Morgunblaðið - 27.09.1945, Blaðsíða 1
16 siður
B2. árgangur.
215. tbl. — Fimtudagur 27. september 1945.
iBaíulum pí cjutsmiðja h.f.
Úr fsngabúðum Japana ÞJARMAÐ AÐ FRANCO
orðalagi ti!-
MAKGIK HERMENN bandamanna. sem Japanar tóku hönd-
uin urðu að ganga í gegnum miklar hörmungar vegna hard-
neskju og grimdar japanskra fangavaröa og yfirmanna. Hjer
á myndinni sjest einn grindhoraður amerískur hermaftur, sem
ieystur hefir verið úr haldi hjá Japönum og er nú að fá fyrstu
hjúkrun. (Grein um grimdaræ.M Japana á bls. 9).
Rússar ásaka Iðgreglu 13
þjúða um samvinnu við Gestapoo
London í gær. Einkaskeyti til Morgunblaðsins
frá Reuter.
MOSKVA-ÚTVABPH) í dag ásakaöi lögreglulið þrettán
þ.jóða, þar á meðal Brasilíu og Svíþjóðar, fyrir að hafa.haft
samvinuu við Gestapoo um ofsóknir á hendur andfasistum,
eins og það kemst að orði. Talar það um lögregluliðin sem
>,Vini Himmlers erlendis". Hhi löndin eru: Spánn, Belgía,
•Ilolland, Finnland, Italía, Júgoslavía. Ungverjaland, Grikk-
land og Pólland.
Störfuðu í aðalstöðvum
Gestapoo
M oskvu-útvarpsfyrirlesa r-
inn sagði, að þessi „Alþjóða-
lögregíunefnd“, en svo á hún
að hafa verið kölluð, hafi
haft aðalbækistöð sína í að-
alstöðvum Gestapoo í Berlín
og hafi í raun og veru verið
stjórnað af þýsku lögreglunni
undir leiðsögu Himmlers.
Títvarpsstöðvar, sem höfðu
beint samband við Gestapoo.
Fyrirlesarinn heldur áfram:
- ,,í löndum þeim, sem’voru
aðilar aö „Alþjóðalögreglu-
nefndinni“ var komið upp
út varpsstöð vum, sem höfðu
beint samhand við Gestapoo
í Berlín, og voru upplýsingar
sendar í gegnum jiær. Slik
stöð var reist í Svíþjóð 194Ö,
þótt Svíar hafi verið hlut-
lausir í styrjöldinni. Og árið
3 941 hundelti sænska lögregl-
an meðlimi „Alþjóðasjómanna
sambandsins“ eftir ósk Gesta
poo á sama tíma og þýskir
njósnarar ljeku lausum liala,
Framli. á 2. siðo.
is
I
heimsókn !il Beicgíu
PARÍS í gærkvöldi: -—• J)e
Gaulle mun fara í opinbera
heiinsókn til Belgíu um 10.
október n.k. í bóði belgísku
stjórnarinnar. Ekki hefir enn
verið ákveðið, hvaða dag
það verður, en gert er ráð
fyrir að ákvörðun verði tek-
in uin jjað. þegar fránski
sendiherrann í Briissel kem-
ur til Parísat- í þessari viku.
Álitið er að þetta sje ein-
göngu kurteisisheimsókn, en
standi ekki í sambandi við
nokkrar pólitískar umræður.
— Reuter.
Skipt á leikurum
LONDON: Bretar og Banda-
ríkjamenn munu skipta á kvik-
myndaleikurum með láns- og
leigufyrirkomulagi. Fyrsti
breski leikarinn er farinn vest-
ur til Hollywodd. Það er leik-
konan Patricia Roc. —
RÚSSAR hafa gert atlmikið
veður út. af orðalagi á opinberri
tilkynningu, sem birt var um
fundi utanríkisráðherranna í
gærkveldi. Rússnesku blöðin
birtu ekki tilkynninguna í gær
morgun og í kvöld segir rúss-
neska útvarpið, að tilkvnning-
in hafi verið röng, en sennilega
muni það stafa af þvi, að hún
hafi verið samin í flýti.
Það er opinberlega tilkvnnt
hjer í London. að tilkynningin
iiafi verið orðrjett, eins og húu
var samin af hinum fimm full-
trúum utanríkisráðherranna,
sem að jafnaði semja tilkynn-
ingar til birtingar frá fundun-
um. Fulltrúar þessir hafa sendi
herranafnbót og sá rússneskl
var viðstaddur eins og vant er,
þegar tilkynningín var samin
í gær.
Á fundinum í morgun mót-
mælti Molotov orðalagi tillög-
unnar og bað um að orðalagið
yrði leiðrjett, en hinir utanrík
isráðherrarnir sáu ekki ástæðu
til þess. Fór lYz klukkustund
í að ræða þetta mál. — Reuter.
Ávítunarbrjef frá Roosevelt
birt, sem skoðun Bandaríkja-
manna á Francostjorninni
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Mbl.
frá Reuter.
Aí>BT(® AR U TAN RlKISMÁL A RÁÐllER RA I tandarík.ja-
stjórnar, Acheson, birti í dag brjef, sem Nornian Armour
sendiherra Bandaríkjanna á Spáni hafði meðferðis til Franco
og spánska utanríkisráðherrans frá Roosevelt forseta í vetur
er Arniour tók við embætti sínu. Birting þessa brjefs nú er
talinn vottur þess, að Bandaríkjastjóm hugsi sjer að þjarma
enn að stjórn Francos og hjer sje um að ræða einn þátt í
þeirri ákvörðun bandamanna, að koma Franco frá völdum á
Spáni. Aeheson sagði, að það sem komið hefði fram í brjefi
Roosevelts væri enn skoðun Bandaríkjastjórnar.
Renner hiður enn
um viðurkenningu
Yínarborg í gærkveldi.
ÞING fulltrúa frá öllum
hjeraðssamböudum Austurrík
is, samþykti í dag áskorun til
bandamanna jiess efnis, að
stjórn dr. Renners yrði viður-
kend, og að bandamenn hyrfu
með allan her sinn úr land-
inu. Ennfvemur samþykti j>ing'
ið áskorun um það, að Aust-
urríki yrði tekið í tölu hinna
sameinuðu þjóða.
Patton hershöfðingi
talar af sjer
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Mbl
frá Reuter.
GEORGE S. PATTON hershöfðingja hefir verið skipað að
mæta hjá EisemhoWer yfirhershöfðingja í næstu viku tii að
gefa skýringu á orðuni, sem hann ljet falla nýlega um, að
nauðsynleg't væri að hafa nasista í þjónustu Bandaríkja-
manna og að hann sæji enga ástæðtf til að brjóta niðnr nas-
ismann í Þýskalandi. Pattom ljet blaðamönnum í tje vjelrit-
aða yfirlýsingu í gær. þar sem hann sagði, að herinn vrði
að sjá í gegnum fingur við nasista til þess að koma í veg
fyrir kulda og hungur í Þýskalandi í vetur.
PATTON var að ræða um
fyrirskipun frá Eisenhower,
þar sem fyrirskipað var, að ekki
skyldi hafa neina samvinnu við
nasista.
„Patton, sem hefir yfirstjórn
Bajerhjeraðs, verður kallaður
fyrir, ef hann hefir nokkurn
nasista í opinberri þjónustu11,
sagði talsmaður Eisenhowers í
dag, ,,en það má nú gera ráð
fyrir að hann hafi skift um
skoðun síðan í gær“.
Patton viðurkendi fyrir blaða
mönnum í dag, að hann hefði
valið óheppilegt orðalag í yfir-
lýsingu sinni til blaðanna. —
Hann sagði að margir svonefnd
ir nasistar hefðu aðeins verið í
ílokknum til þess, að þeir gætu
dreg’ið fram lífið og ljet hann í
j ljós þá skoðun, að ekki væri
j einn einasti nasisti í þýðingar-
miklu embætti í Bajern. Patton
1 gaf í skyn ,að það væri verið að
j reyna að koma honum úr nú-
vei andi embætti. — Reuter.
Brjef Roosevelts.
„Það er ekki nema eðhlegt,
að margir Bandaríkjamenn van
treysti ríkisstjórn Spánar“, seg
ir í brjefinu, sem komst til
valda með aðstoð fasista á Ital
íu og nasistastjórnar Þýska-
lands. Það er erfitt, að sjá á-
stæðu til þess, að þessi þjóð
haldi áfram stjórnmálasam-
bandi við slíka ríkisstjórn. Við
höfum ábyggilega ekki gleymt
afstöðu spönsku stjórnarinnar
og aðstoð við óvini vora, þegar
þannig stóð á, að stríðshamingj
an virtist ekki brosa við okkur.
Við megum heldur ekki leiða
hjá okkur með öllu framkomu
og ummæli, sem falangistaflokk
urinn hefir um okkur haft fyrr
og síðar.
Það getur varla verið, að við
litum mildari augum á þetta nú,
er við erum að ná því marki
okkar að sigrast á þessum óvin-
um okkar, sem spænska stjórn
in hafði bæð.i andlegan skvld-
leika við og studdi á alla lund.
Stjórnmálasarnbandið.
Það má ekki misskilja það,
þó við höfum ekki slitið stjórn
málasambandi við Spán. Það
pýðir ekki það, að við sjeum
samþykkir stjórninni nje falang
istaflokknum, sem ávalt hefir
\ erið fjandsamlegur Bandaríkj-
unum og reynt að útbreiða fas-
istastefnu sína í Vesturálfu.
Með sigri okkar yfir Þjóðverj
um munum við hnjesetja fas-
isma og aðrar skyldar stefnur
í heiminum“.
Eftir, að tekið hafði verið
fram í brjefinu, að það væri
andstætt stefnu Bandaríkjanna,
að skifta sjer að innanlands-
stjórnum annara landa, nema
þær væru hættulegar friðnum
í heiminum.
En það væri ekki heiðarlegt
af mjer, ef jeg segði ekki eins
og jeg meina, að jeg sje ekki. að
fasistastjórn geti nokkru sinni
Framhald á bls. 13