlausra l.anda sem vilja kom-
ast hjá óþægindum, eklti að flytja
vörur, sem þannig er varið, með skip-
um sínum, er sigla til hlutlausra landa,
sem liggja að, eða hafa greiðan að-
gang að óvinalandi Stóra-Bretlands.
Það kaþn vel að vera, að ekki
verði hjá þvi komist eins ’ og nu er
óstatt, ,að farmar verði teknir til flutnn
ings og þeim afskipað fjarri höfn
þeirri sem tilgreind er; en ef til þessa
skyldi koma, þá ætti að tilgreina greini-
lega landið eða löndin, sem eftir yali
mætti afferma innan.
Að því er viðkemur skipum, sem
koma til breskra hafna, anriara en
eftirlitsstöðva fyrir ófriðar-bannvöru,
á venjulegri siglingaleið sinni, er til-
kjmning um það gefin, að tollyfir-i
völdin munu krefjast fullra skilríkja,
áður en þau fá afgreiðslu, ekki ein-
ungis að því er varðar vönir þær er
það á ,að skipa á land, þar með vörur
sem umhlaða á, heldur einnig að því
er varðar vörur þær, sem eftir efu
um borð. Komist verður hjá töf ef
slík skip eru reiðubúin til þess að
veita fullnægjandi og sannar skriflegár
upplýsingar um allar slíkar vörur. —
XJpplýsingamar ættu að fela í sjer
eðli og magn sjerhvers hluta farmsins.
nafn sendanda, móttakanda, og farm-
flytjanda, upprunalandið, næsta ákvörð
unarstað varanna og endanlegan á-
kvörðuarstað þein-a.
Forsætisráðunevtið, utanríkismáladeill,
10. september 1939.
imiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiminiiiiiiHiiiimiiiiiiiiMniir
[ úr
f Falabúlfiiuii I
----------------
AUGAÐ hvílist T |J |C I | !
ir.eð gleraugum frá ! ■ • * L -« * ;
Vörn Pólverja
FRAMH. AF ANNARI SÍÐU.
I pólskri tilkynningu í dag
eru Þjóðverjar sakaðir um, að
útvarpa á sömu bylgjulengdum
og útvarpsstöðvarnar í Varsjá
og Vilna, og sje þetta freklegt
brot á samþykt útvarpsráðstefn
unnar í Genf.
I tilkynningunni er því hald-
ið fram, að Þjóðverjar útvarpi
lygafregnum á öldulengdum fyr
nefndra útvarpsstöðva, m. a.
töku Varsjá, meðan útvarps-
stöðin í Varsjá var enn í gangi
og auðið að heyra til hennar
víða, en nú sje svo komið, að
það sje erfitt vegna truflana
af völdum Þjóðverja. Ein af
þessum falsfrjettastöðvum Þjóð-
verja, segir í tilkynningunni,
útvarpaði rómversk-kaþólskri
messu, og hinn svokallaði klei’k-
ur flutti ræðuna á bjagaðri
pólsku. Vakti þetta hneyksli
meðal pólsku þjóðarinnar, sem
telur kirkju inni sýnda vang-
helgun með slíku athæfi.
MIKILL
yiÐBÚNAÐUR
Pólska yfirherstjórnin sagði
á sunnudag, að Pólvarjar byggi
sig undir langa vöm höfuðborg-
arinnar.
Samkvæmt sumum fregnum
voru gerðar 15 loftárásir á
Varsjá á sunnudag. Kynstrum
af áróðursritum var dreift yfir
borgina, til þess að hvetja borg-
arbúa til þess að gefast upp, en
áróðursritunum var safnað
saman af almenningi og hlað-
inn köstur úr á Pilsudskitorgi
og tendrað bál mikið.
Suðvestur af Varsjá standa
yfir bardagar, á línunni Lodz
Varsjá, og meðfram járnbraut-
inni. Suður frá eru Pólverjar
að skipuleggja nýja varnarlínu,
til þess að taka á móti þýska
nernum sem kemur að sunnan
við Weichselfljót.
Á sunnudagskvöld var út-
varpað tilkynningu til þýsku
bjóðarinnar, þar sem sagt var
að hún yrði að skilja, að ekki
sje við því að búast, að þýsku
hersyeitirnar geti haldið hinum
gífurlega hraða sínum áfram
— en verði að treysta á það,
;em unnist hafi að undanförnu.
SÍLDVEIÐISKÝRSLA
FISKIFJELAGSINS.
FRAMH. AF FJÓRÐU SÍÐU.
Rauna 908 1964. Mimimi og Ægir
1292 2878. Muninn Þráinn 67 2485.
ÓÖinh og Ófeigur II 651 2545. Pálmi
og -Sporöin' 532. Reynir og Víðir 1016
3390. Reynir og Örninn 289 888. Víðir
og Villi 1063 1609. Björg og Mágni
284 2296. Bjöm og íslendingur 917.
Hilmir og Þór 1559. Valþór og Ving-
þór 126 1369.
Mótorbátar 3 um nót:
Auðbjörg, Björgvin, Frey 700. Einar
Hjaltason, Kristinn, Frosti • 1914..
Gunnar Páls, Gullþór, Nói 1475 1153.
Feéreysk veiðiskip:
Boðasteinur 447 6711. Ekliptika 13
5966. Guide Me 394 846. Henry Free-
man 780 1281. Industry 112 1289.
Kristianna 60 883. Kyrjasteinur 138
9936. Mjoanes 143 5639. Nellie 797
2205. Signhild 326 3612. Tvay Systkin
572 3263. Vilhelmina 203 2436.
IJanslct leiguskip:
Greenland 503 3286.
HAPPDRÆTTIÐ.
FRAMH. AF FJÓRÐU SÍÐU.
15975 16009 16140
16144 16266 16403 16417
16439 16793 16820 16840
06861 16893 16914 17005
17092 17163 17465 17487
17560 17579 17630 17642
17687 17796 17838 17840
17871 18051 18145 1825S
18444 18599 18676 18843
18866 18875 19041 19120
19191 19329 19410 19422
19489 19523 19607 19616
19874 19808 19883 20037
20260 20382 20383 20452
20502 20556 20563 20714
20745 20885 20953 21065
21246 212(50 21296 21319
21395 21427 21479 21481
21596 21700 21794 21954
21976 21983 22059 22116
22165 22207 22256 22261
22298 22351 22490 22535
22661 22765 22789 22885
22872 23118 23238 23261
23318 23399 23518 23583
23614 23666 23714 23825
23982 23998 24009 24082
24093 24104 24124 24287
24360 24467 24509 24536
24556 24571 24621 24692
24741 24805 24852 24967
(Birt án ábyrgðarþ.