Morgunblaðið - 25.08.1949, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Fiœmtudagur 25. ágúst
Umhyggja kommúnista fyrir smygi
urum, gjaldeyrisafbrotamönnum
og skattsvikurum
Alt í lagi, e/ jbeir eru komm-
únistar, segir Þjóðviijinn

ÞESS munu fá dæmi, að nokkr-
»i menn hafi látið dólgslegar
út af gjaldeyrisbrotum. skatt-
■svikum og smygli annarra en
kommúnistar hér á landi. Mál-
ílutningur þeirra hefur löngum
fjallað mest um ákærur á hend-
ur einstaklingum og stundum
jofnveí heilum stjettum fyrir
ferot þessarar tegundar.
Ijmantómt orðagjálfur
liommúnista
! Þrátt fyrir allan dólgsháttinn
<og látlausar ákærur hafa komm
únistar þó látið það undan fall-
ast, að benda á ákveðin dæmi
í þessum efnum. þar sem brot
hafi komist upp og þeim ekki
verið fylgt eftir á þann veg,
sem lög mæla fyrir um.
Gffuryrði í þessum efnum
sem öðrum stoða lítt. Það sem
máli skiptir, er að benda á á-
kveðna sökunauta og sanna
sek.t þeirra. Þá fyrst er tíma-
bært áð % béra fram ásakanir.
gegn stjórnarvöldunum, ef
mál gegn sönnuðum söku-
nautum eða þeim, sem á-
kveðin rök eru færð fyrir, að
sokir muni vera, eru ekki rek-
in svo sem lög mælá fvrir um.
Giamur kommúnista hefur ekki
miðað að því. að hjálpa til að
halda uppi landslögum, heldur
að hinu, að vekja tortrygni,
sundrungu og illindi á meðal
manna.
(Heðjast ef andstæðingar
þeirra era sakfeldir
Út af fyrir sig getur enginn
undrast þá starfshætti komm-
unista í þessum málum, því að
þannig starfa þeir ætíð. Við
hjnu hefði mátt búast, að þeir
tækju því fegins hendi, ef sak-
ir -sönnuðust í ákveðnum tilfell-
um, svo að rjettvísin hefði hend
ur hárí þeirra. sem af sjer höfðu
% brotið.
Svo hefur einnig verið, ef
þeir, sem sekir hafa reynst, eru
andstöðumenn kommúnista í
stjórnmálum. Þá kunna komm-
únistar sjer engin læti og ætla
af göflunum að ganga af gleði
yfir ófarnaði þessara manna. En
hafi svo farið, að yfirlýstir
á«i*«íMuúnistar hafi flækst í net
rj^lrvísinnar og verið á sama
og aðrir dregnir fyrir lög
dóm, héfur hvinið töluvert
á annan veg í hinum kommún-
istiska skjá.
Jón Aðalsteinn
Menn minnast þess hvílíkt
ofsalegt æði greip kommúnista
í f^'rra sumar, þegar það var
ekk.i þolað, að vjelstjórinn Jón
Aðalsteina, gamalþekktur er-
indreki kommúnista og boðberi
peirra á milli landa, beinlínis
ögraði tollyfirvöldunum, og
reyndi að skjóta undan mikil-
vægum sönnunargögnum um
sekt sína.
Af því, að þarna var um að
ræða mann úr innsta hring
kommúnista, einkavin Einars
hins þógla Olgeirssonar. Brynj-
ó!fs KuUsinenbróður Bjarna-
sonar, og annarra kommúnista-
brodda hjer á landi, töldu
•Jíorwaúnistar það hreina goð-
jgá, að látin voru gilda sömu
lög fyrir hann og aðra, sem á
sjiraa veg hafa reynst brotlegir.
Játar sekt sína
Þjóðviljinn taldi, að þarna
væri um einbera ofsókn að
ræða. Jón Aðalsteinn væri sak-
laus sem unglamb, það væri að-
eins óvætturinn Bjarni Ben,
sem vildi gera honum bölvun.
Nú fyrir nokkrum mánuðum
er genginn dómur í máli Jóns
þessa Aðalsteins. Svo sem nærri
mátti geta, var Jón fundinn sek
ur og dæmdur í háa sekt fyrir
afbrot sitt. Þjóðviljinn hefur
látið sjer hægt um, að skýra
frá þessum .málsúrslitum. Er
það og að vonum, því að Jón
Aðalsteinn taldi málið svo von-
laust fyrir sig, að hann hefur
ekki þorað að áfrýja málinu til
hæstarjettar. Þrátt fyrir andóf
sitt og undanfærslur hefur Jón
Aðalsteinn með þessu játað sekt
sína svo greinilega sem frekast
mátti verða.
ísleifur Högnason
Þeir ísleifur Ilögnason, for-
stjóri Kron, og forstöðúmaður
bókabúðar Máls og menningar,
þóttust hinsvegar standa fastari
fótum, því eftir að hjeraðsdóm-
ur hafði dæmt þessa tvo hefð-
arkommúnista, báða fyrir brot
á innflutnings- og gjaldeyris-
löggjöfinni, skutu þeir málum
sínum til hæstarjettar.
En svo sem kunnugt er,
spratt það af laumuinnflutningi
til landsins.
þessara fyrirtækja á blöðum og
tímaritum frá Sovjet-Rússlandi.
Þar var viljinn til brota á
settum reglum óvenjulega auð-
sær. Engin fyrirstaða hafði
verið, nje var, fyrir innflutn-
ingi rita þessarar á löglegan
hátt. Strax og leyfis var beðið
fyrir hann, var leyfið veitt. En
löngunin til lögbrota var svo
mikil hjá þessum mönnum, að
þeir kusu heldur að fara lög-
brotaleiðina en leita levfis með
sama hætti og aðrir óbreyttir
borgarar.
Hæstirjettur sakfeldi
ísleif
Sjálfsagt hefur þá dreymt
um, að þeir væru þá þegar
komnir í Sovjetsæluríkið, og
gætu, að sið annara Sovjethöfð-
ingja, farið sínu fram. Lögin
og reglurnar væru ekki til, fyr-
ir þá útvöldu, heldur aðeins
fyrir „almúgann“. svo að orða-
lag Hermanns Jónassonar sje
notað.
Að vonum fjellst hæstirjett-
ur ekki á þessi kommúnisíisku
sjónarmið. Hann dæmdi ísleif
Högnason og sakarbróður hans
úr Mál cg menningu með sama
hætti og aðra íslenska þegna,
sem lögin hafa brotið.
Þjóðviljinn hefur látið sjer
tiltölulega hægt um þessi máls
úrslit. — En þó hefur það
ekki dulist, að hann kann því
illa, að á íslandi skuli lögin ná
einnig til hinna æðstu vild-
armanna kommúnistaklíkunn-
ar.
Halldór Kiljan
• Út yfir tekur þó framkoma
kommúnista' út af skattaálagn-
ingunni á Halldór Kiljan Lax-
ness. Þar koma enn fram hin
sönnu einkenni kommúnista og
áður, aðeins í ennþá ríkari
mæli en nokkru sinni fyr.
I Þjóðviljanum er berum orð-
um sagt, að slíkt ofurmenni og
Halldór Kiljan Laxness eigi
ekki að fara að íslenskum lög-
um.
Sjálfsagt er enn ýmislegt ó-
upplýst í máli rithöfundarins
á Gljúfrasteini. Skattsvikin
eru aðeins önnur -hlið afbrots
hans. Ef til vill eru sjálf skatt-
svikin þó ekki jafnmik.il og
hinn gífurlegi skattur, sem
Ríkisskattanefnd hefur áætlað
honum, bendir til. Sú skátt-
álagning byggist á því, að
skáldið hefur neitað að gefa
skattyfirvöldunum samskonar
upplýsingar og allir íslending-
ar, skattskyldir hjer á landi,
eru skyldugir til.
Hvað er um gjaldeyris-
brot Kiljans?
Ef skáldið lætur svo lítið að
gefa lögákveðnar upplýsingar,
kann svo að fara, að skattur
hans lækki eitthvað. Það er
sjálfsagt mál. Halldór Kiljan
Laxness á síst að verða verr úti
en aðrir skattþegnar. En hann
verður a|S skilja, að um hann
gilda í þessu sömu lög og aðra.
En úr því að sannað er, að
Halldór Kiljan Laxness hefur
skotið undan skatti mjög veru-
legum fjárhæðum í erlendum
gjaldeyri, og þá einkum banda-
rískum dollurum, þá spyr al-
menningur, hverjar ráðstafanir
yfirvöldin hafi gert til að koma
fram lögum á honum út af
gjaldeyrisbrotum hans. Því að
mönnum skilst, eins og fyrr
segir, að afbrot Kiljans sje tví-
þætt: Annarsvegar eru skatt-
svikin, hinsvegar er undanskot
gjaldeyris í óvenju stórum stíl.
Allir vilja vera góðir
við skáldið
Hvað sem pólitískum skoð-
unum Halldórs Kiljan Laxness
líður, verður ekki um það
deilt, að hann er mikill rithöf-
undur. Hann á þess vegna allra
manna síst skilið nokkurskon-
ar ofsókn, erida virðast yfirvöld
in hafa sýnt honum einstaka
hlífð í allri meðferð þessa máls.
Á það geta allir fallist, að
slíkur maður sje meðhöndlaður
mjúklega, en hann verður að
skilja það eins og aðrir, að lög-
in eru til þess að halda þau,
en ekki brjóta Enda ætti slíkur
maður, sem Halldór Kiljan Lax
ness, er íslenska þjóðin hefur
dekrað við, öðrum fremur að
finna hjá sjer löngun að leggja
af mörkum lögskyldar kvaðir,
svo meðal annars sje hægt að
ptyrkjaú fáteekal upprennandi
rithöfunda og kaupa nauðsynjar
Þrátt fyrir það, þó að rit-
höfundurinn hefur skrifar heil-
ar bækur, sem ekki síst fjalla
um, að öðrum hafi orðið áfátt
í þessum efnum, virðist hann
hafa í því gert töluvert minni
kröfur til sjálfs sín. Látum það
vera. Slíkt er mannlegur
Ibreyskleiki. En einhver tak-
mörk eru þó til. Um það verð-
ur því miður ékki deilt, að hið
snjalla skáld hefur farið út
fyrir þau.
Glatað tækifæri
kommúnista
Blindur er hver í sjálfs sín
sök, en sú blinda ætti þó ekki
að slá heila flokka. Ef komm-
únistar hefðu lýst yfir samúð
sinni með Halldóri Kiljan Lax-
ness, en látið uppi óskir um, að
rjett lög væru látin ganga yfir
hann, hefði þetta mál getað
orðið þeim til ávinnings. Til
þess skortir þá bæði vit og
þroska. Maðurinn er kommún-
isti, og þar af leiðandi á hann
að vera hafinn upp yfir lögin
að þeirra áliti.
Þjóðviljinn lætur sjer ekki
nægja einn daginn minna en
tvær greinar til að býsnast yfir
,,ofsóknunum“ á Halldór Kiljan
Laxness. Er jafn vel gefið í
skyn, að gera eigi skrauthýsis-
eigandann að Gljúfrasteini,
með bílana tvo, hungurmorða,
með atferli yfirvaldanna, og
hrekja hann úr landi!!!
Slíkur málflutningur kann
að þykja góð latína á sellu-
fundunum. En almenningur
unir honum ekki.
Abdullah í heimsókn
í Breflandi
LONDON, 24. ágúst: — Ab-
dullah konungur af Transjor-
dan er nú í heimsókn í Bret-
landi og kom hann í dag til
hins fræga liðsforingjaskóla í
Sanjiurst. Fjekk hann að kynna
sjer starfsemi skólans og talaði
við nokkra unga Transjordan
menn, sem eru nú að námi við
skólann. — Reuter.
• • P
Staksteinar
Frjáls verslun
Blað viðskiptamálaráðherr
ans og pínulitla flokksins
ræðir í gær um tómar búð- I
ir og frjálsa verslun. Segir '
það rjettilega frá því að alls
konar brask, svartur rhark-
aður og okur eigi sjer nú
stað með margskonar vör-
ur, sem eftirsóttastar sjeu
meðal almennings. Allfc
þetta gerist undir stjórn Al- '
þýðuflokksmannsins, sem fer
með stjórn viðskiptamálanna
í núverandi ríkisstjórn. Að
því gáir blað hans ekki þeg-
ar það er að lýsa öngþveit-
inu í verslunarmálunum.
En meginvilla Alþýðublaðs 5
ins í þessum skrifum er sú
að það kallar þetta ástand
„frjálsa verslun“ og hæðist !
að ágæti hennar. Sannleik-
urinn er hinsvegar sá, að
aldrei hin síðari ár hafa Is-
lendingar verið fjær því að
búa við frjálsa verslun en
einmitt nú. Það er einmitt
vegna þess að hjer er ekki
frjáls verslun, sem að ástand
ið er eins og það er. Þess- ■
vegna veður hjer uppi svarta 1
markaðsbrask og allskonar :
óheilbrigði í viðskiptamálum 1
landsmanna.
Afleiðing haftanna j
Kapphlaupið um vörurnar, '
baktjaldasala og brask, er
afleiðing haftanna. Ef hjer 1
væri frjáls verslun, ef kaup- í
getan og þörfin innanlands
fengi að ráða innflulningi
nauðsynlegra vara, þá hyrfu 1
þessi sjúkdómseinkenni við- \
skiptalífsins. Allt bendir til I
þess að afnám haftanna '
myndi að verulegu leyti ’
koma í veg fyrir braskið, !
Viðjar þær, sem viðskipti og 1
verslun hafa verið hneppt í
eru nefnilega að verða eitt '
hættulegasta mein þjóðlífs- '
ins. Þær eru beinlínis orsök j
ófremdarinnar. Allar líkur 'j
benda til þess að með skyn- I
samlegri stefnu í fjárfest- I
ingarmálum og fjármálum
ríkisins væri hægt að kom- ]
ast hjá að beita verslunar- og ’
innflutningshöftum, effj
hverfa í þeirra stað til raun-
verulega frjálsrar verslunar. ’
Enginn nema erkiflón Al-
þýðublaðsins geta orðað þaö !
ástand, sem nú ríkir í þess- i
um málum við frjálsa versl-
un. —
■ I
Dauðahaldið
En Alþýðuflokkurinn,
Eramsókn og kommúnistar
geta ekki hugsað sjer neina
lausn á verslunarmálunum !
aðra en áframhaldandi höft. 1
Reynslan af þeim blasir aS I
vísu við augum þeirra. En.
það er alveg sama. Höftir
eru , einu úrræði þessara
flokka þrátt fyrir það a&
braskið, svarti markaðurinn
og önnur sjúkleg fyrirbrigði
viðskiptalífsins valdi almenn
ingi tjóni og óhagræði. Þeir
halda dauðahaldi í þetta
niðurlægingarástand.
1
Framh. á bls. E, j