Morgunblaðið - 29.07.1949, Side 10
10
MOROUNÓLABIB
Föstudagur 29. júlí 1949
Framhaldssagan 52
Kíra Arqunova
Eftir Ayn Rana
Hún stóð grafkyrr í einhvers-
konar leiðslu. Það var eins og
hún tilheyrði ekki þessum
heimi. Hárið, sem kom undan
gamla hattinum, var hvítt af
hrími. Hún hugsaði, að ein-
hversstaðar, langt í burtu frá
þessum stað, þar sem lífið virt
ist svo tilgangslaus, biði hið
eiginlega líf hennar .... og
Leos. Hún lokaði augunum til
þess að hvíla hugann við nafn
hans Svo opnaði hún þau aft-
ur og leit sljóum augum á
spörfuglana, sem hámuðu í sig
hrossataðið úti á götunni.
Hún hafði hádegisverðinn
með sjer, þurrkaðan síldar-
bita í brjefi. Hún borðaði síld-
ina ,af því að hún vissi, að hún
varð að borða. Hún fjekk
brauðið, ferkantáð stykki, sem
var tvö pund. Það var glóðvolgt
og angandi. Hún braut svolít-
inn bita af skorpunni og tuggði
hann hægt. Svo stakk hún
brauðinu undir handlegginn_
Það átti að verá handa Leo.
Hún hljóp á eftir sporvagn-
inum og stökk upp á þrepið.
Hún mundi ná því að vera
komin til Smolny-skólans í
tæka tíð.
Nevsky-gatan var eitt mann-
haf. Rauðu fáriarnir og spjöld-
in sigu hægt áfram yfir höfð-
um mannfjöfðans og fótatökin
á frosinni 'steinlagningunni
bergmáluðu á milli húsveggj-
anna. Sporvagnar námu staðar,
vörubifreiðar stóðu í röðum. -í
hliðargötunum og. biðu þess, að
kröfugangan færi framhjá.
„Við, vcrkamenn Petrograd-
horgar, bjóðum velkomna
enska strjetarbræður vora“.
„Velkomnir til Sovjetríkj-
anna, þar sem vinnan er frjáls.
Konurnar í vefnaðarv'öru-
verksmiðju ríkisins nr. 2 heita
öreigum Englands stuðningi
sínum í baráttunni gegn heims
veldisstefnunni^.
Kira gekk á milli Nínu og
fjelaga Bitiuk. Fjelagi BUiuk
hafði sett upp rauðan höfuð-
klút í tilefni dagsins. Kíra var
einbeitt á svip bg upplitsdjörf.
Hún varð að halda stöðu sinni
vegna Leo. Það var vegna-Leo
að hún gekk hjér, enda þótt á
fánanum fyrir framan hana
stæði:
,,Við, Sovjet-bændur. stönd-
um sameinaðir í óskinni iim að
vcita enskum stjettarbræðrum
okkar aðstoð“.
Kira fann ekki fyrir því. að
hún hefði fætur, en hún vissi
að hún gekk, úr því hún Þrigd-
ist með straumnum. Henni
fanst eins og vettlin^arnir væru
fullir af sjóðandi heitu vetnj.
Hún varð að ganga og hún
gekk.
Einhverstaðar í röðinni bvxi-
aði maður að kyrja ..Internat-
ionalinn“ hásri ...röddu. Aðrir
tóku undir og söngúrinn breidd
ist eftir fylkingunni í hásum,.
fölskum bylgjum. Á Hallart.org
5nu, sem nú hjet Hnitskv-torg-
ið, hafði verið settwr unn naÚ-
ur. Sendifulltrúarnir frá ensku
stj ettarf j elögunutíí - stóðu unni
á pallinum, svo að þá bar Við
veggi og spegilfægðar rúður.
Vetrarhallarinnar. ^AUt í kring
—N
um þá blöktu rauðir fánar og
hin vinnandi stjett Petrograd-
borgar gekk hægt framhjá.
Ensku stjettarbræðurnir voru
undrandi og vandræðalegir.
Kira sá aðeins einn fulltrú-
ann, kvenfulltrúann frá ensku
stjettarfjelögunum. Hún var há
og grönn og eftir svipnum að
dæma, gat hún vel verið sam-
viskusöm kennslukona. Hún
var í brúnum, þykkum og fal-
legum ferðafrakka, brúnum
silkisokkum og brúnum vel-
burstuðum skóm.
Og allt í einu fannst Kiru,
að hún yrði að æpa, og ryðjast
upp að pallinum og grípa helj-
artökum um fætur konunnnar,
svo að hún mundi berast burtu
og inn í þann heim, sem var
langt í burtu en mundi einmitt
á þessu augnabliki heyra neyð-
aróp hennar.
En henni skrikaði aðeins fót-
ur og hún lokaði augunum.
Fylkingin nam staðar. Fólk
sló sjer á brjóst og stappaði nið
ur fótunum, til þess að halda
á sjer hita, meðan--xæðurnar
voru fluttar. Ræðurnar voru
margar og sumar langar. Kven
fulltrúinn frá ’ ensku -stjettar-
fjelögunum talaði. Hás túlkur
hrópaði orð hennar yfir torgið.
„Þetta er mikilfengleg sjón.
Við erum send hingað af verka
mönnum Englands til þess að
sjá með eigin augum framgang
hinnar miklu tilraunár, sem þið
eruð að framkvæma, svo að við
getum borið sannleikárin út um
heim. Við munum segja, að við,
í hinum mikla fjölda rússn-
‘éskra verkamanriá'Wfum sjeð
frjálsa menn og stórkostlega
sönnun um takrriárkalaust fylgi
þeirra allra við Sovjet-stjórn-
'V/
ína .
Eitt augnablik datt Kiru í
hug, hvort hún ætti ekki að
troðast í gegn um mannfjöld-
ann til konunnar og kalla til
hennar að hún skyldi segja
henni og verkámönnum Eng-
lands þann sannleika, sem þau
leituðu að. En henni. varð hugs
að til Leo. Leo var fölur og
hann hóstaði. Hún varð að velja
á milli hans og sannleikans. Ef
til vill kærði umheimurinn sig
heldur ekki urri að'Já að vita
sannl^ikann. Lýo hlaut að bera
sigur úr býttlfti'. ~ ' '
Klukkan var fimm og það
var orðið dimmt. Sendifulltrú-
arnir óku burt í gljáandi bif-
reið og fylkingin leystist upp.
Kira leit á klukkuna og sá, að
enn var tími til að hlusta á
einn fyrirlestur í .skólanum.
Það var kalt og rokkið í fyr-
irlestrarsalnum, en Kira var
gagntekin öryggiskennd, þegar
hún sat innan um uppdrættina
og þverskurðarmyndirnar, sem
hjengu á veggjunuíri. Enda þótt
hún væri glorhungruð, naut
hún umhugsunarinnar um það
þennaft klukkutíma; að hún
mundi eiga eftir að vérða bygg-
ingarm'eistari og byggja alú-
miníumbrýr og hús úr gleri og
stáli. '• .
Á leiðinni út úr fyrirlestrar-
s^lnum mætti hún fjelaga
Sonju,
„Jæja, fjelagi . Argunova",
sagði fjelagi Sopja, „það er
sannarlega langt síðan við höf-
um haft ánægjuna af að sjá
þig hjér1. "Þú ert ekki ástund-
unarsöm við námið lengur, og
það fara litlar sögur af starf-
semi þinni fyrir þjóðarheildina.
Þú virðist aðhyllast einstak-
lingshyggju og það ekki lítið“.
„Jeg..“, byrjaði Kira, en
fjelagi Sonja greip fram í fyr-
ir henni.
„Ja, mjer kemur það svo sem
ekki við, fjelagi Argunova. Jeg
veit það vel. En það ganga svo
miklar sögur um það núna,
hvað flokkurinn ætlar sjer fyr-
ir um þá nemendur, sem gegna
engum þjóðfjelagslegum störf-
um“.
„Jeg .. jeg skal segja þjer
. . “, Kira vissi að það væri best
að gefa einhverja skýringu.
„Jeg hef fasta stöðu og auk
þess starfa jeg mikið í Marx-
ista fjelaginu".
„Já, takk, jeg trúi því nú
mátulega. Nei, ætli maður sje
ekki farin að þekkja ykkur
broddborgarana. Það eina, sem
þið leggið áherslu á, er að
missa ekki stöðuna, sem þið er-
uð búin að krækja ykkur í.
Þú gabbar engan, fjelagi Argu-
nova“.
Þegar Kira gekk í gegnum
stofuna, rauk Marisha á fætur
eins og eldibrandur.
, „Fjelagi Argunova, þú gerir
svo vel og heldur kattarfjand-
anum þínum inni hjá þjer, ann
ars sný jeg hann úr hálsliðn-
um“.
„Hvaða kött ert þú að tala
um? Jeg á engan kött“.
„Mætti jeg spyrja, eftir
hvern þetta er? Það er kannske
eftir vin þinn“. Marisha benti
á stóran poll á gólfinu.
„Og þetta? Eru þetta kann-
ske ofsjónir?“. sagði hún, þeg-
ar horaður köttur stakk höfð-
inu mjálmandi fram undan stól.
„.Teff á ekki þennan kött“,
sagði Kira.
„Hvaðan er hann bá?“
„Það veit jeg ekki“.
. Þú veist heldur aldrei neitt“.
Kira svaraði engu en gekk
inn til sín. Hún heyrði Marishu
lemia á vegginn, sem var á
milli stofunnar og hinna leigj-
endanna oe hróna:
..Halló, þið þarna hinum meg
in. Kattarræksnið ykkar er bú-
ið að rífa fiöl úr veetjnum og
nú skítur hann allt út hjerna
inni hjá mier Hirðið þið skepn
una. eða ieff flái hana lifandi
os kæri ykkur fyrir húsverð-
innm“.
Kira kveikti Ijósið. Herberg-
ið var ískalt og rúmið óupp-
búið. Hún kveikti upp í „bour-
geoisanum“ og bljes á raka við-
arbútana, þangað til henni
fannst, ausun ætla að springa út
úr augnatóftunum.
Hún dældi lofti inn á prím-
usinn. en bað kviknaði ekki á
honum. Rörin voru víst stífl-
nð aftur. Hún svipaðist um eft-
ir prímusnálinni. en fann hana
nkki. Þá bankaði hún á dvrn-
ar hiá Marishu.
..Rorgari Lavrova, hefur bú
tekíð prímusnálina mína aft-
ur?“
Það kom ekkert svar, svo hún
opnaði dvrnar.
..Borgari Lavrova. hefur þú
tekið prímusnálina mína?“
..Ja. hvað bú getur verið smá
sálarleg, að lát.a svona út af
einni vesælli prímusnál. Hjerna
er hún“.
„Hvað á jeg oft að segja þjer,
Vofan í Triona kastala
Eftir WINIFRED BEAR
4.
Ellu fannst eins og kaldur straumur rynni upp eftir bak-
inu á henni, þó að fram að þessu hefði hún talað um drauga-
gang í höllinni aðeins í gamni.
„Hvernig voru þessi hljóð, sem þú heyrðir?“ spurði hún.
Þau voru eins og þung stór húsgögn væru dregin eftir
gólfi. Og jeg get ekki þrátt fyrir allt skilið, að þau hafi
komið frá kjallaranum, því að jeg vissi ekki til annars en
kjallarinn endaði undir ganginum. Það er engin hurð á
veggnum undir í kjallarganginum“.
„Áttu við, að þjer hafi heyrst hljóðin koma frá ytri end-
anum á stofunni. Og þá hlýtur að vera þar leyniherbergi“.
„Já, eða leynigangur“, sagði María.
Ella varð ennþá spenntari. „Já, það gæti verið gangur og
þá sje jeg ekki betur en hann hljóti að liggja niður að
sjónum. Fyrst það er í þessa átt“.
„Það var einmitt, sem jeg hugsaði“, svaraði María. „Og
jeg skal segja þjer“, hjelt hún áfram kankvíslega. „Satt að
segja hefði jeg farið að rannsaka það, ef nokkur hefði ver-
ið Tfteð mjer. Jeg var einmitt að hugsa um að fara og sækja
þig; en hætti við. Svo ætlaði jeg að þegja yfir þessu, þang-
að'til jeg gat ekki lengur þagað í dag og fór að segja þjer
þaö. En ef þú þorir, þá getum við vel rannsakað þetta
seiuna“.
j*Heyrðu“, sagði Ella. „Ertu þá til í að fara á stúfana í
kvlud. En jeg held, að við ættum að fara að vekja hana
Lí^íjt. Hún er vís til að vilja koma með og það er jeg einmitt
td við, því að hún er svo taugaæst og getur farið að
upp yfir sig, þegar verst gegnir, — það er að segja.. ef
jáum eða heyrum eitthvað óvanalegt“.
jjÞað væri bara verst, ef við yrðum ekki varar við neitt,
þýí að það er ekki víst, að afturgöngurnar sjeu á hverri
nðtt. Hvort sem það er raunveruleg vofa eða menn, sem
er4r. að leika draugagang. Alltaf sje jeg meira og meira
að hafa ekki notað tækifærið þessa nótt til að grennsl-
ást eftir hljóðunum“.
þá hefðir þú kannske sjálf orðið fyrir draugunum
oj*jþeir gert út af við þig“, svaraði Ella og glotti kaldrana-
leget.
IfíhS' ll,
Prag er stór
^ Og núna, þegar maður hefur
oríjjið ráð á því, er það tiðeiris verð-
ið,£Sem passar.
r# *
f *,V
Hvfcr er frelsarinn?
t stjómarráðinu í
saljiro þar sem hengdar hafa verið
upu^myndir af ýmsum stórmennum
hiÆ'kommúnistiska heims. Eitt sinn
ko|§Í kaþólskur biskup í heimsókn
þafcjgað, og húsvörðurinn sýndi hon-
’-stoltur sal þennan.
F Hjema, sagði hann, eru nýj-
myndimar, um leið og hann
á mynd af Stalin og Gottwald
írum, gulllituðum römmum. —
mynd var á milli þeirra, en
þó jwiokkuð bil.
i Já, sagði biskupinn, en segið
hvar er Frelsarinn?
*
*arn»Mrmmrn 111»
H^ilegt það.
Kúlan hitti mig hjerna i brjóst-
iðjfigði hermaðurinn, og fór út i
geMróm hrygginn.
Það getur ekki veriu, sagði
vinkona hans, því að þá h: fði hún
hitt hjartað og þú ekki lifað það af.
— Jú, á því augnabhki var
hjartað komið niður í buxur.
*
Hælluleg veiki.
Maður nokkur í litlu þorpi fekk
allt í einu einkennilegnn verk i
bakið. Hann var mjög lifhræddur og
ákvað þvi að fara til læknis, sem
var í næsta kaupstað. Þegar hann
kom heim aftur, spurði kona hans
hann:
— Var þetta ekki bara gigt, sem
að þjer gekk?
— Nei, svaraði maðurinn, axla-
böndin voru snúin.
★
Hann skyldi fá að vinna fyrir
peningunum.
Jensen kaupmaður og kona hans
fóru í skemtiferð í bil sínum. —
Þegar þau voru um 3 km. fiá bæn-
um bilaði vjelin í bílnum, og þau
urðu að hringja á stóran vörubíl,
til þess að draga vagninn l eim.
Þegar vörubíllinn kom, spurði
Jensen bílstjórann, hvað þetta
myndi kosta.
— Það verður 15 krónur, sagðí
bílstjórinn.
— 15 krónur fyrir að aka þrjá
kilómetra, það er hræðilegt okur,
sagði frú Jensen, þegar hún var
sest við hlið manns síns í bilnum
og vörubíllinn var farinn að dragí
hann.
— Já, samsinnti Jensen, það a
okur, en jeg skal sjá um rð hanr*
vinni fyrir peningunum, jeg hefi
þegar sett handbremsuna á og ætla
lika að standa á fótbremsunni alla
leiðina.
P E L S A R
Kristinn Kristjánsson
Leifsgötu 30, sími 5644.