Morgunblaðið - 05.12.1943, Page 11
Sunnudagur 5. des. 1943.
MORGUNBLAÐIÐ
11
Sftíg
víoci mm
aði allt af hreinlæti og sápu. ’
í öllum stigum og göngum úði,
allt og grúði af skólastúlkum
í hirðbláum kínverskum bún-
ingum, og lágvaxnar kenslu-
konur með gleraugu og ein-
beittar á svip hjeldu uppi aga.
Jafnvel úti í bifreiðinni hafði
Bobbie Russel haldið niður í
sjer andanum til þess að venj-
ast lyktinni af hinum kínverska
leiðsögumanni. En nú tók hann
upp vasaklút sinn og hjelt hon
um fyrir nefið; hann hjelt að
lítið bæri á því, en það fór engu
að síður ekki fram hjá hinum
viðkvæma dr. Chang.
,,Við erum mjög hreykin af
loftræstingunni í þessum skóla“,
sagði hann. „Loftinu er haldið
á sífeldri hreyfingu með þar
til gjörðum rafmagnsútbúnaði;
það er hreinsað og kælt eða
hitað eftir þörfum. Uppfinding
in er amerísk.
„Vitið'þjer að í Englandi er
litið á slíkt sem hreinasta hje-
góma“, sagði Helen, sem skemti
legast, bæði yfir viðleitni hins
kínverska leiðsögumanns til
þess að halda við athygli þeirra,
og viðbjóðnum, sem eiginmanni
hennar tókst ekkj^að dylja.
„Skólarnir okkar njóta því
aðeins vinsældar og virðingar,
að þeir sjeu bæði dimmir og
loftlitlir og sjeu byggðir eigi
síðar en á sextándu öld“.
Dr. Chang hneigði sig, þegar
minnst var á liðna tímann. —
Þau komu nú inn í kennslustofu
eina, sem full var af kínversk-
um börnum. Þau horfðu öll
fram fyrir sig; auðsjáanlega
hafði kennslukonan bannað
þeim að veita hinum erlendu
gestum nokkra athygli. Dr.
Chang kynnti fyrir þeim kenslu
konuna, dyggðuga piparmey,
sem ljet í ljósi ánægju sína yfir
þessari virðulegu heimsókn á
ágætri ensku.
Tjald, sem á voru letraðir
stórir kínverskir stafir, var
dregið til hliðar, og leiksýning
hófst.
Stúlkurnar á sviðinu sungu
og töluðu með skrækum og ó-
eðlilegum röddum, og gestirnir
skildu hvorki upp nje niður í
neinu.
Þrjú lítil börn krupu til hlið-
ar á leiksviðinu og börðu litlar
trumbur og hljófæri úr trje.
Dr. Chang hvíslaði á meðan
skýringum og hagfræðistað-
reyndum varðandi nútíma al-
þýðumenntun í Kína.
Hávaðinn var kveljandi og
Bobbie leit út eins og verið
væri að draga úr honum tönn.
Dr. Chang tók eftir því.
„Mjer er enn í fersku minni
kvöldið, sem jeg fór í Metropoli
tan Operuna í New York“,
sagði hann með háði, sem var
of hárfínt til þess að gestirnir
skildu það. „Það var hræðilegt.
Operurnar ykkar eru byggðar
upp á sama hátt og leikritin okk
ar. Raddirnar eru dulbúnar og
þvingaðar og þráðurinn óskilj-
anlegur, nema að maður skilji
textann11.
Helen tók upp púðurdósina
sina og tók að endurnýja á sjer
andlitsfarðann. Molluhiti var í
troðfullri stofunni og hitnaði
stöðugt.
„Hve lengi heldur þessu á-
fram? spurði Bobbie og fannst
honum, að hann þyldi þetta
ekki stundinni lengur. Dr.
Chang laut niður að kennslu-
konunni og hvíslaði einhverju
að henni.
„Um það bil fjóra tíma“,
sagði hann skelfdur á svip.
„Þjer vitið auðvitað, að vjer
lítum öðruvísi á tímann, en
þið á vesturströndinni“. Hon-
um var þegar Ijóst hvað koma
myndi. Gestirnir myndu yfir-
gefa skólann í miðju kafi, og
hann sjálfur, kennararnir, skól-
in*i, börnin og öll hin nýja
hreyfin myndi bíða við
stórfeldan álitshnekki. Hann
átti í hljóðskrafi við kennar-
ann, fölur og biðjandi á svip,
en hann hafði lokið við að af-
saka sig, þegar Russel og kona
hans ruddu sjer braút til dyra,
mjög óþolinmóð.
„Við vonum, að þjer hafið
margt fleira að sýna okkur, og
það mun því betra að eyða ekki
of miklum tíma í þetta eina“,
sagði Helen, þegar hún sá fölt
og örvinglað andlit Kínverjans,
sem reyndi þó að brosa kurteis-
lega.
Eiginmaður hennar lagði ó-
venjumikið á sig til þess að
koma með hnittna skýringu.
„Jeg þjáist af því sem læknar
kalla „komplex“, sagði hann.
„Jeg sje aldrei svo skólastofu,
að jeg komist ekki í hugarvíl.
Jeg var Ijelegur námsmaður, og
fæ ennþá martröð, er jeg hugsa
til allra prófanna, sem jeg hefi
orðið að taka“.
Dr. Chang hló þakklátum, en
þvinguðum hlátri. „Jeg skil
það. Jeg skil það prýðilega",
sagði hann og var auðheyrt að
honum ljetti.
Þau stigu upp í bifreiðina
aftur og óku af stað.
„Það er heitt, finnst yður
ekki“. Það myndi ekki saka að
fá sjer að drekka", sagði Russdl
því að whisky-sjúss hans frá
morgninum hafði æst upp í hon
um þorsta, sem aðeins meira
whisky gat slökkt.
„Jeg er viss um að vinir mín-
ir í Civil Center hafa einhverja
hressingu á boðstólum handa
okkur“.
Þau þögðu alla leiðina til
Kráugwau, því að sjerhverri
þeirra var hiðursokkið í sínar
eigin hugsanir. Bobbie hugsaði
■án afláts um vín; hann bland-
aði ’í huganum allar tegundir
vínblanda en jafnframt því varð
hann æ þystari, þreyttari og
gramari. Helen hugsaði um
Frank Taylor, sem hún átti von
á að hitta við kínverska mið-
degisverðinn, sem dr. Chang
hafði boðið þeim til. Að vísu
var henni það annt um Frank
að hún kærði sig um að heim-
sækja hann á skrifstofuna, þó
var henni annara um hann en
svo, að hún gæti gleymt honum
alveg. Hann er allra geðugasti
náungi, hafði hún hugsað síð-
ustu dagana. Hvers vegna hring
ir hann ekki til mín? Mjer
þætti gaman að dansa við hann,
hún dálítið óþreyjufull.
Dr. Chang var þó enn þyngra
hugsandi en hin tvö. Hann
hafði hitt Meilan fyrir tveim
dögum síðan, í fyrsta skipti.
Hið óvænta, hið ófyrirsjeða
hafði skeð: Hann hafði orðið
ástfanginn af henni. Hann var
eirðarlaus af þrá eftir hinum
kæru og þaulæfðu ástarlotum
hennar. Það umsneri öllu lífi
hans. Það gerði hina fögru og
rólegu sambúð hans og Pearl,
tilgangslausa og fánýta. Starf
hans, hlutverk hans í sköpun
Nýja Kína, bardagarnir í Norð-
ur-Kína, hin tvísýna framtíð
lands hans: allt þetta virtist til
gangslaust í sambandi við til-
finningar þær, er hin hvíslandi
rödd og ávölu brjóst Meilans
vöktu hjá honum í dimmu her-
bergi hans.
Máltíðin, sem þeim var búin
í móttökuherberginu í ráðhús-
inu í hinu nýja glæsilega hverfi
í Civic-Center, samanstóð af
heitu sykurlausu te og lituð-
um hrísgrjónasnúðum. Rus-
sel varð óglatt af að horfa á
það og skýringar hins hreykna
dr. Chang fóru fyrir ofan garð
og neðan hjá honum, þar sem
hann var gagntekinn af þörf
fyrir áfengi. ,
Gríðarstórar byggingar í kín
,verskum stíl með gömlu útflúri
málað með nýjum anilin litum,
lyftur, stigar, anddyri, skrifstof
ur, gosbrunnar, marmarastytt-
ur, veggir, sem virtust komnir
að hruni. Kínverjar, sem töluðu
ensku og Kínverjar, sem gátu
aðeins brosað; og allsstaðar var
hin sama megna sápulykt.
Bobbie Russel aðframkom-
inn af þreytu tók konu sína
eintal. „Ef við komumst
hjeðan þegar í stað líður yfir
mig. Jeg er búinn að fá nóg“,
sagði hann ógnandi. „Jeg fer
ekki feti lengra. Jeg æpi, ef við
ekki komumst af stað tafar
laust“.
Helen sá að andlit hans varð
alþakið stórum freknum. Það
bar vott um, að hann væri far-
inn að fölna. „Við erum að fara
Grunnhyggnu kerlingarnar
Æfintýr eftir P. Chr- Ásbjörnsen.
4.
kerlinguna, hver það hefði verið, sem hefði ekið burt í
kerrunni með hann Brún fyrir.
„Æ, það var maður frá Himnaríki“, sagði hún. „Hann
sagði að honum Pjetri heitnum, fyrra manninum mínum,
liði svo skelfing illa, að hann flakkaði þar milli bæja og
hefði hvörki í sig nje á, svo jeg sendi hann með öll gömlu
fötin hans og kistilinn með silfurpeningunum, sem þú
vissir um“.
Maðurinn sá strax hvað hjer var á seyði. Hann steig
á bak hesti og reið eins og klárinn komst, á eftir mann-
inum með kerruna, en þegar hinn varð þess var, að hann
yar eltur, teymdi hann kerruhestinn inn í skóginn við
veginn, skar stóran hárlokk úr taglinu á hestinum og
svo lagðist hann endilangur í brekku nokkra, eftir aö
hafa hnýtt taglhárinu í trje rjett hjá. Þarna lá hann svo
og glápti upp í loftið.
Nei, nei, nei“, sagði hann við sjálfan sig, þegar maður
kerlingar kom ríðandi. „Nei, nei, aldrei hefi jeg sjeð neitt’
svona skrítið. Jeg hjelt að svona nokkuð gæti ekki komið
fyrir“.
Hann stóð um stund og var að hugsa um, hvort þessi,
sem lægi þarna, væri galinn, eða hvað þetta væri eigin-
lega, en loksins spurði hann: „Á hvað ertu að glápa þarna,
maður?“
„Jeg segi það aftur“, sagði sá sem í brekkunni lá, „a*i
jeg hefi aldrei á æfi minni sjeð annað eins. Það ók þarna
maður með brúnan hest beint upp í loftið, hjerna sjerðu
hvernig slitnaði af taglinu á hestinum og er hjer enn á
birkitrjenu, og þarna sjerðu, hvernig þeir aka af stað uppi
í skýjunum“.
Hinn leit á skýin og svo á birkitrjeð og sagði: „Jeg sje
ekkert annað en hrosshárið þarna í trjenu“.
„Nei, þú getur heldur ekki sjeð það þarna, sem þu
stendur“, sagði hinn. „En komdu og legstu hjerna hjá
mjer og gláptu beint upp, og gáðu að því að hafa ekki
ekki auSun skýinu þarna“.
Og meðan maður kerlingar lá og glápti upp í skýin,
svo honum vöknaði um augu, tók hinn hestinn hans og
lagði af stað með hann og kerruhestinn og alt saman, og
þegar fór að skrölta í kerruhjólunum úti á veginum, þaut
hinn upp, en var þá svo ruglaður, að hann gáði ekki að
að elta manninn frá Hringaríki, fyrr en það var um
seinan.
Nú stóð hinn eftir slyppur og snauður, en þegar hann
kom heim og kerla hans spurði hvað hann hefði gert af
— Hjer er leiðinlegt að vera,
ekkert skeður.
— Það er nú helst að segja.
Á morgun ætlum við að hafa
sólmyrkva.
★
Tveir menn hittust í Hljóm-
skálagarðinum snemma morg-
uns. Þeir voru góðkunningjar.
— Þú ert snemma á fótum í
dag, sagði annar.
—Já, jeg fór út til þess að
geta fengið matarlyst, svo að
jeg geti borðað morgunverðinn.
— Þá eigum við samleið. Jeg
fót út til þess að reyna að fá
mjer morgunverð, til þess að
geta fullnægt matarlystinni.
★
Á krepputímum.
— Geturðu sagt mjer hver er
munurinn á þöglum myndum
útvarpi og peningum.
— Nei.
— Jú, þöglar myndir sjer
maður, en heýrir ekki í, í út-
varpinu heyrir maður, en pen-
,inga sjer maður hvorki eða
heyrir.
— Þú hlýtur að synda vel,
Pjetur frændi.
— Hvers vegna heldurðu það.
— Mamma sagði í gær, að þú
værir feitur þorskur.
★
Móðirin: Hvers vegna komstu
ekki með litla bróður þinn inn
með þjer. Við ætlum að fara að
borða. \
Sonurinn: Já, en Litli bróðir
er ekkert svangur. Hann var að
enda við að borða snígil úti 1
garðinum.
★
— Tommi farðu og gáðu að,
hvað klukkan er.
Tommi: Hún var rjett að slá
eitt.
— Ertu viss urri það?
Tommi: Alveg viss. Jeg
heyrði hana slá eitt mörgum
sinnum.
★
•— Geturðu ráðið drauma?
■— Já, já.
— Hvað þýðir það, þegar
giftan mann dreymir, að hann
sje ógiftur?
— Það þýðir, að hann verður
fyrir vonbrigðum, þegar hann
vaknar.
■— Kom lát Sigga þjer mjög
á óvart?
— Ekki get jeg sagt það. —■
Hann var nýbyrjaður að keyra
bíl.
★
Dóttirin: Aumingja pabbi,
nú hefir hann fyrir tveimur
eiginkonum að sjá.
Vinurinn: Soo — er hann
Mormóni.
Dóttirin: Nei, — en jeg er
einnig gift.
___________★ _______________
Eva: Hvernig er Mogens?
Elsa: Alveg vonlaus. I gær-
kveldi, þegar við sátum saman
í stofunni, sprakk öryggi og Ijós
ið slokknaði. Það, sem hann
hafði mestan áhuga á, var að
setja nýtt öryggi í.
★
Hann: Hvað á jeg að gefa
þjer til þess að fá koss?
Hún: Klóróform.