Morgunblaðið - 14.08.1941, Blaðsíða 2

T
T
MORmUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 14. ágúst 1941.
Þjóðverjar ieggja ofurkapp
á sóknina í
jnverin falla ekki
í hendur Hitlers
te-wé im i — segja Rússar
Eyðilegging i landbún-
,-.f Árv -.j jf v H
Logn á undan stormi
i Austur-Asíu
-■V '' 4 ■ ' '
Hraðvaxandi styrjaldar-
viðbúnaður ]apana
Loftárásir Breta
á 9 þýskar borg-
ir i fyrrinótt
EGINÞUNGINN í viðureign Rússa og Þjóð-
verja liggur enn í Ukrainu. Þjóðverjar til-
kynna þar áframhaldandi þýska framsókn
og skipulagslausah flótta rússnesku hersveitanna. Endur-
táka þetr fyrri tilkynningar sínár um, að þýskar hersveit-
ir sjeu komnar til strandar Svartahafsins alt austur til
Nikolayev. Sp fregn hefir enga staðfestingu ^fengið í
Moskva.
Rússar tilkynna, að her þeitra hafi látið undan síga í
Ukrainti, en iðjuverin í Austur-Ukrainu sjeu enn óhult og
muni verða varin. Þjóðverjum muni lítið gagn verða að
landbúnaðarhjeruðum þeim, sem þeir ná á vald sitt.
Fýrir því muni rússnesku bændurnir sjá. Alt nýtilegt, ætt
og óætt sje eyðilagt um leið og fólkið yfirgefi löndin. Þjóðverjar
komi því að auðn einni í Ukrainu. Þá segjast Rússar og sums
staðar á Ukrainuvígstöðvunum hafa gert skæð gagnáhlaup.
— Á Eistlandsvígstöðvunum
segjast Þjóðverjar einnig vera
í sókn, en Rússar tilkynna að
engar mikilvægar breytingar
hafi orðið þar.
I London er ekki talið, að
Leningrad sje í yfirvofandi
hættu, hvorki af sókn Þjóðverja
um Eystrasaltslöndin nje frá
Finnlandi.
Á Smolensk-vígstöðvunum er
enn barist, að því er Rússar tii-
kynna, en í London er sagt, að
örðugt sje að sjá hvernig víg-
stáðan sje á þeim stöðum. Þjóð-
verjar fara háðulegum orðum
um þá fullyrðu Rússa að þeir
hafi Smolensk enn á valdi sínu.
Kvittur kom um þáð í Berlín í
gær, að Rússar hefðu viðurkent
fall Smolensk. En engin stað-
festing hefir fengist á því,
hvorki frá Moskva nje London.
í tilkynningu rússnesku her-
stjórnarinnar 1 gær, var mikið
gert úr árarígri af loftárásum
Rússa í Rúmeníu. Árás var gerð
á brú eina mikla yfir Doná. —
Gerðu 60 rússneskar flugvjelar
árásina og var brúin eyðilögð
að verulegu lejd;i. Telja Rússar
að með eyðileggingu þessarar
brúar sje landsamband þýska
Hersins í Ukrainu við Constanza
mjög torveldað og stórmikið
tjón að. Brúin ér sögð hafa kost-
að eina miljón sterlingspunda.
Þá hafa og stórkostlegar loft-
árásir verið gerðar á olíulinda-
svæðið í Rúmeníu.
Rússar segja að síðasta loft-
árás Þjóðverja á Moskva hafi
verið sú stysta, sem gerð hefir
verið á borgina. Hafi fáar hinna
þýsku flugvjela komist yfir
borgina.
í fregnum frá London í gær-
kvöldi er bent á, að það ofur-
kapp, sem Þjóðverjar leggi á
sóknina í Ukrainu og sá trylL
ingur sem þeir berjist af þar,
FEAMH Á 8JÖTTU SlÐT3
EINN TALSMA©UR japönsku sijórnannnar
komst svo að orði í gær, að ástandinu í Austur-
Asíumálunum nu mætti líkja við logn á und-
an stormi.
Japanar herða nú stýrjaldarviðbúnað sinn gífurlega
og er talið, að alt framleiðslukerfi landsins sje nú skipu-
iagt í þágu hernaðarþarfa.
Uver smávérksmiðja og íðjúver hefir verið tekið á eiiui eða ann-
an háft í þjónustu hergagnaiðnaðarins. .Fafnframt þessu flytja téið
tógar hersins ræður, þar sem rætt ér um, hvaða stefnu Japanar liljóti
að fylgja í Áustur Asíu.
Góðar undirtekt-
irTyrkjavið boði
Breta og Rússa
13 oði Breta og Rússa til tyrk-
r.esku sijómarinnar um að
ábyrgjast sjálfstæði Tyrklands
og koma því til aðstoðar ef á
landið yrði ráðist, hefir verið
vel tekið í Tyrklandi, bæði af
blöðum og útvarpi og utanríkis-
málaráðherra Tyrkja hefir far-
ið viðurkenningarorðum um til-
boðið, þó enn hafi ekki borist
opinbert svar stjórnarinnar.
Útvarpið í Ankara sagði í
gærkvöldi að hjer væri um vina-
tilboð að ræða, s-em sýndi,
að Tyrkir ættu hauka í horni
þar sem væri Stóra-Bretland og
So v j et-Rússland.
Það hefir vakið athygli, að
sendiherra Þjóðverja í An-
kara, von Papen, hefir verið
kallaður heim, og er hann
lagður af stað til Berlín.
Sarajoglu, utanríkismálaráö-
herra Tyrklands hefir látið svo
um mælt um tilboðið, að það
sje afar þýðingarmikið fyrir
Tyrki.
Hnígur : þar ait á þá sveiLað
,þeim beri að herða sóknina gegn
þeim stórveldum, sem seilist ti’.
áhrifa í Austur-Asíu.
T. d. komst yfirmaður japánska
fiotans í Suður-iKína þannig að
orði í ræðu, sém hann flutti í gær,
áð Japanar yrðu að koma í veg
fyrir, að lýðræðisríkin slægju
hring 11111 þá í Kymdiafi og
þröngvuðu upp á Asíuþjóðirnar
forystu .sinni. Þoliumæði japöirsku
þjóðarinnar ætti sjer takmörk, en
þegar hún væri búin, mætti bú-
ast við sprengingu.
I [ndó-Kína heldur herbúnaði
áfram hröðum skrefum.
Þá hefir Matzuoka fyrverandi
utanríkismálaráðherra Japana ver
ið gerður að sendiherra Japana í
Indó-Kína
Halda Japanar úú uppí harð
ari I oftárásum á Chungkmg en
nokkrti sinni áður. Seinást þegar
frjettist hafði loftárásamerki stað
ið vfir í 12 klukkustundir lát-
laust. Eru Japanar téknir að gera
loftárásir á kínverskar borgir frá
stöðvum sínum í Indó-Kína.
Talið er. að Japana,r hafi nú
um 180 þúsund manna her í Indó
Kína.
í Washington áttu fulltrúar
Ástralíu, Oanada og Nýja-Sjá-
lands fund með Mr. Cordell
Hull í gær. Er ætlað, að þar
hafi verið rædd framvinda Asíu-
málanna.
Þá hefir og Duff Cooper, sem
uú er vestra, einnig átt tal við
Mr. Hull.
Tilkynt hefir verið. að ást-
ralska stjórnin hafi samþvkt að
senda ráðherra til London ög er
talið líklegt., að Mr. Menzies for-
sætisráðherra muni fara þá för.
I Singapore og annarsstaðar á
Malajaskaga efla Bretar varnir
sínar sem óðast.
Undanfarið hafa stöðugt borisr,
frjettir um, að Bretar ætluðu ékki
að láta Japana koma að bakdyr-
um síriuni sjer að óvörum og ó-
viðbúnum,
Mikitsverð tilkym-
ing frð bresku
stjðrninni i dag
Það var boðað í London í
gærkvöldi, að Mr. Attlee
innsiglisvörður konungs,
myndi flytja bresku þjóðinni
mikilsverða tilkynningu frá
ríkisstjórninni.
Tilkynninguna flytur Mr.
Attlee í breska útvarprð kl.
14 í dag (12 á hád. ísl. tími).
Verður ræðu hans útvarpað
um aliar stöðvar B.B.C.
.Þjóðverjar þurfa
á hjálp Frakka
að halda*
Ummæli um ræðu Petains
marskálks, sem birt hafa
verið utan einræðisríkjanna,
þykja benda til, að alment sje
Iitið svo á, að ræðan hafá leitt
í ljós tvent:
1) óvinsældir Darlans meðal
frönsku þjóðarinnar.
2) Að Þjóðverjar þurfi á að-
stoð Frakka að halda og
þessvegna leggja þeir alla
áherslu á að vinna Vichy-
stjórnina til fylgis við sig.
Frá aðalbækistöðvum de
Gaulle hershöfðingja var í gær
gefin út tilkynning, þar sem
segir að ræða Petains hafi leitt
í ljós, að Vichystjórninni hafi
gersamlega mistekist starf sitt
íyrir frönsku þjóðina.
Cordell Hull utanríkismála-
ráðherra Bandaríkjanna sagði í
gær, að hann biði eftir skýrslu
frá sendiherra U.S.A. í Vichy,
áður en ákveðið yrði hvaða
stefnu Bandaríkjastjórn tæki
gagnvart Frökkum.
BRESKI flugherinn hjelt
hjelt áfram lofthernaðar-
sókn sinni á borgir Þýskalands
í fyrrinótt og segja opinberar
breskar tilkynningamir að árás-
irnar hafi bæði verið víðtækar
og harðar. 13 sprengjuflugvjel-
ar segjast Bretar hafa mist í
árásunum í fyrrinótt.
í árásunum tóku þátt Weii-
ington, Blenheim, Stirling og
fleiri tegundir sprengjuflug-
vjela. Árásir voru gerðar á níu
þývskar borgir, þ. á. m. Berlín,
Magdeburg, Hannover, Kiel,
Essen og Osnabruck og fleiri
borgir í Þýskalandi. VeðurskiL
yrði voru slæm yfir Norðursjó,
en þrátt fyrir það teljá hrésku
flugmennirnir áð mikill áráng-
ur hafi náðst méð árásuhum.
ÁilÁSIN Á BERLÍN
Árásin á Berlín var hörð og
þar var mótspyrna Þjóðverja
sterkust. Höfðu flugmennirnir
frá mörgu ævintýralegu að
.segja er þeir komu heim. Einri
flugmaður hjelt að fjelagi sinn
í flugvjelinni hefði sparkað í sig
til að leiða athygli hans að eín-
hverju, en síðar kom í Ijós, ao
„sparkið“ var sprengjukúlubrot
úr loftvarnabyssukúlu, sem lent
hafði í flugmanninum.
Breskar onnstuflugvjelar
gerðu skyndiárásir á strendur
Norður-Frakklands í gær, en
slíkar árásir hafa verið daglegir
viðburðir síðustu vikur.
Bretar gera lítið úr loftárás-
um Þjóðverja á England í fyrri-
nótt, en þó var varpað niður
nokkrum sprengjum í Miðlönd-
um og fórúst þar 5 menn.
Þjóðverjar tilkynna hins-
vegar loftárás á Manchester í
fyrrinótt.
1200 milj. £ ný fjár-
veiting samkvæmt
láss- og lelgulögunum
Tilkynt var í Washington í
gær, að farið yrði fram a
nýja fjárveitingu samkvæmt láns
og leigulögunum, sem nemi 1200
miljón sterlingspundum, en það
samsvarar rúmlega 30.000 miljón
krónum.
Eje þessu á aðallega að verja
til matvælakaupa og verða mat-
væiin send tiJ lýðræðisþjóðanna,'
sem berjast gegn einræðisþjóðun-
um.
Nokkru af fjenu á þó að verja
til flúgvjelakaupa.
Stjórnin hefir ennfremur til
kynt, að afnuminn verði .8 stunda
vinnudagur í vinnu við gevð nýrra
flugvalla, byggingu henuanna-
skála og vinnu, sem varðar land-
varnir.