Morgunblaðið - 28.11.1940, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 28. nóv. 1940.
Atökin um Rússa
og Balkanrikin
Viðræður
Rússa og
Bandarfkjanna
nýju

Orðugleikar Breta svipaðir
og 1917 vegna skipatjóns
— en auðlindir þeirra
og framieiðslugeta
mun riða baggamun
SítStóttó atburðirnir í sambandi
' Við hin pólitísku átök á Balk
áAskaga bg í Austur-Evrópu eru
ÍTl''
i hDs^'fr ' ■
Bandaríkfln
*-f - V 1 ' " ■« t ■
' iWashington í gær —: Stjórn-
máí’aviðræður RúSsa og Banda-
ríkjaniia, sém stáðið hofðu yfir
i/irí' úok'kui-t skéið áður en Molo-
itVf'fð' rfrá Berlín, en voru þá
lá^iaij niðui- falla, munu nú hefj-
ifýju. og. verða teknar upp
fyr yar frá horfið.
//ViiJðræður... þessar fóru fram í
Bandftríkjutíum, miili OumenSkys,
sfehdihe’i’ra’ 1 'Rússa,' ' oig ': Súmners
’Wélfei y. ■ ’ 1
Ó,i : „■ '
Þýgkaland
'éöi'tíii í gær -t'; A. Y. Dek-
anozoff, fvrverandi áðsfoðarutan-
rí {cihiaía ráðherra ítússlands, nú
sSnijfiIiérrá í Berlíii, íagði af stað
frju Möskva í gær, til þess að
tá,ka, ýííþ.stöðu sinni í Berlín. Það
hqfþ’, ,■ vakið -nokkra athygli, að
n^eðai stórmenna þeirra, sem
ffclgjiv .lionum á stöðina, voru
sæmtihorrar Tyrkja, Grikkja,
Búlgara og' Irana (Persa)'.
Dekanozoff er væntanlegur til
Berlfn á föstudaginn.
í þýskum blöðum er varið tals-
vert miklu rúmi til að skýra frá
heimiókn rússneska utanríkismála-
fulltrúans Sobolevs til Sofia, þar
sem hann ræddi við Boris konung
og búlgarska utanríkismálaráð-
herrann, en lijelt síðan áfram ferð
sihni til Búkarest.
Bretland
London í gær —; Halifax lá-
varður, utanríkismálaráðh. Breta,
upplýsti í gær, að bresku stjórn-
inni hefði borist skýrsla frá sendi •
hérra sínum í Moskva, Sir Staf-
ford Cripps, um viðræður Molo-
toífs í Berlín.
Bn ráðherrann sagði, að ekkert
svar hefði borist frá rússnesku
stjórninui við tillögum þeim, sem
Bretar gerðu 21. okt. síðatsliðinn,
um roálamiðlún í stjórnmálalegum
ágféiningsmálum þeirra.
Tyrkland
Útvarpið í Ankara birti í gær-
kvöldi áskörun til almennings um
að veita tyrkneska hemum alla
þá hjálp, sém hann gæti í tje
látið. Tyrkneskur her hefir verið
dréginn saman, til að verja landa-
mæri okkar. Þjóðin verður að
vera viðbúin stríði.
Laval tókst næstum
að fá samþykki
Petains við tillögum
Hitlers
FRÁ aðalbækistöð frjálsra Frakka í London var
í gær gefin út ný útgáfa af skilmálum þeim,
sem Hitler er sagður hafa sett Laval, er
þeir hittust nýlega. Þessi nýja útgáfa, sem sögð er bygð
á óyggjandi heimildum í Vichy, er á þessa leið:
Frakkar láti af hendi Elsass Lothringeh og hluta af Norð-
ur-Frakklandi, sem Þjóðverjar telja nauðsynlegt að þeir fái um-
ráð yfir með tilliti til herstöðvanna í Flandern. Þjóðverjar fá
víðtæka íhlutun um banka, iðnaðar- og verslunarmál Frakka.
Þjóðverjar fá umráð yfir öllum hafnarborgum í Frakk-
landi.
Gegn þessu buðust Þjóðverjar til að sleppa frönskum
stríðsföngum smátt og smátt næstu tvö ár.
I
UMRÆÐUM, sem fóru fram í breska þinginu í
gær, fór Arhur Greenwood, ráðherra án stjórn-
ardeildar í stríðsráðuneytinu, ekki dult með, að
skipatjónið hefði skapað nokkra örðugleika fyrir Breta,
og að ástandið væri ekki ósvipað og árið 1917, þegar kaf-
bátahernaður Þjóðverja stóð sem hæst í síðustu styrjöld.
En þótt ráðherrann viðurkendi, að breska þjóðin ætti
örðuga tíma framundan, þá ljet hann í ljós þá skoðun, að
auðæfi og framleiðslugeta Breta, ásamt hjálp þeirri, -sem
Bandaríkin veittu þeim, tækju auðæfum og framleiðslu-
getu Þjóðverja langt fram, og sagði að aukning sú, sem
yrði á hertýgjum Breta, jafnframt því sem draga myndi
úr hergagnaframleiðslu Þjóðverja, myndi ríða baggamun-
i inn.
Ráðherrann sagði, að framleiðsla Breta á hergögnum hefði
þrefaldast frá því að stríðið hófst og í sumum tilfellum fjór-
Italir áttu að fá í sinn hlut Djibouti, en ekkert annað af'
y-T..*1**" *?*. • *iidtór£.*iök þUTm£í-
falt meir heldur en í síðasta stríði.
En Bretar ætla enn að gera stórt átak til að auka hergagna-
sje ástæðan til þess að ítalir hófu innrásina í Grikkland
fregn frá London.
segir í
Lausafregnir hafa gengið í
London undanfarnar vikur um
að Mussolini hafi reiðst Hitler,
er hann frjetti hve lítið tillit
var tekið til krafa ítala í við-
ræðunum við Petain og Franco,
og þess vegna hafi hann hafið
innrásina í Grikkland til þess
að sýna Þjóðverjum fram á að
hann væri óháður.
LAVAL í MINNIHLUTA.
I skilmálunum, sem hinlr fr.jálsu
Frakkar birta, er það tekið fram, að
ekki hafi verið gert ráð fyrir að Frakk-
ar ljetu af hendi flotann.
Sagt er að Laval hafi reynt að halda
því lejmdu fyrir samráSherrum sínum
í Vichy, að hann fór á fund Hitlers,
og aS hann hafi næstum veriS búinn
að tæla Petain til þess að undirskrifa
skilmálana, áður en Vichy-stjómin
f.jekk að sjá þá. Innan stjómarinnar
gerði strax vart við sig mótstaða gegn
skilmálunum, einkum frá Huntzinger
hershöfðingja, og formaSur frönsku
vopnahljesnefndarinnar Ijet einnig í
ljós þá skoðun, aS Frakkar ættu aS
vísa þeim á bug. Hann er sagSur liafa
borið fram þau rök fyrir skoðun sinni,
í fyrsta lagi, að ef Þjóðver.jar byðu
væga skilmála, þá sýndi það ekki ann-
að en að þeir teldu hernaSaraðstöðu
sína bága, og í öSru lagi að ef ÞjóS-
ver.jar fengju umráð yfir frönskum
höfnum, þá væri þaS ekki annað en
gildra, því að það hlyti að leiða til
vandræða viS Breta, sem haft gætu í
för með sjer að Frakkar væra fyí en
varir flæktir inn í stríS við þá.
Darlan flotamálaráSherra studdi
Huntzinger og eftir 3 fundi ákvaS
meirihluti stjómarinnar ásamt Petain,
að hafna skilmálunum.
Abetz farinn
til París
amkvæmt fregn frá Berlín
framleiðsluna. Ernest Bevin verklýðsmálaráðherra tilkynti í
þinginu í gær, að fleiri menn myndu verða kvaddir í þjónustu
ríkisins fyrir júní næsta ár, bæði í herinn og til framleiðslu-
starfa, heldur en nokkrh sinni áður í sögu Bretlands.
Hann skýrði einnig frá því,
vJ er búist við að einhver að framleiðslan á vörum sem
hreyfing sje að komast á ekki teldust til nauðsynja,
samninga Þjóðverja og Frakka. myndi enn verða takmörkuð og
Abetz, sendiherra Þjóðverja með því og eins með því að
í París, hefir verið í Berlín und setja menn til framleiðslu-
anfarið, en er nú farinn til
Frakklands.
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU
Hópur háttsettra rúmenskra
embæitísmanna myrtur í
pólifískum fangabúðum
R
ÚMENSKIR JÁRNVARÐALIÐSMENN rjeð-
ust snemma, í gærmorgun inn í fangelsi eitt,
nálægt Búkarest, þar sem geymdir voru hátt-
settir pólitískir fangar, og myrtu þá alla, 64 að tölu. Á
meðal þessara manna var Argetoianu, fyrverandi forsæt-
isráðherra, og aðrir fyrverandi ráðherrar, hershöfðingjar,
háttsettir embættismenn o. fl.
Rúmenska stjórnin kom saman á aukafund í gærkvöldi, og á
eftir fundinn var því lýst yfir, að stjórnin fordæmdi þenna verkn-
að, sem framinn hefði verið án hennar vitundar. Var því lýst
yfir, að morðingjarnir myndu fá makleg málagjöld.
Hernám
Islands
formlega
lilkynt
til-
Það var formlega
kynt í neðri mál-
stofu breska þingsins í
gær, að Bretar hefðu her-
numið (occupied) ísland
og Færeyjar.
f fregn um þetta frá
London var því bætt við,
að breskur her hefði verið
á íslandi og í Færeyjum
þegar um nokkurt skeið.
Engin fjáihagsleg
iijálp til Breta
ð þessu þingi
Bæði Antonescu hershöfð-1
ngi, forsætisráðherra Rúmena skotið þa.
)g Horia Sima,
faraforsætis-1 Fregnir hafa borist til Lond-
ráðherra, og foringi járnvarða- on um atburður þessi hafi
liðsins, hafa lýst yfir því, að vakið hrylling í Rúmeníu. Eru
Hitler brast reiður vi« þetta (segir purinn hafi verið drýgður margir rúmenskir hershöfðingj-
í skýrslu hinna frjálsu Frakka) og tók ,n þeirra yitundar> Er skýrt ar sagðir hafa hótað því að
nu til Þess ráðs að lata flytja a a ^ ^ öfgamenn úr járn- segja sig úr herþjónustu í mót-
~en mi Ivarðaliðinu hafi ráðist inn í mælaskyni.
riEn“ann gerir sjer þó enn vonir um fangelsið í býtið í gærmorgun, I í gærkyöldi var símasam-
að fá Frakka með hjálp Lavals til að afvopnað fangaverðina og rað- bandið fra Bukarest við um-
ganga að skilmálunum, 'að föngunum upp við vegg og heiminn rofið.
ormaður
utanríkismála-
nefndar öldungadeild-
ar Bandaríkjanna, George,
sagði í gær, að nefndin hefði
komið sjer saman um að fresta
því að láta þingið taka til
meðferðar, hvort Bretum skuli
veitt fjárhagsleg hjálp, þar
til eftir nýár.
En hann kvaðst ekki í
nokkrum vafa um að næsta
þing, eftir nýárið, myndi taka
til meðferðar nýjar ráðstaf-
anir til hjálpar Bretum.
i