Morgunblaðið - 27.09.1944, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 27. sept. 1944.
MORGUNBLAÐIÐ

*
3*
%
^J^venjfióÉin o(j ^JJeimiíiÉ
*
►
<
i
i

rs «&«$»*» chvx**?*1
i
Slátrið — þjóðarfæða íslendinga
NU FER aðalsláturtíð í hönd,
og hyggnar húsmæður fara að
hugsa til þéss að birgja sig upp
með matarforða til vetrarins.
Kemur þá slátrið fyrst til
greina. Slátrið er sá matur ís-
lenskur, sem gefið hefir mesta
björg í bú á vetrum, á mörgu
heimilinu, bæði til sjávar og
sveita.
Og slátrið, þessi þjóðarfæða
Islendinga gegnum aldaraðir,
er ekki einasta holl fæða, fjör-
efnaauðug og ljúffeng á bragð-
ið, heldur og einkar hentug til
geymslu, þar sem það heldur
gæðum sínum óskertum, þótt
það sje geymt veturinn út, og
alt fram á vor.
Læknar hafa hvað eftir ann
að bent á hollustu slátursins,
og einn af okkar viðurkendu
sjerfræðingum sagði eitt sinn,
að fólk myndi spara sjer stór-
fje, sem færi í kaup á styrkj-
andi og blóðaukandi meðulum,
ef það gerði sjer að reglu, að
eta lifrapylsu, nýja eða súra,
daglega.
Þótt ótrúlegt sje, mun það
vera rjett, að mjög hefir dreg-
ið úr sláturgerð og sláturneyslu
á mörgum íslenskum heimilum
á síðari árum, einkum þó á
yngri heimilum í kaupstöðum.
Er það mjög illa farið, og raun
ar óskiljanlegt, að húsmæður
skuli vilja hafa það á samvisk
unni, að þessi holla þjóðarfæða
falli í gleymsku og dá. Með tím
anum hefði það ekki aðeins
spillandi áhrif á heilsu einstakl
inga, heldur allrar þjóðarheild
arinnar.
Sumar húsmæður bera því
við, að það sje svo fyrirhafnar
mikið að búa til slátur, að það
svari ekki kostnaði. En slíkt
ætti engin húsmóðir að láta sjer
um munn fara. Þó að fyrirhöfn
in sje nokkur á haustin, marg-
borgar hún sig, þegar líður á
veturinn. Og, sem betur fer,
þykir mörgum líka skemtilegt,
að fást við slátrið. Margt heim-
ilisfólk kann að meta ágæti
þess og fagnar því að fá heitt
slátrið upp úr pottinum, og nýt
ur þess að fá blóðmör, lifra-
pylsu, lundabagga eða svið og
fleira súrsað góðgæti, allan vet
urinn.
Matvendni kemur vart til
greina, þegar slátur á í hlut,
því að það er Ijúffeng fæða,
hverjum sem er og fullboðleg,
hvernig sem það er framreitt,
ef það aðeins er vel til búið.
i Ungu konurnar bregða því
fyrir sig, að þær kunni ekki að
fást við slátur, og fara svo í
matarverslanir og kaupa einn
og einn kepp af blóðmör eða
lifrapylsu, eða sneiðar af sviða
sultu til þess að hafa á kvöld-
borðið, endrum og eins. Þetta
myndi enginn kalla búhyggindi
og síst myndarskap. Þó vilja
ungu konurnar sjálfsagt teljast
myndarlegar húsmæður, eigi
síður en mæður þeirra, ömmur
og langömmur.
Ef mæður þeirra geta ekki
kent þeim að búa til slátur,
verða matreiðslukonurnar að
gera það, og væri þar þarft
verkefni fyrir þær að vinna. —
Væri ekki úr vegi, að mat-
reiðslukonur, sem annast
kenslu, efndu til námskeiða um
sláturtímann og kenndu þar
tilbúning á slátri, meðferð þess
og geymslu.
Eins er það enn, sem ber að
minnast í sambandi við slátur
og sláturgerð heimila. Er slátr
ið eins ódýrt og æskilegt væri
um fæðu, sem kölluð er þjóð-
arfæða íslendinga? Svarið mun
vera neitandi. En til þess að all
ar húsmæður geti fengið sjer
slátur til vetrarforða, þarf það
að vera selt ódýrt. Hvert ein-
asta heimili á með góðu móti
að geta aflað sjer sláturs.
Það er eigi ósanngjarnt, þó að
þess sje krafist, að slátrið verði
haft eins ódýrt og frekast er
unt. Markaður er mikill fjrrir
slátur hjer í Reykjavík, en
hann gæti verið enn meiri, ef
slátrið væri ódýrara en verið
hefir. Væri slátrið ódýrara, seld
ist meira af því, en minna færi
til ónýtis. En vitað er, að tölu-
vert fer í súginn af blóði í slát-
urhúsunum, og munu jafnvel
dæmi til þess, að því hafi verið
hellt niður. Slíkt á vitanlega
ekki að eiga sjer stað.
Kökur og brauð
Norsk kringla.
500 gr. hveiti
60 gr. smjörlíki
250 gr. mjólk
Vz stk. ger
1 matskeið sykur.
L
Höfum nú fengið aftur hina margeffirspurðu
FLUORESCENT lampa
Við höfum selt Fluoreseent lampa í tvö ár, og sett ])á upp í ýms-
ar stærstu verslanir, verksmiðjur og skrifstofur í bænum, op;
hafa þeir hvarvetna reynst með ágætum, og tekið fram öllu, sem
fyrr hefir þekkst í lýsingu. —
Ljósið af „Fluorescent“ er
þægilegf, bjarf, sparneyfið.
Lampi, sem eyðir 80 w„ gefur 250—300 w. ljós.
Þar sem við höfum þegar fengið talsverða reynslu í meðferð og
notkun „Fluorescentu lampa, mun það vera okkur ánægja, að
láta yður allar upplýsingar og aðstoð í tje. — Þeir, sem hafa
pantað hjá okkur lampa, vinsamlegast talið við okkur sem fyrst.
Raftækjaverslun og vinnustofa.
Vesturgötu 2. — Sími 2915.
Börn, unglingnr eðn eldrn fólk
óskast frá næstu mánaðamótum til að bera Morgun-
blaðið til kaupenda víðsvegar um bæinn.
iíC)
Þeir, sem talfært hafa við oss að kotnast að þessu
starfi í vetur, gefi sig fram á afgreiðslu blaðsins sem
\ allra fyrst.
40 gr. smjörl., 25 gr. sykur,
25 gr. rúsínur.
Smjörlíkið mulið saman við
hveitið, gerið, sem hrært hefir
verið með sykrinum, látið í,
vætt í með volgri mjólkinni
(27°—-30°). Deigið hnoðað.
Látið standa við il ca. 1 klst.
Hnoðað aftur og flatt út í langa
ræmu. Smjörl. og sykri hrært
saman, því smurt á miðja kök-
una, rúsínum stráð á. Brúnirn
ar lagðar saman. Lengjan lát-
in í hring á vel smurða plötu,
smurð að ofan, sykri og möndl
um stráð á. Bökuð við jafnan
hita í V2—2/3 klst.
Blaðhringur.
400 gr. hveiti, 100 gr. smjörl.,
4 tsk. lyftiduft, 75 gr. sykur, 1
egg, 2 dl. mjólk.
2 msk. smjörl., 3 msk. syk-
ur, 3 msk. rúsínur, rifinn sítr-
ónubörkur.
Hveiti, lyftiduft og sykur
sigtað saman, smjörl. mulið í,
vætt í með eggjum og mjólk-
inni. Hnoðað og flatt út i
lengju. Smjörl. hnoðað og
smurt á kökuna, sykri og rúsin
um stráð ofan á. Brúnirnar
lagðar saman og kakan lögð í
hring á velsmurða plötu. Klipt
í hana með jöfnu millibili. —
Pensluð með eggi og sykri
stráð á. Bökuð við ca. 200°
hita í 15 mín.
Súkkulaðibrauð.
200 gr. hveiti
180 gr. sykur
300 gr. hveiti
2 egg
1 % msk. kakao
1 msk. vanillusykur
egg, sykur, kokosmjöl
Sykur, hveiti, kakao og van-
illusykur blandað saman,
smjörl. mulið saman við, vætt
í með eggjunum, deigið hnoð-
að. Látið bíða nokkra stund,
flatt þunt út og skorið með
kleinujárnii tígla.. Penslað með
eggi, sýkri ög kókoSmjöli stráð
ofan á. Látið á smurða plötu
og bakað við jafnan hita.
Ver/ð
jafnvægl
Jafnvægi hefir mikla þýð-
ingu á mörgum sviðum, og get- .
ur hver og einn öðlast það nieð
nokkurri umhugsun og vilja-
styrk.
Hvað snertir útlit og fegurð,
er það mjog þýðingarmikið. —~
Fólk getur t. d. verið laglegt,
án þess að vera aðlaðandi, ef
það vantar jafnvægi.
Hafið þið ekki tekið eftir því,
hvernig sumt fólk er sífellt á
iði. veit ekki hvernig það á að
hafa hendur eða fætur eða
hvað það á yfirleitt að gera af
sjer?
Þetta fólk vantar jafnvægi.
Það þarf að temja sjer að hafa
vald yfir hreyfingum sínuin,
hvort sem það situr eða stend-
ur — vera í jafnvægi hið innra
og ytra. Það verðúr best gert
með því, að veita sjálfum sjer
og öðrum athygli, og lagfæia
það, sem aflaga fer.
Eðlileg ró og virðuleiki i
framkomu gerir manneskjuna
aðlaðandi, þótt hún sje efcki
lagleg. Þó ber fyrir alla muni
að forðast stirðlega framkormi
eða reiging. Það er óeðlilegt og
þess vegna Ijótt. Það eðliiega
verður ávallt skemtilegast.
Og þegar á alt er litið, mun
frjálsleg og eðlileg framkoma,
sem ber vott um jafnvægi sál-
ar og líkama, vera það, sem
mest stuðlar að því, að gera
manneskjuna aðlaðandi, öðrum
til ánægju og henni sjálfri t.il
styrks í lífsbaráttunni.
^Jdeadumar e^íu
heimifióótörj
Ef hendurnar eru illa út-
leiknar eftir húsverkin, með-
höndlun á rabarbara, berja-
sultu eða slíku, er oft hægt að
ná af þeim óhreinindum. ■stm
sitja föst, með pimpsteini. En
hann vill þó gera hörunctið
gróft og móttækilegt fyrir ó-
hreinindi.
Best er að skola hendurnar
strax. að verki loknu, úr köldu
vatni og bursta neglurnar með
mjúkum bursta. Nuddið hend-
urnar síðan með sítrónu og
stingið fingrunum niður i á-
vöxtinn. Með sítrónusafanum
nást óhreinindin auðveldlega
í burtu og hann gerir höruhdið
hvítt og mjúkt.
Ekkert er hvimleiðara i þess-
um heimi en eiga auðuga eigin
konu. (Rússneskt máltæki).
Spakmæli.
Ef þú hegðar þjer ávalí þann
ig, að þú getir með góðri sam-
visku og áhættulaust selt
verstú kjáftakihd bæjarins
páfagauk þinn, þá mun þjer
vegna vel.