Morgunblaðið - 28.03.1942, Blaðsíða 2

2
MUKGUNBL4Ð1Ð
Laugardagar 28. mars 1942.
Mii'iitHtmtitMinHi*
lllltlHltlNMIttlltlllll
Mr. Churcliill
I Lyttelton eftir-1
1 maður hans í
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin niiiimiiimi.iiiiiiiiii.ini
Eftir Gerard Herlihy, stjórn-
málaritstjóra Reuters.
London í gær.
Meðal stjórnmálamanna
kemur fram sú skoðun í
umræðum, sem venjulega eru
samfara því, er þinghlje verð-
ur, — að þessu sinni vegna
páskanna — að Oliver Littel-
ton, framleiðslumálaráðherra
Breta sje „hækkandi stjama“ í
stjórn Churchills.
Breskir forssetisráðherrar hafa
jafnan á bak við sig sjei'stök
öfl, sem styðja þá á allan hátt
og innan flokks eða fjelagssam-
taka þessara er nú farið að yf-
irvega hver líklegastur væri til
þess að taka við af Churchill,
éf svo skyldi fara, að erfiði það,
sem hann hefir orðið að leggja
tí sig, neyddi hann til þess að
segja af sjer.
Churchill hefir notið aðstoð-
ar hins volduga fjelags íhalds-
manna (conservative private
member commitee) um það að
hafa, auga með almenpingsálit-
inu og fara eftir því. Fjelag
þetta heldur fingrinum á lífæð
almenningsálitisins í landinu.
Nefnd þessi átti mikinn þátt í
breytingunum sem gerðar voru
á stjórninni nýlega. Á meðan
núverandi stjórnarfyrirkomulag
‘er við lýði í Englandi, verður
forsætisráðherrann að hafa eig-
ih flokk, sem styður hann með
ráðum og dáð.
Spámennirnir undirstrika hve
vel Oliver Lyttelton farnaðist í
umræðum þeim sem fóru fram
í þinginu fyrir nokkrum dögum
um ftamleiðslumál. Til þess að
komasl í þina æðstu stöðu, er
álitíð að mikil stoð sje í því, að
njóta stuðnings íhaldsflokksins,
velvildar neðri málstofunnar og
að taka sig fram um að auka
framleiðsluátak þjóðarinnar.
Þrátt fyrir vopnahljeið, sem
flokkar^ip þafa., samið með sjer
í ' stríðinu, hafa stjórnmála-
flokkarnir áfrarrr mikil áhrif á
stjórniíiá og -í páskahljeinu
munu þeir kynna sjer skoðun
fólksins.
1 sjálfrf heðriö málstofunni
ríkir enn nokk’úf :ókyrð og ó-
vissá uíh' þáð,i;hvört stríðsátak
þióðarinnar sjé ‘nógu mikið. —
Báða'f défldír þingsirts hafa
undanfarna daga borið fram
kröfrt' uin að rannsókn verði lát-
in fara fram á orsökum þess, að
Bretar mistn Malakkaskagann
og Bingapore og loiðir þetta í
Ijós ósk um endurfæðingu,
j Churchill hefir jafnan gætt
þess að fara að óskum fólksins,
enda þótt hann hafi stundum
verið tregur til þess. Hann var
fráhverfur því, að gera víðtæk-
ar breytingar á stjórn sinni og
hártn hafði ekki trú á sjerstök-
um fr am I eiðsl u m á 1 ar áð h e rr n.
Hvórttveggja hefir þó fengist.
Þéssvegna væntir þingið þess,
að Churchill hafi vakandi auga
á almenningsálitinu.
Fycirœtlanir ðxulrikfanna í wor:
Þjóðverjar og Japanar eiga
að mætast við Indlandshaf
Japanar segjast
hafa tekið Toungoo
Þátttaka Búlgara í sókn-
inni að vestan
JAPANAR tilkyntu í gær, að herir þeirra hefðu
tekið borgina Toungoo í Burma og með því rutt
sjer braut norður Sittangdalinn í áttina til Man-
dalay, höfuðborgarinnar í Efri-Burma.
í fregnum frá Nýju Delhi í gærkvöldi var skýrt frá
því, að Japanar hefðu umkringt Toungoo, og að barist væri
í úthverfum bofrgarinnar. En Kínverjar, sem verja þenna
hluta vígstöðvanna, voru sagðir vera búnir að fá liðsauka.
Það var tilkynt í Nýju Delhi í gær, að Alexander yfirhers-
höfðingi Breta í Burma hefði farið til Tschungking á fund Chi-
angs Kai Sheks, en að hártn væri nú kominn aftur til Burma.
Ládausar
loitárásir
á Malta
IFREGN frá London í gær var skýrt frá því, að
breskar^orustuflugvjelar á Malta hefðu átt í nær
látlausum bardögum við árásarflugvjelar Þjóð-
verja undanfarna tvo sólarhringa.
Árásirnar náðu hámarki í fyrradag og af yfir 1600 árásum, er
gerðar hafa verið á eyna frá stríðsbyrjun, hafa engar verið harð-
ari en þá.
Japönsk blöð láta nú ófrið-
léga í garð Indverja. Eitt To-
kíóblaðið komst þannig að orði
í gær, að hernám Andaman-
eyja væri svar Japana við heim
sókn Sir Staffords Cripps til
Indlands. Japanar segjast nú
hafa skilyrði til þess að gera
loftárásir frá Andamaneyjun-
um á borgirnar Madras og Kal-
kútta í Indlandi og á Colombo,
höfuðborgina á Ceylon.
ÁÆTLUNIN
Smuts hershöfðingi,’ fórsætis-
ráðherra S.-Afíku sambándsrík
isins bættist í gær í bóp þeirra
sem spá því, að Japanar muni
reýna að halda áffam vestúr á
bóginn í vor og ráðast'á Céýlon,
með það fyrir augum að geta
tekið höndum samárt við Þjóð-
verja í Afríku. Smuts sagði, að
vígvölíúr breska heimsV’eldisins
niyndi í sumar verða í Áfríku,
Litlrt Ásíu og í Indlandshafi.
BÚLGARAR
Frá þýska tangarendanum í
þessari sameiginlegu ,• :þýsk-jap-
önsku sókn bárust í gan’ í'regnir
um að Búlgarar væru um ^það
biT að lýsa yfir afstöðu sinni
með Þjóðverjum í stríðinu gegn
Rússlandi. Búlgarskir ráðherr-
ar þ. á. m. forsætisráðherrann
og utanríkismálaráðherrann
bafa lýst yfir því opinberlega
að sameiginleg herlög hljóti yf-
ir Þýskaland og Búlgaríu að
ganga.
Þýðing Búlgara í stríðinu
gegn Rússlandi er fólgin í hin-
um ágætu Sv;»rtahaMöndum
þeirra, en þegar í fyrra voru
farnar að kvisást sögur um
ilð öxulsríkin söfnuðu miklum
skipaflota í búlgörskum höfn-
um með innrás í Kákasus i'yrir
augum.
LIZT HERSHÖFÐINGI
SKIPULEGGUR ÁRÁS Á
LENINGRAD FRÁ FINN-
LANDI.
f fregn frá London í gær var
* skýrt frá því, að List hers-
höfðingi, einn kunnasti hershöfð-
ingi Þjóðverja, væri kominn til
Helsingfors í Finnlandi, til að
skipuleggja atlögu að Leningrad
að norðan frá Kirjálaeiði.
Tilkyning rússnesku her-
stjórnarinnar í nótt var á þessa
Ieið:
,,Þ. 27. mars gerðust engar
markverðar breytingar á víg-
stöðvunum. Þ. 25i mars voru 15
þýskar flugvjelar skotnar niður.
Pefain og
Laval
hitfasf
Tilrœði við ‘
D e a i
Pétain marskálkur og Pierre
Laval hittust í fyrradag í
þorpi skamt frá Vichy og rædd-
ust við í 2 klst, að því er þýska
frjettastofan skýrir frá.
Engar fregnir hafa borist
af fundi þeirra aðrar en að
hann hafi verið haldinn samkv.
ósk Lavals.
í gær ræddi Laval i 2 klst.
við Darlan.
Eins og kunnugt er, yar La-
val hægri hönd Petains fyrstu
mánuðina eftir uppgjöf Frakk-
lands, en fjell í ónáð í desem-
ber 1940, vár séttur í varðhald,
en leýsfur úr því hökkrum klst.
síðar samkv. kröfu Þjóðverja.
Síðan hefir Laval dvalið í París.
1 fyrrakvöld var gert barta-
tilræði við Marcel Deat, annan
nafnfrægasta ,,samvinnumann“
Fraklca, þ. e. þeirra manna, er
vilja samvinnu við 'Þjóðverja.
Laval verður að telja þar efst-
an á blaði.
Marcel Deat var að flytja
ræðtí í borginni Tours, er
sprengju var varpað að honum
og hæfði hún hann, en fjell nið-
úr á gólfið án þess að springa.
— Deat tók sprengjuna upp,
Slökti í kveiknum og afhenti
hana síðan lögregluþjóni, sem
var nærstaddur. Síðan hjelt
hann ræðu sinni áfram.
Hann sagði að sig dreymdi
ekki um að láta atburði eins og
þenna stöðva sig.
Þetta er í annað sinn er gert
ér tilræði við Deat á einu ári.
f fyrrasumar var skotið á 'hann
og Laval, er þeir voru á hersýn-
ingu franskra sjálfboðaliða, er
voru á leiðinni til Rússlarids. —
Báðir voru særðir all-alvarlega.
í tilkynningu herstjórnar-
innar á Malta segir, að nokkurt
tjón hafi orðið í þessum árásum
og einnig nokkurt manntjón.
Herstjórnir Þjóðverja og ft-
ala segja að þýsku flugvjelarn-
ar hafi hæft eitt beitiskip og 5
kaupskíp og í 4 þéirra komi úpp
eldur. Ennfremur er skýrt féá
því að sprengjur hafi hæft Skipa
kvíar, hermannaskála, fall-
byssúvirki4 og olíugeyma og að
miklir eldaú hafi komið upp í
olíubirgðum.
f öllrtni þessurn árásum ségj-
ast Bretar ekki hafa mist eina
éinustu flugvjel, en sjálfar hafa
bresku flugvjelarnar skotið rtið-
lír 13 þýskar orustu-, sprengju-
og steypiflugvjelar. Hver hóp-
urinn af öðrum hefir komið yf-
ir eyna, en bresku Spitfite- og
’rricane flugvjelarnar hafa
ráðist gegn þéirn og sundrað
þeim svo að sprengjur þeirra
fjellu í sjóinn.
Þýska herstjórnin tilk. í gær.
að káfbáturinn, sern sökti brésk
rtm túiidrtrspilli og bresku kapp
skipi úr skipaflota í austan-
' crðu Miðjarðárhafi á miðvikrt-
daginn. hafi elt skipaflotánn og
sökt til viðbótar 4 þus. smál. ’ó'l-
íuflutningaskipi úr flotanum.
JAPANAR GERA NÝJA
TILRAUN TIL AÐ NÁ
BATAANSKAGA.
apanar hjeldu uppi þrotlausum
árásum á Corregidor eyjrtna
í Maniláflóa við Filippseyjar all-
an daginn í fyrradag. Það er op-
inberlega tilkynt í IWashington,
að sprengjurnar hafi fallið í
skipakvíarnar og valdið íitlu
tjóni.
í gærmórgun hófust árásirnar
að nýjri. Nota Japanar í hverri
árás alt að fimtíu flugvjelar.
Á Bataanskaganrtm Iiafa verið
liáðar srnáskau'ur milli ámerískra
og japanskra framvarðasveita.
Fregnir hafa borist um mikla um-
férð að balti víglínu Japana á.
Bataanskagamim og er talið að
þeir sjeu nú áð rmdirbúa nýja
allsherjar atlögu að varnarstöðv-
um Waimvrights hershöfðing.ja.
Quisling sviftir norsku ráð-
herranaí London norskum
borgararjettindum
LONDON í gær: Quisling hefir fyrirskipað, að eignir
fimtíu nafnfrægra Norðmanna, sem eru í útlegð, skuli
gerðar upptækar og þeir sviftir borgararjettindum í Nor-
egi. Meðal þessara manna eru allir ráðiherrarnir í norsku
stjórninni í London.
Þeir sem gegna opinberum stöðum eru sviftir stöð-
um sínum. Útvarpið í Osló tilkynti þetta í gærkvöldi,
að því er norska frjettastofan í London skýrir frá.