Morgunblaðið - 05.09.1948, Side 1

12 síður og Lesbók
&5. árgangur
209. tbl. — Sunnudagur 5. september 1948.
Prentsmiðja Morgunblaðslfll
Vilhelmína Hollands-
drottning afsalar sjer
völdum
Formleg valdataka Júlíörtu eftir
tvo daga.
Einkaskoyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
Amsterdam í gœr.
VILHELMÍNA Hollandsdrottning lagði niður völd í morgun og
fjekk þau í hendur Júlíönu dóttur sinni. Undirritaði h'n afsals-
skjalið að viðstaddri rikisstjórninni. Eftir tvo daga, eða n.k.
mánudag, fer svo fram formleg valdataka Júlíönu. Fjöldi erlendra
gesta verður viðstaddur þá athöfn, meðal annars frá Norður-
löndum og frá Bretlandi kemur Margaret prinsessa sem fulltrúi
föður síns, Bretakonungs.
Hátíðahöld.
Eftir að Vilhelmína drottn-
ing hafði undirritað afsalsskjal
ið gekk hún fram á svalir kon-
ungshallarinnar ásamt Júlíönu.
Fyrir framan höllina var sam-
an kominn mikill mannfjöldi,
sem hylti þær.
Seinna í dag mun Vilhelm-
ína aka um götur Amsterdam
borgar í hinum gylta vagni sín-
um. En alla næstu viku verða
hátíðahöld um gjörvalt Hol-
land.
Fjöldi gesta.
Formleg valdataka Júlíönu
verður 6. september og er mik-
ill undirbúningur undir hátíða-
höldin þá. Mikill fjöldi gesta
er kominn til Amsterdam og öll
gistihús í borginni eru yfirfull.
Ekkert ákveðið um
sljómarmyndun
París
gær.
FORSETI Frakklands hefur
ekki enn falið neinum stjórnar-
myndun síðan Schuman gafst
upp, og er allt í óvissu um
hvort stjórnarmyndun muni
takast. „L’Humanité", blað
franskra kommúnista krefst
þess, að þeir fái að taka þátt
í næstu ríkisstjórn Frakklands.
Flokksmenn de Gaulle krefjast
aftur á móti, að þingið verði
rofið og efnt til nýrra kosninga.
—Reuter.
Benes jnrðsettur ú
sveitasetri sími
Prag í gær.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
ÞAÐ var tilkynnt í Prag í dag, að Benes yrði að eigin ósk jarð-
settur á sveitasetri sínu, Sesimovo Usti, en þar Ijest hann. Tjekk-
reska stjórnin heíur ákveðið, að jarðarför hins látna forseta skuli
fara fram á kostnað ríkisins og fyrirskipuð hefur verið sorgar-
vika.
Flokksmerki Benes.
Um Prag borg hafa fánar ver
ið dregnir í hálfa stöng og
fjöldi manna hefir dregið á
handlegg sjer flokksmerki
Benes og þannig fengið tæki-
færi til að sýna andúð sína á
stjórn kommúnista.
Árásir.
Zapotocky hjelt ræðu opin-
berlega, þar sem hann harmaði
fráfall hins aldna foringja þjóð
arinnar, en frjettamenn benda
á, að á sama tíma sjeu að hefj-
ast í Tjekkóslóvakíu enn harð-
vítugri árásir á meðlimi Sokol-
hreyfingarinnar og sósíaldemó-
krataflokksins, sem var flokkur
Benes.
Hreingerningar í komm-
únistaílokkum Evrópu
FuHtrúi í Mcskva
Skyfmingarfjelag
stofnað
HJER í bænum hefur nýlega
verið stofnað fjelag skylmingar
manna. Fjelagið hefur sent bæj
arráði brjef um að það fái að
kallast Skylmingarfjelag
Reykjavíkur.
Á fundi bæjarráðs í fyrra-
dag var ákveðið að fá umsögn
Iþróttabandalags Reykjavíkur
um erindi fjelagsins.
Margir gamlir komm-
únistar reknir
—■— • :j
Kraiist fullkominnar hlýðni við j
Moskvavaldið.
Róm í gær.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
NÚ er verið að framkvæma miklar hreingerningar í kommún*
ístaflokkum hinna ýmsu ríkja Mið-Evrópu. Virðist svo sem nu
eigi að frysta úti alla þá menn, sem ekki vilja hlýðnast fyrir-
skipunum frá Moskva og fylgja línunni þaðan. Eru þeir nefndir
njósnarar og svartamarkaðsmenn.
Yves Chataigneau,
ambassador Frakka i Moskva,
sem hefir verið fulltrúi þjóðar
sinnar í viðræðum fulltrúa Vest-
urveldanna við Molotov og Stalin
Borgarstjófinn
í Hiroshima skrif-
ar bæjarráði
Á FUNDI bæjarráðs, er hald-
inn var í fyrradag, var lagt
fram brjef frá borgarstjóranum
í japönsku borginni Hiroshhna.
Rrjef þetta er dagsett 6. ágúst
s.i-, eða þrem árum eftir að
atomsppengjunni var varpað á
borgina.
I brjefinu skýrir borgarstjór-
inn svo frá, að borgin verði end
urbyggð með það fyrir augum,
að þar verði einungis friðsam-
leg starfsemi. Fer borgarstjór-
inn þess á leit við bæjarráð, að
það láti i tje upplýsingar hjeð
an frá Islandi fyrir söfn þar í
borg, sem stofnuð verða.
Á þessum fundi skýrði Gunn
ar Thoroddsen borgarstjóri, frá
þvi, að hann hefði svarað brjef
inu.
Umhverfis hnöttinn
Karauhi í gær.
FPÚ MORROW, hin 24 ára
gamla enska móðir, sem ætlar
að flúga umhverfis hnöttinn á
200 klst., kom hingað til Kar-
achi í gær. Hún sagði blaða-
mönnum frá því, að hún hefði
í hyggju að fljúga yfir Kyrra-
Jhafið frá Japan. Hún hefir hafn
að allri aðstoð, og mun halda
fluginu áfram hjálparlaust. ■—
Hún mun á morgun (sunnudag)
leggja af satð til Nýju Dehli,
Kalkútta, Rangoon, Bangkok,
Saigon, Japan, Aleutaeyja og
I r
t Bandankjanna.
Reuter.
lokkur veiði
í gær
UM KLUKKAN 7 i gærmorg-
un kom síld upp við Melrakka
sljettu, Rauðunúpa og á Þistil-
firði.
Flotinn sem legið hafði inn
á Raufarhöfn var kominn út á
miðin er síldin kom upp og
munu allmörg skip hafa náð
mjög sæmilegum köstum. Eitt
skip varð fyrir því óhappi að
sprengja nót sína í sild, en náði
þó 400 málum úr kastinu. Þetta
mun hafa verið Norðf jarðarbát-
ur. Um afla einstakra skipa,
sem á þessum miðum voru, var
síldarleitinni á Siglufirði ekki
kunnugt.
Á vestur- og miðsvæðinu
mun engin sild hafa sjest í gær
morgun. Flugvjelin fór í leið-
angur um svæðið og sömuleiðis
inn yfir austursvæðið. Síld
cist þar ekki annarsstaðar en
þar sem flotinn var.
Eftir hádegi í gær kom hlje á
veiðina á austursvæðinu, en þó
munu einstaka bátar hafa verið
í köstum.
Stærsti straumur við Norð-
urland var í gær og í dag.
Njósnrarar í talska
kommúnistaflokknum
Hreingerning er nú að fara
fram í ítalska kommúnista-
flokknum, þótt hann sje utan
járntjaldsins. Hefur flokksstjórn
in gefið út einskonar dagskipan
um að það beri að útrýma njósn-
urum og vandræðamönnum úr
flokknum. Margir gamlir komm
únistar, sem ekki hafa verið
nógu stimamjúkir við Moskva-
valdið, hafa verið reknir úr
flokknum.
Smitast af auðvaldsstefnu
Frá Póllandi berast svipaðar
frjettir. Þar er sagt, að nokkrir
meðlimir flokksins hafi smitaít
af auðvaldsstefnum og sjeu þeir
ekki aðeins hættulegir flokknum
heldur og öryggi pólsku þjóðar-
innar.
Frá Ungverjalandi
Einna mest átök hafa verið í
Ungverjalandi. Þar segir í grein-
argerð frá flokksstjórn komm-
únista, að hægri öfl í landinu
hafi reynt að koma inn í komm-
únistaflokkinn stuðningsmönn-
um sínum í þeim tilgangi að
kljúfa hreyfinguna.
Ekki aðhyllast of-
beldissfefnur
Amsterdam í gæf.
ALÞJÓÐAKIRKJUÞINGIÐ, er
haldið er r Amsterdam þessa
daga, samþykti í dag orðsend-
ingu til alheimsins, þar sem
skorað er á fólk að aðhyllast
ekki ókristilegar'ofbeldisstefn-
ur, því að með því breytast
vonirnar í vonleysi.
—Reuter.
Velkominn til Kína
Munchen í gær.
EINKARITARI Chiang Kai
Sheks ljet svo um mælt hjer
í dag, að þýski hershöfðinginn
Alexander von Falkenhausen
myndi verða „boðinn velkom-
inn“ í Kína hvenær sem væri,
en Falkenhausen var sem kunn
ugt er yfirhershöfðingi Þjóð-
verja í Belgíu og Hollandi á
styrjaldarárunum og situr nú í
fangelsi, sakaður um margs-
konar stríðsglæpi. Einkaritar-
inn Shih Lo sagði, að Falken-
hausen, sem var hernaðarráð-
gjafi Chiang Kai Sheks þar til
árið 1937, væri eins vel þektur
í Kína og marskálkurinn sjálf-
ur.