Morgunblaðið - 03.09.1947, Blaðsíða 11

Miðvikudagur, 3. sept. 1947.
MORGUNBLAÐIÐ
11
Afmæliskveðja til
Laufeyjar í Hamborg
EIN hefðarfreyja og merkis-
kona Akureyrar, frú Laufey
Pálsdóttir (eða Laufey í Ham-
borg), eins og þessi lýðkæra
og vinsæla kona er kölluð í
daglegu tali, verður sextug í
dag.
Foreldrar frú Laufeyjar voru
þau Páll Árdal, rithöfundur og
ritstjóri, og kona hans, Álfheið-
ur Eyjólfsdóttir frá Hamborg á
Fljótsdalshjeraði. Segir mjer
einn samkennari minn, að :nóð-
ir hennar hafi verið komin af
hinni austfirsku Melaætt, er
margir nafnkunnir menn eru
komnir af. En faðir hennar var
hinn mætasti maður, glöggur og
greindur. Hann var í röð þeirra
gagnfræðinga, er fyrst voru
brautskráðir frá Möðruvöllum
í Hörgárdal, lauk þar gang-
fræðaprófi vorið 1882. Hann
var ágætur námsmaður og
Laufey Pálsdóttir.
Stofnun landssam-
bands í frjálsum
íþrólfum
ÞANN 16. ÁGÚST s.l. var
að tilhlutun ÍSl stofnað hjer í
Reykjavík Frjálsíþróttasam-
band ísland (F. R. 1.). Höfðu 15
fjelög innan 7 hjeraðssambanda
sent áskorun til ISÍ um að stofna
sambandið, en á stofnfundinum
mættu 15 fulltrúar frá 9 f jelög-
um.
Forseti Ist, Een. G. Waage,
setti fundinn og skýrði frá að-
draganda að stoínun sambands-
ins, en forgöngu í því máli hafði
íþróttaráð Reykjavíkur haft. —
Fundarstjóri var kosinn Guð-
mundur Sigurjónsson og fundar-
ritari Páll Halldórsson. Forseti
ÍSÍ lagði frarn frumvarp að lög-
um sambandsins, sem ÍSt hafði
samþykt óg samþykti fundurinn
það óbreytt. Ennfremur var sam
þykkt að senda lögin öllum hjer-
aðssamböndum og frjálsíþrótta-
Flugfjelag íslands
bjargar þrem manns-
lífum með sjúkra-
flutningum
anlegum afmælisfögnuði henn
ar í gleði og glasa glaumi, r^gUÍTlj Eem aðilar geta gerst að
ágætur skólaþegn. Seinni vetur myndi jeg kveðja mjer hljóðs FRÍ Qg skyldu þau> sem ganga
hans a Moðruvollum reis upp- 0g mæla fyrir minni hennar á - sambandið fyrir i. jan. i948,
þot og úlfaþytur í skólanum þessa leið:
sökum óánægju út af fæði | Kæra sambæjarkona og kunn
pilta. Lá þá við, að skólasveinar kona, frú Laufey í Hamborg!
gerðu uppreist gegr. skólastjóra Jeg fæ ekki stillt mig um að
sínum. Jóni A. Hjaltalín, út af^þakka þjer góða viðkynning
„matarmálinu11, sem þessar ó- og vinsamleg viðskipti um rúm
spektir og róstur hafa verið an aldarfjórðung.
kallaðar. Páll Árdal var einn j Eitt s.inn tók einhver gaman-
hinna örfáu, sem neitaði að samur náungi upp á því, að
taka þátt í uppreist gegn for- kveða öfugmælavísur um
stöðumanni skólans. Sýnir slíkt nokkra alþingismenn. Um einn
sterkan þegnskap og fágætt þeirra, mikinn merkismann og
kyrrlætismann, sem jafnan sat
í sæti sínu við allar umræður
gjálfstæði.
Frú Laufey Pálsdóttir fjekk
að sumu leyti einkennilega' og virtist hlýða með óvenju-
menntun. Einn vetur stundaði mikilli eftirtekt á hvert orð
hún gagnfræðanám, sem var ^ „háttvirtra“ samþingismanna,
var kveðið svo: '
„Eldfjörugur andskoti
aldrei kyrr í deildinni“.
Nú líst þjer líklega ekki á
blikuna, frú Laufey, og held-
naumast orðið títt um konur í
ungdæmi hennar. Hitt er þó
einkenrxilegra, að fjórtán ára
gömul rjeðist hún til prent-
náms í hinni merkilegu prent-
teljast stofnendur, en þá tekur
frjálsíþróttasamb. við stjórn
allra íslenskra frjálsíþróttamála.
Loks var ákveðið að fyrsta þing
frjálsíþróttamanna skyldi hald-
ið í sambandi við næsta meist-
aramót í frjálsum íþróttum sum
arið 1948.
í stjórn frjálsíþróttasambands
ins voru kosnir þessir menn: ■—
Konráð Gíslason, Rvík, formað'
ur. Jóhann Bernhard, Rvík, vara
formaður. Guðm. Sigurjónsson,
Rvík, brjefritari. Lárus Halldórs
son, Brúarlandi, fundarritari og
Oliver Steinn, Hafnarf. gjaldk. í
varastjórn voru kosnir Sig. S.
Ólafsson, Þórarinn Magnússon
og Ólafur Sveinsson, en endur-
skoðendur Jens Guðbjörnsson og
Erl. Ó. Pjetursson og til vara
Sigurpáll Jónsson.
Á fyrsta stjórnarfundi FRl,
sem haldinn var 28. ág., færði
Jóhann Bernhard sambandinu
að gjöf skjálasafn sitt, mikið aö
vöxtum, en í því eru ítarlegar
skýrslur um flestöll íþróttamót,
sem haldin hafa verið hjer á
landi frá því um aldamót og
fram á þennan dag.
smiðju Odds Björnssonar og ur, að jeg ætli að fara að líkja
vann bar þrjú ár. Eftir prent- þjer við hinn mikla höfðingja
nám vann hún í verslun og myrkranna. Slíkt er samt auð-
hafði á hendi afgreiðslu blaðs- 'vitað fjarri mjer. Þú ert eins
ins „Norðurlands“. Árið 1910 ólík hinum mikla megin-púka
giftist hún fyrri manni sínum, undirheima og framast má
Jóhannesi Þorsteinssyni, kaup- 1 vera. Mjer hefir ávallt fundist
rhanni. Hefir mjer verið sagt, ; þú vera hin mesta góðvildar-
að hann hafi verið með afbrigð- ' kona. Það er ávallt notalegt og
Um laginn og lipur kaupsýslu- j fjörgandi að hitta þig og eiga
maður, enda öðlaðist hann mikl tal við þig, af því að þú ert
ar vinsældir og efnaðist vel. eldfjörug, og jeg fæ ekki sjeð,
Hann andaðist árið 1920. Aftur|að hið mikla eðlisíjör þitt fari
giftist hún árið 1925 Jóni E. á nokkurn hátt minnkandi nje
Sigurðssyni, kaupmanni á Akur það þverri, þótt árin xlíði. Þú
eyri. Með fyrra manni sínum virðist fara jafn-hratt og ljett
eignaðist hún einn son, Stein- yfir alla ' erfiðleika og raunir,
grím J. Þorsteinsson, dr. phil.1 eins og þú hefir í æsku þinni
og háskólakennara, en með rennt þjer ljett á skautum á
seinni manni sínum eina dótt- glæra svelli hjer á Pollinum I formlega vísað írá mótmælum
ur, ungfrú Solveigu Björgu Þó ert þú kona viðkvæm og til- Rússa gegn sameiginlogum á-
Jónsdóttur.
Frú Laufey hefir tekið mik-
Washington í gær.
BANDARÍSKA stjórnin hefur
j finninganæm. Og þú -^irðist og kvörðunum Breta og Bandaríkja
jafnan hafa haft stjórn á fjöriimanna um víkkun þýsku fram-
inn þátt í fjelagsskap kvenna á þínu. Fjör þitt hefir aldrei I leiðslunnar.
Akureyri og á Norðurlandi, hlaupið með þig í nokkrar ó-
verið forstöðukona hjúkrunar- göngur, Svellbúnkum ævinnar
fjelagsins Hlífar, og var mörg hefir þú verið hin fimasta
ár fjehirðir sjóðs þess, er stofn- skautakona, örugg og ódettin.
aður var til að reisa berkla- ,Ella værir þú ekki þvílík sæmd
hæli í Kristnesi. Enn fremur. arkona sem þú ert. En greini
var húp ritari Sambands norð- þín góð og táp og hughreysti
lenskra kvenna um nokkur ár.' hafa stutt þig á lífsleið þinni.
En frú Laufey er ekki merk- Það er sem hressandi laufvind-
ust af því, hvern þátt hún hefir
tekið í þörfum þjóðfjelagsins,
heldur af hinu, hver kona hún
er, hvernig hún er skapi farin
og vaxin hið innra og í sjálfri
sjer.
Ef jeg væri staddur í vænt-
ar heilbrigðrar lífsgleði leiki um
þig, og þeir munu sryðja þig, er
haustið mikla gengur í garð.
Að lokum þakka jeg þjer við
skipti þín við Menntaskólann
á Akureyri. Mjer hefir reynst
(Framhald á bls. 12)
Var tilkynning gefin út í Was-
hington í dag um að Rússar
hefðu ekki viljað taka þátt í við-
ræðum um þessi mál, en að tvi-
veldin hefðu samt alls ekki geng
ið í kringum Rússa um þau.
— Auk þess væru aðgerðir
þessar alls ekki í andstæðu við
Potsdam samþykktina.
Bandaríkin og Bretland munu
ótrauð halda aðgerðum sínum í
efnahagsmáium Þýskalands á-
fram og enn er opin leið fyrir
Rússa að hjálpa til við endur-
reisn Þýskalands og um leið allr
ar Evrópu. — Reuter.
ÞEGAR einhver óhöpp vilja 1 að bæri
til, og sitthvað fer öðruvísi en
ætlað er, þá er því oftast óspart
aaldið á lofti, sem ekki er
undravert því til þess eru vítin
að varast þau, og með því gera
þau mistök sem oft eiga sjer
stað kunn meðal almennings,
geta þau oft og tíðum orðið öðr
um til viðvörunar og meiri var
úðar sje gætt á ýmsum sviðum
og sem aldrei virðist of mikið
gert að.
En þess má einnig geta sém
vel er gert og happasælar afleið
ingar hefur. Flugfjelag Islands
liefur það sem af er þessu
sumri bjargað sjúklingum frá
yfirvofandi dauða í tvö skifti
og sjálfsagt mikið oftar þó sá
sem þessar línur ritar sje því
ekki kunnur.
Þann 10. júní var Esja stödd
á Hornafirði, meðal annara far
þega var ung stúlka, sjúkling
ur frá Breiðdalsvik, sem . var
svo langt leidd, að læknar töldu
engar líkur að hún myndi lifa
af sjóferð til Reykjavíkur. Var
því horfið að þvi ráði að snúa
sjer til umboðsmanns Flugfje-
lagsins hjer á Hornafirði, og
honum falið að reyna að út-
vega flugvjel tafarlaust. Gekk
það alt að óskum. Flugfjelagið
brást vel við og fljótt, enda var
þa flugveður mjög ákjósanlegt.
Og var flugvjel komin í þann
mun er Esja var að fara frá
Hornafirði. Sjúklingurinn lifði
af hina skjótu ferð, komst á
spítala, og þar höfðu tveir góð
viljaðir skátar fórnað einhverju
af hinu dýrmæta blóði sinu,
sem dælt var í stúlkuna, þetta
dugði, stúlkan rjetti við og varð
albata. — Flugfjelagið og skát-
ar urðu hjer sannir bjargvættir
Röskum mánuði siðar éða
þann 12. júli, var símað til
umboðsmanns Flugfjelagsins
hjer, frá Berunesi við Djúpa-
vog, og honum tjáð að í Gauta
vik á Bérufjarðarströnd lægi
kona í barnsnauð, en fæðing
rhundi ekki gcta orðið nema
með uppskurði. Á Berufjarðar
strönd er engin ljósmóðir, hafði
hún því verið sótt á Djúpavog,
en litlu eftir að hún kom til
'Gautavíkur, hafði hún verið
sótt aftur í sitt umdæmi á
Djúpavogi til annarar konu,
fyrir skömmu var þá kominn
ungur læknir á Djúpavog, sem
hefur undanf. ár verið læknis-
laust, var hans nú strax vitjað
að Gautavík tit konunnar, en
eftir að hafa rannsakað hana,
kemst hann að áðurnefndri nið
urstöðu, og hringir til Horna-
fjarðar eins og áður er sagt.
Umboðsmaður Flugfjelagsins
hjer bað samstundis um fram-
kvæmdastjóra fjelagsins örn
Johnson, en fjekk það svar að
hann væri i Bretlandi. Þá um
Jóhannes Snorrason flugmann.
En hann var þá í langflugi úti
á landi. Afrjeð hann þá að tala
við flugskrifstofuna, sem hann
hafði þó tiltölulega litla trú á
arangur.
Var máli
hans vel tekið, að alt skyldi
gert, sem hægt væri og hann
látinn fylgjast með hvað gerð
ist.
Klukkutimi leið. Ekkert svar
kemur. Eoks hringir síminn.
Flugskrifstofan segir allar flug
vjelar í lofti, og sömuleiðis hjá
Loftleiðum, en málinu skyldi
haldið vakandi og alt gert sem
unt væri. önnur og þriðja
klukkustundin líða.
Þá er klukkan orðin átta að
kvöldi. Þá kom löks svarið.
Flugvjel er fengin og er þegar
á leið austur. Veðurspá var
ekki sem best og veðurútlit
versnandi. Flugmaðurinn tek-
ur það strax fyrir að reyna
nyrðri leiðina þó lengri væri,
því þar mundi veðrið öllu betra
Tókst honum að komast til
sjávar fyrir norðan Seyðisfjörð
og flaug svo lágt suður með
landinu. Allan þann tíma sem
flugmaðurinn var í lofti voru
talsstöðvar i stöðugu sambandi
við hann, og símastjórinn á
Höfn, Óskar Hclgason gaf flug
manninum sem var Smári, ná-
kvæma lýsingu af hvar bærinn
Gautavík væri. Honum mundi
óhætt að lenda á sjálfri Gauta
víkinnu. Þar mundi lending
góð. Sem dæmi upp á gæði
hennar mætti nefna að þar
lcituðu oft skip lægis þcgar
vond veður væru. En þrátt fyr
ir þessar upplýsingar trevsti
flugmaðurinn, sem vitanlega
var ókunnur á þesum stöðvum
ekki á það, og lenti á miðjum
firði kl. 11 um kvöldið, eftir
þriggja og hálfrar stundar flug.
Var nú erfiðara mikið að koma
konunni um borð, og gekk í
það rúmur klukutími. Altaf
var veðurútlit versnandi og alls
ekki fært að fljúga syðri lcið-
ina. Tók þá flugmáðurinn það
ráð að fljúga* norður með land
inu. Tókst honum það vel og
lenti á Akureyri um nótíina.
Samstundis var farið með kon
una á spitala, þar voru gerðar
hinar nauðsynkgustu aðgerðir
sem revndist vera alveg eins
og hinn ungi la kíiir á Djúpa-
vogi hafði sagt fyrir.
Næsta morgun er símað, að
skurður hafi verið framkvæmd
ur og að barnið lifði og konan
ekki talin í hættu.
Það sem hjer er sagt er að-
eins af tveimur atvikum, af
sjálfsagt svo óteljandi mörgum
sem flugfjelögin hafa af hönd
um leyst með ágætum árangri.
Eins og síðara tilfellið ber
með sjer, þá virðist það engin
g’oðgá, þó að hugsað væri fynr
því í framtíðinni, að til væri
sjúkraflugvjel, sem oftast væri
til staðar. Þó vitanlega mundi
það geta komið fyrir að fljúga
þyrfti viðar en á einn stað í
einu, þá mundi það þó sjald-
gæft, og veita mikið öryggi að
vita að slík vjel væri til taks.
Þvi eins og ástandið er nú í
Frh. á bls. 12.