Morgunblaðið - 20.06.1949, Page 2
MORGVNBLAÐIÐ
Suiinudagur 19. júní 1949. ]
H
LÝÐVELDISHÁTÍÐAHÖLDIIM
Framh. af bls 1
við hún á stöngum allt í kring
og veifur með fánalitunum
iriilli stanganna. Húsin í kring-
um yöllinn voru prýdd fánum
ög einkanlega Landsímahúsið.
É»að' hafði verið skreytt eins og
undú' iýðveldishátíðina 1944
skjaldarmerkjum allra
Tijeraða landsins og í sömu röð
og.tiá. Um styttu Jóns Sigurðs-
sonar hafði verið gerð fánaborg
og fót.stallurinn skrýddur rauð-
um, bláum og hvítum böndum.
Nýútskrifuðu stúdentarnir
slop.uðu sjer í heiðursvörð frá
dy rum Alþingishússins að
slyttu Jóns Sigurðssonar. Þá
gongu. fram handhafar forseta-
v.ilds á Islandi, en það voru
forseti hæstarjettar, forseti sam
ei n aðs þings og forsætisráð-
horra, og lögðu blómsveig að
fótstalli styttunnar. Því næst
r.jidaði Lúðrasveitin þjóðsöng-
in.n: Ó Guð vors lands.
Næsta atriði var áð fjallkon-
an búin fögrum skautbúningi
steig fram á svalir Alþingishúss
ini, og ávarpaði þjóðina. Hlýddu
rnenn með athygli á boðskap
þ.apn er hún flutti. Fjallkonan
var að þessu sinni Regína Þórð-
ardpttir, en ávarpið var samið
af Tómasi Guðmundssyni. (Það
er< birt á öðrum stað hjer í blað
inu í dág).
Næst kom fram á svalirnar
Eniíl Jónsson, atvinnumálaráð-
he r.a sem gegnir forsætisráð-
herrastöðunni í fjarveru for-
sæíisráðherra. Flutti hann ræðu
og sk.ýrði frá ástandi og horf-
um í-þjóðfjelagsmálum. Að lok-
uin var hrópað ferfalt húrra
f.yrir íslandi og lúðrasveitin
spilaði: ísland ögrum skorið.
A.thöfninni á Austurvelli var
lokið og mannfjöldinn lafði af
stað suður á íþróttavöll. En á
*6ng unni þangað var staðnæmst
við leiði Jóns* Sigurðssonar í
4i i rlr.jy.garðinum og lagðir á það
Mómsveigar frá bæjarstjórn
Roykjavíkur og íþróttasam-
bjtndi íslands.
J ? júmmótið
17. júní-mót íþróttam. hófst
,á íþróttavellinum kl. 3,30 e.h. á
þjóðhátíðardaginn. Meðal áhorf
enda, sem voru mjög margir,
Vcti' forsetafrúin, Georgía Björns
í.on, handhafar forsetavaldsins,
bi;.kup íslands og ráðherrar. —
rBen. G. Waage, forseti ÍSÍ, setti
mólið rneð ræðu, en síðan hófst
slu úðganga íþróttamanna. Fyr-
it henni gengu skátar með fána-
• borg.
Hefur skrúðgangan aldrei
ver-ið; þunnskipaðri en nú síðan
■•J4ýð veidið var stofnað. Aðeins
-fjögur.fjelög tóku þátt í henni,
Ármann, KR, ÍR og UMFR.
V,.>ru fylkingar þeirra allra fá-
menn.ar nema Ármanns. Hefði
vorið skemmtilegra að fleiri af
.biixum 16 fjelögum innan
íþróttabandalags Reykjavíkur,
befðu sent fulltrúa sína í bessa
©öngu.
Fíiuileikar og glíma.
Mótið í heild bar
merld hins óblíða veðurfars.
Fimleikamennirnir úr KR, sem
sýudu undir stjórn Benedikts
J ikiobssonar nutu sín ekki sem
skyldi vegna þess hve hvasst
vor og glímumennirnir, sem
sýndu íslenska glímu og kepptu
í bændaglímu, áttu oft erfitt
með að fóta sig á sleipum pall-
inum. Bændaglíman var annars
skemmtileg. Sigurður Hall-
björnsson naut mestrar hylli
áhorfenda. Hann vann hvern
Fjallkonan, 17. júní — Frú
Rcgína Þórðardóttir, leikkona.
(Ljósm. Mbl.: ÓI. K. M.).
andstæðing sinn á fætur öðrum
og stóð einn uppi með foringja
sínum, Sigurði Sigurjónssyni,
er hitt liðið var allt að velli
lagt. — Þorgils Guðmundsson
stjórnaði glímunni.
Skemmtilegt 100 m. hlaup
Frjálsíþróttakeppnin hófst
með 100 m. hlaupi. í A-flokki
vann Finnbjörn Þorvaldsson
fyrri riðilinn í mjög skemmti-
legu hlaupi á 10,8 sek., en Guð-
mundur Lárusson var næstur.
Trausti Eyjólfsson var þriðji á
11,2 sek. Svo kom Haukar
Clausen, sem keppir nú í fyrsta
sinn á þessu sumri, og vann
síðari riðilinn á 10,6 sek., sem
er sami tími og íslenska metið,
en Ásmundur Bjarnason varð
annar á 10.9 sek. Er þetta í
fyrsta sinn, sem hann hleypur
undir 11 sek., er aðstæður hafa
ekki verið of hagstæðar, en það
voru þær ekki að þessu sinni.
Vindurinn var að vísu allmikill,
5—6 vindstig, en hann var á
hlið og þar að auki hefur kuld-
inn sín áhrif. Þriðji í riðlin-
um var Hörður Haraldsson á
11,1 sek.
Finnbjörn
vann í úrslitunum.
Var nema von að menn biðu
úrslitanna með mikilli eftir-
væntingu. Eftir eitt „þjófstart"
þutu hlaupararnir upp. Finn-
björn hafði yfirburði í viðbragð
inu og var þegar fyrstur. Hann
hljóp ljett og mjúkt eins og í
undanrásinni. Haukur knúði á,
og hafði nær náð Finnbirni un,
miðbik hlaupsins, en á Finn-
birni var engan bilbug að finna,
hann gaf sig hvergi og var um
metra á undan honum í mark-
inu. Finnbjörn hljóp á sama
tíma og í undanrásinni, en
Haukur á 10.9.
Huseby hlýtur enn
konungsbikarinn.
Eftir að Haukur Clausen
hafði hlaupið 100 m. á 10,6
sek. varð Huseby að kasta kúl-
unni minnst 15,41 m. til þess að
vinna konungsbikarinn — og
hann gerði það. Til frekara ör-
yggis kastaði hann 15,59 m.,
sem er aðeins 10 cm. frá ís-
landsmeti hans. Huseby hefur
ennþá 16 m. „í skrokknum",
og nú er aðeins að hagnýta það.
Friðrik Guðmundsson var með
14,26 og Sigfús á Selfossi ,los-
aði“ einnig 14 m.
800 m. hlaup.
Óskar Jónsson og Pjetur Ein-
arsson hefðu sennilega báðir
farið niður fyrir 2 mín. í 800
m. hlaupi, ef veður hefði verið
viðunandi. Þeir voru öruggir!
með 1. og 2. sætið, en Vest-
mannaeyingurinn Eggert Sig-
urlásson, sem nú keppir fyrir
KR, og Stefán Gunnarsson háðu
harða keppni um þriðja sætið.
Hafdís
■ setur enn íslandsmet.
Hafdís Ragnarsdóttir vanr.
100 m. hlaup kvenna með yfir-
burðum eins og venjulega, og
auðvitað bætti hún enn metið
þar. Tími hennar var 13,6 sek.,
en fyrra metið 13,9.
Aðrar greinar.
Hliðarvindur gerði spjótköst-
urunum mjög erfitt fyrir og
varð Jóel að láta sjer nægja
56,69 m. — Keppendur voru
aðeins tveir í 5000 m. hlaupi og
tíminn ekki góður. — KR-sveit-
in vann í 1000 m. boðhlaup-
inu. Sveit Ármanns var fyrst
eftir þrjá fyrstu sprettina (100,
200 og 300), en á 400 metrun-
um færði Sveinn Björnsson
KR-ingum öruggan sigur. Pjet-
ur Einarsson, sem hljóp þriðja
Sprettinn fyrir ÍR, varð fyrir
því óhappi að detta, en stóð
upp aftur og' lauk hlaupinu.
, Náði sveitin þriðja sæti. (í gær
frjetti blaðið, að KR-sveitin
hefði verið dæmd úr leik vegna
þess að Ásm. Bjarnason hefði
Framh. á bls 8.
Kom heil til feginsfundar, íslensk þjóð!
Gakk frjáls og djörf á hönd þeim óskadegi,
sem eignast skal þín afreksverk og ljóð
um eilífð, þó að menn og stefnur deyi.
Því draumur sá, er aðeins átti sjer
um aldir samastað í fólksins hjarta,
varð sál þess dags, er frelsið færði þjer
og fána þínum lyfti í heiðið bjarta.
Jeg veit oft seint mitt vor að sunnan fer.
En vor, sem eins er fólki sínu bundið
og hlýrri þrá og ástúð vafið er,
í öllum heimi verður naumast fundið.
Og loks er frjálsir dagar gengu í garð
með glæstu föruneyti þúsund vona,
jeg fann það best, hve auðugt ísland varð
í önn og gleði dætra þess og sona.
l»ví vorið kom! En steðji ólög að
og ógnað verði frelsi niðja þinna,
mun hættan sjálf fá sagt þjer til um það,
hvar sannan kjark og trúnað var að finna.
Á slíkri stund er feigur sá, er flýr,
en frjálsum manni verður skammt til ráða:
Hann hittist þar, sem þyngstur vandi knýr
hans þrek og manndómslund til stærstra dáða.
Svo haldi landsins heilladísir vörð
um hvern þann stað, sem fáninn blaktir yfir,
því þar skal frjálsu fólki heilög jörð
og föðurland á meðan sál þess lifir.
En vit, að öll þín arfleifð, von og þrá,
er áskorun frá minning, sögn og ljóðum,
að ganga af heilum hug til liðs við þá,
sem heiminn vilja byggja frjálsum þjóðum.
Tómas Guðmundsson.
IYIKULOKIH
Lðygardagyr 18. júm'
AÐ TALA OF MIKIÐ.
Það hefur lengi verið vitað,
að stjórn hinna kommúnist-
isku einræðisherra austan járn
tjalds er þannig háttað, að
menn get.a og hafa fyrirgert
lífinu með því að „tala of mik-
ið“ — það er að segja, með því
að láta sjer þau orð um munn
fara, sera hægt hefur verið að
túlka sem gagnrýni á komm-
únismann, jarla þessarar
stefnu og hirðmenn þeirra.
Þetta er nú viðurkennt lög-
mái einræáissíefnunnar, sam-
bærilegt við það, er menn hjer
uppi á Islandi máttu ekki gagn
rýna gerðir erlendra konunga,
án þess að eiga á hættu frelsis-
missi og jafnvel Jífiát.
~k
ÓRÁÐ.
Hitt var að sjáifsögðu ekki
jafr , vitað, að óráðið,
sem hinni kommúnistisku ein-
ræðispest fylgir. er orðið svo
óskaplegt, að það er nú jafnvei
orðið dauoasynd í álfu Stalins
marskálks ... að begja of
mikið.
Svo segir í Reutersfrjett tit
Morgunhlaðsins, í sambandi
við handtöku Laszlo Rajk, fyr
verandi utanríkisráðherra Ung
verjalands:
★
AÐ ÞEGJA OF MIKIÐ.
„Tilkyimingu stjórnarinnai*
(ungvcrsku) fylgir löng skýr-
ing á handtökunni. Segir þai’
meðal annars, að flokksstjórn-
in verði að berjast hlífðarlaust
geg:-' al!r: þjcðernisstefnu i
landinu, því að slíkt leiði ekki
til neins nema fylgis við Tito.
Þá verður þegar í stað að upp-
ræta alla andúð á Rússum,
HVORT SEM HÚN KEMUR
FRAM ÞANNIG, AÐ MENN
DÁIST AÐ VESTUR VEI.D -
UNUM EÐA ÞEGI UM HIÐ
MIKLA HLUTVERK, SEMC
RÚSSLANDI ER ÆTLAÐ
TIL FRELSUNAR ALLRA
ÞJÓÐA“.
★
REFSIVERT.
í löndum „frelsisins“ og
,,alþýðustjórnarma“ er með
öðrum orðum refsivert aö
þegia! Svona hörmulegt og gev
spilt getur einræðið orðið,
Svona hörmulega gerspiltur er
orðinn hugsunarháttur mann-
anna, sem frá stríð'slokun*
hafa svift miljónir manna öllus
frelsi og sett þá undir alveldii
Moskvumaima. Svona algerj’
er virðingaideysi konunúnista
orðið fyrjr einstaklingnum i
löndunum, þar sem byssustínjá
arnir ráða.
★
ÖRÞRIFARÁÐ.
Breskur fyririesari hetui;
það eftir Napoleons einræðis-.
herra, að hægt sje að notai
byssustinga til alls nema
sitja á þeim! Franski einræðis-
herrann hæfði þarna nærri
markinu. Hann var búinn a<$
þrautreyna mátt vopnavalds-
ins og var vafalaust mannaj
best fallinn til að meta „gagn-*
semi“ þess.
En hann gleymdi einu, eðaj
kaus að minnsta kosti að orðaj
það ekki. Hann gleymdi þv|
Framh ó bls. 4 J