Morgunblaðið - 06.01.1943, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 6. janúar 1943
^Útgef.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar:
Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson (ábyrg?5arm.).
Auglýsingar: Árni óla.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreitSsla.
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áakriftargjald: kr. 6.00 á mánuTSI
innanlands, kr. 8.0Q utan>lands
1 lausasölu: 40 aura eintakitS.
50 aura með Lesbók.
önaöurinn og Framsókn
ÞiiiQíð oq stjórnin
U in ný.ja stjórn hefir nú setið
að völdum nokkra liríð.
Fyrstu aðgerðir hennar í dýr-
rtíðarmálunum hafa mætt velvil.j-
i uðum undirtektum Alþingis og yf-
irleitt mælst vel fyrir.
Aramótin hafa .svo gefið hinum
nýju ráðherrum öllum tilefni tii
hess að flytja þjóðinni boðskap
sinn.
Þó að máifíutningur ráðherr-
anna hafi yfirleitt verið í sam-
bandi og samræmi við þau mál,
sem stjórnin hefir þegar fjallað
um, hefir hann þó jafnframt orðið
til þess að varpa nokknð öðrum
blæ yfir tilveru þessarar stjórnar
en tilefni virðast standa til.
Þó að Alþingi hafi, enn sem
komið er. tekið málaleitunum rík-
isstjórnarinnar vel, á hitt ekki að
gleymast, að meirihluta þingsins,
Sjálfstæðisfl. og Alþýðufl., 'var
það mjög um geð, með hverjum
hætti þessi ríkisstjórn er til orðin,
þó að honum reyndist ekki kleift
að reisa riind við þeirri þróun.
Þessir tveir flokkar litu svo á,
að þingræðinu væri búið varhuga-
vert fordæmi pieð myndun slíkrar
stjórnar, er nú situr — og Sjálf-
stæðisflokkurinn gerði ýtrustu
ráðstafanir til þess að mynduð
yrði regluleg þingræðisstjórn, sem
þó ekki báru árangur.
Þeir, sem vilja virðíiigu Al-
þingis og glögga varðveislu þing-
ræðisins, hljóta einnig að líta-
á myndun núverandi ríkisstjórn-
ar seni bráðabirgðaráðstöfun,
sprottna af illi'i nauðsyn. Þeir
vita að annað var ekki úrræða,
þar eð innan þingsins sjálfá vorn
■of margir, sem ekki vildu fyrri
þingið vansa. Þeir taka því stjórn-
ínni sjáifri með tilhlýðilegri vin-
semd, en vænta þess, að þingmenn
sjái að sjer og rjetti við virðingn
hinnar æfagömlu og, æðstu stofn-
anar þjóðarinnar — Aiþingis.
Því er ekki að leyna, að fyrir
'þá, sem þannig hugsa, hefir eitt
og aiinað komið fram í áramóta-
ræðutn ráðherranna, sem ekki er
að skapi.
Er ástæða til þ’ess að þeir geri
sjer mikið far urn að gefa fyrir-
heit varðandi framtíðina, að svo
komnu ?
Er ekki að ófyrirsynju eins og
sakir standa að láta út ganga þann
boðskap, að þessi stjórn sje þess
nmkoiúin, ef ágreiningur yrði við
þingið um mikilvæg mál, að rjúfa
þingið og senda þingmenn heimf
f bili virðist ekki fara illa á
þeirri þróun, sém orðin er, þó að
hún hafi ekki verið æskileg.
En það fer ábyggilega best á
þvx að hógværð fylgi af beggja
hálfu, — þings og stjórnar, — ef
skapast á affarasælt samstarf þess-
*ara aðila, sem í bili eru í annar-
legra sambandi hvor við annan, en
venja er til í þingræðislöndum.
Pað er margt sem Framsókn-
arflokkurinn hefir ofsótt á
nndanförnum árum. Hann hefir of
sótt menn og málefni, einstakar
stjettir og samtök, fjelög og stofn-
anir, og yrði of langt að telja
það npp í stuttri blaðagrein. Eitt
vil jeg þó minnast á og sem lítið
hefir verið bent á áður, en er
þó fyllilega þess virði að npp
sje rifjað,. og það er ofsókn
Framsóknarflokksins í garð iðn-
aðarins.
Framsóknarflokkurinn hefir
setið að völdum í þessu landi um
langt árabil, allt fram á þetta ár.
Hann hefir því haft aðstöðu til
að vera „þrándur í götu“ alls
iðnafear. Dæmin liggja fyrir og
skal jeg benda á nokkur, máli
mínu til sönnunar. Besta sönnunar
gagnið er Innflutnings- og gjald-
eyrisnefnd, en það er sú stofnun,
sem Framsóknarmenn hafa lofað
svo mikið, og lengst af hefir
verið undir stjórn viðskiftaspek-
ings Framsóknar, Eysteins Jóns-
sonar.
Iðnaður okkar er ungur, og
hann hefir ekki fengið að þróast
eðlilega vegna haftasteínu Fraxm
sóknarflokksins. Iðnfyrirtækjun-
um hefir hvað eftir annað verið
neitað um nauðsynleg* leyfi til
kaupa á vjelum og hráefnnm. Og
hvað eftir annað hafa þessi fyrir-
tæki orðið að hætta framleiðslu
sinni vegna hráefnaskorts. Iland-
iðnaðarmenn hafa og orðið fyrir
stórtjóni, vegna þessarar hafta-
stefnu. Þeir hafa heldnr ekki
Eftir Franck Michelsen
fengið nægilegt af hráefnum. Og
nú geta sumar iðngreinar alls
engin hráefni fengið. Það litla sem
til var í landinu í stríðsbyrjun,
er nú algérlega þurkað npp og
horfir til stóm’andræða, að ekki
sje minnst á tjónið af þessu. '
Satnhliða því að iðnfyrirtækj-
um, sem; starfað höfðu um nokk-
nrra ára skeið, var neitað nm
innflutnings- og gjaldeyrisleyfi til
kaupa á hráefnum og urðu að
stöðvá framleiðsln, risu npp ný
samskonar fyrirtæki. Ilvernig
stendtir á þessu ? Ástæðan er sú,
að eldri fyrirtækin áttu menn,
sem andvígir voru stefnu Fram-1
sóknarflokksins. En aftur á móti j
voru Framsóknarmenn á bak við
hin nýju fyrirtæki. Ef stqfnsetja
þurfti nýtt iðnfyrirtæki, þá var
það ekki liægt nema að Framsókn:
armaður væri meðeigandi. Spum- ]
ingin var þess: „Hvar hafið þið ■
Framsóknarmanninn í fyrirtæk-
inu? Ef þið hafið hann, þá erj
allt í lagi“. Svo óffrirleitnir ern
forkólfar Framsóknarflokksins.
Framsóknarflokkurinn liefir bar
.
ist fyrir höftum, og ófrelsi, vegna
þess að haftastefnan gerði ófyrir- J
Teitnnm valdhöfum mögulegt að
misbeita höftunnm til framdrátt-j
þeim aðilum, sem voru gæðingar
valdhafanna, og 'gerðu Framsókn-'
arflokknum jafnframt mögulegt
að herða hin pólitísku tök sín inn-'
an kaupfjelaganna, sem flokkur-
inn reyndi á allan hátt að notá
sjer til pólitísks framdráttar.
Sjálfstæðismemi bentu hvað
eftir annað á það fyrir stríðið, og
á fyrstu stnðsórunum, að nanð-
synlegt væri að byrgja landið
upp með nanðsynjavörur á með-
an hægt var að fá þær og 'skip til
að flytja þær. Þeir bentu og á
það, sem og liefir komið fram, að
verslunarjöfnuðurinn yrði stór-
kostlega hagstæður og að verð
innfiuttra vara m.undi fara sí-
hækkandi. Þetta vildu Framsókn-J
armenn ekki með Eystein Jóns-1
son í broddi fylkingar. Heldur
vildn þeir halda til lengstu laga
hömlum á innflutningi og safna
peningainnstæðum erlendis í stað
Sveinn G. Sweimsson
T) jett fyrir jólin vildi það svip-
lega slys til, að keyrt var á
mánn hjer innan við bæinn. Beið
hann þegar í stað bana. Maður
þessi var Sveinn H. Sveinsson, halc-
ari. Hafði hann komið við hjá
móður sinni, þegar hann var að
fara til vinnu sinnar og kvaddi
hana glaður og hress að vanda.
Hálftíma síðar var hann liðið lík,
svo svipleg og grimm eru örlögin
stundum.
Sveinn Guðmundur Sveinsson
Var fæddur hjer í bæ árið 1907, og
varð því 35 ára. Ó1 hann hjer all-
an sinn aldur, nema 2 ár, sem hann
var við nám í Danmörku. Hann
var sonur Sveins Gíslasonar, trjo-
smíðameistara og konu hans Guð-
rúnar Eiríksdóttur. Kvæntur var
hann Kristínu Gnðmundsdóttur, og
lifir hún mann sinn ásamt þremur
hörnum þeirra, 10 ára, 5 og 4 ára.
Sveinn var óvenjuvel gefinn
maður, bæði til munns og handa,
og hinn gjörfulegasti maður í
sjón. Enda þótt hann nyti ekki
mikillar hóklegrar mentunar, var
hann ákaflega vel Iieima í mörgnm
greinum, og fylgdist af lifattdi
áhuga með því, sent var að gerast
í heiminum, virtist hann allsstað-
ar heima, utn hvaða efni sem talað
var, enda sílesandi. Það var þá
líka yndi hans að fræða og kenna
litlu 10 ára dótturinni í frístund-
utn sínum, enda verða henni sjálf-
sagt kenslustundimar hjá pabba
ógleymanlegar, og þrátt fyrir hina
sáru sorg, sem bundin verður við
MiKiningarorH
minningu hans, fjársjóðttr, sem
ekki verður frá henni tekinn.
íþróttamaður var Sveinn mikill
var hann t. d. allmörg ár hnefa-
leikakennari hjer í Reykjavík. —
Þeint er þetta ritar minnistætt
fjör hans og eldlegur áhugi, þegar
íþróttir bárust í tal, svo að jafn-
vel þeir hrifust með, sem lítið
skyn báru á slíka hluti. Það varð
ekki metnaður og kappið sem
varð aðalatriðið í frásögnum hans
og skýritxgum, heldur fegurðin og
drengskapurinn, sem sannarlegt
íþróttalíf fóstrar og viðheldur hjá
þeim, er það stunua.
Sveinn var snillingur í höndun-
um enda mun honum hafa verið
I það í blóð borið úr báðum ættum.
j1
Það var eins og hvert verk Ijeki
í hendi hans, á hvaða sviði sem
var, enda var hann afkastamaðnr
með afbrigðum. — Söngvinn var
hann og söngelskur, var sem list-
hneigðin brytist altaf fram hjá
honurn í öllum hans samböndum
við lífið.
En grunntónn allrar skapgerðar
Sveins var þó hjálpfýsin of greiða
semin við aðra. Viann var úrræða-
gott karlmeitni, sem fann mátt-
inn í sjálfum sjer og taldi ekki
eftir sjer að lyfta urtdir bagga
meðbróðuf síns um leið og ltann
gekk fram hjá honutn á veginum.
Yið brottför hans nú mun margnr,
sem ef til vill hafði rnætt Sveini í
svip, minnast þessa með þakklæti
og djúpnm hlýleik.
Ekki þarf orðum að því að eyða,
hve sár harmnr er kveðinn að nán-
ustu ættingjum Sveins, eiginkonn,
börnum, foreldrum og systkinum.
Það er ekki furða, þó að þeim finn
ist í bili, sem nú sje sólin gengin
undir fyrir fullt og allt. En við
þau vildi jeg segja orð, sem harm-
þrnngin sálarsterk rnóðir sagði
einu sinni við mig, er henni harst
fregn um voveiflegt fráfall elskaðs
sonar: „Það er ekki sárara að sjá
á bak ástvini, sem var góður og
fylti líf manns fögnuði, því þá á
maður þó allar endurminningarnar
urn það, sem hann var og er“.
A. S.
þess að byrgja landið upp með
nauðsynjávörur á sama tíma sere
vöruverð fór síhæþkaudi og ao
flutningar til laúdsins urðu stöð-
ugt hættulegri og torveldari vegna
styrjaldarinnar.
Um þessar tvær stefnnr í við-
skiftamálnnum hafa Sjálfstæðis-
menn og Framsóknarmenn deilt.
en staðreyndirnar hafa sannað, að
stefna Sjálfstæðismanna hefir ver-
ið rjett. Svo langt hafa F'ram-
sóknarmeim gengið í haftastefnn
sinni og þröngsýni að á árinu
1940, lækkaði innflutningsmagnið
um 30%.
Framsóknarmeini hafa fram til
hins síðasta spornað gégn frjálsari
innflutningi. Þeir eru haftafl., sem
nota höftin til framdéáttar stnðn-
ingsmönnum sínum.
Eysteinn Jónsson ásamt öðrum
forkólfum Framsóknar, hafa stöð-
ugt klifað á því undanfarið, að
]>að væri misskilningur að Fram-
sóknarmenn hefðu ekki, viljað
flytja sem mestar vörnr til lands-
ins, eftír að ófriðarblikan dró
á loft.
Um þessa mismunandi aðstöðn
Sjálfstæðismanna og Fratnsóknar-
rnanna skulu nú færð óyggjandi
vitni með nokkrum tilvitnunöm:
1 ársbyrjun 1941 er Tíminn lát-
inn birta eftirfarandi úr þingræðu
eftir E. J :
Á síðari hlnta 1938 óttuðust
menn, að ófriður kynni að brjót-
ast út“.
Tíminn 19. júlí 1940:
„Það hlýtur að vekja .óskifta
nndrnn, hversu kappsamlega ýms-
ir forkálfar Sjálfstæðismanna
heimta nú aukinn innflutning —
Vegna þess, að viðskiftajöfnui-
urinn er nú á pappírnum nokkru
hagstæðari en verið hefir um líkt
leyti undanfarin ár ætla þeir al-
veg vitlausir að verða, bölsótast
og hóta öllu illu, ef ekki verður
slakað á höftunum“.
Það sjá allir ltvaða tilgang
Framsóknannenn hafa haft og
hvaða samræmi er í skrifum þeirra
og framkvæmdum.
í sameinuðu þingi flutti Ey-
steinn Jónsson ræðu, í apríl 1940,
en hann var þá viðskiftamálaráð-
herra, um þingsályktunartillögu,
er þingmenn Reykjavíkur fluttu
um innflutnin-g á byggingarefni
o. fl., þar farast honum svo orð.
„Nú býst jeg við, að frá al-
mennn sjónarmiði A’erði flestir
sammála um, að þjóðhagslega
sjeð sje mjög óhyggilegt að
kaupa kaupa byggingarefni til
stórra muna og| byggja ný hús
eins og nú standa sakir, —“.
Ætli það hefði ekki verið held-
ur hetra fyrir byggingariðnaðixwt
og þjóðina í heild, að flutt hefði
verið inn meira af byggingarefm.
Jeg er heldur á því.
Afstaða Framsóknarflokksins
1 *
og vitleysa Eysteins Jónssonar eru
minnisvarði yfir miljónatöp, sem
þjóðinni hefir verið halcað af haft
arstefnu Framsóknar.
Jeg gæti komið með mörg dæmr
um hlurdrægni og ranglæti Fraxn-
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.