Morgunblaðið - 10.12.1940, Page 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 10. d«s. 1$40.
* 9
Hildur Sveinsdóttir. Árni Á. Þorkelsson.
Minning: Árni Á. Þorkelsstn
frá Geitaskarði
Qeitaskarð í ,Langadal hefir
nm langan aldur verið höfð-
ingjasetur. Þar bjuggu sýslu-
menn og aðrir forvígismenn í
málum Húnvetninga um lang'ú
skeið. Jörðin er kostajörð, dalur-
inn fagur og hlýlegur, útsýnið
ánaggjulegt og bjart um að litast.
Á þessum stað bjó Árni Þorkels-
son í hálfa öld. Hann gerði þenna
garð frægan á nútíðarvísu og bar
margt til. Árni tók mikinn þátt í
öllum fjelagsmálum Húnvetninga
alla sína búskapartíð. Hann var
einn af helstu sveitarhöfðingjum
hjeraðsins. — Sveitungar hans
treystu honum betur en öllum
öðrum til að vera forvígismaður
mála sinna. Ilann var þeirra
sýslunefndarmaður í 50 ár, hrepp-
stjóri í 25 ár og oddviti um langt
árabil, en ekki samfleytt. Þegar
hann tók við forystunni í málum
Engihlíðarhrepps var sú sveit ver
sett 'fjárhagslega en flestar eða
allar aðrar innan hjeraðs, en þeg-
ar hann eftir langa starfsæfi
flutti burtu fyrir 10 árum til að
njóta friðsællar elli í ástarfaðmi
kærra vina, þá var sveitin hans
orðin gerbreytt. Þá var hún fjár-
hagslega sterk. Verklegar fram-
farir orðnar mjög miklar og
bjartsýni og umbótahugur ríkj-
andi meðal íbúanna.
Til þeirra miklu breytinga lágu
margar orsakir, en þó er það víst,
að enginn einn maður hefði átt
eins mikinn og sterkan þátt í
breytingunni eins og Árni Þor-
kelsson. Hann var skjól og skjöld-
ur í allri baráttu sinna hrepps-
búa. út á við og innan sveitar.
Þetta vita sveitungar hans manna
best, enda kom skilningur þeirra
og þakkarhugur glögt fram þeg-
"ar hann var að flytja burtu. Þá
hjeldu þeir sínum aldraða og
■ kæra forystumanni veglegt sam-
sæti í virðingar og þakklætis-
. skyni fyrir vel unnið og drengi-
legt starf. Þar voru allir á eitt
sáttir og rifjuðu upp minningar
liðínna ára með því gleðibragði,
sem einkennir þá menn, er sigr-
ast hafa á margvíslegum örðug-
leikum.
Af þeim málum, sem varða hjer-
a&ið alt, hafði Árni einna mest
skifti af stofnun og starfsemi:
Kvennaskólans, kaupfjelagsins,
sláturfjelagsins og sparisjóðsins.
TJm allar þessar stofnanir ljet
hann sjer mjög ant, enda lifði
hann lengst þeirra manna, er
stóðu í fararbroddi, þegar til
þeirra var stofnað. Einna mesta
rækt lagði hann þó við Kvenna-
skólann. Þeirri stofnun stjórnaði
hann sem formaður skólanefndar
mjög lengi og reyndist í því starfi
forsjáll og skyldurækinn svo sem
víða annarsstaðar.
Árni var fæddur að Barkar-
stöðum í Svartárdal 17. des, 1852
og var því nærri 88 ára er ham|
ljest 2. þ. m. Hann giftist Hildi
Sveinsdóttur 2. júní 1893. Þau
eignuðust 5 börn og eru þau: Sig-
ríður, gift Þorbimi Björnssýni
bónda á Geitaskarði, Guðrún, gift
Ólafi Johnson stórkaupm. í
Reykjavík, ísleifur lagaprófessor,
Jóhanua, gift Yalgarð Blöndal,
póstafgreiðslumanni á Sauðár-
króki, og Páll bóndi í Glaumbæ í
Langadal.
Jeg þekti heimilið á Geitaskarðl
aðallega á því tímabili, þegar
börnin voru að alast upp og eft-
ir það. Var þar heimilisbragur
með mikilli prýði innan húss og
utan. Húsfreyjan var ágætis kona,
glaðvær, háttprúð og fríð sýnum.
f hennar verkahring var alt í
sniðum. Gestrisni hennar og mynd
arbragur samsvaraði því mæta vel
höfðingslund húsbóndans, og við-
mót og frjálslyndi systkinanna
bar þess ljóst vitni, að þau voru
að þroskast undir verndarvæng
foreldra, sem ljetu þau fá að
njóta sín sem best.
Sjerstök alúð, örar veitingar og
mikil glaðværð laðaði kunningja
og ferðamenn að heimilinu. Þar
var því oft gestkvæmt mjög.
Margir áttu erindi við húsbónd-
ann ýmsra hluta vegná, en hinir
voru líka margir innan hjerað-;
og utan, sem þangað lögðu leið
sína til að njóta ánægjustunda á
þessu glaðværa heimili.
Búskapurinn var jafnan í á-
gætu lagi. Þar var reglusemi og
fyrirhyggja í allri starfsemi. Ár-
ið 1910 bygði Ámi stórt og vand-
að steinhús á jörð sinni og mun
það vera meðal fyrstu slíkra húsa
í sveitum þessa lands. Hann sljett-
aði tún sitt mjög mikið og rækt-
aði það, svo vel, að af bar. Bú-
pening allan kynbætti hann mik-
ið og um fóðrun hans var jafnan
til vitnað sem einhverrar bestu,
sem til þektist. Heyfyrningar voru
oft miklar á Geitaskarði og muu
oft hafa verið þangað leitað til
hjálpar, þegar langvarandi harð-
indi höfðu gengið.
Höfuðeinkenni Árna Þorkels-
sonar eins og framanritaðar lín-
FEAMH. Á SJÖUHDU SÍÐU
Ramfslenskar ibarnabækur:
.. 8 i'

Ljósmódirin í Sföðfakofi
Sœmundur fróði
i
Jólabókín handa
ungum stúlkum:
TVÍBURASYSTURNAR. ísak Jóns-
son kennari þýddi. Bókin er þýdd úr
sænsku. Þegar hún kom fyrst út, vakti
hún svo mikla athygli, að hún var talin
besta bókin handa ungum stúlkum, sem
út kom á því ári.
Jeanne Oterdahl skrifar um hana:
„Litlu smábæjarstúlkurnar tvær, sem
með snarræði og dugnaði bjarga sjer
úr öllum kröggum, sem að þeim steðja
í höfuðstaðnum, ljóma af heilbrigði og
lífsgleði“.
Gurli Linder segir: „Djarfar og snar-
ráðar, glaðar og kvikar, gæddar með-
fæddum yndisþokka og aðlaðandi fram-
komtt, eru þessar stúlkur ljómandi fyr-
irmynd ungra nútíðarstúlkna“.
Þetta er JÓLABÓKTN handa ungum stúlkum.
Bókaverslun ísafoldarprentsmiðju.