Morgunblaðið - 27.03.1942, Page 3

&
Fostudagur 27. inars 1942.
MORGUNBLAÐiÐ
Störf Verslunarráðsins tara
vaxandi - hagur batnandi
Frá aðalfundi í gær
/ 1 1 u • ■ ™
Rætt um viðskiftasamn'
inginn og fjelagsmál
A ðalfundur verslunarráðs íslands
var haldinn í gær. Var hann mjög fjöl-
sóttur.
I fundarbyrju’n rnintist Haligrímur Benediktsson formaður
Verslunarráðsins á þá fjelaga, sem dáið hafa á síðastliðnu ári. SíSan
flutti hanri ræðu um nokkur mál, sem nú eru efst á baugi meðai 'vej-sl-
uuarstjettarinnar. Var ræða haos á, þessa lei?S:
Fjárlagaumræð-
urnar á Alþingi
AFKOMA RÍKISSJÓÐS árið sem leið var einkar
hagstæð. Tekjurnar urðu 49.5 milj. krónur
og gjöldin 31.8 milj. kr. Tekjuafgangur því
17.7 mflj. kr. og er það langhæsti tekjuafgangur, sem nokk-
urntíma hefir náðst.
Þetta voru aðalniðurstöðurnar í ræðu f jármálaráðherra -fakobs
Miiilers á Alþingi í gær, er hann flntti fjárlagaræðu sína. Br ræða
fjármálaráðherrans í heild birt í aukablaði Mbl. ! dag.
',feað hefir verið venja við setn<-
rrigii aðalfuivdar Verslúnárráðs ís-
tands, að formaður mintist á noklc
ur þeirra mála, sem efst eru á
báugi í það og það skifti, og
Skýrði afstöðu stjettarinnar til
þeirra eftir því sem hægt hefir
verið. Mun jeg einuig nú halda
! þeirri venju.
Á aðalfundi 1941 rakti jeg í
stómm dráttum þær stórfeldu
hreytiugar, sem orðið höfðu á ut-
anHkisverslun ókkar, frá því að
ófriðnrmn hranst, út, haustið 1939,
og drap á verkefni þau, sem versl-
unarstjettin hafði þurft við að
stríða, vegna þessarar röskunar.
Benti jeg á, að það hefði engan
veginn verið auðvelt fyrir stjett-
ian að inna þetta hlutverk af
hendi þegar fiess er gætt, sem við
Tyrir ófriðimi áttum viðskifti við,
að rúmum tveím þriðju hlutum
utanríkisverslunar okkar. væri nú
að öllu lokiS.
Á árinú 1941 og síðan má segja
að enn hafi haldið áfram að skap-
. ast ný viðhorf j þesspm málum,
sem aftur leiddu af sjer ný verk-
efni fyrir verslunarstjettina. Þessi
breyttu viðhorf áttu öðru fremur
rót sína að rekja til endurskoð-
unar á þreskJslenska samningnum
og til samnings þess, er gerður
var á árinu við stjórn Bandaríkj-
anna.
Samningagerðir þessar hljóta,
að því er hest verður sjeð, að
valda enu meiri breytingum á við-
skiftum okkar við útlönd, en þeg-
ar eru fram komnar. Verslunar-
stjettin mun í ríkari mæli en áð-
ur verða að flytja viðskifti sín
vestur um haf. Er þess að væntu
að stjettinni takist þetta giftu-
samlega og hingað til hefir mátt
segja að tekist hafi.
En í sambandi við þetta má!
finst mjer að jeg verði að gera
að umræðuefni eitt atriði, sem
mikla þýðingu hefir, og mikið er
nú rætt um innan stjettarinnar,
og á jeg þar við framkvæmd
samningsins við Bandaríkin og
raöguleika okkar til viðkifta við
Vesturálfu.
Við komu sendinefndarinnar frá
Bandaríkjunum og síðar var því
lýst yfir af hálfu þess opinbera,
að skilyrði væru sköpuð fyrir
greiðum viðskiftum við Ameríku.
FRAMH. Á FJÓRÐU SÍÐU.
Sondmél K. K.
Ægir setur
nýtt met
íboðsundi
Sundmót K. R. í Sundhollinni
í gærkvöldi tókst með ágæt
um og var húsið þjettskipað á-
horfendum. Boðsundssveit Ægis
setti nýtt ísl. met í 4x50 bringu-
sundi. Tími sveitarinnar var 2
mín. 27,7 sek. Gamla metið var
2:28,3. Næst varð sveit K. R. á
2:28,2 og Ármann 2:28,3. —
Kepnin var mjög skemtileg og
hörð, eins og sjest á tímanum.
Orslit í öðrum sundum urðu
þessi:
100 m. frjáls aðferð karlar:
1. Stefán Jónsson (Á) á 1 mín.
5,6 sek., 2. Rafn Sigurfinnsson
(KR) og 3. Edvard Færseht.
200 m. bringusund. 1. Sig-
urður Jónsscjn (KR) á 2 mín.
59,9 sek., 2. Magnús Kristjáns-
son (Á) og 3. Sigurjón Guðjóns-
son (Á).
100 m. frjáls aðferð drengja,
innan 16 ára, vann Arj Guð-
mundsson (Æ), 2. varð Einar
Sigurvinnsson KR, og 3. Geir
Þörðarson, KR.
50 m. baksund, karlar: 1.
Guðm. Þórarinsson (Á) á 39,6
sek., 2. Pjetur Jónsson (KR) á
40,2 og 3L Rafn Sigurvinfcson
(KR) á 41,4 sek.
100 m. bringusund kvenna:
1. Sigríður IJónsdóttir (KR) á 1
mín 43.1 sek. 2. Unnur ÁgústS-
dóttir (KR) á 1:44 og 3. Magda
Schram (KR> á 1:51,1.
100 m. bringusund drengja
innan 16 ára, vann Haraldur
Haraldsson (Æ) á 1 mín. 40,5
sek. Jafnir urðu þeir Guðmund-
ur Kristjánsson og Magnús
Thorvaldsson, báðir úr KR.
Sjerstakl. vakti listsundsýning
kvenna fögnuð áhorfenda. —
Var sundlaugin upplýst á mjög
haganlegan' hátt. Á Jón Ingi
Guðmundsson sundkennari KR
mestu þakkir skyldar fyrir mik-
ið og gott starf. Hefir hann
bæði sýnt dugnað og kunnáttu
við þjálfun og kenslu.
Ræðu fjármálaráðherrans var
útvarpað, svo sem þingsköp inæla
fvrir. Aðrir flókkar háfa og rjett
tíl að flytja stuttar ræður við
þetta tækifæri Vjg notuðu þeir sjer
þetta. Skúli Guðmundsson talaði
fyrir Framsoknárflokkiuu, Emil
Jönsson fyrir Alþýðuflokkinn,
Þorstehin Briem fyrir Bænda-
flókkinn og Brynjolfur Bjarnason
fyrír koinmúnista.
Iiæða Skúla var einstæð. Hann
fór að minnast á gagnrýnina, sem
fjármálastjóm Framsóknarflokks-
ins hafði sætt undanfarin valda-
ár flokksins. Til þess svo að af-
sanna, áð gagnrýnin hafi verið
rjettmæt, t.ók Skúli sig til og
gerði samanburð . á f járlögum og
ríkisreíkningi 1938, þegar Frapi-
sókn hafðí stjórn fjármálanna, og
svo fjárlagafrumvarplnn nú og
afkomu s.l. árs, samkvæmt yfir-
liti f jármálaráðherrans. Þessi .sam-
anburðnr sýndí að vonnm alt aðr-
ar og miklu hærri tölur nú en
1938. Af þessu dró svo Skúli þá
ályktun, að fjármálastjórn Fram-
sóknarflokksin/3 hefði haldið marg
falt sparlegar á en núverandi
fjármálaráðherra(!) Ekki mintist
Skúli á það einu orði, að stríðið
og hin sí-vaxandi dýrtíð í landinu
hefði hjer nein áhrif haft. Ekkí
mintist Skúli heldur á það, að
Sjálfstæðisflokkurinn hefði öll
þessi ár verið í minnihluta bæði í
ríkisstjóm <rg á Alþingi.
Jakob Möller sagði í svarræðu
sinni, að fyrst Skúli væri að kalla
eftir lýsingu á fjármálastjórn
Framsóknar, væri sjálfsagt að
láta honum bana í tje. En fjár-
málastjóm Framsóknarflokksins
hefði í stuttu máli veríð sú, að
ríkisskuldimar hefðu hrúgast upp
jafnt og þjett, jafnvel í bestu
góðærum, sem komið hefðu á frið-
artímum.
Og 1938 var svo komið, að
Framsóknarstjórnin sendi legáta
sína land úr landi, til þess að
reyna að herja út ný lán, en þeir
fengu allsstaðar afsvar!
Þannig var fjármálastjórn
Framsóknarf lokksins.
Emil Jónsson hafði lítinn boð-
skap að færa. Hann vítti stjóm-
ina fyrir það, að hafa ekki fram-
kvæmt, dýrtíðarlögin frá þinginu
í fyrra. En þingmaðurinn gleymdi
að geta þess, að þegar loks að
því kom. að ríkisstjórnin tók dýr-
tíðarmálin föstum tökum, þá flúði
ráðherra Alþýðuflokksins "af
hólmi. Hann skarst úr leik. En
einmitt vegna aðgerðá ríkisstjórn-
arinnar í þessum máluni, hefir nú
sá árangur náðst, að'vísitalan hef-
ir haldist óhreytt þrjá fyrstu mán
uði þessa árs. Emil hefði vissiú
lega átt að beina aðfinslum sín-
um í dýrtíðarmálunum til fyrv.
ráðherra Alþýðuflokksins.
Þorsteinn Briem talaði mikið
um hina fölsku kanpgetu í land-
inu og miutist I því sambandi á
þá leið, sem Bjarni Snæbjörnsson
benti á í fyrra, að koma á skyldu-
sparnaði. Var ræða Þ. Briem á-
deilulaus og margt í henni, sem
ástæða er til að gefinn sje gaum-
ur.
Ekki er ástæða til að fara mörg
um orðum um ræðu Brynjólfs
Bjarnasonar. Hann sagði, að þeir
kommúnistar væru. ekki í vafa
um, hvernig ætti að stjórna á þess
um tímnm. En hann var þess og
fnllviss, að þingið myndi ekki að-
hyllast forystu kommúnista. Eina
vonin væri, að þjóðin fengist til
þess að fallast á, að fela komm-
únistum að halda uitt stjórnar-
völinn. En sennilega verður einn-
ig bið á því. r
Loftvarnamerki
gefið hjer í bæn-
um í gær
TT ættumerki um að loftárásar
4 -» mætti vænta var gefið hjer
í bænum skömmu fyrir hádegi í
gærdag. Ekki kom þó til árásar,
nje heldnr varð vart neinna ó-
kunnngra flngvjela yfir bænnm.
Eftir því sem Morgunblaðið
hefir frjett mun hafa sjest til
flugvjelar, sem ekki var bunnugt
hverrar þjóðar var, alllangt frá
Reykjavík. En hvað upi þessa
flugvjel varð, er ekki vitað.
Mjög er viðbrugðið hve hjálp
arsveitir allar brugðu fljótt og
vel við, þannig að hver maður
var kominn á sinn stað skömmu
eftir að loftvarnamerki var gefið.
Almenningur, sem var á götum
úti, leitaði einnig fljótt í byrgi
og sást varla maður á götunum á
meðan hættan vofði yfir, nema
þeir menn, sem vorn að gegna
skyldustörfum sínum.
Reykvfkingurtek
inn fastur fyrir
að dreifa nnzista
merkjum
Oryggi*Tȇladeild ' breska
setuliðsins tók í fyrra-
kvöld fastan pilt hjer í bænum
og gerði hjá honum húsrann-
sókn. Var pilturinn í haldi í
fyrrinótt hjá Bfretum. í gær-
morgun afhentu Bretar hann
sakadómara og var pilturinn
síðan látinn laus í gærdag.
Setuliðið hjelt því fram, að
pilturinn hefði dreift einhverj-
um pappírslöppum með nasista
merkjum í opinberu samkomu-
húsi hjer í bænum. Var gerð
húsrannsókn heima hjá piltin-
um í fyrrakvöld og höfðu Bret-
ar á burt með sjer mjög vandað
útvarpstæki og tvö myndaal-
búm. Útvarpstækinu var skilað
aftur í gær, en öryggismála-
deildin hefir enn ekki skilað
aftur myndaalbúmúhum. Eru
þar meðal annars myhdir af hóp
göngum þjóðernissinnaflokks-
ins hjer á árunum.
Pilturinn mun hafa gefið þær
skýringar á pappírshlöðunum
með nasistamerkjunum, að
hann hefði fengið þau með mó-
delflugvjelahlutUm.
Fulltrúi sakadómara tók
skýrslu af piltlnum í gærdag
og síðan var hann látinn laus.
SfálfsfæðlsmenD !
Munið Varðar-
fundinn i dag
A ðalfundur Varðarfjelagsins
verður haldinn í Kaup-
þingssalnum í kvöld og hefst
hann kl. 8V2 stundvíslega.
Auk aðalfundarstarfa flýtur
formaður fjelagsins, Árni Jóns-
son frá Múla stutt erindi um
kosningarnar og kjördæmamáliði.
Verða síðan frjálsar umræður um
þau mál. V
Ekki þarf að efa, að Sjálfstæð-
ismenn munu fjölmenna á fund-
inn.
Falsaði vtxil með nafni
hálíbróður síns
ÍVT aður nokkur var dæmdur í
sex mánaða fangelsi í gær,
skilorðsbundið, fyrir víxilfals.
Einnig missir hann kosningar-
rjett og kjörgengi.
Hann hafði falsað nafn hálf
bróður síns á 650 króna víxil og
bróðir hans kært hann, er hann
varð falsins áskynja.
Handknattleiksmótið. í gær-
kvöldi fóru leikar þannig: Valur-
Haukar 2. fl. 11:9. ÍR-Fram 1. fl.
23:20. ÍR-KR 2. fl. 31:17. — í.
kvöld keppa KR-Valur 2. fl., FH-
Víkingur 2. fl. og KR-FH 1. fl.