Morgunblaðið - 27.02.1945, Blaðsíða 7

Þriðjudag'ur 27. februar 1945,
MORGUNBLAÐIÐ
7
Árdsirnar d stefnu bresku stjórnarinnar
FLEST af ummælum
um bardagana í Grikklandi
hafa verið svo ósæmandi, að
orð fá ekki lýst. Þau hafa
verið ósæmandi á þrennan
hátt: í’fyrsta lagi báru þau
vott um óðslega löngun til
þess að auka á erfiðleika og
vandræði bresku ríkisstjórn
arinnar, þegar hún átti í
vök að verjast, í öðru lagl
tóku þau ekkert tillit tií
hagsmuna Bretlands við
Miðjarðarhaf, og i þriðja
lagi sýndu þau enga við-
leitni til þess að segja sann-
leikann um það sem var að
gerast í Grikklandi.
Nú, þegar öllum, sem ekki
eru fullir af blindu ofstæki,
má ljóst vera, hvers eðlis
þessi ólga í Grikklandi var,
og þegar vitað er, að hjer
var um að ræða verk sam-
viskulauss kommúnista-
minnihluta, hvort munu þá
leiðandi blaðamenn Bret-
lands líta yfir þau vansæm-
andi skrif, er þeir birtu fyr-
ir einum mánuði? „Breska
ríkisstjómin ætlar að
þröngva fasistiskum kon-
ungi og afturhaldsklíku upp
á grísku þjóðina, sem stend-
ur sameinuð um ELAS og
EAM”. Ennfremur þetta:
,,Ef Churchill ætlar að fram
fylgja stefnu sinni, þá munu
hermenn okkar, sem eru ein
dregið andvígir því að berj-
ast gegn bandamönnum
okkar, verða hraktir í sjó-
inn af rjettlátri reiði grísku
þjóðarinnarí’.Ennþá: „EAM
hefir, fyrir munn grísku
þjóðarinnar, mótmælt því,
að Churchill láti nota bresk
vopn til þess að trvggja
hinni fyrirlitlegu Papan-
dreouklíku völdin. Aköf
gremja hefir skapast um all-
an hinn frjálsa heim — lýð-
ræðissinnar eru agndofa af
undrun”.
Þrátt fyrir það, að bresk
blöð væru allsendis ófróð
um EI,AS og EAM, að bví
undanteknu, að það væri
vinstri-sinnaður fjelagsskap
ur, (og hefði þess vegna auð-
vitað rjett fyrir sjer), þá
lögðust þau þó öll á móti
bresku stjórninni.
Síjómarmyndumn og af-
vopnun skæruliðanna.
ALLAR þær samninga-
umleitanir sem fram fóru
áður en til bardaganna kom,
voru svo eftirtektarverðar,
að hugsandi mönnum átti að
vera ljóst, að ástæða var til
að vera á verði.
Papandreou, sem ómak-
lega hefir orðið fyrir gagn-
rýni, er sjálfur frjálslyndur
vinstrimaður. — Hann var
kvaddur frá Gr’ikklandi,
snemma á síðasta ári, með
það fyrir augum að revna,
ef þess væri nokkur kostur,
að mynda allra flokka stjórn
í Grikklandi.
Fundurinn í Libanon, er
kallaður var saman í þess-
um tilgandi, var sóttur af
öllum flokkum, og þar á
meðal fulltrúum frá EAM,
sem átti að fá mikla hlut-
deild í stjóminni, og sam-
þyktu þar allsherjar-tillögu
um að grískir skæruliðar
í Grikklandsmdlunum
Miklu moldviðri hefir verið þyrlað upp í sam-
bandi við stefnu bresku stjómarinnar í Grikk-
landsmálunum. — í eftirfarandi grein, sem birtist
í breska tímaritinu „National Review”, er ræít
um árásimar á bresku stjómina og skýrí frá hvað
raunverulega gerðist í Grikklandi.
í dag birtist fyrri hluti greinarinnar.
tilliti til breskrar stjórn-
málastefnu um allan heim.
í fyrstu gætum við gert
samanburð á aðstöðu rúss-
EAM-flokkurinn mundi nesku stjórnarinnar og hinn
klofna. Yfirlýsingar sem í ar bresku, þegar til þess
síðasta mánuði voru gefnar kæmi, að hún þyrfti að
af hægfara leiðtogum. sem leysa vandamál svipuð
voru meðlimir EAM-flokk- þeim og breska stjórnin
ins, sýna, hversu fljótt flokk þurfti að ráða fram 'úr í
urinn raunverulega klofn- Grikklandi.
Rússneska stjórnin getur
verið algerlega örugg um að
skvldu afvopnaðir þégar
eftir að landið hefði verið
frelsað.
Þegar að því kom að land-
ið hafði veríð frelsað úr
greipum Þjóðverja, bauðst
Papandreóu til þess að segja
af sjer, en hinir sjö fulltrú-
ar ÉAM óskuðu þess, að
hann sæti áfram í embætti
og tjáðu honum (og hið
sama tjáðu þeir Eden), að
þeir bæru fylsta traust til
hans og stjórnar hans.
Því næst hófust umræð
ur um afvopnun hinna
tveggja aðalskæruliðai EL
AS, sem er herafli EAM-
flokksins og EDES, sem er
hægri flokkur, undir for-
ystu Zervas hershöfðingja.
Öll skjöl varðandi samkomu
lagstilraunirnar liggja .rtú
fyrir. Þau sýna að Papan-
dreou gerði EAM-flokknum
hvert sáttatilboðið eftir ann
að, en þau sýna jafnframt,
að á eftir hverri tilslökun
frá hans hendi komu aukn-
ar kröfur frá EAM.
Með þessum auknu krcf-
um voru áhrif hægrimarna
í stjóminni að engu gerð, og
hin erfiða aðstaða Papan-
dreou gagnvart 'þeim varð
óþolandi.
En nú kom til sögunnar
nýr þáttur, sern stuðla
skvldi að friði í landimi. —
Með samþykki EAM-flokks-
ins v&r komið á fót þjóð
jvarnarliði, regíulegum ó
pólitískum her, sem mynd-
aður var með almennu her-
útboði ákveðinna aldurs-
flokka.
í nóvember komst her
þessi á laggirnar, og var hon
um ætlað að vera trvgging
gegn stjórnlagarofi bæði
frá vinstri og hægri.
Það er litlum vafa bundið,
að leiðtogar ELAS- og FA
M-ílokksins. hugðust að láta
til skarar skríða og nrifsa
til sín völdin áður en þjóð-
varnarlið þetta væri full-
skipað. Þeir hrundu af stað
óeirðum og hvöttu áhang-
endur sína til þess að taka
opinberar byggingar í sín-
ar hendur, i trausti þess að
hin bresku yfirvöld mundu
verða hlutlausir áhorfendur.
Kommúnistar að verki.
EN tveir menn, sem, eins
og Papandrou, hafa sætt ó-
maklegum árásum, þejr Sco
bie hershöfðingi og Rex
Leeper, breski sendiherr-
ann, höfðu íylgst vel með
því sem var að gerast. Þeir
aði, eftir að baráttan gegn
honum hófst fyrir skömmu.
Churchill og Eden sögðu1 njóta fylsta stuðnings blaða
einnig, að ELAS-flokkur-1 og útvarps hvað serh á
inn væri ekkert annað en gengur. Það kom ljósast
dulbúningur á KKE — fram í fvrrahaust, þegar
gríska kommúúnistaflokkn- rússneska stjórnin lenti í
um — og það væri flokkur: deilum við persnesku
spurðu sjálfa sig: Hverskon- * nfbeldismanna og grimmd- stjornina út af ohulindum
ar fjelagsskapur er ELAS og
EAM í raun og veru?
Vafalaust höfðu flokkar
þessir fylgi mikils hluta
æskúnnar í borgum lands-
ins; vafalaust voru margir
meðal fylgismanna þeirra,
sem þráðu að sjá nýtt Grikk
land rísa uoo. og aðhyltust
frjálsa lýðræðisstjóm og
vafalaust höfðu menn þess-
ir barist \asklega gegn
Þjóðverjum. Leiðtogarnir,
hinsvegar, voru kommúnist-
ar, sem ekki unnu að því að
koma á frelsi og lýðræði,
heldur kommúnistisku ein-
ræði.
í miðstjórn ELAS-
flokksins eiga aðeins þrir
menn sæti og þeir eru allir
kommúnistar.
Öryggislögregla EAM er
flokkur ofbeldismanna og
skipulögð eins og slíkur fje-
lagsskapur í einræðislönd-
unum.
arseggja. Fjöldahandtök-
urnar, sem á eftir fóru,
sýndu að þeir höfðu rjett
Persíu.
Rússnesku blöðin studdu
undantekningarlaust stjórn
að mæla. Þegar frá því bar-1 ina og lýstu yfir, að „ahar
dagar hófust, fóru að berast frelsiselskandi stjettir pers-
frjettir þess efnis, að ELAS ' nesku þjóðarinnar” hefðu
menn hefðu handtekið og fylsí gremju til hins fas-
sett í fangabúðir alla þá, istiska hrakmennis”, Said,
sem þeim voru andvígir. forsætisráðherra. Bresk og
Sú hætta vofði yfir. að amerísk bíöð virtust ekki
hægrimenn gripu til svip- hafa neitt við þetta að at-
aðra aðgerða. huga. En afstaða rússnecku
Jafnvel nú, þegar þetta er
skrifað, virðist sem aðeins
sje um stundarfrið að ræða.
Yfirleitt er óhætt að full-
yrða, að breska stjómin og
fulltrúar hennar í Grikk-
landi hafi sýnt aðdáunar-
verða festu við lausn hinna
alvarlegu vandamála í
Aþenu, og það þrátt fyrir
illgirnislegar árásir alli'a
breskra og amerískra blaða.
Þeir stóðu einir, og þeir
eiga hrós skilið fyrir það að
framfvlgj-a stefnu sinni og
láta ekki hárevstina utan
Scobie hershöfðingi og
Rex Leeper var ljóst, að*a® ^ePia s’"- ^að hefði ó-
tækist ELAS að ná völdun-
um, þá hefðu Bretar svikið
meginatriði loforðs þess, er
þeir gáfu Grikkjum, þess
loforðs að gríska þjóðin
skvldi sjálf fá að velja í jer
stjórn. Jafnframt fæn þá
með völd ríkisstjórn, sem
þröngu’að hefði verið imf.
þjóðina af minnihluta flokki.
Scobie hershöfðingi og
Leeper vissu einnig,
meðal EAM-manna
neitanlega verið fyrirhafn-
arminna fyrir þá að ganga
í lið með hinum hetjulegu
ELAS-, lýðræðissinnumý,
sem hófu nú uppreisn gegn
svörtustu íhaldsöflunum.
Er.gin varanleg lausn hef
ir fengist á málefnum Grikk
lands, en stundarfriðurinn,
sem nú er, gefur okkur tæki
færi til þess að líta í kríng
ag'um okkur og athuga máhn
voru á breiðari grundvelli, með
blaðanna var eftirtektarvert
tákn, og hún var ætluð að
vera það, tákn þess að rúss-
neska stjómin væri við því
búin að þrengja kosti Persa
•svo að um múnaði og ef þess
gerðist þörf. Bretar óska
ekki eftir því, að tileinka
sjer rússneska háttu eða
taka þá sjer til fyrirmvndar,
hvorki um blaðamensku cða
annað, en blöð þau sún
teija það sæmandi, að leggj-
ast á móti bresku stjórninni
hvenær sem vandamálin
láta á sjer bæra, vandamál,
sem erfið eru viðfangs og
krefjast festu og jafnvel
sterkra og ógnandi aðgerða,
þau ættu að staldra við um
stund og hugleiða hversu
erfitt þau gera henni fvrir
með afstöðu sinni.
Það er ákaflega auðvelt
að deila á og gagnrýna
gerðir annara — þessi gagn
rýni á ef til vill eftir að
kippa fötunum undan veldi
Breta í Evrópu og öllum
heiminum.
margir sanngjarnir menn.
sem ekki gerðu sjer ljósar
ætlanir hinna kommúnist-
isku flokksbræðra sinna, og
sem mundu segia skilið við
flokkinn jafnskjórí og 1il
framkvæmdanna kæmi.
Eftir að breska stjórnin
hafði orðið alls þessa vísari,
var aðeins um eina leið að
ræða: Það varð að koma í
jveg fvrir að ELAS-flokkur-
tinn næði völdunum. Þetta
jvar nauðsynlegt \'egna lof-
lorðs Breta við grísku þjóð-
|ina, og jafnframt vegna
|þess að Bretland gat ekki
Játið það viðgangast. að í
landi sem þvi er hernaðar-
lega mikilvægt, færi neð
völdin ríkisstjórn, sem ei ki
hagaði stjórnarstefnu sinni
í samræmi og vináttu ið
breska stjórnarstefnu.
Stefna bresku stjórnarirmar
RÆÐUR Churchills og
Edens verða best skýrðar í
eftir fóru. Þeir fullyrtu, að
ljósi þeirra atburða sem á
S endisveum
óskast strax
or
cjun
Skriístoímsíari
Reglusanmr maður, sem getur tekið að sjer bókhald
og umsjón með lager. fyrir iðnfyrirtæki, getur fengið
atvinnu ini þegar. Tilboð sendist blaðmu fyrir mið-
vikudagskvöld 27. þ. mán. merkt „Framtið — 250“.