Morgunblaðið - 31.03.1946, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 31. mars 1946
Lóa Langsokkur
Eftir Astrid Lindgren.
18.
— Hversvegna verður maður að fara í skóla?
— Til þess að læra, auðvitað.
— Hvað á maður að læra þar?
— O, það er nú margt og mikið, gott og gagnlegt, til
dæmis margföldunartöfluna.
— Jeg hefi nú staðið mig vel án nokkurrar margföld-
unartöflu í níu ár, sagði Lóa. Og jeg býst við að jeg geti
það líka það eftir.
— Já, en hugsaðu þjer, hvað það er leiðinlegt fyrir þig'
að vera svo fáfróð. Hugsaðu þjer, að geta ekki svarað,
þegar þú ert orðin stór, og einhver kemur og spyr þig,
hvað höfuðborgin í Portúgal heitir.
— Því get jeg víst svarað, sagði Lóa. Jeg svara bara
svona: „Ef þjer liggur svo óskaplega á hjarta að vita, hvað
höfuðborgin í Portúgal heitir, þá blessaður skrifaðu beint
til Portúgal og spurðu um það“.
— Já, en heldurðu ekki að fólkinu fyndist skrítið, að
þú vitir það ekki sjálf.
— Það getur vel verið, sagði Lóa Jeg ætti víst að lig'gja
vakandi allar nætur og brjóta heilann: Hvað í ósköpun-
um heitir höfuðborgin í Portúgal? Og allt í einu stóð
hún á höndunum. Og hún gat alveg eins talað þannig og
hjelt áfram: — Jeg hefi nú reyndar verið í Lissabon með
pabba mmum. Og svo hló hún, þar sem hún stóð á hönd-
unum.
En þá sagði annar lögregluþjónninn, að Lóa skyldi svei
mjer ekki halda að hún gæti haft allt eins og hún vildi.
Hún varð nú að gera svo vel og koma með þeim á barna-
heimilið með illu eða góðu. Hann gekk að henni og tók
i handlegginn á henni. En Lóa sleit sig lausa, klappaði á
öxlina á honum og sagði: „Síðasta!“ Og áður en hann vissi
hvað um var að vera, hafði hún tekið undir sig stökk og
klifrað upp á þakið á svölunum. Lögregluþjónarnir kærðu
sig ekki um að fara sömu leið á eftir henni. Þessvegna
þutu þeir inn í húsið og upp á loftið þar. En þegar þeir
komu út á svalaþakið, var Lóa þegar komin hálfa leið upp
„Getið þjer sagt mjer hvar
5. dagur
Hann virti hana fyrir sjer
og hleypti brúnum. Hún var
falleg — litarhátturinn svo
bjartur og hreinn, augun dökk
og dreymandi — brosið svo
fjörlegt. Hann hafði langað til
þess að kyssa hana frá því hann
sá hana fyrst, morguninn góða,
og .hann hafði verið sannfærð-
ur um, að þrátt fyrir alla sína
meydómshæversku, þá hafði
hana langað til þess líka. Hann
hafði talsverða reynslu í þeim
efnum. Nú var hann búinn að
kyssa hana — stuttan koss að
vísu, því að hann hafði ekki
ætlað sjer að láta þar við sitja
— en það var auðsjeð, að hún
var algjörlega ósnortin. Hann
hafði óljósan grun um, að það .
þyrfti meira en lítið til þess
að koma róti á tilfinningar
Theodosiu Burr.
„Theo“, sagði hann allt í
einu. „Ertu ástfangin af nokkr-
um manni?“
„Nei“. Hún horfði á hann,
alvarleg í bragði. „Og jeg ætla
aldrei að giftast“.
„Vitleysa! Auðvitað giftist
þú!“ Gletnisblikið kom aftur í
augu hans. „Þú ert að minsta
kosti ekki ástfangin af mjer —
það er víst og satt“. Hann hló.
Hún heyrði varla hvað hann
sagði. Hún hafði tekið eftir því,
að sólin var nú komin hátt á
loft. Hún varð að komast heim.
Föður hennar myndi ef til vill
sárna það, ef hún væri ekki
heima, þegar hann kæmi, til
þess að þakka honum fyrir af-
mælisgjöfina.
Washington Irving hjálpaði
henni á bak Minervu. „Vertu
sæl“, sagði hann því næst, og
var nærri því auðmjúkur á
svip. „Þú kærir þig ekki um,
að við hittumst aftur?“
„Jú, auðvitað“, svaraði hún
vingjarnlega. „Komdu til Rich-
mond Hill hvenær sem þú
vilt“.
Hann stóð kyrr, með hendur
í vösum, og horfði á eftir henni.
Áður en hún beygði út af stígn
um, sneri hún sjer við, og veif-
aði til hans.
Það liðu sjö ár, þangað til
þau hittust næst.
ANNAR KAFLI.
Aaron sat í Martling-kránni,
ásamt hópi af tryggum stuðn-
ingsmönnum sínum. Hann sat
úti í horni, í sínu gamla sæti,
með portvínsglas fyrir framan
sig, höfðinglegur í fasi og fyr-
irmannlegur, og bar af fjelög-
um sínum eins og vel alinn
gæðingur af útigangshrossum.
Fjelagar hans drukku flestir
romm eða rauðvín, og þeir skál
uðu fyrir foringja sínum, sem
stat þráðbeinn 1 sæti sínu, að
hermanna sið. Hann ljet augu
sín, dökk og titrandi, hvarfla
af einu andlitinu á annað, eins
og hann væri að vega og meta,
hve mikill liðsstyrkur væri að
hverjum og einum. Theodosia
hafði svipuð augu og faðir
hennar. En í augnaráði hans
var seiðandi dáleiðslukraftur,
sem hún átti ekki.
— Mennirnir sem sátu um-
hverfis hann þarna í veitinga-
stofunni, voru kallaðir „Litla
sveitin“, eða „Myrmidonarnir",
og Theo hafði einu sinni í
spaugi kallað þá „Tíundu le-
giónina". í hópi þeirra kendi
margra grasa.
Þarna voru Matthew Davis,
Van Ness og Swartwout-bræð-
urnir, hraustir og glaðlyndir
drengir, fáeinir listamenn —
enn fremur nokkrir skuggaleg-
ir náungar, þrælar, er höfðu
strokið frá húsbændum sínum
og vændiskonur. Það var vit-
anlega ekki opinberlega viður-
kent, að þær ættu heima í
sveitinni, en þær gátu komið
að góðu haldi, og Aaron var
ekki vanur að láta aðra eins
smámuni og siðavenjur á sig
fá.
En þótt hópurinn væri sund-
urleitur, átti hann eitt sanaeig -
inlegt. Hver og einn hlýddi
skilyrðislaust öllum skipunum
Burr ofursta.
Ovinir Aarons líktu honum
við kolkrabba, er teygði slím-
uga anga sína inn á öll svið
þjóðfjelagsins, spúandi lygum
og blekkingum í því skyni að
rugla dómgreind hinna rjett-
(trúuðu. v
Vinir hans trúðu aftur á móti
á hann eins og guð.
Aaron hafði gaman að hvort
tveggja.
Sjálfur vissi hann fullvel,
hver hann var: maður, gæddur
óvenju góðum gáfum, ekki vond
ur nje alveg samviskulaus, en
snillingur í því, að nota menn
og málefni sjer í hag.
I þetta sinn var takmarkið,
sem hann kepti að, þess virði,
að hann legði sig allan fram.
í síðastliðnum mánuði hafði
honum tekist að vinna sigur,
þó að illa horfði, með því að
vinna republikanaflokknum
fylgi í New York-fylki.
En nú var enn harðari bar-
dagi í vændum. Hann og hr.
Jefferson voru í framboði fyrir
republikanaflokkinn til forseta
kosninga, og annar hvor þeirra
hlaut að sigra. Hamilton hafði
mistekist, þrátt fyrir alla
kænsku sína, og flokkur hans
var ósáttur innbyrðis. Þeir
myndu aldrei komast að sam-
komulagi svo að þeir gætu
boðið fram mann, er einhver
hætta stafaði af.
Það var að vísu satt, að
meiri hluti republikana gekk
út frá því sem gefnu, að Jeffer-
son yrði forseti, og Aaron
myndi gera sig ánægðan með
varaforsetaembættið. En margt
fer öðruvísi e'n ætlað er, hugs-
aði Aaron með sjer, og glotti.
Jefferson hafði gegnt vara-
forsetaembætti í fjögur ár. Það
fór bezt á því, að hann hjeldi
því áfram. Það var einmitt starf
við hans hæfi. Hann hafði þá
nægan tíma til þess að sitja
auðum höndum eða föndra við
fuglasafnið sitt.
John Adams hafði staðið sig
illa í embætti sínu. Það var
ótímabært að kjósa annan
draumóramann í forsetaemb-
ættið. Þjóðin þurfti sannarlega
á því að halda, að fá athafna-
saman og dugandi foringja. Og
hún skyldi líka fá hann!
— Matthew Davis var að
segja eina af sínum óralöngu
og drepleiðinlegu sögum. Aaron
hlýddi kurteislega á hann, þó
að hann heyrði ekki eitt orð af
því, sem hann sagði. Þegar
Davis hafði lokið máli sínu,
klappaði Aaron kumpánlega á
öxl hans, og sagði hlægjandi:
„Þetta var góð saga, Davis! Jeg
hefi líka alltaf sagt, að þú vær-
ir óvenju fyndinn maður!“
Davis brosti út að eyrum,
lagaði hálsknýti sitt, dustaði
ímyndað kusk af jakkaerminni,
og leit síðan sigri hrósandi í
kringum sig. Þetta voru allt
saman hálfgerðir sauðir, — að
Burr ofursta undanskildum —
sem ekki áttu snefil af kýmni-
gáfu. Enda stökk þeim aldrei
bros, hve skemtilegur sem
Jiann var!
Nú bættist nýr maður í hóp-
inn. Hann var klæddur í dökk
vaðmálsföt, með a. m. k. viku-
gamalt skegg. Hann ruddi sjer
braút að borði Aarons.
Aaron heilsaði komumanni
mjög innilega. „Sæll og bless-
aður Garson — og velkominn!
Jeg er búinn að eiga von á þjer
í þrjá daga“. Hann benti véit-
ingamanninum að koma til sín.
„Komdu með romm að
drekka handa Garson, Brom!“,
skipaði hann. „Og það besta,
sem til er í búrinu. Hann er
nýkominn frá Karólína-fylki,
og jeg gæti trúað því, að hann
væri þurfandi fyrir ætan mat!“
Garson hló. „Ofurstinn hefir
rjett fyrir sjer, eins og alltaf.
Maturinn er sjálfsagt góður á
höfðingjasetrunum þar eins og
annarsstaðar. En jeg hjelt mig
að kránum og landnemakofun-
um, eins og þú skipaðir fyrir,
og fjekk því sjaldan ætan bita
í svanginn“.
Aaron kinkaði kolli. Tom
Garson var einn af duglegustu
mönnum hans. Hann var ensk-
ur að ætt, hafði komið til Vest
urheims 1795 með leikflokki.
Aaron, er sífelt var á hnotskóg
eftir mönnum, sem gátu orðið
honum að liði, hafði rekist
á hann í Filadelfíu, svangan
og illa til reika. Garson var
góður leikari, auk þess að vera
kænn og vel greindur, og Aar-
on hafði ekki iðrast þess, að
hafa tekið hann í þjónustu sína.
— Aaron hallaði sjer áfram.
„Þú fórst sem umferðasali að
þessu sinni — var ekki svo?“
„Jú — og það er skemtileg
atvinna. Jeg hafði meðferðis
heilmikið af glingri fyrír kven
fólk — og mikið asskoti eru
þær fallegar margar, þarna í
Karolina!“ Hann skelti í góm
og Aaron hló.
„Já — jeg trúi því mætavel,
að þú hafir ekki látið tækifær-
in ganga þjer úr greipum. En
hvernig er hljóðið í mönnum
þar? Eru þeir rjettu megin?
Kjósa þeir Aaron Burr?“
Garon fjekk sjer vænan sopa
af romminu og þurkaði sjer um
munninn með handarbakinu.
„Republikarnir hafa unnið á
þar“, svaraði hann því næst.
„En þeir vita lítið um þig í
Suður-Karólina“.
„Svo segir Timothy Green“,
ansaði Aaron þurrlega. „Við
verðum að bæta úr því. —
Haltu áfram“.
Garðastræti er?“
„Hvað sögðuð þjer? Jeg er
svolítið heyrnarsljór“.
„Ha?“
„Jeg sagði, að jeg væri heyrn
arsljór. Jeg heyrði ekki, hvað
þjer sögðuð“.
„Þjer segið ekki satt! Jeg
heyri hálf illa líka“.
„Einkennileg tilviljun. En
hvað var það, sem þjer vild-
uð?“
„Getið þjer sagt mjer hvar
Garðastræti er?“
„Jú, sjálfsagt. Þjer gangið
út þessa götu, beygið til hægri
og haldið áfram um 100 metra.
Þá finnið þjer það“.
„Nú, svo þar er þá Garða-
stræti“.
„Nei, nei. Þjer verðið að af-
saka. Mjer heyrðust þjer segja
Garðastræti".
„Nei, jeg sagði Garðastræti‘‘.
„Veit því miður ekki hvar
það er. Þykir það leitt. Sæl-
ir“.
★
Daninn: — Svo þetta er
Esjan.
Isl.: — Já, eitt af tignarleg-
ustu fjöllunum í nágrenni
Reykjavíkur.
Daninn: — Nokkrar sögu-
sagnir eða munnmæli í sam-
bandi við Esjan?
tsl.: — Held nú það. Tveir
elskendur sáust einu sinni
ganga þarna upp, en þeir komu
aldrei aftur.
Daninn: — Þjer segið ekki
satt! Nokkur komist að því,
hvað af þeim varð?
ísl.: — Já. Fóru niður hin-
um megin.
★
Ungur maður fjell í dá, en
rankaði við, áður en vinir hans
höfðu jarðað hann. Einn þeirra
spurði, hvernig það væri, að
vera dauður.
„Dauður“, hrópaði hann, „jeg
var ekki dauður og jeg vissi
það, því mjer var kalt á fót-
unum og var auk þess hungr-
aðtir“.
„En hvaða sönnun var það?“
„Ja, jeg vissi, að væri jeg í
himnaríki, mundi jeg ekki vera
hungraður, og væri jeg á hin-
um staðnum, mundi mjer ekki
vera kalt á fótunum“.
★
Feiti sjálfsánægði þingmað-
urinn gekk inn í borðstofu
sveitahótelsins. Aðeins einn
maður var þar fyrir og hann
stóð upp, um leið og þingmað-
urinn kom inn.
„Sitjið þjer kyrrir, sitjið þjer
kyrrir!“ hrópaði sá landskunni
vingjarnlega.
„Hversvegna?“ spurði hinn
undrandi, „má jeg ekki sækja
saltið þarna á hinu borðinu?“
I