Morgunblaðið - 14.03.1940, Síða 2

MORG UN BLAÐIÐ
Fimtudagur 14. mars 1940.
Mannerheim ráðlagði frið
F riðar skilmálar nir
ekki samboðnir
hetjuvörn Finna
Finnar iiefja endur-
reisnarslarfið
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
AFARKOSTIR þeir, sem Finnar urðu að ganga
að í Moskva, hafa vakið undrun margra fyrir
hve kröfur Rússa eru harðar, og víðast eru
menn þeirrar skoðunar, að þessi málalok sjeu ekki sam-
boðin hinni hraustu finsku þjóð, eftir þá hetjudáð, sem hún
hefir sýnt við að verja land sitt.
Talið er að Mannerheim marskálkur hafi ráðlagt
finsku stjórninni að semja frið, vegna þess að finski her-
inn hafi verið að því kominn að gefast upp.
Lítið var um hátíðahöld, þegar friðarsamningamir
voru undirritaðir í Moskva. Stalin drakk skál Finnlands
og klappaði Paasikivi vingjarnlega á öxlina.
GÁLG AFRESTUR ?
Að svo stöddu verður ekki sjeð hvaða afleiðingar friðar-
skilmálarnir kunna að hafa fyrir Finnland, eða afstöðu þess tii
Norðurlandanna.
Friðurinn hefir í bili komið í veg fyrir að Norðurlöndin
drægjust inn í styrjöld, en margir telja að aðeins sje um gálga-
frest að ræða og Norðurlöndin eru nú í þeim heljargreipum,
sem hætt er við að þau eigi bágt með að leysa sig úr.
VIÐREISNARSTARFIÐ.
1 finska útvarpinu var í kvöld lesin upp hvatning til finsku
þjóðarinnar. Þjóðin var hvött til að standa saman, sem einn
maður að viðreisnarstarfi því, sem nú þarf að hefja.
1 hvatningunni var sagt, að finska þjóðin hafði á undan-
förnum vikum sýnt, að hún getur staðið saman, sem einn maður.
Þjóðin hafi einnig sýnt það á undanförnum 20 árum, að hún er
viljasterk þjóð, sem getur komist langt með því, að standa
saman að viðreisnarstarfi í landinu.
Nú þurfi miklar fórnir og sterkan og einhuga vilja.
SÆRÐIR OG FALLNIR.
Finska stjórnin segir, að alt muni verða gert til þess, að
ljetta þeim byrðina, sem hafa mist ástvini sína í ófriðnum og
einnig muni verða reynt að hjálpa þeim, sem særðir eru og hafa
orðið óvinnufærir.
Forseti Finnlands, Kallio, flytur útvarpsræðu klukkan 11 í
dag.
Kuusinen
tekinn af lífi
sje að áfella Finna fyrir að
hafa gengið inn á þessa friðar-
skilmála.
Það er nú kunnugt orðið, að
auk 50 þúsund finskra her-
manna, sem voru tilbúnir að
fara til Finnlands voru einnig
50 þúsund franskir hermenn VARLEGT AÐ
reiðubúnir til að leggja af stað TRÚA RÚSSUM
til Finnlands. Hafa þessir her- Eitt breskt blað ,,Evening
menn verið vel búnir og æfðir News“ í London telur að Finn-
með það fyrir augum að þeir ar ættu varlega að trúa Rússum,
ættu að berjast í snjó og undir þvj eins megi gera ráð fyrir,
líkum Jíringumstæðum og fyrir að þeir noti friðinn til að hvíla
hendi voru á finsku vígstöðv- sjg um stund, og ráðist svo á
unum. Mannerheim marskálkur Finna á ný, er þeir hafi jafnað
stóð í sambandi við herforingja. sig og þætt aðstöðu sína með því
ráð Breta og Frakka um útbún- ag fa flotabækistöð í Hangö og
Kuusinen.
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Otto Kuusinen, forseti lepp-
stjórnar kommúnista 1 Te-
rijoki hefir verið dæmdur til
dauða af rússneska herrjettinum
og tekinn af lífi.
Honum var gefið að sök, að
hann hafi gefið Stalin rangar upp-
lýsingar um afstöðu finsku þjóð-
arinnar til kommúnismans og Sov-
jet Rússlands.
Sagt er að Kuusinen hefði full-
vissað Stalin um, að finska þjóð-
in myndi gera uppreisn strax og
rauði herinn kæmi til að „frelsa
Finnland".
Kuusinen hefir undanfarin ár
verið yfirmaður deilda kommún-
istaflokksins á Norðurlöndum.
að þessara hermanna.
EKKI HÆGT
AÐ ÁFELLAST FINNA
Bresku blöðin harma öll, að
Finnar skuli hafa orðið að
ganga að afarkostum Rússa og
öll eru blöðin sammála um, að
hrósa Finnum fyrir hetjudáðir
þeirra undanfarnar vikur. Blöð-
in taka það fram að ómögulegt
meirhluta Mannerheimvíggirð-
ingarinnar.
Talið er hæpið að Rússar leyfi
það, að Finnar byggi sjer nýjar
varnalínur á hinum nýju suður-
landamærum sínum.
Nokkur ágreiningur virðist
vera meðal Finna um það hvort
rjett hafi verið að ganga að
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Svíar bjóða
Finnum
hjálp
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Utanríkismálaráðherra Svía,
Giinther, hjelt útvarpsræðu
í dag, þar sem hann lagði áherslu
á, að Svíar yrðu nú að bregðast
við og veita Finnum hjálp í við-
reisnarstarfi þeirra.
Þessi hjálp mun krefjast stórra
fórna, sagði Gunther, en Svíar
verða að vera reiðubúnir til að
taka á sig þessar byrðar.
Ráðherrann ræddi um það, að
Svíar hefðu verið ásakaðir um, að
þeir hefðu látið Þjóðverja kúga
sig til þess að snúast eins og þeir
gerðu gagnvart Finnum, en að
þetta væri ekki rjett. Sænska
stjórnin hefði í öllu tekið ákvarð-
anir sínar sjálf, án íhlutunar ann-
ara.
Gúnther sagði, að Svíar hefðu
hugsað um það eitt að koma á
friði og að þeir hefðu viljað
bræðraþjóðinni í Finnlandi alt hið
besta.
Samningar um
hernaðarbanda-
lag Svíþjóðar,
Finnlands
og Noregs
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
TANNER, utanríkismálaráðherra Finna skýrði blaða-
mönnum frá því í kvöld, að samningaumleitanir
stæðu yfir milli fulltrúa frá Svíþjóð, Finnlandi og Noregi,
að þessar þjóðir gerðu með sjer hemaðarbandalag.
Samningar þessir voru hafnir áður en friðarsamning-
arnir fóru fram í Stokkhólmi. Fyrir hönd Fjnna taka þátt
í samningunum Paasikivi og þeir aðrir, sem sömdu við
Rússa í Moskva.
Tanner sagði, að það væri fyrir forgöngu Finna, að
þessar samningaumleitanir hefðu byrjað.
Svíar og Norðmenn
hindruðu hjálpina
til Finnlands
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
FINNUM var nauðugur einn kostur að semja
frið við Rússa, vegna þess, að þeir fengu ekki
þá hjálp, sem þeir þörfnuðust, sagði Tanner
utanríkismálaráðherra Finna í útvarpsræðu í dag. Ná-
grannar vorir neituðu um þá hjálp, sem við báðum um, og
hjálpin frá Vesturveldunum gat ekki komið að gagni
vegna þess, að Svíar og Norðmenn neituðu afdráttarlaust
að leyfa flutning hjálparhers yfir lönd sín.
Tanner hóf mál sitt með því að segja, að Finnar hefðu
gengið að skilyrðum, sem væri harðari fyrir þá heldur en kröfur
Rússa voru í vetur, áður en stríðið hófst.
FINNAR STÓÐU EINIR.
Við höfum barist einir. Að vísu höfum við fengið sjájfboða-
liða, en það var ekki nóg. Aftur og aftúr fórum við þess á leit
við Noreg og Svíþjóð, að við fengjum hernaðarlega hjálp frá
þeim, en fengum ávalt neitun.
Þá gat Tanner þess, að Finn-
■ ar hefðu fengið mikið af her-
gögnum frá Frökkum og Eng-
lendingum og loks loforð um
1 hermenn. Fyrir þetta væri Finn-
' ar þakklátir.
En sá eini ljóður væri á
loforði Vesturveldanna um
hermanna sendingu til
Finnlands, að engin leið
var til að senda hermenn
frá Englandi til Finnlands.
Stjórnir Noregs og Svíþjóðar
höfðu afdráttarfaust neitað að
leyfa herflutninga um lönd sín
jafnvel gengið svo langt, að
hóta því, að rífft upp einustu
járnbrautarlínuna, er hægt var
að nota til hergagnaflutninga.
Þegar svo var komið, var auð-
sjeð, sagði Tanner, að okkur
myndi ekki verða neitt lið að
hermönnum frá Bretum og
Frökkum, þar sem eina leiðin,
sem þeir gátu farið um, var
lokuð.
NAUÐUGUR
KOSTUR
Finska stjórnin leit því svo á,
að betra væri að semja frið nú
á meðan finski herinn var ósigr-
aður heldur en að láta óvinaher
vaða yfir landið. Finsku samn-
ingamennirnir reyndu árangurs
laust að fá Rússa til að gefa
eftir af kröfum sínum.
Þær 15 vikur, sem stríðið
hefir staðið, hefir finski herinn
hvergi hopað nema á suðurvíg.
FRAMH. Á FIMTU SÍÐU.