Alþýðublaðið - 17.06.1920, Blaðsíða 1

Alþýðublaðið
Grefið út af Alþýðuflokknum.
1920
Fimtudaginn 17. júní
135. tölub!.
JÖN SIGURÐSSON
17. jíliií 1811 — 17. jiíiií 1930
Þjóðirnar eiga að minnast mikilmenna sinna, bæði til þess að
glata eigi Ijósinu, sem um persónu þeirra skein, og einnig, eigi síður,
sökum þess, að líf og starfsemi slíkra manna er venjulega öflugur
þáttur í menningar og frarnfarastarfsemi þjóðanna. Mikilmennin eru
einskotiar sólskiasblettir á förnum slóðum sögunnar. — Það eru þau,
sem varða oss braut, aftur í gegnum gleymsku og myrkur
liðinna alda. Vér tslendingar höfum átt mörg mikilmennaefni, en erfið
lífskjör hafa oft kyrkt þau í fæðingunni, ef svo mætti segja. — Þau
hafa aldrei fengið að njóta sín. Þeim hefir svipað til skógarhríslna
vorra, er bogna og verða kræklóttar undir fargi vetrarfannanna. íslenzka
fámenntð, deyfðin, fátæktin og athafnaleysið hafa lagst sem farg á þás
sem fundu hæfileikana hjá sér, og þeim, sem ekki fundu hjá sér kraft-
inn til að sigrast á öllum örðugleikum og bila hvergi, fór sem veslings
rótföstu skógarhríslunni, urðu kræklóttar hríslur — svipur hjá sjón. —
En sumir þessara hæfileikamanna fundu einnig hjá sér kraftinn og
viljaþróttinn; þeir uxu og efldust líkt og Iaufríkar bjarkir, enda þótt
oft stæðu þeir áveðurs. Einn slíkra manna var Jón Sigurðsson. Hann
átti litlu eða engu þægilegri lífskjör við að búa en aðrir íslendingar.
Örðugleikarnir vóru margir, er urðu á vegi hans. Þröngsýni og skiln-
ingsleysi landa hans, erfiður fjárhagur á stundum og hverskonar tor-
trýggni, er eltir niikilmennið eins og fylgja. En hann lét aldrei bugast
— hann vék aldrei. Hann barðist fyrir hugsjóninni, heill heildarinnar.
Hann fórnaði öllu starfi sfnu og þreki fyrir þjóðfélag vort.
Það var mikið unnið fyrir oss íslendinga, er vér fengum stjórnar-
skrána 1874, og hana mátti nær eingöngu telja ávextina af starfsemi
hans. En starf hans í þágu þjóðarinnar var eigi bundið við stjórnskipu-
!egu hliðina eina. Hann var hinn mesti áhugamaður um alla endur-
bótastarfsemi. Má þar til nefna hina miklu baráttu hans fyrir bættu
skólafyrirkotnulagi og baráttu hans fyrir verzlunarfrelsi Islendinga, er
einnig bar þann glæsilega ávöxt, að verzlunin var gefin frjáls 1854.
Auk þess var hin ágæta bókmentastarfsemi hans o. fl. Vér íslendingar
minnumst Jóns Sigurðssonar sem vors mætasta og bezta manns. Hann
er leiðarsteinn vor í baráttunni að marki hans, að gera íslenzku þjóð-
ina andlega og líkamlega frjálsa. Á afmælisdegi Jóns Sigurðssonar
minnumst vér því tvens: persónu hans og hugsjóna. Persónan er
horfin vorum sjónum, en hugsjónirnar lifa.
Bæjarstjórnarfandi er frestað
til föstudags kl. 5, vegna dagsins
í dag.
Belgaam Uom af fiskiveiðum í
gær með 165 föt lifrar og Egill
Skallagrímsson með 120 föt.
M.b. Leo kom norðan af Akur-
eyri í gær. Farþegar voruí Finnur
Jónsson póstmeistari á ísafirði, Ás-
geir Pétursson útgerðarraaður,
Oddur Björnsson prentsmiðjueig-
andi á Akureyri, Ingvar Guðjóns-
son skipstj. o. fl.
Hjónaefni. Nýlega hafa opin-
berað trúlofun sína: Guðbjörg
Björnsdóttir (frá Miklabæ) og
Sveinn Árnason bankaritari.
ÞjééasamSanéié.
Khöfn, 15. júní.
Símað er frá London, að þjóða-
sambandið haldi fund á morgun
(í gær). Verður þar rætt um pers-
isku málin og herfangana í Síberíu’
Friðþjófur Nansen tekur þátt í
fundinum. [Hann hefir, sem kunn-
ugt er, ferðast til Rússlands og er
nú í London til þess að semja um
herfanga í Rússlandi].
]6ti Sigurðsson
forseti.
17. j ú n í.
í skammdegi, við fjúk og frost,
er frelsi vorsins þráð;
vér gleymum vetrar kuldakost,
er kyssir sólin láð.
Þá birtir vor óg blessar Frón,
og breytir nótt f dag;
þá fæddist okkur ítur Jón,
við ekkert sólarltXg.
Svo frelsisþrá og sólarsýn
fékk sveinn í vöggugjöf,
því vafurlogi’ hans verka skín,
sem viti, á hetjugröf.
Er kom að utan fjandafans,
að fleka Jökulmey,
við munum þrek og þorið hans,
sem þorði að segja nei,
Það unni frelsi enginn meir,
né ættlands sæmd, en hann.
Því lifir frægð, er lífið deyr,
sem lofar meistarann.
Á meðan ísland á sér von,
og árdag hyllir brún,
er letrað skýrt: Jón Sigurðsson
í sólar greyptri rún.
Jón S. Bergmann.