Morgunblaðið - 01.08.1947, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 1. ágúst T947’ ^
Skógræktin fær fræ frá
Noregi eftir þörfum
„Sjá allt er
hjer nýtf
In memoriam
Kristján Jónasson læknir
( --------------------------
I Frásögn Hákons Sjarnasonar
! ' skégræklarsljéra
SKÓGRÆKT RÍKISINS hefur nú aflað sjer góðra sam-
banda um útvegun trjáfræs frá Noregi. Von er á fyrstu fræ-
sendingunum hingað í haust. — Hákon Bjarnason skóg-
ræktarstj. er nýkominn heim úr ferð um Noreg. Sótti hann
fyrst fund norrænna skógræktarmanna, sem haldinn var í
Oslo og víðar um miðjan júni, en að því loknu ferðaðist hann
um Norður-Noreg, einkum Troms fyiki.
«-----------------------
jFundurinn.
Fundir norrænna skógræktar-
manna eru haldnir annaðhvert
ár og koma menn' þar saman til
þess að ræða öll þau mál, sem
efst eru á baugi á hverjum tíma.
, Þar gefst ágætt tækiíæri til þess
að ræða ýms áhueamál, og er
mönnum skipað í ceildir eftir
því, hvað menn helst hafa áhuga
fyrir. Á mótinu í Noregi voru
850 þátttakendur, en þrátt fyrir
jtiinn mikla fjölda var öllu vel
fyrir komið, svo að auðvelt var
að komast í samband við hvern
bann, sem menn viidu hitta. —
Gestrisni Norðmanna á móti
jþessu var svo frábær, að allir
átlendu þátttakendurnir voru á
einu máli um. að hún mundi al-
veg eins dæmi.
jí Tromsfylki.
Að mótinu loknu ferðaðist Há
jkon til ýmissa gróðrarstöðva í
Norðanverðum Noregi til að
ikynnast rekstri þeirra og mögu-
jieikum á að fá plöntur þaðan,
ef til þess skyldi koma. Ennfrem
ur komst hann í samband við
ýmsa menn, sem geta útvegað
olckur fræ af rauðgreni og skóg-
arfuru frá þeim stöðum, sem
itiafa svipað veðurfar og Island,
en þeir eru á ströndinnl frá
iSodö og norður fyrir Tromsö.
jÞar ferðaðist liann og um með
fylkisskógræktarstjóranum Rei-
iar Bathen og sýndi hann af
sinni miklu þekkingu, hvernig
skógur er ræktaður í Troms
fylki. Var sú ferð mjög fróðleg
Dg margt undravert var að sjá.
Þannig rækta menn nú rauð-
jreni norður við 70. breiddar-
stig með góðum árangri. Sáu
þeir m. a. 30 ára rauðgreniskóg,
sem var um 6 metra á hæð og
var farinn að bera þroskað fræ.
Annars er skógarfuran og
birkið aðaltrjátegundirnar norð
ur þar, og má heita að landið
alt sje skógi vaxið milli fjalls
og fjöru. Enda er slíkt ekki ein-
kennilegt, þar sem öll byggð í
Troms fylki er innan við 200 ára
að undanskildri strandræmunni,
: þar sem fiskimenn bjuggu. Ann-
ars svipar Troms fylki til ís-
jlands um margt auk veðrátt-
unnar. Það er 25 þús. ferkm. að
|að stærð og þar búa 110 þús.
‘imanns, sem lifa á fiskiveiðum
jog landbúnaði. En samfara land-
búnaðinum hafa nærri allir
ibændur skóg og drjúgar tekjur
;af honum auk eldiviðar og viðar
til allra heimilisþarfa. Fólkið,
Jsem byggir þetta hjerað, er
i st^ypt í sama mót og Islending-
É\ Er það ekki síst þess vegna
jög athyglisvert og fróðlegt að
rðast um landið. Fjallamynd-
anir eru með öðrum hætti en í
suður og mið Noregi og undir-
lendi er þarna meira og svipar
því náttúrunni þar og meira til
íslands en annars staðar í land-
inu.
Norðmenn
fá fræ frá Síberíu.
Þess má geta ,að lokum, að
Norðmenn hafa einnig útvegað
okkur lerkifræ frá Síiseríu og
munu gera það áfram, ef þeir
afla einhvers þar. Hins vegar
höfum við getað útvegað þeim
nokkuð af fræi frá Alaska, sem
þeim leikur mjög mikill hugur á.
Trípoll opnar
á morgun
Á MORGUN (2. ágúst> verð-
ur fyrsta kvikmyndasýning í Tri
polibíó Tónlistarfjelagsins. Hef-
ur fjelagið nú gert þær endur-
bætur og breytingar á húsinu,
sem krafist var til þess að hægt
væri að sýna þar kvikmyndir.
— Kvikmyndavjelarnar eru af
allra nýjustu gerð frá De Vry
og eru tóngæði þeirra með af-
brigðum mikil.
Undanfarið hafa verið haldn-
ir æði margir hljómleikar í Tri-
poli og ber öllum, jafnt söng-
fólki og hljóðfæraleikurum sam
an um að húsið sje ágætt til
hljómleika. Leiksviðinu hefur
verið breytt, settir hliðarveggir
úr krossvið og parketgólf. Allar
rafleiðslur hafa verið settar nýj-
ar, steyptur sýningarklefi, sett-
ar nýjar öryggisdyr og alt húsið
málað. Eftir af gömlu Tripoli
eru aðeins veggirnir.
Að sjálfsögðu verður Tripoli
eftir sem áður fyrst og fremst
notað fyrir aðra starfsemi fje-
lagsins. Næsta vetur er gert ráð
fyrir að þar verði óperettusýn-
ingar, auk þess sem húsið verð-
ur yfirleitt leigt fyrir hljómleika
og fyrirlestra á venjulegum bíó-
tíma. Ennfremur hefur skólastj.
Tónlistarskólans ákveðið að
hefja mikla almenna tónlistar-
fræðslu á vegum skólans næsta
vetur og þar munu framvegis
fara fram æskulýðstónleikar f je
lagsins. Hinsvegar munu hljóm-
leikar styrktarf jelaga Tónlistar-
fjelagsins framvegis fara fram
í Austurbæjarbíó.
Fyrsta kvikmyndin, sem sýnd
verður í Tripoli, er ensk, með
Paul Robeson, hinum heims-
fræga söngvara, í aðalhlutverki
og síðar í næsta mánuði Strauss
óperetta með hinum glæsilega
þýska tenór, Richard Tauber í
aðalhlutverki. Auk amerískra
mynda hefur fjelagið í hyggju
að tryggja sjer nokkuð af ensk-
um og frönskum myndum.
Frá þingmannaför-
Inni í gær
KLUKKAN 8 í gærmorgun
lögðu fulltrúar á fundi nor-
ræna þingmannasambandsins
af stað til Gullfoss, Geysis og
Þingvalla. Farið var í boði Is-
landsdeildar sambandsins.
Þegar austur kom, var veð-
ur þungbúið, regn og þoka. Við
Geysi var dvalið nokkra stund
og gaus hann sæmilegu gosi.
Þaðan var farið til Gullfoss og
snæddur þar árdegisverður.
Síðan var haldið til Þingvalla.
Á Lögbergi.
Að Lögbergi hjelt Gunnar
Tþoroddsen stutta ræðu og
sagði m. a.: í hugum vor ís-
lendinga er hjer heilög jörð..
Hjer er hið forna Lögberg.
Hjer voru lög upp sögð. Hjer
starfaði hið forna Alþing. Á
völlunum safnaðist fólkið sam-
an og hlýddi á störf löggjafar-
samkomunnar. — Hjer var hið
íslenska lýðveldi endurreist.
Að ræðu Gunnars Thorodd-
sen lokinni, var gengið til Val-
hallar, en þar snæddu fulltrú-
ar kvöldverð.
Ræða Buhl fyrv. forsætis-
ráðherra.
Er sest var að borðum tók
til máls Buhl fyrv. forsætis-
ráðherra Dana. í ræðu sinni
komst hann m. a. svo að orði:
Við erum hjer við hjartastað
íslendinga, á hinum gamla
þingstað.
íslenska skáldið Jónas Hall-
grímsson, sagði: „Landið er fag
urt og frítt“. Það er það enn
þann dag í dag. Við Norður-
landabúar höfum djúpa virð-
ingu fyrir frelsinu, sem Is-
lendingar altaf hafa barist
fyrir og þeir nú hafa öðlast.
„Sjá allt er hjer nýtt“. ísland
hefir öðlast nýtt frelsi.
Við Norðurlandabúar þökk-
um innilega fyrir móttökurn-
ar. Við Danir þökkum okkar
gömlu bróðurþjóð, sem nú hef
ir gert lands sitt að lýðveldi.
Handritin heim til íslands.
í ræðu, spm Axel Larsen
fólksþingsmaður hjelt, komst
hann m. a. svo að orði: Jeg
þekki ísland frá barnalærdómi
mínum. Sú kynning segir mjer,
að íslensku handritin eigi að
vera heima á íslandi og hvergi
nema á íslandi. Þegar næst
verður haldið norrænt þing-
mannamót á íslandi, vona jeg,
að þessu máli hafi verið ráðið
til lykta.
Söngur.
Þeir Guðmundur Jónsson og
Stefán Guðmundsson sungu
nokkur lög, bæði hvor í sínu
lagi og báðir saman. Vakti
söngur þeírra mikla hrifningu
áheyrenda.
Gunnar Thoroddsen borgar-
stjóri, forseti íslandsdeildar
Norræna þingmannasambands-
ins, stjórnaði hófinu.
í DAG drúpum við bekkjar-
bræður þínir höfðum í djúpri
sorg við hið skyndilega og svip
lega hvarf þitt úr okkar hópi.
Við getum ekki skilið það, hvers
vegna einmitt þú, þessi glæsi-
legi, hrausti og öruggi vinur
okkar og bróðir skyldir svo
skyndilega kveðja okkur.
Óteljandi hugljúfar minning-
ar leita nú til okkar frá sam-
vistarstundunum í Mennta-
skólanum á Akureyri, allar
jafn bjartar og hlýjar, þar sem
þú ert tengdur við atburði, nám
og leiki.
Jeg hygg, að þú hafir þegar
í upphafi í skólanum átt
nokkra sjerstöðu í hópi okkar,
og hún einkennir skaphöfn
þína og vilja svo einkar vel.
Þessi sjerstaða þín var í því
fólgin að þú vissir strax, hvað
þú vildir verða, og stefndir
markvisst að því. Þú ætlaðir
að verða læknir, vel menntað-
ur og dugandi læknir, sem fórn
aði starfskröftum sínum í þágu
sjúkra og bágstadara. — Þessi
vissa þín um lífsstarfið skapaði
þjer öryggi í athöfn og fram-
komu, sem hafði holl og góð
áhrif á okkur hina. Og svo
varstu vandur að virðing þinni,
að þar máttir þú engan skugga
vita. Slíkt hlaut að auka á
glæsimensku þína og þel, sem
vann sjer vini í óvenju ríkum
mæli.
Við bekkjarbræður þínir ef-
uðumst aldrei um að þú mund-
ir ná settu marki. Slík varð og
líka raunin. Glæsilegur, ungur
og vel menntaður komstu
heim til starfsins mikla að
loknu framhaldsnámi þínu vest
an við haf. Og nú er þessu
starfi þínu lokið, eftir örstutta
stund á þeirri lífsbraut, sem lá
svo opin og örugg framundan
þjer, starfið, sem þú svo lengi
hafðir undirbúið með gleði, al-
úð og kostgæfni. Okkar fá-
menna þjóð má ekki við því
að missa sína mannvænlegustu
menn í blóma lífsins með ó-
skert starfsþrek og mikla hæfi-
leika. Og því sárara er að sjá
á bak þjer svo skjótt.
Nú ert þú lagður í langferð-
ina miklu yfir hafið lífs og
dauða. Við þökkum þjer,
elskulegi bekkjarbróðir, glaði
og reifi vinur, fyrir allt það,
sem þú gafst okkur í fögru for-
dæmi, hlýrri vináttu og traustri
samvist. Við hittumst aftur heil
ir, þó síðar verði, og við vit-
um að við eigum traustan máls
vara og móttökumann þar sem
þú ert.
Við biðjum almáttkan Guð
að vernda þig og blessa, og
senda hinni sorgmæddu ungu
konu þinni og börnum ykkar
styrk og einlæga trú í hinni
hyldjúpu sorg, sem sótt hefur
þau heim við fráfall þitt. Guð
styrki elskulega aldraSa for-
eldra þína og systkini þín, en
þú múnt yfir þeim vaka og
vera þeim öllum nálægur og
veita þeim trú og traust.
Bekkjarbróðir.
FjármálaviSræiíir
Breta og Banda-
ríkjamanna
London í gærkvöldi.
SIR STAFFORD CRIPPS, við
skiptamálaráðherra Bretlands,
fór til París í.dag til viðræðna
við Clayton, aðstoðarviðskipta-
málaráðherra Bandaríkjanna.
Munu þeir ráðgast við um ýms
atriði, sem fram hafa lcomið í
viðræðum þeim um alþjóðavið-
skipti, sem fram hafa farið í
Genf að undanförnu, en í þeim
hafa báðir ráðherrarnir tekið
þátt. — Frjettaritarar benda á
það, að fyrirhugaðar takmarkan
ir. á. innflutningi til Bretlands
og aðrar ráðstafanir til þess að
spara dollaraeignir Breta muni
Jiafa í för með sjer ýmsar breyt-
ingar á afstöðu Breta til alþjóða
viðskipta. — Menn eru alment
þeirrar skoðunar, að Bretar
muni skera innflutninginn stór-
kostlega niður, en annars munt
Attlee forsætisráðherra gera
nánari grein fyrir fyrirætlunum
stjórnarinnar á fundum þingsins
í næstu viku og ennfremur £
útvarpsávarpi til þjóðarinnar.
Japan ráðslefnunnt
fresfað
Washington í gærkvöldi,
BANDARÍKJASTJÓRN hef-
ur ákveðið að fresta ráðstefnu
þeirri um japönsku friðarsamn-
ingana, sem hún hafði boðið full
trúum 11 ríkja til 19. ágúst n.k.
— Aðstoðarutanríkisráðherra
Bandaríkjanna, Robert Lovett,
gaf þá skýringu á ráðstöfun þess;
ari, að ráðstefnan á tilsettum
tíma myndi stangast við ráð-
stefnu bresku samveldisland-
annaa, sem haldin verður um
japönslcu friðarsamningana 26,
ágúst. — Reuter.
Reynf að bjarga við
efnahaginuiti
Vínarborg í gær,
TIL nýrra ráðstaíana verður
gripið í Austurríki á morgun tiJ
að gera tilraun til að reisa við
efnahag landsins. Verða póst-
og símagjöld, útvarpsafgjöld og
fargjöld með járnbrautum hækk
um um 50 prósent.
Jafnframt þessu er tilkynt, að
þúsundir verkamanna muni fé
kauphækkun, vegna vaxandi dýj*
tíðar í landinu. — Reuter.