Morgunblaðið - 29.07.1949, Blaðsíða 6

6
MORGUNfíLAÐIÐ
Föstudagur 29. júlí 1949
d
jHOTgtutMftMft
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 12.00 á mánuði, innanlands,
kr. 15.00 utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakið, 7S aura m«8 LefBW,

Húsnæðismálin
UM MARGRA ára skeið hafa húsnæðismálin verið meðal
mestu vandamála þjóðarinnar. Bæði vegna erfiðleika á út-
vegun byggingarefnis fyrstu ár styrjaldarinnar og þó enn
frekar vegna mikilla fólksflutninga innanlands, einkum til
Reykjavíkur, hefir fjöldi fólks orðið mjög illa úti við öflun
viðunandi húsnæðis.
Húsnæði er hverjum manni lífsnauðsyn eins og fæði og
klæði. Einmitt af þessum sökum hefir húsnæðismálunum
mjög verið hampað í pólitísknm áró'ðri. Því miður hafa þó
sumir flokkar meira gert að því að bera fram yfirborðstillöe-
ur og ásakanir á hendur þeim, sem reynt hafa að leysa vand-
ann, heldur en koma nokkru raunhæfu til leiðar sjálfir.
Sjálfstæðisflokkurinn hefir aldrei gengið þess dulinn,
hversu mikilvægt mál væri hjer um að ræða, en hann hef-
ir hinsvegar aldrei reynt að telja fólki trú um, að það væri
hægt að leysa með einföldurn reikningsdæmum. Andstöðu-
flokkarnir hafa sjerstaklega reynt að sverta Sjálfstæðis-
flokkinn í augum Reykvíkinga fyrir aðgerðarleysi í hús-
næðismálunum. Allir, sem sannleikanum vilja þjóna, verða
þó að játa, að byggingarframkvæmdir í Reykjavík hafa
verið svo stórkostlegar síðustu árin, að algert einsdæmi er,
enda hafa risið upp heil hverfi á fáum árum. Hefir bæjar-
stjórnin sjálf undir forustu Sjálfstæðismanna haft forustu
um að koma upp miklum fjölda íbúða, og yfirleitt allt gert,
sem unnt hefir verið, til þess að koma þessum málum í við-
unandi horf. Þótt enn búi fjöldi fólks í óviðunandi hús-
næði, er það engin sönnun þess, að ekki hafi verið vel á
málum haldið, því að ekki aðeins hefir þurft að koma upp
íbúðum fyrir eðlilega fólksfjölgun í Reykjavík, heldur þús-
undir manna, sem hingað hafa safnast víðsvegar af landinu.
Ein af moðsuðutillögum Framsóknar fjallar um húsnæð-
ismálin. Þar þykjast þeir hafrt komið auga á það bjargráð
að leysa þennan vanda með því að byggja sem flestar
íbúðir. Engar nothæfar leiðir er bent á til þess að koma
þessu í framkvæmd. Þetta setur Framsóknarflokkurinn fram
sem úrslitakosti við samstarfsflokka sína. Það er dálítið
broslegt fyrir Sjálfstæðismenn að lesa þessa barnalegu
skrumtillögu, því að þeir eirnr hafa beitt sjer fyrir ráðstöf-
unum til þess að auðvelda íólki að koma sjer upp eigin
húsnæði með viðráðanlegum kostnaði.
Fyrir forgongu Sjálfstæðisflokksins var samþykkt á síð-
asta þingi að undanþiggja frá skatti vinnu manna við að
koma upp eigin húsnæði. Er vitað, að margir hafa reynt að
koma sjer upp húsi á þann hátt að vinna að því sjálfir í
aukavinnu til þess að kostnuðurinn yrði viðráðanlegur. Til
þessa hefir öll slík vinna verið talin tekjur og skattlögð sam-
kvæmt því. Á þessu er nú íengin viðunandi lausn, sem á-
reiðanlega verður vel þegin af mörgu efnalitlu fólki.
Til þess að greiða fyrir því, að fólk geti hagnýtt sjer þetta
tækifæri, hefir borgarstjórinn í Reykjavík átt frumkvæði að
því að hefja á vegum bæjarms smíði fjölda íbúðarhúsa af
sömu gerð. Er ætlunin, að bærinn komi húsunum undir
þ'ak, en síðan geti væntanlegir kaupendur tekið við íbúð-
unum og lokið við þær sjálfir, ef þeir hafa aðstöðu til. Er
gert ráð fyrir, að hver íbúð muni ekki kosta nema um 100
þúsund krónur.
Á síðasta þingi SUS var gerð ályktun um það, að gefa
bæri frjálsar byggingar íbúðarhúsa innan tiltekinnar stærð-
ar, er menn reistu til eigin nota, þannig að ekki þyrfti að
sækja um fjárfestingarleyfi til slíkra bygginga. Þessi ráð-
stöfun myndi leysa menn við mikið umstang og erfiðleika.
Það er skoðun Sjálfstæðismanna, að leitast eigi með öll-
um ráðum við að auðvelda einstaklingunum sjálfum að
eignast sín eigin hús. Bæði gjaldeyriserfiðleikar og láns-
fjárskortur valda því, að ekki er hægt að framkvæma allt
í einu. Það er staðreynd, sem allir ábyrgir menn verða að
horfast í augu við. Húsnæðismálin verða engu fremur en
cnnur vandamál leyst af skrumurum, sem þykjast geta leyst
*£llan vanda, en eru svo ráðalausir, þegar til framkvæmd-
anna kemur. Sjálfstæðismenn munii hjer eftir sem hingað
til stuðla að því af öllum mætti, að vandræði fólks verði
leyst sem fyrst, en fólk hefir lítið skjól af skýjaborgum
kommúnista eða moðsuðu Framsóknarmanna.
\Jdzuerji áhrífar:
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Lundúnakaffið
BRESKUR maður, sem hjer
er staddur skrifar á þessa
leið:
— Mjer þótti gaman að lesa
dálkana yðar og sjá það, sem
dr. Jón Stefánsson segir um
kaffjð í Lundúnum. Jeg held,
því miður, að það sje alveg
rjett sem haft er eftir honum.
Það eru raunverulega fáir
staðir í Lundúnum, þar sem
menn geta fengið sæmilegt
kaffi. — Þó verð jeg að
segja, að jeg minnist að hafa
fengið gott kaffi í listamanna-
hverfinu í Chelsea, í kaffistof-
unni „The Blue Cockatoo",
neðst í Oakley Street og hjá
Caletta’s í Kings Road.
Kaffi er þjóðardrykkur
ykkar, en ekki okkar. Englend
ingur vill heldur te og jeg
verð að. segja, að það eru fá
veitingahús, eða kaffihús, sem
framleiða gott te hjer í borg.
•
Reykjavíkurte
EFTIR að hafa leitað um alla
Reykjavík hefi jeg aðeins rek
ist á einn, eða tvo staði, þar
se hægt er að fá sæmilegt te.
Á öðrum stöðum fær maður
hálfvolgan, gráleitan vökva,
eftir að þjónustufólkið hefur
glápt á mann, eins og maður
væri ekki með rjettu ráði, að
byðja um te í stað kaffis. —
Vökvi þessi hefur venjulega
kaffibragð (vegna bruggssins.
sem áður var í könnunni).
•
Hvernig búa á
til te
OG að lokum segir þessi Breti
frá því hvernig fólk á að fara
að því að búa til gott te Ekki
er ónýtt að fá sjerfræðing til
að kenna sjer það. — Hann
segir:
„Þar sem að íslendingar eru
sjerstaklega gestrisnir og vilja
allt fyrir ferðamenn gera, þá
væri kannske ekki úr vegi að
segja frá því hvernig hægt er
að búa til ágætt te.
Tvennt er nauðsynlegt við
tegerð: Að hita tekönnuna, áð-
ur eri teið er sett í hana með
því að skola hana með heitu
vatni og hella sjóðandi vatni
yfir teblöðin í könnunni“.
Gott. Þá vitum við það.
Fleira til óprýði
V.G. SKRIFAR: „Við Mennta-
skólann í Reykjavík er fleira
til óprýði en viðarkestir (Dag-
lega lífið 27 7.), verra og var-
anlegra, þ.e. trjáræktin — ef
svo mætti nefna — þar á tún-
blettinum. Skólanum, bænum
og landi voru er hún til skamm
ar.
Hríslur eru það fremur en
trje, sem þarna hjara, hálf-
dauðar og meira en það, ár
frá ári. Oklyptar og umhirðu-
lausar, sumar með kögrið frá
rótum, sem dregur frá stofn-
inum og drepur gieinarnar, og
arfann og grasið í kring, til að
hirða næringarefnin úr jarð-
veginum.
Vantar röggscmi
„FEGRUNARFJELAG bæjar-
ins hefur margt á prjónunum,
sem bæði er orðið og horfir til
umbóta, þótt það fái litlar þakk
ir fyrir Nú mætti það ennþá
sýna röggsemi. Skipa forráða-
manni skólans og umsjónar-
manni, að bæta úr þessu hirðu
leysi, eða þá að taka alveg
burt hálfdauðu hríslurnar og
hætta að hugsa um trjárækt
þar. Þótt ekki kæmi nema
grasið eitt í staðinn, væri það
ólíkt fegura.
Hæfði vel
,,OG vel hæfir það þessum
gamla og göfuga stað, að þar
sjáist algengur íslenskur túna-
gróður, með fyrirmyndar
vinnubrögðum við heyskap og
töðuverkun, að fornum sið, á-
samt töðuilminum ágæta. —
En hitt að sjá grasið á blett-
inum kroppað vikulega, og það
liggur svo í óhirðu eða er hent
í sorpið, það særir mig jafnt
og að sjá matarleifum fleygt
í sorptunnurnar“.
Fleiri munu taka undir
þessi orð V. G.
•
Tvær óskir
TVEIMUR mjög svo ólíkum
óskum hefi jeg verið beðinn að
koma á frsmfæri. Onnur er
fiá slökkviliðsstjóra, sem fer
fram á það við alla, sem
kunna að eiga gamlar filmur
af eldsvoðum hjer í Reykja-
vík, að þeir láni Slökkviliðinu,
eða gefi því þessar filmur. —
Það stendur í sambandi við
Reyk j avíkursýninguna.
Hin óskin er frá íbúum við
Bergstaðastíg (stræti heitir
það víst nú orðið), sem nú
hafa sjeð, hvað búið er að
gera Hallvegarstíginn „fínan“.
Þeir biðja um að gert sje við
gangstjettina austanvert við
götuna, til hagræðis fyrir þá
sjálfa og samræmis í prýði
þarna í umhverfinu“.
„Visað- til bæjarveikfræð-
inga til athugunar“, eins og
þeir segja í bæjarstjórnar-
skjöluTium.
Hx 'ers vegna
hverfur mjólkin
TVÆR húsmæður voru að
veltp vöngum út af þvi, að það
fengist ekki mjólk í mjólkur-
búðunum þar sem þær versla,
þegar líða fer á daginn. —
Önnur þeirra fullyrti að það
myndi stafa af þvi, að af-
greiðslustúlkurnar pöntuðu
ekki næganlega mjólk og að
þær gerðu það með ráðnum
hug til þess, að geta tekið þess
fyr til í versluninni og þar
með lokið störfum fyr á dag-
inn.
Ótrúleg getgáta er það. En
vafalaust rannsakar forstjóri
Mjólkursamsölunnar máiið. —
Það getur varla verið um mjólk
urskort að ræða á þessum tíma
árs.
„Heitasti tíini
ársins“
ÖNNUR saga úr mjólkurbúð:
— Kona spurði hvort rjóminn
værj góður. „Já, ágætur“, var
svarið Það hefur verið kvart-
að vfir því að hann væri súr,
en það er líka heitasti tími árs
ins, . bætti afgreiðslustúlkan
við.
„Það er þá velgjan, varð
konunni að orði. — Það er oft
heitara í véðri hjer í Reykjavík
í desmebermánuði, en verið
hefur undanfarna daga. Hvern
ig ætli mjólkurbúin fari að
því að geyma rjómann, þar sem
verulegir sumarhitar ganga?“.
„Heitasti tími ársins .....
tautaði hún um leið og hún fór
út. Jeg er svo aldeilis hissa!
MEÐAL ANNARA ORÐA . . . .
Flugið gegnum himinhvolfið.
VÍSINDAMENN i læknisfræði-
skóla Bandaríkjahers við Rrand
olph flugvöllinn í Texas hafa
undanfarið ár unnið að rann-
sóknum í sambandi við hugsan-
legt flug manna gegnum hin-
inhvolfíð til annara hnatta.
Hver áhrif hefir það á manns
líkamanp að fara svo langt frá
jörðunni? Hvernig getur mensk
ur maður athafnað sig þar sem
ekkert aðdráttarafl er? Hvernig
geta mehn hugsað þegar farið
er með slíkum ofsahraða, sem
þarf til flugs til annara hnatta?
Hvernig er með öndun og mat-
arræði? Öllum þessum spurn-
ingum og fleirum þarf að
svara áður en lagt er í ævin-
týrið.
• •
EKKI LANGT UNDAN.
DR. Armstrong skólastjóri við
fyrnefndan skóla hefir svar á
reiðum höndum við mörgum
þessara spurninga. Hann full-
yrðir að ekki verði langt að bíða
þar til loftskip vei ði send út j
í himinhvolfið og lendi t. d. á
Mars.
Þrátt fyrir ýmsa örðugleika
hefir verið fundið ráð til að
taka með súre'fni til slikrat
ferðar og er tiltölulega einfalt
og auðvelt að greiða ur því
vandamáli. Hver maður þyrfti
ekki nema svo sem hálfa smá-
lest af súrefni í ferðalag til
Mars og aftur til baka. Með
því að bæta örlitlu súrefni við
það loft, sem dælt væri inn í
flugfarið, væri hægt að halda
þar hreinu öndunarlofti i
nokkrar vikur.
• •
AÐDRÁTTARAFLIÐ.
ERFIÐAST viðfangs yrði ef til
vill aðdráttaraflið. Vöðvastyrk
leiki manna og taugastarfsemi
lúta þyngdarlögmálinu, eins og
það er á jörðinni. En í loftskipi
í himinhvolfinu er ekkert að-
dráttarafl. Undir þessum kring
umstæðum yrði maðurinn
[„Ijettur eins og loft“ og honum
þryti mjög afl.
Rannsóknir og tilraunir í
Randolph flugvelli hafa hins-
vegar sannað, að hægt er að
yfirvinna þessa erfiðleika. Mað
urinn myndi fara um flugfarið
eins og fiskur í vatni og hreyf-
ingar hans yrðu ekki ólíkar
fiska á sundi.
• •
EKKI HÆGT AD
DREKKA ÚR BOLLA.
VEGNA þess að ekkert aðdrátt
arafl er til myndi áhöfn skips-
ins ekki geta drukkið vatn úr
bolla, eða glasi, ekki einu sinni
í gegnum holt strá, því vatnið
myndi ekki haldast í ílátinu.
Sjerstaklega útbúin dæla yrði
gerð til a.ð þi-engja drykknum
ofan í rrianninnj í stað gafla og
hnífa yrði að nota tengur, þeg-
ar ménn tnatast og það yrði
að festa fseðuna við diskana
með einhverju móti, því annars
Frh. á bls. 12.