Morgunblaðið - 05.07.1944, Side 1
31. árgangur,.
147. tbl. — Miðvikudaginn 5. júlí 1944.
Isafoldarprentsmiðja h.f.
\w Mmenn KANADAMENN BYRJA ÁRÁSIR
drepnir
FYRIR VESTAN CAEN
Frá norska
blaðafulltrúanum.
ÞÆR FREGNIR berast frá
Noregi að s. 1. mánudag hafi
þýskur herrjettur þar í landi
dæmt 9 unga Norðmenn til
dauða. Var dómnum þegar full
nægt.
Þeim var gefin að sök holl-
usta við óvininn, hafi m. a. tek
ið þátt í hernaðarlegum aðgerð '
um, sem miðuðu að því að
stinga rýtingnum í bak Þjóð
verjum, þegar tími þætti til
þess kominn. — Norðmenn
þessir eru allir á aldrinum frá
20—25 ára.
Átfundi herinn
sfefnir til Aressa
SVEITIR áttunda hersins,
s^m sóttu fram austan og vest-
an Thrasimenusvatns, hafa nú
sameinast norðan vatnsins og
sækja nú fram í sameinaðri
fylkingu norður Kianadalinn.
Voru framsveitir þeirra, er síð
ast frjettist, um 13 km. frá borg
inni Aresso, sem er mikilvæg
samgöngumiðstöð.
Fimti herinn, sem sækir fram
á ströndinni, hefir unnið nokk-
uð á, þótt mótspyrna Þjóðverja
sje nú hörðust þarna og þeir
hafi sent varalið á vettvang.
Eru nú framsveitir fimta hers-
ins um 30 km. frá hafnarborg-
inni Livorno, sem álitið er að
Þjóðverjar muni leggja alt
kapp á að verja.
Á Adriahafsströndinni nálg-
ast pólskar sveitir Ancona, en
þær sækja fram eftir strand-
veginum. Ekki eru bardagar
þar miklir, sem stendur.
Flugvjelar bandamanna frá
Italíu hafa enn ráðist á ýmsar
stöðvar Þjóðverja og samherja
þeirra í Balkanlöndunum, bæði
að degi og að nóttu. — Reuter.
Dietel fórst
í flugslysi
Að undanförnu hafa borist
lausafregnir um það, að Dietel,
hershöfðingi Þjóðverja í Norð-
ur-Finnlandið hefði farist. Nú
hafa Þjóðverjar staðfest þetta,
og segja að hershöfðinginn hafi
farist í flugslysi í Finnlandi. —
Dietel var álitinn einn frækn-
asti fjallahershöfðingi Þjóð-
verja. Það var hann, sem stjórn
aði vörn Þjóðverja gegn banda
mönnum í Narvik. — Reuter.
Ú tvarpshlustendum
fjölgar í Svíþjóð.
Stokkhólmi: Tala útvarpsnot
enda jókst á síðastliðnu ári í
Svíþjóð um 80940 og eru þeir
þá als 1709012 í öllu landinu.
London: Hinn ameríski hern-
aðarstjórnandi í Rómaborg,
Harry Johnson, hefir lagt blátt
bann við því að Benjamino
Gigli, hinn heimsfrægi óperu-
söngvari, syngi í konunglegu
óperunni í Róm. Frá þessu
skýrði fregnritari Associated
Press fyrir skömmu.
Mkur framsókn suður
Cherbougskagann
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
KANADÍSKAR HERSVEITIR gerðu tvö mikil áhlaup
í morgun á Caensvæðinu, og var sótt að járnbrautinni og
aðalveginum frá Bayeaux til Caen. Urðu orustur harðar
og tjón mikið. Tókst Kanadamönnum að ná á sitt vald
þorpinu Carpiquet, sem er nærri flugvelli einum á þess-
um slóðum og er nú barist um hann.
Á sunnanverðum Cherbourgskaganum hefir Banda-
ríkjamönnum sumstaðar tekist að sækja fram um 1—3
km. og eru bardagar þar harðnandi.
Bretar komnir
inn í Ukrul
Gigli var bannað að syngja
um líma fyrir nokkru, er ekki
þótti sýnt, nema að hann væri
að einhverju leyti möndulvelda
sinnaður. En svo leyfðu bresku
hernaðaryfirvöldin í Róm, að
hann syngi. En nú hefir John-
son hershöfðingi breytt þessari
ákvörðun. (Daily Telegraph).
London í gærkveldi:
Breskar framsveitir eru
komnar inn í þorpið Ukrul í
Manipurhjeraði, en ekki mun
þorpið þó hafa verið tekið enn,
þar sem Japanar verjast af
mikilli grimd um 6 km. sunnar.
Þetta þorp er Japönum mjög
þýðingarmikið, þar sem það var
aðalbækistöð þeirra í sókninni
inn í Indland, og þaðan komu
þær hersveitir þeirra, er rufu
Kohima-Imphalveginn. — Hafa
Japanar að undanförnu hörfað
hægt í átt til þorps þessa.
Verkfaliinu í Höfn afljeft
Þjóðverjar gengu að kröfum Dana
Kanadamenn undirbjuggu á-
hlaup sitt með óhemju mikilli
stórskotahríð og síðar veittu
flugvjelar þeim einnig aðstoð
með skothríð á skriðdreka Þjóð
verja og aðrar varnarstöðvar.
Kom til blóðugra bardaga og
varð framsóknin Kanadamönn-
um ærið kostnaðarsöm.
Orustan um flugvöllinn.
Standa nú yfir miklir bar-
dagar um flugvöll nærri Carpi-
quet, en Þjóðverjar hafa fyrir
nokkru orðið að hætta að nota
hann, þar sem bandamenn hafa
verið í skotfæri við hann. Enn
er þar þó mikið af loftvarna-
byssum og beita Þjóðverjar
þeim óspart í vörninni, því
flestar loftvarnabyssur Þjóð-
verja eru þannig gerðar, að
einnig er hægt að beita þeim
gegn skotmörkum á landi. —
Sveitir Breta hafa styrkt nokk-
uð aðstöðu sína á svæði því,
sem þær hafa náð handan Oden
árinnar, en þar er kyrt að kalla.
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
ALLSHERJARVERKFALLINU í HÖFN er lokið, og hafa
samtök Dana, þau, er að því stóðu, skorað á menn að snúa aftur
til vinnu sinnar. Þjóðverjar hafa fallist á nokkrar kröfur Dana,
meðal annars þá, að beita ekki Schalburg-sveitunum framar í
Kaupmannahöfn.
Þá hafa Þjóðverjar fallist á
að semja við Dani um framtíð
þessara illræmdu lögreglu-
sveita, sem í eru danskir nas-
istar, en krafan um að þeir
hættu störfum, var aðalkrafa
Dana.
Þjóðverjar hafa einnig lýst
því yfir, að þeir muni ekki,
nema á umferðabannstímanum
að nóttu til, skifta sjer af því,
þótt fimm manns eða fleiri safn
ist saman á götum borgarinn-
ar, ef þar fari alt friðsamlega
fram.
Loks gáfu Þjóðverjar það lof
orð, að engum hefndum skyldi
beitt gagnvart þeim, sem þátt
tóku í allsherjarverkfallinu.
Trúarvakning meðal
finskrar æsku.
Stokkhólmi: í blaðaviðtali
við Stockholms-Tidningen,
lýsti sænski presturinn, Frank
Mangs, sem er nýkominn heim
til Svíþjóðar úr ferðalagi til
Finnlands, að hann hefði orðið
var við kröftuga trúarvakningu
meðal finskar æsku.
Bandaríkjamenn nálgast
La Haye.
Á suðurhluta Cherbourgskag
ans nálgast Bandaríkjamenn
bæinn La Haye, en hafa tekið
þorp eitt þar við ströndina. —
Einnig náðu þeir tveim hæðum
nærri La Haye, og eru nú í skot
færi við þann bæ. Bandaríkja-
mönnum var sóknin erfið fyrri
hluta dags í dag, vegna ills flug
veðurs, en seinna var hægt að
beita orustuflugvjelum. — í
skærum, sem orðið hafa suður
af Carentan, hafa Bandaríkja-
menn getað sótt fram um tæp-
pn kílómeter og fara viðureign-
ir þar harðnandi. Þjóðverjar
tóku í nótt þorpið St. Jores, en
það var aftur tekið af þeim í
dag.
Viðureign við hraðbáta.
I alla nótt sem leið áttu her-
skip bandamanna í höggi við
þýska haðbáta, sem rjeðust á
birgðaflutningaskip þeirra á
Ermarsundi
Churchillgefur
skýnlu um
svifsprengjur
á morgun
London í gærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins
frá Reuter.
CHURCHILL forsætisráðherra
mun gefa skýrslu um svif-
sprengjuárásir Þjóðverja á Bret
land á fimtudaginn kemur, að
því er Eden tilkynti á þingi í
dag. Þetta mislíkaði ýmsum
þingmönnum og spurðu, hvers
vegna ráðherrann gæti ekki
eins gert þetta í dag, en þar
kvað Eden ýmsa annmarka á.
Sagði hann árásir þessar hafa
verið ræddar í stríðsstjórninni
í gærkveldi.
Einn af þingmönnum íhalds-
flokksins sagði, að fólk væri
orðið mjög óánægt í sumum
hjeruðum, þar sem margar
sprengjur hefðu fallið, yfir að
fá ekkert að vita af opinberri
hálfu um þetta. — Annar þing-
maður kvað það rjett laglegt
eða hitt þó heldur, ef satt reynd
ist, að Franco hefði veitt Hitler
tækifæri til þess að fullkomna
sprengjur þessar, eins og for-
sætisráðherrann hefði hælt
Franco fyrir skömmu síðan.
Eden sagði, að fregnin um þessa
aðstoð Francos væri að svo
komnu ekki annað en orðróm-
ur einn, en yrði athugaður.
Gallagher, fulltrúi kommún-
ista, kvað það ekki vera sæm-
andi að upphefja bann á frjetta
flutningi erlendra sendimanna,
ef það yrði til þess, eins og nú
væri á daginn komið, að menn
úti um öll lönd vissu miklu
meira um svifsprengjurnar og
áhrif þeirra, en almenningur í
Bretlandi, sem fyrir tjóninu
yrði.
Þjóðverjar hafa haldið áfram
skothríð sinni í nótt sem leið
og allan dag og varð víða tjón.
Segjast Þjóðverjar ekki hlífast
við að skjóta á alt Suður-Eng-
land, ^>ar sem Bretar hafi sjálf-
ir státað af því að það væri eitt
allsherjar vopnabúr.
21 hlutlausu skipi
sökkt
Stokkhólmi: Sökkt var í
aprílmánuði s. 1.. als 21 skipi
hlutlausra þjó ja, samtals 29.808
smál. Fórust öll þessi skip af
flugvjelaárásum. eða þá af
tundurduflum. Als biðu 46 sjó-
menn bana. Svíar mistu 5 skip,
samtals 4.665 smál. :— Síðan
styrjöldin hófst, hafa Svíar
mist 225 kaupskip, als 883.675
smál., en 1. 187 manns hafa
farist við skiptapa þessa.
t