Morgunblaðið - 26.03.1946, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 26. mars 1946
— Á innlendum
velivangi
Framh. af bls. 6.
miun alla listunnendur bæjar-
ins mjög. Haldin hefir verið í
Oplo mikil minningarsýning á
verkum hins nýlátna norska
málara Edwards Munchs, en
hann var, sem kunnugt er, með
al fremstu málara, sem uppi
hafa verið á Norðurlöndum. —
Hefur fjelagi íslenskra mynd-
listamanna verið boðið, að hing
að yrði sent úrval af þessum
sýningarmyndum Munchs. Er
búist við að sýning á myndum
þessum geti komist á í septem-
ber í haust.
Sýninigarskálinn opnar bæj-
arbúum ekki aðeins aðgang að
því að kynnast íslenskri mynd-
list og auka með því viðkynn-
ingu milli listamannaa vorra og
almennings. Með honum opn-
ast leiðir til bess, að almenn-
ingur kynnist listum annara
þjóða.
Þótt sýningarskálinn núver-
andi sje ekki nema bráðabirgða
hús, þá hefir-hann staðið nægi-
lega lengi til þess að allir sjá, að
hjeðan í frá, cerður hjer alltaf
að vera fullgilt og boðlegt hús
fyrir listsýningar.
- Uington
Framh. af bls. 7.
rikjanna í síðasta stríði. Við
urðum brátt frá að hverfa því
Ingólfur hafði nauman tJíma
vegna skólagöngu, en langaði
til að líta snöggvast inn í safn-
ið norðan við völlinn þar eru
skepnur, sem hann segist aldrei
geta skoðað nógu vel; að vísu
eru þetta bara beinagrindur
dýra, sem lifað hafa
fyrir löngu en það hafa verið
mestu myndarskepnur, nokk-
urskonar tröll í dýraríkinu. Við
dáðumst að því hve beinin
hafa geymst vel í jörðu og
hve snildarlega þau eru sett
saman.
„Ceratosaunis“ hefir verið
stór og ljótur og mesta háska-
skepna, því hann var kjötæta.
„Stegosaurus“ með lítinn haus
en ógnar bakhluta og nokkurs
konar herklæði eftir öllum
hryggnum og þriðju skepnuna
má jeg til með að nefna, nfl.
„Pteranodon, það er afarstórt
fljúgandi kvikmdi, sem sagt er
að mönnum hafi dottið í hug að
hafa sem fyrirmynd fyrir flug-
vjel. Jeg gat vel skilið að nafna
mínum þætti gaman að skoða
þessi ferlíki, íklæða þau holdi
og blóði í huganum og setja
þau út á leikvöll lífsins til at-
hafna. Loks máttum við ekki
dvelja lengur, fórum inn í
næsta veitingastað til að renna
þessu öllu niður með kaffisopa
og hjetum því að fara aftur og
)æra betur.
Hafnarfjörður
Framh. af bls. 11
jónsdóttir og Jónína Kristjáns-
dóttir.
Lokunartími sölubúða í Hafn
arfirði hefir verið ákveðinn kl.
6 e. h. í stað kl. 7 e. h. á föstu-
dögum og á laugardögum, kl. 1
e. h. á tímabilinu frá 1. maí til
14. sept., en annan tíma árs kl.
4 e. h.
Handknatlleiksregl-
urnar komnar úl
5 aðrar bækur væntan-
le^ar frá Bókasjóði ÍSÍ
BÓKASJÓÐUR Í.S.Í. send
ir þessa dagana frá sjer al-
mennar reglur Í.S.Í. um hadd.
knattleik og handknattleiks-
mót. Er þetta þriðja útgáfa á
h andknattleiksr eglunum.
Formála að reglunum ritar
I'innbogi Guðmundsson, en
bonum var falið að ganga frá
þeim. Segir í formálanum, að
teglurnar sjeu sniðnar eftir
þýskum alþjóðareglum frá
1938 og í nokkrum atriðum
lagaðar eftir dönskum regl-
um frá 1942, en á stökum stað
t r skotið inn atriðum, er bein
linis snerta aðstæður hjer á
iandi. — Reglurnar um hand
knattleiksmót eru bygðar á
reynslu þeirri, er fengist hef-
ir við framkvæmd slíkra móta
hjer. „Hefir þar oltið á ýmsu“,
segir í formálanum, „en með
íeglum þessum er reynt að
koma mótaskipaninni á fast-
an grundvöll“.
Þá mun Bókasjóður Í.S.Í.
gefa út 5 aðrar bækur á næs
unni. Eru það Hnefa-
leikareglur, Skíðahandbókin,
Sundreglur, Knattspyrnulög-
in og Leikreglur í frjálsum
íþróttum.
Handknatlleikantól
skólanna
HANDKNATTLEIKSMÓT
skólanna hófst s. 1. sunnudag
í íþróttahúsi ÍBR við Háloga-
land. Leikar fóru sem hjer
segir:
í kvennaflokki vann Versl-
unarskólinn Kennaraskólann
með 10:6. í A-flokki karla
vann Verslunarskólinn Háskól-
ann með 11:9 og Menntaskól-
inn Kennaraskólann með 23:9.
I B-flokki karla vann Gagn-
fræðaskóli Reykvíkinga Iðn-
skólann með 9:3 og í C-flokki
vann Flensborgarskólinn Versl
unarskólann með 13:5 og Gagn
fræðaskóli Reykvíkinga Menta
skólann með 5:2.
Mótið heldnr áfram á mið-
vikudaginn kl. 2 e. h. Þá keppa
Verslunarskólinn og Flensborg
og Kennaraskólinn og Gagn-
fræðaskólinn í kvennaflokki. í
A-flokki keppa Samvinnuskól-
inn og Vers’unarskólinn og
Kennaraskólinn og Háskólinn. í
B-flokki keppa Menntaskólinn
og Verslunarskólinn og í C-
flokki Menntaskólinn og Flens-
borg og Gagnfræðaskólinn og
Verslunarskólinn,
2 menn keppa við
50 ískák
í KVÖLD fer fram að Röðli
fjölkeppni í skák, þar sem tveir
menn keppa við alt að 50
manns, eða 25 menn hvor.
Hefst kepnin klukkan 8 og er
öllum heimil þátttaka á meðan
rúm leyfir og ennfremur geta
áhorfendur komið.
Skákmennirnir, sem tefla
fjölskákirnar eru Guðmundur
Ágústsson og Guðmundpr S.
Guðmundsson.
Æskilegt er að þeir, sem
vildu taka þátt í skákinni hafi
með sjer töfl.
— IMiirnberg
Framh. af 1. síöu.
mætti sem vitni. Sagðist hann
hafa farið eina ferð til London
á þeim tíma, or Ribbentrop var
utanríkisráðherra Þjóðverja.
Bohler kvaðst hafa rætt við
Churchill og komið honum á
þá skoðun, að starfsemi nasista
flokksins væri ekki hættuleg
heimsfriðrium Hefði þetta orð-
ið til þess, að Churchill hefði
tekið til baka frumvarp, sem
hann hefði verið búmn að
leggja fyrir b’.eska þingið, þess
efnis, að rannsökuð væru störf
nasistáflokksins og starfsaðferð
ir.
— Ástandið í
Ausiurríki
Framh. af bls. 7.
matvæli til borgarinnar úr
sveitunum eoa öðrum lönd-
um. Nasistar stálu eða eyði
lögðu megimð af flutninga-
tækjunum áður en þeir
fóru. Bandamenn hafa orð-
ið að taka að sjer alla flutn-
inga, sem eru þó af skornum
kamti, því að þá vanhagar
sjálfa um flutningabíla og
almeningsvagna.
Þegar jeg lít til baka yfir
ferð mína, er mjer einn hlut
ur minnisstæðastur. Það eru
fjölskyldurnar, sem farið
hafa í Wienervald, til að
safna sjer eldiviði. En fólk
þetta gengur hægt og þreytu
lega, faðirinn fremstur síð-
an móðirin og börnin öll
með eldiviðarknippi á bak-
inu.
— Öryggisráðið
FramhaM af 1. eíðn
eru 11 talsins Auk þeirra sátu
við fundarborðið tveir gestir,
þeir Trygve Lie, aðalritari
bandalags Sameinuðu þjóðanna
og Sobelov, aðstoðarmaður
hans. — Öryggisráðinu hefir
verið valinn, staður í fagurri
byggingu, og eru fundirnir
haldnir í stórum og veglegum
sal. Fulltrúarnir sitja við
skeifumyndað borð, en að baki
hvers fulltrúa eru borð fyrir
aðstoðarmenn þeirra og ritara.
íþróttir
Framh. af bls. 5.
varið í blaðinu í frásagnir af
frjálsíþróttamótum“.
„Ársþing Í.R.R. skorar á
stjórn íþróttavallarins að hefj
ast nú þegar handa um lag-
færingu hlaupabrautar vallar-
ins svo að hún verði nothæf
ekki síðar en um miðjan apríl“.
„Ársþing I.R.R. skorar á
stjórn ráðsins og frjálsíþrótta-
fjelögin í Reykjavík, að beita
sjer nú þegar fyrir því að hing
að verði fengnir erlendir frjáls
íþróttamenn til keppni á sumri
komanda".
„Ársþing Í.R.R. samþykkir
að árstillag hvers ráðsfjelags
til Í.R.R. fyrir árið 1946 skuli
vera kr. 100,00, enda sje það
bundið samþykki Í.B.R.“.
„Ársþing Í.R.R., haldið 7.
mars 1946, skorar á stjórn Í.S.Í.
að hraða sem mest nýrri og
endurbættri útgáfu af leikregl-
um Í.S.Í. fyrir frjálsíþróttir“.
' 65
Valfríður Go
í DAG er Valfríður Gott-
skálksdóttir 65 ára. — Hún er
fædd 26. mars 1881 að Bjarn-
arhöfn á Snæfellsnesi. Foreldr-
ar hennar voru Ingibjörg Jóns-
dóttir, ættuð úr Álftafirði við
Breiðafjörð og Gottskálk Gott-
skálksson, ættaður úr Skaga-
firði. Ekki verður ætt Valfríð-
ar rakin frekar hjer, en bess vil
jeg þó geta samkvæmt því, sem
fróður maður hefir tjáð mjer,
að föðurætt hennar er komin
beint frá sjera Þorvaldi Gott-
skálkssyni að Reynistað, afa
myndhöggavarans mikla, Bert-
els Thorvaldsen, enda eru i þess
ari ætt Gottskálkar, hver af
öðrum, sem margir voru hinir
mestu hagleiksmenn og var fað
ir Valfríðar mjög lisThagur,
tegldi og skar út með vasahníf
sínum ýmsa muni svo sem rúm
fjalir, kistla og aska o. fl., en
stundaði aðallega sjómensku.
Þegar Valfiíður var 9 ára,
misti hún föðvr sinn, varð það
því hlutskifti hennar eins og
svo margra föðurlausra barna
að hverfa frá leikjum til marg-
háttaðra starfa. Vann hún hjá
móður sinni og öðrum við mó-
tekju, eyjaheyskap og þar þá
mó og hey á bakinu, oft um
getu fram.
Um fermingr.raldur þráði Val
fríður þann eina fram, sem
flestir unglingar áttu þá að-
eins kost á, sem sje að flytjast
til fjarlægra hjeraða, kynnast
þar nýju landslagi og ókunn-
ugu fólki. Til þess að fuilnægja
þessari þrá sinni fluttist Val-
fríður, 15 ára, austur á Bakka-
fjörð, var þar í nokkur ár og
kyntist þar Benjamín Guð-
mundssyni, smið, frá Leifsstöð-
um í Axarf(irði, sem varð eigin-
maður hennar. Árið 1907 flutt-
ust þau hjónin til Reykjavíkur,
en árið 1911 íór Benjamín til
Ameríku eftir áeggjan ættingja
sinna þar. Ári síðar sendi hann
konu sinni farareyri og bað
hana að hafa með sjer litla
frænku hennar, sem þau fóstr-
uðu í nokkur ár. Fór Valfríður
með litlu frænku sína, sem var
aðeins á þriðja ári, til Ameríku,
um England, alla leið til Moun-
tain í Bandaríkjunum. Þar sem
Valfríður hafði ekkert numið í
enskri tungu, sýndi hún óvenju
legan dugnað og kjark að
leggja í svo langa ferð með
barn að ferðafjelaga og komast
alla þessa leið hindrunarlaust.
Þau Valfríður og Benjamín
undu hag sínum vel í Ameríku
og hefðu sennilega búið þar til
langframa, ef þau hefðu ekki
orðið fyrir þeirri raun, að
Benjatnín misti aðra hendina
í sögunarvjel. Fluttust þau hjón
in aftur heim til íslands árið
1917. Ári síðar eignuðust þau
dóttur, Áslaugu, en þegar hún
var aðeins 5 ára, andaðist fað-
ir hennar.
Af framangreindum atriðum
úr ævi Valfríðar er tvent áber-
andi: Þegar hiin var barn, sem
þurfti á fyrirvinnu föður síns
að halda, þá rændi dauðinn
hana þeirri fyrirvinnu. Þegar
hún var uppkomin kona og
móðir, ljet dauðinn aftur til
sín taka, og rændi hana hjálp
eiginmannsins til þess að ala
ara;
r SS p /> 1 S •
önn fyrir litlu dóttur þeirra. En
það sannaðist á Valfríði, að þeir
standa sig oft betur í baráttu
við erfiðleika fullorðinsáranna,
er áttu sem börn við and-
streymi og jafnvel harðrjetti að
stríða, heldur en hinir. sem í
bernsku böðuðu í rósurfi, á-
hyggjulausir í skjóli foreldra
sinna. Valfríður vann nú baki
brotnu árum saman, stundum
var hún ef til vill búin að ljúka
venjulegu dagsverki veniulegr-
ar konu, þegar fólk yfirleitt
kom til vinnn sinnar og með
þessum sjerstaka dugnaði ól
hún dóttur sína upp. Væri kom-
ið á hið litla heimili Valfríðar,
var ekki hægt að sjá, að hún
þyrfti að vinna fyrir lífsþörf-
um sínum og dóttur sinnar. ut-
an heimilisins, allt var þar fág-
að og nreint, aðlaðandi og vina
legt. Sjálf var hún ljett í spori
og syngjandi glöð á svip eins
og heimasæta, sem aðeins hef-
ir sjeð sólarhlið lífsins.
Valfríður er fríðleikskona,
vel gefin, góðhjörtuð, sjerstak-
lega tónelsk. hefir ómengað
yndi af söng, enda söng hún
í kirkjukór vestur í Ameríku.
Glaðlyndi hennar var, er og
verður hið dýrmæta veganesti
hennar, þó er hún alvörukona,
trúhneigð og hefir sjerstakan
áliuga fyrir dulrænum efnum.
Hún dvelur nú hjá dóttur sinni
Áslaugu og tengdasyni sínum,
Gísla bróður mínum. Sem
amma rifjar hún nú upp móð-
urgleði sína, meðan hún heldur
á lítilli nöfnu sinni, les fyrif
hana fallegar barnaþulur og
bænir.
Fyrir hönd allra ættingja og
vina Valfríðar vil jeg þakka
henni liðnar stundir og óska
henni til hamingju með afmæl-
ið og alla framtíðina og sam-
gleðjast henni í dag yfir því,
að hún getur með gleði minnst
liðinna ævidaga sinna, þeirrá
björtu og glöðu, einnig þeirrá
dimmu og sorglegu, því að í
minningum slíkrar konu verða
þrautir lífsins að hvíld og sorg-
ir þess að sönf.
Kjartan J. Gíslason
frá Mosfelli. .
FUNDUM HLEYPT UPP
LONDON: Nýlega var hleypt
upp tveim fundum hins ný-
stofnaða franska íhaldsflokks.
Munu kommúnistar hafa ver-
ið þarna að verki. Brutu þeir
bekki og börðu allmarga fund-
armenn. Engin af óspektar-
mönnunum voru handteknir.