Morgunblaðið - 12.03.1943, Side 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 12. mars 1943.
TUNIS
Ah 1 a upi
Þjóðverja
hruodið
Dregurtil úrslitavið Karkov
London í gærkv.
Ítilkynningunni frá aðal-<
bækistöðvum bandamanna
í Norður Afríku í kvöld, er
skýrt frá því, að lítið hafi verið
um að ræða á vígstöðvunum
í Tunis í dag, að því undan-
skildu, að Þjóðverjar gerðu all
öflugt áhlaup um 10 km. fyrir
vestan Sejenane, og beittu þeir
þar steypiflugvjelum og fót-
gönguliði. Áhlaupi þessu var
hrundið eftir nokkra viðureign.
Skærur urðu einnig við Ksar
Rilhane, sem er nokkuð langt
fyrir suðvestan Medenin, eða;
við suðurenda Marethlínunnar
og urðu Þjóðverjar þar fyrir
allmiklu manntjóni og misstu
ennfremur nokkra flutninga-
vagna. Flugvjelar Breta veittu
landhernum mikilvægan stuðn-
ing í þessum bardögum, sem
enn halda áfram.
Alan Humpreys, frjettaritari
vor í aðalbækistöðvum banda-
manna, segir frá því, að Spit-
fire-flugvjelar hafi hjálpað til
þess að hrinda áhlaupi Þjóð-
verja í Norður-Tunis, sem fyr
var getið. Þær flugu yfir Sej-
enane-veginn og eyðilögðu
flutningatæki, auk þess, sem
þær þögguðu niður í nokkrum
fallbyssum.
Loftárásir voru gerðar á
ýmsa flugvelli möndulveldanna
með miklum árangri.
— Reuter.
Og hvað gerir
Sfalin svo?
Chicago í gær.
HINN þekkti prestur hjer,
Hubbard, sagði að yfir-
standaudi máruður væri tíma-
mót, hvað snerti stöðu RÚ3sa
í umlieiminnm. Þctta sagði
presturinn á fundi í Landfræði
fjelaginu, þar sem hann flutti
erindi.
„Eftir einn mánuð“, sagði
Hubbard, „verður Stalin að
sýna, hvort han er vinur Banda
ríkjanna eða ekki“. — Hann
sagði ennfremur, að Kamt-
sjakta fiskveiðasamningurinn
milli Rússa og Japana væri
venjulega undirskrifaður í
mars eða apríl á ári hverju.
Þá hjelt hann því fram, >. að
Japanar hefðu venjulega mikla
þörf fyrir þann fisk, sem þeir
veiddu við Kamtsjakta, en nú
hefðu þeir nógan fisk frá her-
téknu löndunum. Hubbard
hjelt því og fram, að Japanar
gætu fengið veðurfregnir á
skaganum, til þess að vita fyrir
fram um árásir á Aleuten-eyj-
arnar.
Að lokum sagði presturinn:
„Ef Stalin skrifar nú undir
samninginn aftur, þá sýnir
hann með því, að hann vill að
Japanar sjeu sterkir, en Banda
ríkjamenn vanmáttugir í Kína
og á Kyrrahafi".
I.R.A. undifbýr
hryðjuveik
London í gærkv.
HINN opinbéri ákærandi í
Norður Irlandi, Mac Der-
mott, hefir skýrt frá því, að íj
skjölum, sem lögreglan í Bel-
fast hefir komist yfir, komi í
ljós, að I.R.A., eða írski lýð-t
veldisherinn svonefndi hafi haft
á prjónunum áform um að
vinna spellvirki á hergagna-í
smiðjum í landinu og einnig á!
samgöngutækjum. Samsæris-
mennirnir ætluðu að útvega i
sjer nokkra loftvarnalúðra,
gefa með þeim hættumerki á
ýmsum stöðum, og vinna síð-|
an hermdarverk sín í skjóli
þeirra truflana, sem af hlyt-,
ust.
Flokkar hraustra, vopnaðra!
manna áttu að berjast gegnj
lögreglu og slökkviliði, sem
kæmi út á strætin vegna hættu
merkjanna, og skyldi í þeim
viðureignum notaðar vjelbyss-
ur -og handsprengjur. Aðrir
áttu að eyðileggja vatnsgeyma
og samgöngukerfi með sprengj
um.
Mac Dermott sagði, að þetta
væri allt sannað mál og mjög
alvarlegur undirbúningur að
ógnaröld í landinu. —Reuter
Mikiar skemdir
i Essen
SIR Archibald Sinclair, flug-
málaráðherra Breta, fluttij
ræðu í gær, þar sem hann gerði
að umtalsefni skemdir þær, en
orðið hefðu í þýskum borgum
af ioftárás'ú h Breta upp á síð-
Ekkert lát á árásum
t>jóðverja
Norðar nálgast Rúss-
ar enn Vyazma
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
FREGNUM frá Rússlandi ber saman um það í
dag, að úrslit í bardögunum um Karkov geti
ekki verið langt undan. Ekkert lát verður a
áhlaupum Þjóðverja, sem segjast nú berjast í útjöðrum
borgarinnar að norðan og vestan við rússneskar hersveit-
ir, sem verjast af hinni mestu hörku og harðfengi. Rússar
segja í tilkynningum sínum í kvöld, að Þjóðverjar tefli
fram ógrynni skriðdreka á stuttri víglínu, en þýska frjetta
stofan sagði fyrir skömmu, að hundruð þýskra sprengju-
flugvjela tækju þátt í sókninni. Augljóst er, að slílcum á-
tökum getur ekki haldið áfram til lengdar, og hlýtur að
draga til úrslita innan skamms.
Norðar sækja Rússar að Vyazma úr þrem áttum, og
eru næstu sveitir þeirra nú tæpa 15 km. frá borginni.
Virðist markmið þeirra vera það, að umkringja borgina,
áður en lagt er til höfuðatlögunnar að henni, en hún er
ramlega víggirt.
Spreng.jutil-
ræði í París
kastið. Ssgði hann áð skemdií t
í Essnn hefðu vcrið p.jerstak-jþeir báðir bánn; —-P.euter
lega mi-.dar, eir' nm á Krapp-f
verksmiöjunum og öðruin verki
smiðjum. Sinclair sagði, að fl^vti«l'Vfvr«kir»',*fi'iAi»>»*i ú
gengið hefði verið úr skugga
um þetta af ljósmyndum, sem
teknar hefðu verið úr könnun-
arflugvjelum, eftir árásina.
Rússar segja í tilkynningum
sínum í kvöld, að taka Byeli
hafi verið mjög mikilvæg, þar
sem þessi bær er á vegamótun-
um milli Smolensk, Veliki Luki,
Reshev og Vyasma.
Þjóðverjar segjast eiga að
London í gærkv. mæ^a hinni harðvítugustu mót-
Cp REGNIR frá Róm skýra Spyrnu j sókninni til Karkov.
frá því í kvöld, að sprengju | g _svejtir segja þeir hafa
hafi verið varpað að Þýskum; brotist gegnum vígUnur Rússa
hermönnum á götu í París, í ^ nokkrum stöðum í útjöðrum
morgun. Þjóðverjarnir sluppu, borgarinnar- 0g komist yfir á
ómeiddir, en nokkrir Frakkar, ejna> eftir að hafa tekið þar
scm nærstaddir voru, særðust. j harðlega varið þorp.
Seinna í dag sprungu svo( gVQ vjrðjst; sem Timoshenko
sprengjur i böndum 2ja tilræðisj gj-e níj að safna kröítum undir
man ih scrn ætmon að v&rpa | aý við Staraya Russa. —
þei/n að þýskum s’óliðum, og nefir sókn hans þar verið hæg-
húm
Sinclasr sagði ennfremur, að j
mikilla skemda hefði orðið
vart í Wilhelmshafen, Köln og
víðar. Hann sagði, að bresku
sprengjuflugvjelarnar hindr-
uðu árásir á Bretland, með þvíl
að vegna árása þeirra yrðu j
Þjóðverjar að leggja meira upp ;
úr smíði orustuflugvjela, eni
sprengjuflugvjela. — Sinclair!
sagði ennfremur, að víst væri
að Þjóðverjar ættu míkinn
fjölda sprengjuflugvjela, þótt
þeir notuðu þær lítið sem stæði.
Rretar missa kafbát
Breska flotamálaráðuneytið
tilkynti í gærkvöldi, að
kafbáturinn P 313 hefði ekki
komið til bækistöðva sinna, og
væjpi talinn af. Þetta er fimti
kafbáturinn, sem Bretar missa
á þessu ári.
Ifranskri borg var í björtu
í gær varpað handsprengj-.
um á kvikmyndahús, sem ein-
göngu er ætlað þýskum her-
mönnum. Sprengjurnar sprungu
um leið og verið var að sýna
mynd af Hitler.
Tveir Þjóðverjar fórust og
margir særðust. — Spellvirki
franskra föðurlandsvina, fara:
irfög í vöxt í Frakklandi.
—Reuter.!
2101 ný Ílutnioíía-
skip
WASHINGTON í gærkvöldi:
Ný fjárveiting til skipasmíða
sem nemur 6280 miljón doll-!
urum var samþykt í Öldunga |
deildinni í dag.' Er ráð fyriri
gert, að bygð vérði 2161 ný
flutningaskip fyrir þetta fje.
—Reuter.
ari í dag, en að undanförnu.
Syðst á vígstöðvuhum hrundu
Rússar nokkrum áhlaupum
Þjóðverja, en frá Kubansvæð-
inu er ekkert frjettnæmt að
segja.
Þfóðveryar tilkyixna:
13 skipum sökfi
ÞÝSKA herstjórnin gaf út
aukatilkynningu í gær, og
er hún á þessa leið: „1 nokkra
daga samfleytt hafa þýskir
kafbátar gert endurteknar á-
rásir á skipalest eina á Atlants
hafi, sem var á leið frá Banda
ríkjunum til Bretlands. I þess-
um árásum var sökt samtals
13 skipum, að stærð 103,000
smálestum, sem munu hafa ver
ið hlaðin hergögnum. Enn-
fremur urðu þrjú önnur skip
fyrir tundurskeytum.
Þannig hafa þýsku kafbát-
arnir getað tilkynt eyðileggingu
36 skipa á fáuni dögum samtals
207,000 smálestir“. (önnur til-
kynning um 23 skiþ, var gefin
út í fyrrakvöld).
EldsvoOi I verksmiðju
Boimeister 09 Wain
London í gærkv,
Stokkhólmsfregnir skýra frá
því, að «aðalbygging Bur-
meister og Wain verksimðj-
anna í Kaupmannahöfn hafi í
gær eyðilagst í eldi. Hafði ekki
verið unnið í verksmiðjum þess
um, síðan breskar sprengju-
flugvjelar gerðu á þær árás
þann 27. janúar síðastliðinn.
—Reuter.
♦
láos- 09 leiouiögin
tveggja ára
Washington í gærkv.
Bandaríkjastjórn hafði h&-
degisboð inni í dag í til-
efni af því, að þá var tveggja
ára afmæli láns- og leigulag-
anna svonefndu, en þau hafa
nýlega verið framlengd um 1
ár.
Roosevelt forseti sendi boð-
skap í veislu þessa, og segir
í honum meðal annars: „Þeg-
ar vjer greiðum höggin hvert
af öðru, munu láns- og leigu-
lögin eiga sinn mikla þátt í fyr
irsjáanlegum ósigri möndulveld
anna.“ Wallace varaforseti las
upp boðskap Roosevelts, en
auk hans tóku ýmsir fleiri til
máls, þar á meðal sendiherra
Kína, sem kvartaði undan of
lítilli hjálp, og ,sendiherra
Breta, Halifax lávarður.
Stettinus, sem hefir umsjón
með framkvæmdum láns- og
leigulaganna, upplýsti, að Rúss
ar hefðu fengið vörur samkv.
láns og leigulögum fyrir 465
miljónir phnda á fyrsta fjórð-
ungi þessa árs, og væri það 112
miljónum meira, en farið hefði
til Ástralíu, Nýja Sjálands,
Indlands og Kína til samans,
en tæpur helmingur á við upp
hæð þá, sem vörur til Breta
hefðu numið.
Þessar tölur koma rjett á
eftir yfirlýsingu Standley flota
foringja, sendiherra Bandaríkj
anna í Moskva, þess efnis, að
rússneska þjóðin hefði ekki
verið látin vita um hve mikla
hjálp hún hefði fengið frá
Bandaríkjunum.
Á fyrsta fjórðungi þessa árs
voru upphæðirnar, sem hjer
segir: Til Breta: 1105 miljónir
punda. Til Rússa: 456 miljón-
ir. Til Miðausturlanda og Af-
ríku: 393 miljónir. Til Ástral-
ín, Nýja-Sjál^nds, Indlands og
Kína 336 miljónir, og til ann-
ara svæða 114 miljónir sterl-
ingspunda. —Reuter
Hjónaefni. Nýlega hafa opin-
| berað trúlofun sína ungfrú Elín
Runólfsdóttir, Ljósvallagötu 12
í og Gunnar Símoiiarson verslm.,
Vestúrgötu 34.
Leikfjeíág Revkjavíkur sýnir
Fagurt er á fjöllum kl. 8 í kvöld.
I