Morgunblaðið - 03.09.1947, Blaðsíða 7

Miðvikm<J$gur, 3, sept. 1947.
HfOR GU N RLAÐJÐ
7
Fósturdóttir
EITT er það, sem öðru frem-
ur hefir æst forvitni mína og
löngun til að heyre meira. Það
eru frásagnir af börnum, sem
hafa alist upp fjarri mannabú-
stöðum, annaðhvort í einangr-
un eða fóstruð af villidýrum.
Til er sægur slíkra sagna allt
frá sögunni um Rómúlus og
Remus bræðurna”, sem taidir
hafa verið frumbyggjar að
Rómaborg og fóstraðir af úlf-
ynju og aldir upp í greni henn-
ar.
Allar hafa þessar sagnir ver-
ið taldar til bjóðsagna. Alfræða
bækur geta þeirra, en taka það
jafnan fram, að bær' sjeu hvorki
sannsögulega staðfestar nje
vísindalega viðurkenndar.
Loks kom að því, að tvö
stúlkubörn náðust frá úlfum
austur í Indlandi. Það var ná-
lægt árinu 1920. Úlfarnir höfðu
rænt þeim nýfæddum og fóstr-
að þær, aðra í eitt ár en hina
á áttunda ár.
Þessi atburður var svo marg-
sannaður og staðfestur af mörg
um og merkum vottum, að eng-
um tjáði móti að mæla.
Þetta gerðist í litlu þorpi
skammt frá Calcutta, einmitt
þar sem stórskáldið Rudyard
Kipling var alinn upp hjá föður
sínum, sem var þar trúboði. Þar
reit Kipling frumskógabókina
og voru söguhetjurnar villidýr
frumskógarins. Skátahreyfing-
in, sem breiðst hefir um víða
veröld, er byggð á þessari sögu
Kiplings að nokkru leyti.
Líf manna og dýra nátengt.
Hvergi í heimi hefir líf manna
og dýra verið jafn nátengt og
þarna. Geigvænt frumskóga-
þykknið er þar víða ófært yfir-
ferðar. Menn búa þar í örsmá-
um þorpum umkringdir af alls-
konar villidýrum. Einkum eru
úlfar þar nærgöngulir manna-
bústöðum. Þar hefir það verið
þjóðtrú, að úlfi mætti ekkert
mein gera. Slíkt hrópaði hefnd
og ógæfu, ekki aðeins yfir
hvern, sem slíkt fremdi, heldur
og yfir allt þorpið og ætt hans
alla. Vegna þessarar hjátrúar
eru úlfar þarna alfriðaðir sam-
kvæmt þessum óskráðu lögum,
og með öllu óhræddir við menn
ina.
A þessum árum var þarna
fjöldi tígrisdýra. Lifðu þau á
því að veiða skógarbirni og önn
ur dýr. Tígrisdýr var oft þrjá
sólarhringa að eta upp heilan
skógarbjörn. Milli máltíðanna
fól það sig í gulu samlitu lauf-
inu. Ylfingar eru mjög þefvís-
ir. Þeir finna lyktina af bjarn-
arkjötinu. Þeir slæðast að og
narta í björninn og verða þá oft
tígrisdýrinu að bráð. Úlfynjan
saknar afkvæmisins. Hamstola
af sorg ráfar móðirin um með
júgrin ósogin og eitilhörð. Hún
finnur lykt af nýfæddu barni.
Mæður eru mest úti við vinnu
sína. Þar hafa þær oft nýfædd
börn sín hjá sjer á hálmvisk
á jörðinni. Víki þær sjer frá,
er barnið oft horfið þegar þær
koma út aftur. Svona var þetta
samkvæmt lýsingum sjónar-
votta. Nú hefir mikil breyting
orðið. Skógar hafa verið ruddir
og skaðlegum dýrum fækkað
eftir því, sem menningin heldur
hjer innreið sína.
'ti
ir
Syteínc^i'ím
"cison
Úlfabörnin tvö. | vart. Cvipurinn var einis og
Trúboði einn enskur, Singh steinrunninn, þar vottaði aldrei
að nafni, ferðaðist eitt sinn inn fyrir brosi framar en á sauðar-
frumskóginn nokkuð frá presta andliti. Einu svipbrigðin, sem
kalli sínu. Menn í smáþorpi þar sáust, voru þau er sýndu
einu komu til hans og báðu grimmd og ógnun, líkt og þeg-
hann ásjár, því að miklir reim ar reiður hundur fitjar upp á
leikar væru þar 1 skóginum trýnið. Röddin var undarlegt
eftir að farið væri að rökkva. sambland af úlfaspangóli og
Hann fór þangað sem draugarn mannsrödd og ólík öllu því, sem
ir áttu að hafa sjest og fól sig nokkur maður hafði nokkurn-
þar í ljósaskiptunum. Eftir litla tíma heyrt.
stund komu úlfar þar út úr Það var ekki að undra, að
greni sínu einn af öðrum, fyrst margur óttaðist afieiðingarnar
fullorðnir úlfar, þá ylfingar og af að taka þessi litlu óargadýr
loks komu sjálfir draugarnir. í afskræmdri mannsmynd inn
Sjera Singh sá þegar að þarna á munaðarlausra hælið, þar
voru tvö börn á ferðinni. Hlupu sem mörg smábörn voru fyrir,
þau á fjórum fótum, og hög- en sjera Singh hafði fastráðið
uðu sjer að öllu sem líkast úlf- að taka þau. Fór hann nú til
unum. biskupsins og bað um leyfi hans
Síðar fór sjera Singh með og fjekk bað.
skógarhöggsmenn með sjer og Hjer kom Kamala í hlýtt
náði börnunum og ól þau síð- hreiður samúðar og manngæða,
an upp í munaðarlausra hæli, sem hún hafði aldrei haft af
sem hann veitti forstöðu. Hann að segja, síðan hún var svift
hjelt nákvæma dagbók um allt móðurfaðminum stuttu eftir
atferli þeirra. Kona hans tók fæðingu sína.
af þeim margar ljósmyndir. |
Læknar, er stunduðu þær, gáfu Erfitt uppeldi.
skýrslur auk margs annars, sem i Húsmóðirin
kona
sjera
gerði viðburðinn sannsöguleg- Singh’s, mun hafa verið gædd
Sextugur
Sigtryggur Jénsson, hrepps-
stjóri Hrappsstöðum
an, svo að hann varð ekki vje-
fengdur.
óvenjulega miklum og góðum
hæfileikum til að ala upp börn,
bæði vegna meðfæddrá eðlis-
Vakti heimsathjrgli. [ kosta og mikillar menntunar og
Frjettin barst um víða veröld reynslu. Þrátt fyrir það náði
og vakti mikla athygli. Vestur hún engum árangri svo vikum,
í Ameríku er rithöfundur, Arth mánuðum og árum skipti. Svo
ur Gesell að nafni. Hann hefir vel hafði úlfunum tekist upp-
manna mest ritað um þróun eldið, að allur mannlegur arfur
j og meðferð smábarna. Eru bæk- virtist gleymdur og glataður.
ur hans byggðar á vísindaleg- Því manngöfgi, sem maðurinn
um rannsóknum er hann hefir hefir áunnið sjer á árþúsund-
sjálfur annast um langan aldur. um, virðist fljótglatað. Ógurleg
Hann er sálfræðir.gur, læknir er andans leið upp í sigurhæð-
og háskólakennari í Yaleháskóla ir, en að hrapa úr þeirri hæð
í Bandaríkjunum. Hann ritaði virðist fljótgert.
til Indlands og fjekk þaðan Kamala sat úti í horrii, þar
bókina um úlfa fósturbörnin. sem minnst bar á henni. Þar
Um þetta hefir hann ritað bók, snjeri hún sjer frá mannleg-
er seldist þegar upp og hefir um fjelagsskap og út að vegg,
verið ófáanleg síðan, vegna þess reiðubúin að bíta og rífa hvern,
að hún héfir eitthvað fyrir alla. sem dirfðist að nálgast hana.
Allir vilja heyra sannsögulega En ástúð allra á heimilinu,
lýsingu á þessu sjerstæða undri yngri sem eldri, umvafði hana
og æfintýri. ,Auk þess eru hjer stöðugt í hverju orði og atviki
viðburðir snildarlega skýrðir á og loks kom að því, sem enginn
sálfræðilegan hátt, og mann- hafði búist við, að Kamala fór
fræðilegar ályktanir dregnar. að þýðast húsmóðurina, og
Telur Dr. Gesell hjer vera að skeði hjer annað undur, er enn
ræða um úrslitadóm í sumum á ný sannaði það, hvað upp-
þeim vafamálum, sem sálfræð- elcjisáhrifin mega sín mikils.
inga hefir mest greint á um.Eink Því reginvaldi virðist enginn
um það atriðið, að hve miklu hlutur ómáttugur.
leyti persónuldiki manns sje i
árangur af meðfæddu upplagi Kamala nær þroska.
hans, og hve mjög hann byggist | En Ivamala gerði meira.
á uppeldinu, sem umhverfi hans Smám saman kom að því, að
í DAG er Sigtrvggur Jóns-
son, hreppstjóri á Hrappsstöð-
um í Dalasýslu, sextugur. Þar
sem sextugsafmælið er nú orð-
ið höfuðafmæli hvers þess, er
nær þeim aldri, vil jeg minnast
„afmælisbarnsins" með örfáum
orðum.
Sigtryggur er borinn og barn
fæddur Laxdælingur. Þar ólst
hann upp. Menntur. sína hefur
hann hlotið þar og búið þar
allan sinn búskap. Mun .hann
ékki hafa vikið úr sveit ninni
nema fáa daga í senn.
Hann er fæddur á Hömrum
í Laxárdal, sonur þeirra hjóna
þar, Jóns Jónassonar hrepps-
stjóra og Ástríðar Árnadóttur
frá Másstöðum í Vatnsdal norð-
ur. Hann ólst upp með foreldr-
um sínum, en var í hálfan ann-
an vetur við nám í Hjarðar-
holti á unglingaskólanum, er
sjera Ólafur Ólafsson hjelt þar
í nokkur ár.
Vorið 1917 kvæntist hann
Guðrúnu Sigurbjörnsdóttur,
ljósmóður frá Svarfhóli. Tveim
ur árum síðar keypti hann
Hrappsstaði og fluttist þangað
ásamt foreldrum sírium. Þrjú
börn eiga þau hjón: Jón, cand.
phil, bókara hjá tollstjóra, Sig-
urbjörn, gjaldkera í Landsbank
anum og Margrjeti, sem dvelst
heima hjá foreldrum sínum.
Sigtryggi hafa verið falin fjöl
mörg trúnaðarstörf um æfina.
Mun hann hafa gegnt og gegn-
ir enn flestum nefndarstörfum
fyrir sveit sína og sókn, og
búnaðarfjelagsskap hreppsins.
Hann tók við hreppstjórn af
föður sínum og hefur verið
sýslunefndarmaður Laxdælinga
í nærri 20 ár. Hann átti sæti
í yfirfasteignamatsnefnd Dala-
sýslu og er nú í yfirskattanefnd
og meðstjórnandi Sparisjóðs
Dalasýslu. Þá var hann fulltrúi
í búnaðarráði, og í nokkur und-
anfarin ár hefir hann jafnan
verið settur sýslumaður í fjar-
veru mirini. Hann hefur nú ver
ið valinn — og eftir honum
gengið — til þess að vera for-
maður nefndar þeirrar, er á að
annast sauðfjárskipti í haust á
svæðinu milli Þorskafjarðar—
Steingrímsfjarðar og Hvamms-
fjarðar—Hrútafjarðar. Er það
hefir skapað honum.
Kamala úlfabarn.
Bókin er ævisaga eldri stúlk-
vart varð við nám af hennar
hendi. Það nám varð á eðlileg-
an hátt og í smáum skrefum
eitt stig af öðru. Hún fór að
unnar, sem nefnd var Kamala. íbabla og mynda emstök hljóð,
Fyrstu 8 árin átti hún sjer ekki sem áttu að tjá ósk um að bætt
svo mikið sem nafn. Þá hafði yrði úr einhverri þörf, svo sem
[ henni tekist á undraverðan hátt þorsta, hungri eða öðru. Þá fór
að temja sjer atferli úlfanna að heyrast líking eftir einstök-
[og allar siðvenjur þeirra. Þetta ’um orðum, örfáum fyrst og loks
[uppeldi hafði gjörbreytt henni setningum.
(líkamlega, svo að hún var að'j Frá því að skriða, fór hún
^mörgu leyti ólík öllum öðrum að rjetta úr bakinu og loks rísa
mönnum að útliti. Þá hafði vit upp, þá að ganga með og loks
hennar beðið ógurlegan hnekki; að sleppa sjer. Þannig var röð
en langmest hafði skapgerðin þroskaatriðanna öil hin sama
liðið og allt tilfinningalífið, því [0g hjá öðrum börnum,* en sá
1 að þar varð einskis mannlegsi (Framhald á bls. 12)
hið vandasamasta starf og afar
vanþakklátt.
Jeg ætla ekki að hlaða hjer
lofi á vin minn, Sigtrygg
hreppsstjóra. Hin mörgu og ó-
líku störf, sem honum hafa ver
ið falin, sýna best, hvert álit
og traust sveitungar hans og
samhjeraðsmenn bera til hans.
í öllum þeim störfum hefur Sig
tryggur reynst mjög samvinnu-
þýður og ósjerhlífinn og leyst
þar hvert verk prýðilega af
hendi.
Þrátt fyrir margþætt störf, og
mörg þeirra tímafrek, utan
I heimilisins hefur ekki verið
| slegið slöku við búskapinn, en
í því efni á líka hin ágæta kona
hans sinn þátt. Á Hrappsstöð-
um hefur jafnan verið gest-
kvæmt og gestrisni mikil.
Sigtryggur er prýðilega
greindur maður og athugull.
|Hann leggur stund á að kryfja
ítil mergjar hvert það mál, sem
honum er fengið í hendur. Hann
er mjög vel máli farinn og hef-
ur mikinn áhuga á menningar-
málum hjeraðs síns og sveitar.
I
| Leita margir til hans raða og
j úrlausnar á vandamálum sínum
og hefur hann reynst þeim hinn
I ráðhollasti. í sjálfstæðismálum
iþjóðarinnar hefur hann ávalt
jverið heill og óskiptur.
I Væntum við, vinir hans og
samsýslungar, að hann eigi
langan starfsferil ófarinn og að
honum endist aldur til að vinna
|enn margt hjeraði sínu til
heilla.
Þökkum honum liðnu árin.
Þorst. Þorsteinsson.
KANILL
heill — fyrirliggjandi
Eggert Kristjánsson & Co. h. f.
innan skamms
mun verða opnuð skrifstofa, er tekur að sjer afgreiðslu
timarita, blaða og bóka. Ýmiskonar aðstoð önnur gæti
einnig komið til greina. Upplýsingar veitir
JÓHANNA KNUDSEN