Morgunblaðið - 04.11.1942, Page 3

Miðvikudagur 4. nóv. 1942.
MQRGUNBLAÐIÐ
í||i|
Hjálmar
Bj örnson
kominn aftur
til Islands
Hjálmar BJörnson wiðskifta-
fulltrúi Bandarík.jastjórn-
ar, er kominn híngað til bæjar-
ins aftur úr ferðalagi sínu til
Bandarikjanna. —- Mun hann
dvelja hjer ag táka aftur við
stjorn skrifstofu sinnar og auk
þess hefir hann tekist á hendur
að sjá um láns- og jétgulaga-
við&kiftí hjer.
Hjáirriar hefir víða thrið síð-
ap hattn fór vestttr og m. a.
homið til-'Græn'lands. í Iíanada
hifcti hatnn Joseph Thorson,
hiíin merka Vestur-lslending.
B»ð Therson hatui að -skila
kvoðjurn fcil kunningja og vina
hjeir. heima svo ©g íslensku
þjiOÖarinnar -í heild,.
• Hjálmar hitti marga Vestur-
Ísi.e®dínga.. SkrifaSi ,'hann og
gareíatar og feje'it í'yrMestra nm
í.sland á rneðan, hamt dválái
vesfcan hafs.
Á meðan Hjálmar var i Ame-
ríku átti faðísr hans, Gunnar
Björnson sjötugsafmæli. -— ViS
þáð tækifæri komu margir Is-
lendingar á heimili þeirra
Björnson-hjóna, sem ahnálað
er1 meðal íslenskra námsíaaanna
og ánnara er þau sækja heim
fvrir einstaka gestrisni og trvgð
víð alt, sem íslenskt er.
Hjáimar Björnsoh mun vafa-
laust hafa frjettir að seg.ja ism
viðskiftamál Bandaríkjanna og
fölands, sem hann mun skýra
blöðunum frá, er hann hefír
haft tíma til að athuga sín
Plögg.
Minning Guðbrandar
Hólabiskups hatdin
bðtfðleg á Akureyri
Frá frjettaritara vorum
á Akureyri.
Minning . G'uðbrandar Iióla-
biskups var haldin hátíð-
leg í Aknreyrarkirkju sunnudag-
in.n l. nóv. kl. 2 e. h. með hátíð-
árguðsþjónustu. Var þar fylgt
lielgitóni Allraheilagramessu. en
prjedikun var helguð hinum
rnerka kirkjuhöfðingja og minn-
ingu hans. Sóknarpresturitin sira
Friðrik Rafnar, vígsluhiskup, söng
messuna og prjedikaði, en söng-
flokkur kirkjunnar annaðist söng-
ÍfUI. i
Vetrarstarfsemi Tórtlistarfjelagsins:
Norrænt kvöld - Jóhannesar
passían ettir Bach - Grieg-
hátíðarkvöld Rikisstjömin biðst
iausnar þegar þing
kemur saman
Samtal við Dr. Urbantschitsh
ÓNLISTARFJELAGIÐ Lefir ýrasar fyrirætlan-
ir á prjónmmra fyrir veturinn eins og venja
er til á haustiB.. Murm hljéralistarvinir fagna
því ;áð sjá hve mikilvirkt fjelagið ætlar að verða í vetur.
Meðal annars heldur hljömsveítin norrænt fcvöld, leikin
verður Jóhannesarpassían eftir Baeh og rninst verður 100
ára afmælis Griegs á næsta vori með hátíðarkvöldi.
Morgunblaðið hefir snúið sjer til dr. Urbantschitsch stjórn-
anda hljómsveitarinnar og heðið hann að ségja frá fyrirætlunum
i'ieh gsins. Sagðist honum svo frá.:
Sigurhitfð
S'jpálfstæðisfjelagið ,,SkjöI'(imi:'“
ií Stykkishólmi efndi til
, sk emtícamkonm með sameígin-
legri kaffidrykkju s.l. laugabdag.
Þingmáthxr Snæfellinga. Giimnar
Thoroddsen, og l‘rú hans voru
boðsgestar 'á saiákoranaöi. Þar wr
og viðstadciur Jóhaun Möiíer fyrv.
alþm.
Tómas Míiller formaður .Sfejald-
a r‘ setti sairikommia með ræðm
Því næst tðltíðú Gurinar. Thoródd-
sen alþm., 'Oiafur Jónssori frá
Blliðaev. Jóhann Möller, Árni
Heigason sðng gamanvísur, ér
iurun hafði sjáil'ur ort; Kristján
Bjártmars oddviti kvað rímur.
Mi'k'ið f jölmeimi var á samkom-
unni.
A mílli ræðna ,og skemtiatriða
voru sungnir ættjarðarsöngvar og
loks dansað. Ríktí niikil sigur-
gleði á. samkomunni, sem öll fór
hið besta fram og var .,,Skildi“ tii
sóma.
Kristneshæli
15 ára
Frá frjettaiitára vorum
á Akureyri.
C' immtán ára afmælis Kristnes-
*■ hælis var minst sunntidag-
inn 1. nóv. Það var vígt, sem
kunnugt er, 1. nóv. 1927.
Dagurinn var haidinn hátíðleg-
ur á ýmsan hátt. Kl. 10.30 hófst
guðsþjónusta, þar sem síra Friðrik
J. Rafnar, vígslubiskup, prjedik-
aði, en nokkur hlufi kirkjusöng-
floltks Akureyrarkirkju annaðist
sönginn. Um kvöldið söng karla-
kórinn Geysir, undir stjórn Ingi-
mundai' Árnasonar, fyrir sjúk-
linga og starfsfólk hæiisius og
aðra viðstadda gesti.
— Eins og að undant'örnu
hófust æfingar þegar í október
byrjun.. p’yrstu hljomleika sína
mun hljómsvextin halda í Há-
skólanmn í sambandi við þing
listamanna, sem hjer á að hefj-
a*fc um mið.jan nóvember. En
þegar á eftir er ætlast til að
'ife’Ijiömsveátm splli :í vQamla Bxó
íyrir styrktarfieiagi- Tónlistar-
fjetagsins.
Yið ætlum þá að flyjta ein-
göngu verk lifandi morrærriia
iÓKskálda: ..Rakastava'*, hljóm
sögu eftir finska tónskáldið Si-
helíxis og ,,Pastorale“, —%- svítu
eftir sænska tónskáldið Atter-
berg. Þó að bæði þessi tónskáld
sjou ný á leikskrám hljómsveit-
arihnar, þarf ekki að kvmia Sí-
helíus íyrir islendingum, því
að hann -er ef til vill sá heims-
þektasti allra núlifandi nor-
irænna tónlistarmanna. En Kux*t
Atterberg hefir sjei'staklega
vakið á sjer athygli, síðan hann
vann verðiaunasamkeppni, sem
stofnað vár til af „Columbía
►Graphophone Campany** í
Bandaríkjunum um bestu nýju
hljómkviðuna árið 1938 og
vann hann þá £ 2000 í verð-
iaun. Er hann nú aðaltónskáld
Svía.
Af hálfu íslands kemur í
þetta sinn Páll ísólfsson fram
með „Passacaglia** í f-moll. Er
þetta stórbrotna verk ekki sama
og „Passacaglia** sú eða
„Chaconne**, sem hann sjálfur
túlkaði á orgelið í hitteðfyrra
íyrir okkux*, heldur er þéssi
„Passacaglia** frumsamin fyrir
stóra hljómsveit og fekk hún
ágæta dóma, þegar hún var
leikin á tónlistarhátíðinni í
Kaupmannahöfn 1938. En hjer
á landi hefir hún aldrei verið
leikin í fnmxbúningi, út af kröf-
unum sem hún gei'ir bæði hvað
snertir stærð hljómsveitarinnar
og dugnað leikai’anna, sjerstak
iega blásaranna. En ekki mun
þetta verða einasta verk þessa
kvölds, heldur leikum við einn-
ig fjórar skemtilegar nýjar
þjóðlaga útsetningar Karls
FRAWCH. Á SJÖTTU SÍÐU.
.jC’JR-A SKBIFSTOFU RÍKISSTJÓBA barst blaðinxx í igær smJ
*• hljóðaud tilkynning:
Forsætisráðherra tilkynti ríkisstjóra fyrir hádegi í dag’, að
ráðuneyti hans mvndi beiðast ktusnar þegar í stað, er Alþingi
kæmi saman. ’
Sú ákvörðwn ríkisstjóxmaririnjar, að þcjÖ^t l'ausiufi- í þingþyrjun,
S fullu samræmi við yfirlýsingii ríkisstjómarinriár ev 'húri' tðb' við
vöklum í maí síðastliðnum.
Þár Á'ár frá' því skýrt; að ^jóm
in tæki að sjer að ieysa kjördæma-
málið. Nú, er'þáðhtw. iið fullu til
lvkta leitt.
, þó Sjýlfstsfðisflrikkurinn, sje -nú
þlngf j ölmennasti, þingflokkuririn,
, þá j-askar það ekki þeiiTÍ ákvörð-
un. sem upphaflega var tekin, að
stjórnin biðjist lausnai’ í þyrjun
næsta, þings, þar eð Sjálfslæðis-
flokkixrinn hefic ekki meirihluta-
vald á þingi.
Landskförstjói n
Enn vantar kjðrgögn
ir tveim kjðrdæmum
Landskjörstjérn vantar enn
kjörgogn úr tveim kjördæm
um, þ. e. Siglufirði og Austur-
Sfcaf ta f ellssýslu.
Bamkvæmt upplýsingtun er
hlaðið fekk hjá ritara landskjör-
stjórnar, Þorsteini Þoi'steinssvni
hagstofustjóra, voru kjörgognin
xir Austur-Skaftafellssýslu send
landleiðina með pósti, en ekki
vissi liarm hvenær þau væru vænt-
anleg' hingað. Bjóst, hagstoíu-
stjóri við, að nauðsynlegar upp-
lýsingar yrðu fengnar í símskeyti
svo að landskjörstjórn gæti farið
að starfa. Sama ráð yrði haft
með Siglnfjörð, ef dráttur yrði á
skýrslum þaðan. , , 1 j
Hagstofvístjóri gerði ráð fvrir,
að landskjörstjóriv kæmi saman
þessa dagana, tii þess að útlilnta I
uþþbótarþingsæf úriúiri.
Carl Fr. Proppé
kaupm. látinn
Carl Fr. Proppé stórkanpmað-
ur andaðist í Lanclabotsspít-
ala í fyrrinótt eftir langa van-
heilsu.
Bans mun verða gefcið náuar
síðar hjer í blaðinu.
Rfckeobacker var
ái íalandi
TP ddi Rickenbakcer, sem var
frægasta flughetja
Bandaríkjamanna í síðustu
heimsstyrjöld, og sem nýlega
hvarf í flugferð yfir Kyi’rahafi,
var fyrir skömmu hjer á ís
landi.
1/ tilkynningu, sem setuliðs
stjórnin hjer gaf út í gær, segir
að ísland hafi verið - síðasta
herstöðin, sem Rickenbacer
kom í til eftirlitsferðar áður en
hann lagði út í hina örlagaríku
ferð sína á Kyrrahafi.
Kristniboðsfjelag kvenna held-
vu’ hinn árlega basar sinn næst-
komandi föstudag. Er þess að
vænta að reykvískar konur noti
þetta ágæta tækifæri til að stvðja
göfvigt málefni og fjölmenni þang-
að.
Möðruvalia-
kirkja 75 ára
Frá fi’jettaritara vorum
á Akureyri.
A Allra heilagra messu 1.
nóv. var á Möðruvöllum í
Hörgárdal flutt minningarguð-
þjónusta á 75 ára afníæli kirkj-
unnar. Sóknarpresturinn Sigurð
ur Stefánsson flutti rséðuná ög
las upp pistil og guðsþjall úr«
Guðbrandsbibllri, eri áf henrií
á kirkjan vandað eintak. Eftir
messu vár géngið að leíði Þor-'
steins Danielssonar frá Skipa-
lóni og flutti sóknarprestur þar
minningarræðu* og lagði blóm-
sveig á leiöið í nafni sáfnaðar-
ins, en Þorsteinn Daníélssota
byggði Möðruvallakirkju 1867.
Möðruvallakirkja er enn í dag
talin ein með fegurðstu sveita
kirkjum landsins. Hún er sögð
seinasta kirkja er Þ. D. byggði.
Næst var aftur gengið til
kirkju og sunginn þjóðsöngur-
inn. Þá flutti sjera Sigurður
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU