Morgunblaðið - 25.03.1944, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 25. mars 1944.
-HVALFJARÐARLEIÐIN ENN -
Sumum kann ef íil vill að
finnast, að það sje að bera í
bakkafullan lækinn, au skrifa
enn um Hvalfjarðarleiðina.
Um hana hafa þegar birtst
nokkrar greinar eftir ýmsa
höfunda, en því miður hefi jeg
ekki nema eina þeirra með
höndum, þá síðustu,. sem jeg
hefi sjeð um þetta mál, og get
jeg þessvegna ekki tekið þær
greinar til athugunar, enda
þótt jeg teldi þess nokkra þörf
í þessu sambandi, sem hjer um
ræðir. Þó sjerstaklega grein
Odds Hallbjarnarsonar.
En í dagblaðinu Vísi birtist
grein frá 7. þ. m. eftir Ólaf B.
Björnsson, um Hvalfjarðarleið-
ina. Og vil jeg taka hana lítið
til athugunar, ásamt ýmsu
fleiru, í sambandi við umrædda
leið. Flestir þeir menn, sem um
þessa leið hafa skrifað, eru hjer
lítt kunnugir snjóalögum að
vetrarlagi inn með Hvalfirði, og
eiga því erfiðara með að dæma
um hana í sambandi við vetrar
leið inn fyrir fjörðin. En jeg
veit ekki til, að nein rödd hafi
heyrst um þessa leið, frá þeim,
sem búið hafa við þessa leið
um langt árabil, en þeim ætti
samt að vera það töluvert kunn
ara, en þeim, sem aðeins ferð-
ast þar um að sumarlagi. Það er
af þeim ástæðum að jeg tek
mjer penna í hönd, ef það mætti
verða til þess að þetta mál
skýrðist ofurlítið betur fyrir
þeim, sem ókunnugir eru þess-
ari leið.
Jeg vil taka undir það, sem
Ól. B. segir í upphafi greinar
sinnar ,,að málið sje rætt öfga-
laust frá öllum hliðum“. En
frá mínu sjónarmiði, finst mjer
það vart hafa verið gert. Og
það er ekki laust við að manni
finnist, að nokkur togstreita
hafi komið fram, milli Borgar-
ness og Akraness um sjóleiðina.
Og það má segja, að það sje
ekki nema mannlegt að vilja
fyrst og fremst hlúa að sjer og
sínum, eða sínu bygðarlagi,
bara að það sje ekki um of gert
á kostnað annara.
Á meðan er ekki hugsað að
halda uppi vetrarferðum inn-
fyrir Hvalfjörð, (með því auð-
vitað að bæta þann veg, sem
nú er), eru þeir sem við fjörð-
in búa, alt frá Hvammi og út
að Saurbæ, (að ekki sjeu taldir
fleiri bæir), útilokaðir frá veg-
arsambandi um langan tíma að
vetrinum til. Þetta finst mjer
nokuð veigamikið atriði, þegar
rætt er um þessa leið. Á þessu
svæði, sem á var minst, eru um
16—18 býli, þó ekki sje rekin
búskapur á þeim öllum nú um
stund, sem vonandi breytist áð-
ur en langt líður. Þegar rætt
er um samgöngúleiðir, hvort
heldur er á sjó eða landi, finst
mjer að beri að líta á þörf fjöld
ans, og þeirra, sem verst eru
settir í því sambandi. Stuttar
og beinar leiðir eru góðar þar,
sem fjöldin getur notið þeirra
til fulls.
Tökum lítið dæmi. Hugsum
okkur mann, sem ætlar að ferð
ast nteð skipi frá Reykjavík til
ísafjarðar, eða Akureyrar. Fyr
ir hann væri að sjálfsögðu þðegi
legast að skiþið kæmi á, seþv
fæstár hafhir,' eri almennitlgf-
héill striðír ’þá á*' mótú
Eftir Steina Guðmundsson
finst að stundum áður hafi ver-
ið gert full mikið að því að
leggja eða laga vegi, sem
skemsta leið, og þá að nokkru
leyti miðað við skemtiferðafólk.
Tökum t. d. á Kaldadalsveg.
Skoðun mín er sú, að betur
hefði þvi fje verið varið, sem
á sínum tíma var varið til hans
og komið fleirum að notum, t.
d. að það hefði verið lagt í
Hvalfjarðarveginn. Jeg held að
fullyrða megi, að hefði : verið
sæmilegur bygður vegur í vet-
ur kringum Hvalfjörð, að flesta
daga hefði verið hægt að koma
mjólk til Reykjavíkur, án þess
að um mikinn snjómokstur
hefði verið að ræða. Þótt Ól. B.
telji það gagnstæða í sinni grein
og verður að því vikið. Hann
segir: „Til skams tíma hefir
Hvalfjarðarleiðin verið illa
sumar-, hvað þá vetrarfær11.
Nokkuð var til í þessu. En veit
ekki ÓI. B. hvað mikið og vel
vegurinn var lagður á síðast-
liðnu vori? Og það svo, að hann
var af kunnum talin, einn með
bestu vegarköflum hjer í grend,
og var þó aðeins um ruðning
að ræða, en ekki byggingu. Það
er mitt álit, og jeg er ekki einn
um það, að það sje ekki tiltölu-
lega meiri kostnaður að gera
mjög sæmilegan'vetrarveg á
þessari leið, en sumstaðar ann-
arsstaðar, og að honum myndi
als ekki hættara að spillast en
mörgum öðrum vegum. Þessu
til sönnunar, má benda á vegar-
kafla, sem lagður var fyrir full-
um 30 árum, norðan undir
Reynivallahálsi, sem standa enn
óhaggaðir, án nokurs viðhalds.
Fyrir skömmu síðan átti jeg
tal við bílstjóra um þessa leið,
og búin er að keyra þvert og
endilangt um landið, og oft og
^mörgum sinnum fyrir Hval-
fjörð. Hann sagðist álíta, að
sjálfsagt væri að leiðin lægi inn
fyrir fjörðinn. Fólkið vildi losna
við sjóleiðina, ef að þess væri
kostur. Svona væri það með all
an fjöldann. Jafnvel þó um
| ferju á Hvalfirði væri að ræða,
'■ myndi það ekki flýta mikið fyr
1 ir þeim, sem ætluðu áfram norð
: ur, því ef um sjóleið væri að
ræða, hvort heldur væri yfir
Hvammsvík, heldur varð að
fara sjóleiðina“. Ennfretnur
segir hann: „Fyrir fáum dögum
kom bifreið frá Reykjavík og
var 30 tíma á leiðinni. Á leið-
inni var skafl á veginum, sem
bílstjórinn sagði, að 30 menn
hefðu ekki annað að moka á
tveim dögum. Jeg veit ekki vel,
hvernig ber að skilja þetta. Fór
þessi bíll ekki yfir þennan skafl
eða voru svona margir menn
með bílnum til að moka snjó-
inn? Ekkr er þess getið í hvaða
mánuði þetta átti að hafa ver-
ið, sem að svo mikinn snjó hafi
lagt á þesSari leið. Ekki er mjer
kunnugt að reynt hafi verið að
halda þessari leið opinni fyrir
bíla, er þó flestum ljóst að ólíkt
hægari er að koma snjó frá
á þeim vegi, sem nokkuð hallar
frá, en af vegi, sem liggur á jafn
sljettu. Og hygg jeg, að ekki
hefði þurft nema örlítið brot af
því vinnuafli, sem vann í vet-
ur í lengri tíma við snjómokst-
ur á Mosfells- og Hellisheiði, til
að halda Hvalfjarðarleiðinni
opinni. Um miðjan febrúar átti
jeg leið inn með Reynivallahálsi
inn að Fossá. Fóru þá bílar
hindrunarlaust þá leið og án
þess að nokkuð hefði verið gert
við veginn, eða rutt snjó af hon
um. Og ekki var jeg var við, að
grjót hefði hrunið á veginn á
þessari leið.
Það er ekkert eins dæmi þó
bílum gangi ver að komast á-
fram vetur en sumar. Mjög
mörg dæmi væri hægt að benda
á, sem gerst hafa á öðrum veg-
um. En einnig geta orðið tafir
á sjóferðalögum, og er þess ekki
langt að minnast, og bíst jeg
við að flestir kunnugir viti,
hvað við er átt í því sambandi.
Jeg held að fullyrða megi, að
eins og tíðarfar hefir verið
háttað mest af þessum vetri, að
ef trygg flutningaleið hefði
verið til inn fyrir Hvalfjörð,
en hvorki um Borgarnes eða
Akranes, hefði flesta daga ver-
ið hægt, og það mun síðar sann-
ast, að koma mjólk til Rvíkur.
Eins og áður er sagt, kjósa
flestir landleiðina, ef að þess er
kostur, jafnvel þó að hún tæki
eitthvað lengri tíma. Ól. B.
Hvalfjörð, um Akranes, eða segir: „Um helmingur vegarins
Borgarnes, fylgdu því oftast mun liggja undir snarbröttum
nokkrar tafir. Sennilega væri fjallshlíðum, þar sem sumstað-
það best, ef að fólk gæti valið ar er snarbratt fyrir ofan og
um, hvort að það vildi heldur neðan. Þar er vatnsrcnsli víða
sjóleiðina eða landleiðina. Og á veginum og grjóthrun. Klaki
jeg er ekki í neinum vafa um og fannir miklar, þegar frost
að flestir myndu kjósa þá síð- er og fannkyngi“. Það væri
ari. Til þess að um öruggan veg varla von að ókunnugum litist
sjé að ræða á þessari leið. Þarf á slíkri lýsingu.
að byggja veg, (því víða á þess-J Ekki veit jeg, hvar Ól. B.Tel
ari leið er aðeins um ruddan ur Hvalfjarðarveginn byrja,
veg að ræða). Þó ekki ef til vill ega encjai En væri miðað við
að
ar umbætur óhaggaðar, og er
þó þetta á einni þeirri leið, sem
Ól. B. bendir á, að liggi undir
snarblattri hlíð. Þetta sannar
einmitt það, sem áður er sagt
um vegarstæði á þessari leið,
að það er ekki eins slæmt og
margur ókunnugur hyggur.
Bæði af því að vegur þessi
liggur nærri sjó, og' auk þess
nokkuð vindasamt, festir þar
all-sjaldan mikinn snjó til
lengdar. Þegar því væri búið,
að leggja góðan veg á þessari
leið, myndi hann ekki síður
verða fær, að vetrarlagi, en
margir aðrir nærliggjandi vegir
Ól. B. vill halda því fram, að
vegur á þessari leið geti aldrei
orðið tryggur, en jeg er þar á
annari skoðun, eins og jeg hefi
reynt að sýna fram á. Hvorugur
okkar getur sannað sitt mál,
fyr en búið er að bæta veginn
að mun, og þetta reynt til hlýt-
ar. Og það er einmitt mitt álit,
að eigi að gera, og það sein
fyrst, svo að allir megi vel við
una.
Um ferju yfir Hvalfjörð legg
jeg ekki mikið upp úr. Bíst við
j að hún gæti í sumum tilfellum
ibrugðist. Jeg álít því sjálfsagt,
að sem mestir fólksflutningar
fari fram á landi, og einnig
töluvert af vöruflutningum.
Hinsvegar sjeu vöruflutningar
einnig látnir fara fram á sjó,
þar sem það þykir hentara. Nú
fyrir nokkrum dögum byrjuðu
áætlunar-bílar að fara fyrir
Hvalfjörð, án þess þó að vegur
inn hafi verið lagaður. Ymis
legt fleira mætti um þetta
segja, því til stuðnings, er jeg
hefi hjer drepið á, en því skal
slept að þessu sinni.
16 mars 1944.
Steini Guftmunclsson.
Arngerðareyrar hjónin
alstaðar. Færa brúna á Fossá encjann a Reynivallahálsi
neðar, og veginn þá um leið.
Eins og áður mun hafa verið
vestan og svo um Saurbæ að of-
anverðu við fjörðin. Þá held
fyrirhugað, og ræsa vatnið frá.jeg að fullmikið sje að segja>
veginum, þar sem þess þarf að ) Um helmingur vegarins
með. Þegar þetta hehr verið ]iggi undir snarbröttum hlíð-
gert, myndi sá vegur ekki síður ! umíl
fær en ýmsir aðrir vegir, sem | Nú er langt liðið á 3ja vet_
ur, síðan að vegurinn var lagð-
ur, (ekki bygður), milli
í grein Ól. B. segiU'„Á þess- Hvamms og Hvítaness, og eru
úm vetfi Vai’ ékkí I iflánaðái’- •! á þessari leið 2 vond gil, sem
tímá hæ'gí áð'iflýtja ri4tiðsý'njáf ! margir óttuðust áð vorit' væri
'á' lafÁdl,'lei;éiría‘Írá ÚvÍÖiiéSi áð'áð tíiga'vlð. Ériti_'í"&dg eru þes$-’
sjálfsagt þykir að halda við all-
an ársins hring.
ri
Halldór Jónsson.
Frú Steinunn Jónsdóttir.
Þann 5. mars s. 1. átti frú Steinunn Jónsdóttir, húsfreyja á
Arngerðareyri við ísafjarðardjúp, fimtugsafmæli. En þann 28.
febrúar hafði maður hennar, Halldór Jónsson, átt 55 ára afrnæli.
Bæði eru þau Arngerðareyrarhjón harðfengt dugnaðarfólk.
Hafa þau búið á Arngerðareyri síðan árið 1920, er Halldór
keypti jörðina. Þau hjón hafa átt 11 börn og eru 9 þeirra á lífi,
efnilegt fólk og dugandi.
Arngerðareyri stendur á vegamótum. Þangað liggja leiðir
yfir þrjár heiðar. Þar er því alloft gestkvæmt og því nokkurs
viðbúnaðar börf.
Arngerðareyrar-hjónin hafa verið þeim vanda vaxin, sem
þetta skapaði þeim. Myndarskapur og röskleiki húsfreyjunnar
hefir ekki síður en harðfengi og dugnaður bóndans átt sinn þátt
í að gera heimilið á Arngerðareyri að einu af öndvegisheimilum
við Djúp.
Á þessum timamótum í lífi þeirra munu margir vinir þeirra
fjær og nær óska þeim og heimili þeirra alls farnaðar í fram-
tíðinni.
S. Bj.
<5>
Myndarammar
fallegir, í mörgum stærðum og litum koma í
búðina í dag.
BÓKA OG RITFANGAVERSL.
Marino Jónsson
*
¥
v
<í>
<1>
9
4>
X
X
I
X
x
X
Vesturgötu 2.
I
"iO l
'$>®®<$><$><$><$><$><$>®<$®Q><$><$>4><&$>i$>&§><&$><$><$><$><$><$><&<$<$><$><&<$><&$*$><$><&$><$>&$*$><&^<$'
'Ví>*rtod a tiuhii 1 ,
AUGLÝSING ER GULLS ÍGILDI
TS'> itiúvnÚTíir. T’íy')*. .ojtwqöií