Morgunblaðið - 19.10.1945, Síða 10
10
iORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 19. okt. 1945
JÓNATAN SCRIVENER
'Sontsi
Stríðsherrann á Mars
ren^jaia^a
Eftir Edgar Bice Burrougks.
47.
Umhverfis landið eru á allar hliðar víðlendar auðnir
og óbygðir, og þar sem utanríkisverslun þekkist varla á
Mars, þar sem hver þjóð er sjálfri sjer nóg, þá var vit-
neskja annarra þjóða um Kaol og þjóðhöfðingjann þar og
hina fjölmennu þjóð hans frekar smávægileg.
Vissulega hafa veiðimannaflokkar stundum komið til
þessa afskekkta lands, en venjulega hafa Kaol-menn verið
fjandsamlegir slíkum gestum og gengið af þeim dauðum,
svo að jafnvel sú íþrótt að veiða hin einkennilegu villi-
dýr, sem hafast við í frumskógunum umhverfis Kaol,
hefir ekki verið nægilega lokkandi fyrir hina mestu æfin-
týramenn.
Jeg vissi nokkurnveginn að jeg myndi vera staddur
rjett á landamærum Kaol, en í hvaða átt jeg átti að leita
að Dejah Thoris, eða hve langt jeg þyrfti að fara inn í
frumskógana, vissi jeg ekki hið minsta um.
En þá var eitthvað annað um Woola.
Varla hafði jeg leyst hann, þegar hann teygði trýnið
upp í loftið og fór að rjáfa um við skógarjaðarinn.
Skömmu síðar nam hann staðar og gáði hvort jeg kæmi
á eftir, en lagði síðan af stað beint inn í skóginn í sömu
átt og við höfðum haldið áður en Thurid skaut okkur
niður.
Og jeg lagði straks af stað á eftir hundinum.
Inni í skóginum var svo að segja myrkur, Trjen voru
ákaflega há, og lokuðu greinarnar dagsljósið úti að mestu.
Það var auðskilið, hversvegna Kaol-menn þurftu ekki
loftflota. Borgir þeirra, sem stóðu inni í þessum risaskóg-
um, voru gjörsamlega ósýnilegar úr loftinu, og ekki var
heldur hægt að lenda þarna loftförum, nema þá þeim allra
smæstu, og það með mikilli áhættu.
Hvernig þeir ætluðu sjer að lenda, Thurid og Mathai
Shang ,var mjer hulin gáta, en seinna komst jeg að raun
um að í hverri borg í Kaol gnæfir grannur varðturn upp
yfir krónur trjánna, og eru Kaol-menn á verði í turni
54. dagur ■
Bifreið hans beið okkar fyrir
utan. Bifreiðastjórinn hjálpaði
okkur inn í bílinn og breiddi
ofan á okkur teppi. Á leiðinni
sagði Winkworth mjer, að hann
væri í þann veginn að kaupa
miklu dýrari og stærri bíl. —
Þegar við nálguðumst Chisle-
hurst, gerði hann sjer mikið far
um að skýra fyrir mjer, að
hann ætlaði innan skamms að
kaupa stórt hús í auðkýfinga-
hverfi inni í borginni. Hann gaf
yfirleitt í skyn, að alt það sem
hann ætti nú, væri aðeins til
bráðabirgða, innan skamms
myndi mikil breyting verða á
högum hans.
Hús hans var mjög viðkunn-
anlegt. Það stóð spölkorn frá
veginum, umkringt stórum
garði, vel hirtum. Var blóma-
beðunum raðað af jafn mikilli
nákvæmni og hermönnum á her
sýningu.
Winkworth opnaði útidyrnar
og kona hans birtist þegar í
stað. Hún hefði ekki getað tek-
ið innilegar á móti honum, þótt
hann hefði verið að koma heim
v'ir ferðalagi kringum hnöttinn.
Hún snerist í kringum hann,
tók hatt hans og frakka, spurði
hann, hvernig heilsan væri,
hvort hann hefði haft mikið að
gera í dag, hegðaði sjer yfirleitt
eins og manntetrið væri nýstað-
inn upp úr alvarlegum tauga-
sjúkdómi. Hún var sífellt að
gjóta augunum til mín eins og
til þess að gá að því, hvort jeg
væri ekki á því hreina með, hve
dásamlegur maður þetta væri.
Þetta var þybbinn kvenmaður,
fremur ósnyrtilegur, augun vot
og vatnsblá, hreyfingar hennar
fjörlegar og svipurinn mjög góð
legur.
Hún fylgdi okkur inn í dagt
stofuna. Inniskór Winkworth
stóðu við arineldinn. Kvöldblöð
in lágu.á litlu borði, rjett hjá
hægindastól hans. Stór blóma-
vasi, með skrautlegum blómum,
stóð á arinhillunni, við hliðina
á mynd af honum.
„Jeg vona það, herra Wrex-
ham“, tók frú Winkworth til
máls, og hallaði undir flatt og
gaut augunum til mín. „Jeg
vona, að þjer ætlið ekki að fara
að ræða nein viðskifti við
Walter. Hann hugsar aldrei um
sjálfan sig — aldrei! Það eru
altaf þessir hræðilegu skjólstæð
ingar hans!“
„Ástin mín!“ hrópaði Wink-
worth, eins og hann vildi setja
ofan í við hana fyrir slíka ljett-
úð í tali.
„Þeir eru hræðilegir!“ svar-
aði hún. „En þið karlmennirnir
viljið nú fara ykkar eigin leið-
ir“.
Hún hjelt áfram að þvaðra
stundarkorn, en síðan fór hún
fram og skyldi okkur eina eft-
ir. „Konurnar vilja nú líka fara
sínar eigin leiðir, Wrexham —
en ekki veit jeg, hvernig við
færum að því að komast af án
þeirra“.
— Það eru til hús, sem mað-
ur þarf ekki nema rjett að koma
í, til þess að hafa á tilfinning-
unni, að taaður sje uppi á ein-
hverri annarri öld. Þegar jeg
hafði dvalið fjórðung stundar
á heimili Winkworth, var jeg
orðinn því nær sannfærður um,
að Viktoría drottning sæti að
völdum og Búastríðið hefði ekki
enn verið háð Það var aðeins
kvöldverðurinn, sem eyðilagði
alt saman.
Jeg hafði búist við að við
fengjum einfaldan, en nægan
og góðan mat að borða. En því
var ekki að heilsa. Það voru
framreiddir margir rjettir, er
voru ekki að sama skapi ljúf-
fengir. Jeg komst að því, að frú
Winkworth var ein þeirra
kvenna, sem eru að vísu ekki
sjaldgæft fyrirbæri í þessu
landi, er reyna að samræma
mikla sparsemi og mikinn í-
burð. En það var ekki eingöngu
henni að kenna. Winkworth var
bersýnilega einn þeirra manna,
sem ætla, að krónan endist
fimm sinnum lengur til heim-
ilisþarfa en nokkurs annars, og
kona hans var fastráðin í því,
að sýna fram á, að hann hefði
rjett fyrir sjer. Til allrar ham-
ingju áttu þau engin börn. En
þótt maturinn væri ekkert lost-
æti voru samræðurnar við borð
ið æði fróðlegar — þótt Wink-
worth talaði einn, megnið af
tímanum.
„Jeg hefi oft sagt konunni
minni það, Wrexham, að það
sjeu ekki störfin á skrifstofunni,
sem þreyta mig. Það eru áhyggj
urnar, sem ætla mig lifandi að
drepa. Á hverjum einasta degi
ræði jeg við marga menn, sem
allir vilja fá mig til þess að gera
það sama — græða fyrir sig
peninga“.
Hann lagði frá sjer hnífinn og
gaffalinn, og horfði á mig, sorg-
bitinn á svip. „Peninga! Á með-
al viðskiftavina minna eru
margar elstu fjölskyldur Eng-
lands. Jeg er hreykinn af því.
Þær vilja allar fá peninga,
Wrexham. Skattarnir gera þeim
ókleift að lifa samskonar lífi, og
þær eiga að venjast, og þær
ættu að lifa, að minni hyggju.
Það er engin furða, þótt menn
þessir reyni að koma fje sínu
til Ameríku. Það er ekki að
furða, þótt mörg sveitasetur
standi nú auð. Jeg er ekki
stjórnmálamaður, en ....“.
Kona hans greip fram í fyrir
honum:
„O, herra Wrexham, bara ef
Walter vildi bjóða sig fram til
þings! Jeg er altaf að segja hon-
um, að það sje skylda hans. —
Hann gæti bjargað Englandi —
jeg veit, að hann gæti það“.
„Góða mín!“ Winkworth lyfti
höndinni, eins og hann vildi
bægja frá sjer freistingu.
„Hann ætti að vera innanríkis
ráðherra“, sagði kona hans þrá-
kelknislega. „Jeg er altaf að
segja honum það, en hann vill
ekki hlusta á mig. Walter veit
nákvæmlega hvað þarf til þess
að reisa England við á ný. Þeg-
ar jeg sit og hlusta á hann, segi
jeg við sjálfa mig: „þetta ætti
hann að segja í neðri málstof-
unni“.
„Góða mín — vertu ekki að
þessu“, sagði Winkworth án
sannfæringar.
„Þetta er satt, Walter! Þú ætt
ir að verða innanríkisráðherra.
Síðan þuldi hún upp alla þá
hæfileika, er maður hennar
hefði til að bera og nauðsynleg-
ir væru hverjum innanríkisráð-
herra, að hennar hyggju.
„Góður vinur minn“, sagði
Winkworth hæversklega, þegar
kona hans var þögnuð. „Góður
vinur minn, sem gengdi mikils
verðu embætti, meðan Baldwin
var forsætisráðherra, sagði einu
sinni við mig: „Winkworth —
við þurfum að fá menn eins og
þig á þing“. Og vitið þið, hverju
jeg svaraði? Jeg sagði: „Skjól-
stæðingar mínir segja við mig:
við þurfum á mönnum eins og
þjer að halda í Sacville Street!“
Þannig ætla jeg einnig að svara
þjer, ástin mín. Það eru ekki
altaf hæfileikarnir, sem ráða.
Oft á tíðum verður maður að
gera það, sem maður ætlar
skyldu sína“.
Þessu næst tók Winkworth að
ræða utanríkismál af mikilli
mælsku. Jeg gat ekki aðljþví
gert, að jeg hafði á tilfinning-
unni, að skrúfað hefði verið
frá hátalara. En kona hans aft-
ur á móti sat með hönd undir
kinn, og hlýddi á hann í fjálgri
andakt.
Þegar við höfðum loks lokið
við að snæða kvöldverðinn, sett
umst við inn í dagstofuna og
drukkum kaffi. Þegar er við vor
um settst, leysti frú Winkworth
frá skjóðunni, og skýrði ná-
kvæmlega frá öllu því, er gerst
hafði um daginn. Vinnukonan
hjá Johnsen var farin veg allrar
veraldar, frú Fitzjohn var ekki
ennþá búin að eiga barnið. —
Trout-hjónin voru búin að fá
nýjan bíl, presturinn hafði mist
af sjer hattinn úti á miðri götu,
o. s. frv. Winkworth hlýddi með
athygli á hana, og kinkaði ann-
að veifið virðulega kolli. Klukk
an tíu greip hann loks fram í
fyrir henni og sagði: „Nú er
klukkan orðin tíu, að jeg held“.
Hún reis þegar á fætur og bauð
góða nótt.
„Nú skulum við koma inn í
skrifstofu mína, Wrexham, og
láta fara vel um okkur. — Jeg
vona að jeg eigi eitthvað til þess
að væta með kverkarnar“.
Við gengum inn í skrifstof-
una. Það var eins og herbergið
yrði undrandi yfir komu okk-
ar. Það var auðsjeð, að það var
lítið notað ,og alt, sem þar var
inni, ygldi sig framan í okkur.
Jeg leit í bókahillurnar. — Þar
voru flest hin sígildu verk
heimsbókmenntanna í skraut-
legu bandi.
„Enginn maður unir sjer bet-
ur í návist kvenfólksins en jeg,
Wrexham“, tilkynnti Wink-
worth. „En það er ýmislegt, sem
væri órjettmætt að ræða í nær
veru þess. Órjettmætt — það er
einmitt rjetta orðið, Wrexham“.
Fullkomin eiginkona:
. . hefir altaf svo mikla reglu
í klæðaskápnum, að hún geti
lagt af stað í ferð kringum
hnöttinn með hálftíma fyrir-
vara.
.. hlær að sömu fyndni
mannsins í 10. sinn, sem hann
segir hana.
.. hefir ekkert á móti því að
fá peninga til húshaldsins í smá
skömmtum.
.. veitir því enga athygli við
hverjar maður hennar dansar.
.. tekur altaf vel undir það,
þegar maðurinn hringir heim
og kveðst koma með 3—4 gesti
í mat.
.. tekur því einnig með
mestu ró, þó hann hringi fimm
mínútum áður en maturinn er
tilbúinn og segist ætla að borða
úti.
.. spyr ekki í tíma og ótíma,
hvort hann elski hana.
.. lætur mann sinn aldrei
verða þess varan, að hún hafi
aðeins giftst honum til þess að
eignast börn.
. . getur drukkið þrjá „cock-
taila“ án þess að fara að hlæja
bjánalega og segja sömu söguna
oft.
.. ,á altaf skyrtuhnappa til
þess að gefa manninum, þegar
hann hefir týnt sínum.
. . liggur í rúminu aðeins þeg
ar hún er hættulega veik.
.. biður hahn endilega um að
liggja, þótt ekki gangi að hon-
um nema smávægilegt kvef.
. . segir hvert kvöld: „Ó,
hvað þetta er skemmtilegt“,
þegar hann er að leita í útvarp
inu og finnur aðeins ómerkilegt
garg.
. . hefir fataskipti á 10 mín-
útum, ef honum dettur allt í
einu í hug að fara í bíó.
. . fer ekki að gá að því, hvort
hún hafi gleymt að vökva blóm-
in, þegar maðurinn er kominn
í yfirfrakkann og bíllinn biður.
.. finst miklu betra að sitja
í almennum sætum, en stúku,
ef maðurinn hefir ’.eypt miða
þar af sparnaðarráðstöfunum.
.. hefir ekki orð á því, þótt
daman, sem situr fyrir framan
þau sje í ósiðsamlega flegnum
kjól. Og hefir ekkert við það
að athuga, þótt maður hennar
dáist að þvi, hve fallegar axlir
hún hefir.
.. fer snemma að hátta, þeg-
ar hann verður að vinna fram-
eftir í skrifstofunni.
.. fullvissar eiginmanninn
um það á hverju kvöldi, þegar
hann kyssir hana góða nótt, að
hún áje hamingjusamasta kon-
an undir sólinni.