Morgunblaðið - 24.02.1945, Blaðsíða 5

Laugardagur 24. febrúar 1945
MORGUNBLAÐIÐ
Brjef Kauplagsnefndar
ÚT AF greinum ijm endur-
skoðun húsaleiguvísitölunnar
eftir formann Fasteignaeigenda
fjelags Reykjavíkur, Gunnar
Þorsteinsson hrm., sem birtist
í Morgunblaðinu 20. og 21. þ.m.
hefir kauplagsnefnd beðið blað
ið að birta eftirfarandi brjef,
sem hún að gefnu tilefni ritaði
alsherjarnefnd sameinaðs Al-
þingis 19. þ. m.
Til allsherjarnefndar sam-
einaðs Alþingis.
A fundi alsherjarnefndar
sameinaðs Alþingis 13. þ. m.,
var formanni kauplagsnefndar
sem þar var mættur, afhent eft
irrit af brjefi formanns Fast-
eignaeigendafjelags Reykjavík-
ur til allsherjarnefndar dags. 7.
febr. s. 1. viðvíkjandi skipun
nefndar til þess að endurskoða
grudnvöll húsaleiguvísitölunn-
ar. —
Út af efni brjefs þessa vilj-
um við taka fram það, sem nú
skal greina:
1. A fundi kauplagsnefndar
26. júní 1941, þ. e. tæpum hálf-
. um mánuði áður en lögin nr.
84 1941 voru staðfest. Þar sem
ákveðið var að reiknuð skyldi
sjerstök ‘húsaleiguvísitala, var
ákveðið að leita eftir upplýsing
um frá Fasteignaeigendafjelagi
Reykjavíkur um viðhaldskostn-
að húsa. Jafnframt var leitað til
Skattstofu Reykjavíkur og hún
beðin úm upplýsingar um hlut-
fall á milli viðhaldskostnaðar
og húsaleigutekna, samkvæmt
framtölum árin 1937 og 1938.
Þegar ákveðið skyldi grundvöll
húsaleiguvísitölunnar var um
tvö meginatriði að ræða:
í fýrsta lagi að ákveða hlut-
fallið á milli viðhaldskostnaðar
og húsaleigu, og í öðru lagi að
ákveða í hvaða hlutföllum
skipta ætti viðhaldskostnaðin-
um í einstaka liði.
Um fyrra atriðið bárust upp-
lýsingar frá skattstofunni um
82 hús fyrir árið 1937 og 85 hús
fyrir árið 1938. Ákvað nefndin
að byggja á þessum upplýsing-
um, hvað þetta atriði snertir. —
Þar sem hjer lágu fyrir upplýs-
ingar um öll hús í Reykjavík,sem
aðeins leigendur bjuggu í. Taldi
nefndin þetta hinn öruggasta
grundvöll, sem fáanlegur væri
og lagði samkvæmt þvu' til við
fjelagsmálaráðherra að viðhalds
kostnaður yrði talinn 16% af
húsaleigunni, en hann lækkaði
töluna niður í 15% og kom hún
heim við það, sem Fasteignaeig-
endafjelagið hafði talið hæfilegt
í brjefi til alsherjarnefndar Nd.
dags 18. febr. 1941 (Þ.skjal
456). —
Um síðarnefnda atriðið bár-
ust kauplagsnefnd upplýsingar
frá Fasteignaeigendafjelagi
Reykjavíkur samkvæmt marg-
ítrekaðri ósk sinni, um aðeins
6 hús í Reykjavík. Var tekið til
lit til allra þessara upplýsinga
þegar ákveðin var skipting við-
haldskostnaðarins.
Auk þessa hafði kauplags-
nefnd skrifað um 80 byggingar-
meisturum í Reykjavík, og ósk-
að álits þeirra um skiptingu
viðhaldskostnaðarins, en aðeins
3 svöruðu. Af þeim svörum
voru 2 nothæf.
A framangreindum grund-
velli varð nefndin að byggja.
Þetta, sem nú er sagt, sýnir,
að það er algjörlega rangt, sem
segir í fyrrgreindu brjefi for-
manns Fasteignaeigendafjelags
Reykjavíkur dags. 7. þ. m., að
kauplagsnefnd hafi fegnið frá
íjelaginu „mjög ítarleg og grein
argóð gögp“ hjer að lútandi, og
að nefndin hafi ekkert tillit tek
ið til þeirra.
Með þessu falla niður rök-
semdarleiðslur formanns Fast-
eignaeigendafjelags Reykjavík-
ur í nefndu brjefi 7. þ. m. og
þær ályktanir, sem hann byggir
á hinum röngu staðhæfingum
sínum um þetta efni.
2. Að því er snertir ásökun
formanns Fasteignaeigendafje-
lags Reykjavíkur um það, að
kauplagsnefnd hafi „neitað að
veita fjelagsstjórninni fullnægj
andi upplýsingar“ um grundvöll
húsaleiguvísitölumiar, þá skal
ess getið að kauplagsnefnd vís-
aði fjelaginu á greinargerð hjer
að lútandi í Hagtíðindum frá
sept. 1941, þar sem er að finna
ítarlega skýrslu um þetta.
| Formaður fjelagsins heimtaði
'þá tafarlaust, eða í síðasta lagi
jmeð 4 daga fresti, afrit af frum
gögnum þeim, sem nefndin
byggði útreikninga sína á.
Nefndin taldi ekki ástæðu til
að verða við þessum tilmælum, j
því að gögn þau, sem hún hafði
i til afnota, eins og Hagtíðindin
bera með sjer, taldi hún sig hafa
jfengið sem trúnaðarmál og sjer
því óheimilt að afhenda, en af
'gögnunum frá Fasteignaeigenda
fjelaginu taldi kauplagsnefnd
að fjelagið hlyti sjálft að hafa
afrit.
Um aðrar upplýsingar hefir
Fasteignaeigendafjelagið ekki
beðið.
3. Það er algjörlega rangt að
kauplagsnefnd hafi „nýlega lýst
því yfir við fjelagsmálaráð-
herra, að hún telji ekki ástæðu
til að láta fara fram endurskoð
un á grundvelli húsaleiguvísi-
tölunnar".
Hjer getur ekki verið átt við
annað en þau tvö brjef kaup-
lagsnefndar dags. 28. júlí og 15.
nóv. s. 1. til fjelagsmálaráðu-
neytisins, er fjalla um þetta
mál og fylgja þau hjer með í
eftirliti. Sýnir innihald þessara
fcrjefa að umsögn formanns Fast
eignaeigendafjelagsins hjer að
lútandi hefir ekki við rök að
styðjast, og þá heldur ekki þær
ályktanir, sem hann dregur af
því.
Að endingu vill kaupslags-
nefnd taka fram:
Að hún er að sjálfsögðu ávalt
reiðubúin til þess að taka til at-
hugunar öll þau gögn um þetta
mál, sem henni kunna að ber-
ast, hvort sem væru frá Fast-
eignaeigendafjelaginu eða öðr-
um og að kauplagsnefnd getur
út af fyrir sig að sjálfsögðu ekki
haft á móti því að skipuð verði
nefnd til endurskoðunar húsa-
leiguvísitölunnar, en hefir hins
vegar ekki hingað til sjeð borin
Jfram nein fullnægjandi rök til
I þeirrar ráðstöfunar.
ý.R. Kauplagsnefndar,
Björn. E. Árnason. Formaður.
Þátttaka íslands í I.L.O
þÝðingarmikil fyrir oss
SamtaE vii Dðvid laage,
fulltrúa öryggismáladeildar
stofnunariunar
EINS OCt SKÝRT var frá
í blaðinu í gærmorgun er kom
inn hingað til lands fulltrúi
frá Alþjóðaverkamálaskrif-
stofunni (I. L. O.), seni Al-
]>ingi hefir samþykt að ís-
land gerist meðlimur í. Full-
trúinn er David Vaage. norsk-
vir verkfræðingur, sem unnið
h-eíir á vegum stofnunarinnar
síðan 1928 og hefir verið yfir-
maður öryggismáladeildar
hennar síðan 1934. Vaage kem
ur hingað til að ræða við rík-
isst.jórn og opinbera embætt-
ismenn um upptöku Islands í
alþjóðastofnxtnina og mun
taka með sjer inntökubeiðni
íslandS, en hún verður borin,
uþp á næsta alþjóðamóti I.
L. ()., sem haldið verður í
Párís í sept-október n.k.
Hagur fyrir ísland að
gerast meðlimur.
Finnur Jónsson, fjelagsmála
róðherra, bauð tii hádegisverð
ar að Hótel líorg I gær nokkr
um mönnuin til þess, að þeir
fengju tækifæri' til að hitta
Ðavid Vaage. Voru þar skrif-
stofustjórar í stjórnarráðinu,:
stj órnarrá ðsfulltrúar, formað-,
ur Tryggingarstofnunar ríkis-
ins. tryggingaryfirlækuirinn,
formaðúr Vinnuveitendaf je-
lagsins, forseti Alþýðusam-
bandsins, bláðamenn o. fl. —<
Að borðhaldi lokuu fengu,
bíaðamenn tækifæri til að
hitta hr. Vaage og ræða við
hann um hlutverk T. L. 0. og.
þátttöku íslands í þessari al-
þ.jóðastofnun
Finnur Jónsson, ráðherra.
gat þess í stuttri ræðu, semj
hann hjelt yfir borðum, að
Tslendingar hefðu ákveðið að
gerast meðlimur i alþ.jóðafje-
lagsskap þessum m. a. vegna
þess, að íslendingar hefðu
ákveðið að taka þátt í alþ.jóða
samvinnu eftir stríð. Taldi
ráðherra það til liagsbóta fyr-
ir íslaud, að það gerðist með-
limur.
Deild úr Þjóðabandalaginu.
I. L. O. var stofnað 1919,
um leið og Þ.jóöabandalagið,
og hefir verið einskonar deild
úr því, en er þó algjörlega
sjálfstæð stofnun. Ktofnunin
hafði aöalskrifstoíur sínar í
Oenf, en flutti þaðan til Mont
real í Kanada 1940 vegna
styrjaldarinnar og hefir starf
að þar síðan. Þegar striðið
skall á takinarkaöist starf-
semi stofnunarinnar í fyrstu.
og um tíma unnu aðeins um,
40 manns í aðalskrifstofunum,
en nú hefir hún eflst mjög
á ný og liefir um 180 fasta
starfsmenn eins og er.
Um 50 þ.jóðir eru meðlimir
í L L. O.
Hlutverk I. L O.
Hlutverk I. L. O. eru i. arg-
vísleg. — Skrifstofun' satimr
skýrslum um f jelagsmál, trygg
ingamál, öryggismúl vcrka-
manna og fleira og fleira. —
Stofnunin hefir fjölda sjer-
fræðinga í þjónust.u sinni, sem
veita meðlimum allar þær upp
lýsingar, sem hægt er að veita.
Eins og stendur er t. d.
KostnaSur.
Smáþjóðirnar hafa ja’e.an:
atkvæðisrjett á við stórþjóð-
irnar á ársþingum. I. L. O.
eins og áður hefir -verið getið,
en kostnaður við rekstnr
stofmmarinnai’ greiðist fclut-
fallslega . eítir fólksfjöldai
hvers lands, atvinnu og' rrain-
leiðslumöguleikum o. s. ífv.
Er Tillagi hvers lands. deilt
niður eftir ákveðnum reglumu
Hr. Vaage taldi að tdlag’
Tslands myndi vera um <J)0Ö
dollarar á ári, eða tæpl. 40|
]nis. krónur.
S|álfstæðískvenna-
fjefagið Vorboði
i
David Waage.
yfirmaður t,ry ggingadeil dar
I. L. O, í Jndlandi til aðstoðar
Indverjum, sem eru að koma.
á hjá sjer víðtækri trygginga-
málalöggjöf.
Þegar Island hefir gerst;
meðlimúf, fáum við alt það
Sem stofnunin gefur út og er
það töluvert mikið af alskon-
ar rannsóknum og' upplýsing-
um í mánaðarritum og árs-
skýrsluwi. Ennfi'emur íáð-
leggingar frá s.jeríræðingum
ef um er beðið.
SmábjóSirnar hafa sama at-
kvæðisrjett og þær stóru.
Svo ér til æ.tlast, að I. L. 0.
haldi árlega alþjóða þing, þar meðstjórnendur frú Geirlaug
sem gerðai' ,eru ályktanir. eða’ Þorgilsson og frú Sólveig Eyj-
tillögnr um öryggis- t.rygg-iólfsdóttir. — í varastjórn eiga
inga- og fjelagsmál Álvktanir‘jsæti f'rú Sveinlaug Halldórs-
eða tillögur, sem þingið gerir j dóttir, frú Helga Níelsdóttir,
eru ekki bindandi fyrir með- frý Ragnheiður Magnúsdóttir,
inii og þurfa staðfestingar af. frg Anna Jónsdóttir og frú
AÐALFUNDUR Sjólístæðis-
kvennafjelagsins Vorboði i
Hafnarfirði var haldinn nýlega.
Var fundurinn ágætlega sott-
ur og ríkti á honum hinn mesti
einhugur.
Stjórn fjelagsins var öll end-
urkosin, en hana skipa: FTú
Jakobína Matíhiesen, formað-
ur, frú Svava E. Matthiesen,
varaform., frk. María Ólafsdótt
ir, gjaldkeri, frú Soffía Sigurð-
ardóttir, ritari, frú Ingibjörg
i Ögmundsdóttir, vararitari og
v i ð koma nd i þj óðþin gum.
FulTtrúar frá hverri þjóð,
sem meðlimur er í stofmminni
eru f.jórir, tveir kjörnii' af
ríkisstjorn, einn frá viður-
kendu íjelagi atvinnurekenda
og einn frá viðurkendu sam-
bandi verkamanna. Ríkisst jórn
bvei's lands ákveöur hvaða,
fjelög eru viðurkendir rjettir
aðilar í þessum efnnm.
FuUtrúar frá liverri þjóð
geta tekið með sjer tvo s.jer-
fraðinga hver í þeim máhtm,
sem á dagskrá eru i það og
það skiftið á ársþingum stofn
nnárinnar.
Á sau'ia hátt er aðalfram-
kvæmdaráð *T. L. 0. samsett.
að alls eru 32 fulltrúar, sem
sitja í því ráði. 16 kjörnir af
ríkisstjórnum, 8 frá atvinnu-
rekendum og 8 frá verka-
mönnum
Herdís Guðmundsdóttir. Endur
skoðendur: Frú Helga Jónas-
dóttir, frú Sólveig Sveinbjarn-
ardóttir og til vara frk. Berg-
þóra Nýborg. .
Eins og ó undanförnum ár-
um efnir fjelagið til sauma-
kvölda og byrjuðu þau síðastl.
mánudag og halda áfram næstt*
viku. Er saumað á hverju kvölcii
kí. 8—11, — Hefir hafnfirskuiw
S.iálfstæðiskonum reynst þessi
starfsemi ágætlega bæði fjár-
hagslega og fjelagslega sjeð. —
Ef einhverjir vilja styrkja
þessa starfsemi kvennanna með
því að gefa efni, sem þær síð-
an vinna úr, eða á annan hátt,
er það vel þegið.
Reynt er að velja starfsfólk
stofnuúarinnar frá þeim lönd
Löag viðgerð.
LONDON: Breska orustuskip
ið Nelson er nýkomið úr sex
mánaða viðgerð, sem fram-
kvæmd var, í flotastöðinni.i
Philadelphia í Bandaríkjunum.
um, sem eru meðlimir í 1 Er tclið að vopnabúnaði orustu
0„ en miklar kröfur lm ,v £ ins hafi verið þ'reytt all-
ið gerðar til starfsmannr / æga og sje nú skipið eitt
unarinnar, einkuni hvað snert jmest vopnaða orustuskip ver-
I ir málakunnáttu. aldar.