Morgunblaðið - 10.05.1940, Blaðsíða 4

4
M ORGUN B L AÐIÐ Föstudagur 10. itiaí 1940.
Brjef send Morgunblaðinu
kurverðiö Siómanna-
tii bænða
deilan
MjÓI
Herra ritstjóri!
I.
íðustu dagana hefir mjer bor-
ist blaðið Tíminn, þar sem
grein mín frá, 6. f. m. er gerð að
umtalsefni og þar reynt að rengja
þá niðurstöðu er^jeg komst að,
tim mjólkurverðið. Jeg gat þess,
að bændur hjer í hreppi hefðu
fengið meðalverð 21.5 e. pr. 1.
ár 1939, — en Tíminn fullyrðir
að þetta sje ósatt, og segir nú,
að jeg hafi fengið 25.7 a. pr. 1.
(komna að mjólkurhreinsunar-
Stöð Samsölunnar í Reykjavík).
Svo eru nú þessi orð. Vegna
þess, að hjer er mjög verulegur
ágreiningur um þetta atriði, er
óumflýjanlegt að jeg geri betri
grein fyrir mínu máli.
Helst vildi jeg, að hægt væri
að ræða þetta deiluatriði þannig,
að þær upplýsingar fengjust; sem
leiddu ótvírætt í ljós sannleikann
um þetta verðlagsatriði, svo eigi
þyrfti lengur að deila um eins
iauðvelt mál og hjer er um að
ræða.
II.
Það er; rjett hjá greinarhöf., að
jeg hefi lagt 76.057% lítra af
mjólk til mjólkurstöðvarinnar árið
1939.
Mjólkurstöðin hefir gefið upp
mjólkurmagri og verðmæti það er
jeg hefi þar innlagt, og er það
rjett tilfært, og að jeg hefi mót-
tekið kr. 19.563.71 í peningum og
vörum.
Nú vil jeg leitast við, að fylgja
sem mest grundvallartölum grein-
'arhöf., og geri það vegna þess, að
auðveldara ætti að verða að halda
hans þræði, þrátt fvrir það að
jeg kysi frekar að rökstyðja mál
mitt á annan veg, — þess er og
að gæta, að þær tölur er greinar-
höf. tilfærir í grein sinni eru
teknar úr viðskiftareikningi mín-
um af starfsfólki stöðvarinnar, er
hefir talið rjett að veita þær,
„þar sem hjer hafi að henna^
dómi verið óskiljanlega hallað
rjettu máli“.
Greinarhöf. telur að jeg hafi
fengið greitt:
í peningum (ávís.) kr. 18750.83
I heimsendum vörum,
skyri og ostum — 794.62
I pöntuðum vörum og
viðgerð á brúsum — 18.26
Samtals kr. 19563.71
Nú segjum við, að þetta sje
rjett, en greinarhöf. skilur of
fljótt við reikninginn, og verð
jeg að reyna að bæta um.
Hefi meðtekið sem að ofan seg-
ir kr. 18750.83. Hjer dreg jeg frá:
1. Flutningsgjalda 2
au. pr. 1. á 76057
Itr. til Rvíkur kr. 1521.14
2. Vinnuafföll og
kostnað — 678.56
3. Gæðaafföll — 202.80
4. 33% verðfelling af
heimsendum vörum
(1600 kg. skyr, 210
gk. ostar) — 266.00
Samtals kr. 2668.50
Upphæðin er því kr. 16082.33.
76057 1. : 16082.33 = 21.14 á lítra.
Nú ætla jeg að setja upp ann-
pð dæmi, sem er nokkru rjettara,
þó að það sje mjer óhagstæðara.
Fyrir 76057% lítra af
mjólk hefiy mjóiktrr.
stöðin greitt mjer
Viðbættum 66% af
heimsendum vörum,
með fullu verði, á-
jsamt pöntuðum vör-
um og brúsaviðgerð — 547.26
Samtals kr. 16506.32
L. 76057 : 16506.32 = 21.70 ltr.
Hjer hefi jeg dregið frá
(flutningsgjald, stöðvargjald, vinnu
afföll og kostnað, gæðaafföll og
33% af heimsendum vörum, sem
ekki er rjettlátt að taka með
sem peningagreiðslur til mjólkur-
framleiðenda, þegar verið er að
leita að því verði er hann fær
fyrir sína framleiðsluvöru á staðn-
um.
III.
í Tímanum frá 18. f. m., er
mjer barst nú samstundis, er grein
með yfirskriftinni „Hálfur sann-
sannleikur“, og verð jeg að á-
Jykta, að nú hafi grein mín gefið
tilefnið. Þar er talað um „skrítn-
ar aðferðir", og að andstæðingar
mjólkurskipulagsins þykist græða
á því að segja hálfan sannleik-
ann og að mótspyrnan sje af póli-
tískum rótum runnin.
Svo er að skilja, að í raun og
veru sje enginn ágreiningur um
mjólkurskipulagið og framkvæmd
mjólkurlaganna — alt sje í besta
bróðerni og fullu samkomulagi.
Mikil er tvöfeldnin stundum.
„Stundum og stundum ekki“.
Forsætisráðherra gat þó um það
í útvarpsræðu í vetur í sambandi
við þjóðstjórnarsamvinnuna, að
ýms mál væru reyndar óleyst af
stjórninni ennþá, eða eftir að
semja um þau, og eitt þeirra mála
væri mjólkurmálið. Þannig er það
ng greinarhöf. veit það mæta vel.
Mjólkurframleiðendur vestan
Hellisheiðar til Skarðsheiðar una
illa því ranglæti, sem þeir eiga
við að búa, og stjórnarathafnir
meirihluta samsölustjórnarinnar
eru þess valdandi í mörgum til-
fellum.
Væri ekki úr vegi, úr því til-
efni gefst,, að benda greinarhöf. á
,nokkur atriði máli mínu til stuðn-
ings, — þar sem skilningsleysi
stjórnar samsölunnar kemur gjör
fram í garð mjólkurframleiðenda
vestan Hellisheiðar til Skarðs-
heiðar.
1. Stjórnin leggur til hliðar 222
þús. kr. af tekjum samsölunnar,
án þess að spyrja framleiðendur
að.
f
'2. Stjórnin samþ. að leggja kr.
107 þús. af tekjum ársins 1939 til
stöðvarbyggingar. Hvar er heim-
ildin fyrir þessu?
3. Stjórnin er einráð um alla
reikningsgerð samsölunnar. Eng-
inn mjólkurframleiðandi endur-
skoðar þá reikninga.
4. Stjórnin lækkar fyrirvara-
laust og án skýringa útborgunar-
arð á mjólk til bænda, og það
jafnvel á þeim tímum þegar allar
erlendar vörur stórhækka í verði.
Ólafnr Bjamason.
Hr. ritstjóri.
T af samningum þeim, sem
nú hafa verið gerðir milli
skipshafna annarsvegar og hins
vegar togaraeigenda og farm-
skipaeigenda, hefir Alþýðu-
blaðið í fyrradag flutt grein,
þar sem skipaeigendur eru sak-
aðir um að þeir hafi svikið gef-
in loforð gagnvart skipshöfnum
um stríðsáhættuþóknun. Er því
haldið fram, að síðastliðið haust
hafi skipaeigendur lofað skips-
höfnunum að stríðsáhættu-
þóknunin skyldi ekki vera lægri
hjer en þar, sem hún væri lægst
annarsstaðar á Norðurlöndum,
en samningar þeir, sem nú hafi
verið gerðir sjeu brot á þeim
loforðum.
Þetta er algerlega rangt með
farið.
Togaraeigendur gáfu síðast-
liðið haust engin slík loforð, sem
að ofan greinir. Þeir gerðu
samninga í byrjun okt. um til-
tekna stríðsáhættuþóknun og
var í þeim samningi engu öðru
lofað en því, sem þar var til-
tekið um upphæð áhættuþókn-
unarinnar. Samningum þessum
sögðu umboðsmenn skipshafn-
anna upp, en togaraeigendur
ekki, og stóðu þeir algerlega
frjálsir viðvíkjandinýjum samn-
ingum.
Að því er snertir farmskipa-
eigendur, þá var gerður bráða-
birgðasamningur 9. sept. s.l.
milli þeirra og umboðsmanna
skipshafnanna. Var þar sagt
að stríðsáhættuþóknunin skyldi
vera „eigi lægri en hún er á því
Norðurlandanna þar sem hún
er lægst.“ Þegar þessi bráða-
birgðasamningur var gerður var
hjer ókunnugt um hvað ákveð-
ið hefði verið á Norðurlöndum
hjeraðlútandi. Þessvegna var
bráðabirgðasamningurinn ekki
ákveðnari en þetta, en jafn-
framt var þar svo umsamið að
hefja skyldi samningsumleitan-
ir milli aðilja um endanlega
samninga og komust slíkir
samningar á tæpum mánuði síð-
ar, eða 7. okt. s.l. Fyr fengust
ekki ábyggilegar upplýsingar
um aðstöðu Norðurlandanna, en
þegar sá samningur var gerður,
var svo langt frá því, að farið
væri eftir því, sem lægst væri
á Norðurlöndum, að þvert á
móti var í samningnum farið
eftir því, sem hæst var þar á-
kveðið um stríðsáhættuþóknun.
T. d. var ekki á þeim tíma byrj-
að að semja um áhættuþóknun
í Ameríkusiglingum, nema í
Noregi. Samt var hjer samið um
100% áhættuþóknun í Ameríku
siglingum, eins og var í Noregi.
Síðar samþyktu Danir slíka á-
hættuþóknun, en Svíar hafa
ekki gert það, og þeirra áhættu
svæði hefir aldrei náð lengra en
vestur undir Færeyjar. Hjer var
hið meira áhættusvæði aftur á
móti látið ná vestur undir Vest-
mannaeyjar, og mætti fleira
telja í þessu efni.
Með samningnum frá 7. okt.
s.l. gerðu skipaeigendur því
mikið meira en að standa við
loforð sitt í bráðabirgðasamn-
ingnum frá 9. sept. s.l.
En í samningnum frá 7. okt.
s.l. lofuðu farmskipaeigendur
engu um samninginn í fram-
tíðinni. Umboðsmenn skipshafn-
anna sögðu þeim samningi upp
frá 20. f. m. að telja, og skipa-t
eigendur stóðu því algerlega
frjálsir viðvíkjandi framhaldl
samningsins. Það er því einnig
að því er farmskipaeigendur
snertir algerlega ósatt hjá AI-
þýðublaðinu, að þeir hafi gengið
á gefin loforð gagnvart skips-
höfnunum með hinum nýja
samningi um aukna áhættu-
þóknun.
Það er venja hjá Alþýðublað-
inu í lok sjerhverrar vinnudeilu
að flytja greinar með stórprent-
uðum fyrirsögnum um stór sigur
verkalýðsfjelaganna, alveg án
tillits til þess þó vinnudeilunni
hafi lokið með fullkomnum
ósigri fyrir þau. Sama gerði Al-
þýðublaðið í lok þeirrar deilu,
sem hjer ræðir um. T. d. segir
það að áhættuþóknun háseta á
farmskipum sje hækkuð um
50%. Áhættuþóknunin var fyrir
háseta á farmskipum kr. 587,50
á mánuði, og hækkunin er raun-
verulega kr. 24,00 á mánuði og
er hækkunin þegar miðað er við
þann siglingatíma til Englands,
sem venjulegur hefir verið, því
ekki nema rúmlega 4 % •— f jór-
ir — af hundraði, en Alþýðu-
blaðið segir 50%!! Þetta mun
ekki þurfa frekari útlistunar.
Alþýðublaðið hefir einnig að
öðru leyti farið rangt með um
þessa samninga, en jeg tel ekki
ástæðu til að fjölyrða um það
hjer.
Reykjavík, 9. maí 1940.
Eggert Claessen.
(nettó) ár 1939 kr. 15959.06
Veitingastofa
opnuð í dag á Laugaveg 28
Selt verður: Kaffi, smurt brauð, stakar heitar máltíðir,
Gosdrykkir, Sælgæti, Cígarettur o. fl.
Mb) teimiNi i Olieini ((
FYRIRLIGGrJANDI
AGÚRKUR — SALAT — CÍTRÓNUR
KARTÖFLUR.
Eggert KristjánsNon & Co. h.i.
-- Sími 1400. -