Morgunblaðið - 24.12.1949, Blaðsíða 3

Laugardagur 24. des. 1949.
MORGUNBLAfílÐ
3
HEIMSÓKN TIL AÞENU
Frh. af bls. 2
bæði frá Bretum og Bandaríkja
mönnum.
Þegar jeg var í Aþenu, bar
mikið á hermannaflokkum á
götunum þar. Því þá var styrj-
öldinni enn ekki lokið.
Meðan jeg var þar var sýn-
ing, sem leiddi í ljós, hvaða
gagn þjóðin hefði haft af Mars
hallaðstoðinni. T.d. hvað heilsu
þetta hafi áunnist, hefir ástand
eftir að Grikkir fengu þessa
hjálp. Eins og gefur að skilja
var heilsufarið hörmulegt eftir
styrjaldarárin. Margt fólk dó
beinlínis úr hungri meðan Þjóð-
verjar rjeðu í landinu. En þó
þeta hafi áunnist, hefir ástand
ið tekið litlum stakkaskiftum
síðan að öðru leyti. Því eftir
að heimsstyrjöldinni lauk, tók
innanlandsstyrjöldin við, sem
kunnugt er.
Fornminjarnar.
— Eru engar byggingar í A-
þenu uppistandandi frá frægð-
artímum borgarinnar?
Nei. Ekki heillegar. Ekki ann
að en rústir, og þá fyrst og
fremst hinar frægu rústir á
Akropolis.
í elsta borgarhlutanum, sem
nú er uppistandandi, eru hús,
sem staðið hafa frá því að Róm-
verjar rjeðu þarna ríkjum. Þar
lifir nú fátækt fólk, frumstæðu
lífi, eftir okkar mælikvarða. •—
Lítið er farið að endurbæta eða
byggja upp, af því sem eyði-
lagðist í síðustu styrjöld. Er
öðru máli að gegna 1 ítalíu. •—
Þar sá jeg ekki betur, en tals-
vert hafi verið byggt á síðustu
árum. Enda er þar alt betur á
vegi statt en í Grikklandi.
Listaverkin flutt til
London.
— Er rústunum eða fornminj
unum á Akropolis haldið vel
við?
— Grikkir hafa mikinn hug
á því, að svo sje gert. En sumt
af hinum fornfrægu minjum,
sem þar varðveittust fram und-
ir vora daga, hefir verið flutt
úr landi. T. d. hafa partar úr
Parthenonhofinu verið fluttir
til London, og eru nú geymdir
í „British Museum“.
Meðan Aþena var undir yfir
ráðum Tyrkja, var breski sendi
herrann sir Elgin í Aþenu. Hon
um blöskraði hve fornminjar
þessar sættu slæmri meðferð.
Sá hann fram á, að ef ekki yrði
gripið í taumana myndu minj-
ar þessar líða undir lok.
Hann kom því til leiðar. að
mikið var flutt af listaverkum
frá Akropolis til London, svo
sem hinar frægu gaflmyndir
af Partheuon. Þær eru nú í
hinum svonefnda Elgin-sal í
Breska safninu. Grikkir hafa
farið fram á, að fá þessar forn
minjar heim. En hingað til hef
ir þeim verið synjað. Aftur á
móti hefir þeim verið boðið, að
þeir gætu fengið afsteypur. En
ekkert hefir víst orðið úr því.
Blaðagreinar og saltfiskur.
Meðan jeg dvaldi hjá þeim
Giannutsos-hjónum í Aþenu,
kom út grein í einu blaði borg-
arinnar, um þenna langferða-
mann, frá hinu fjarlæga, lítt
kunna landi. Var í greininni
farið mörgum fögrum orðum
um það, hve undraverð bók-
mentaafrek svo fámenn þjóð
hefði unnið. Eftir að jeg kom
heim, sendi Giannutsos mjer
þýðingu af annari grein, sem
kom út í Aþenublaði eftir að
jeg var farinn, um þessa heim-
sókn mína, og sagt að jeg hafi
verið allur á bak og burt, áð-
ur en ritstjórnin vissi af ferð-
um mínum.
— Varðst þú var við, að
Aþenubúar vissu nokkuð um við
skifti þau, sem Grikkir hafa
haft við okkur íslendinga?
— Lítið bar á því. Giannut-
sos fjölskyldan hafði víst ein-
hverntíma sjeð íslenskan salt-
fisk, án þess að hún gerði sjer
nokkra grein fyrir því, hvar
hann væri upprunninn í heim-
inum. Allra síst, að framleið-
endur hans hefðu nokkurt sam-
band við fornar bókmentir.
100.000 drökmur.
Þegar jeg var ferðbúinn til
ítalíu aftur, og kominn á flug-
stöðina í Aþenu, kom það upp
úr kafinu, að mjer hafði láðst
að fá vegabrjefið uppáskrifað,
til þess að fá að koma til Ítalíu
aftur. Flugvjelin átti að fara af
stað eftir klukkutíma. Fylgdar
menn mínir og kunningjar, sem
með mjer voru, báru upp vand-
ræði mín við forstj'óra flug-
stöðvarinnar. Hann vísaði okk-
ur á ítalska sendiherrann. Við
þutum þangað í bíl, og hann
ljet tilleiðast, að hjálpa mjer
með uppáskriftina. En til þess
þurfti jeg að fá tvær ljósmynd-
ir af mjer. Við út á torg, til götu
ljósmyndara. Hann tekur mynd
irnar. Og alt slapp þetta, með
naumindum þó.
Jeg hafði 100,000 drökmur í
vasanum, þegar á flugstöðina
kom sem var afgangur af ferða
peningum mínum til Grikk-
lands. Ætlaði að kaupa fyrir
þær einhverja minjagripi. En
þær fóru í þessa snúninga, bíl-
inn og Ijósmyndirnar.
— Hvað er sú upphæð mikil
í íslenskum peningum.
— Það eru um þúsund drök-
mur í krónunni. En þó maður
fái þessi ósköp af gríska gjald-
eyrinum fyrir lítið fje, mega
menn ekki halda, að hægt sje
að fá nokkurn hlut ódýran, er
þangað kemur. Herbergi og
viðurværi á hóteli kostar t.d.
alt að því 100,000 drökmur á
dag, eða sem svarar 100 krón-
um.
— Hvað eru þá mánaðarlaun
mentaskólakennarans ?
— Þau eru 500—600 þúsund
drökmur á mmánuði, er jafn-
gilda 5—600 krónum hjer, og
hafa á mörgum sviðum ekki
meiri kaupmátt, en þessi upp-
hæð í ísl. krónum hefir hjer.
T. d. kosta skór í Aþenu um
það bil 100 krónur íslenskar,
og fatnaður einar 400 krónur,
sem að vísu m talsvert ódýrara
en núverandi verð hjer. — En
fæði er þar ódýrara, en hjer,
að svo miklu leyti, sem fólk
getur lifað á grænmeti.
Tilraunaskólar.
Síðan vikum við talinu að
pví, sem Kristinn hafði heyrt
og sjeð í öðrum löndum álfunn-
ar, sem hann heimsótti, viðvíkj
andi nýjungum í skólamálum.
Á Norðurlöndum og víðar,
sagði hann, eru raddir uppi um
oað, að lengja skólaskylduald-
ur unglinga, upp í 16 ár, eins
og í Englandi. En aðrir telja
varhugavert að binda æskuna
meira við skólabekkinn, en orð-
ið er. í Svíþjóð heyrði jeg því
og hreyft, að skólarnir yrðu
ríkinu of dýrir, ef ætti að auka
mjög við kenslutímann.
í skólamálunum eru menn
víða að þreifa fyrir sjer, og I
hafa stofnað tilraunaskóla, til
þess að komast á þann hátt að
raun um hvaða fyrirkomulag í
kenslunni muni reynast best. —•
Er stefnan víða sú, að leitast
við að venja nemendurna sem
fyrst og best á, að vera sjálf-
stæða við nám sitt og vinnu.'
Mest dáðist jeg að því, segir
Kristinn að endingu, hversu vel
breska þjóðin tekur þeim erfið-
leikum, sem hún á við að stríða,
eftir að hún vann þó sigur í
styrjöldinni. Viðurværi almenn
ings er t. d. mun lakara en víð-
ast á Norðurlöndum, en þq taka
menn þessu með furðumikiili
ró og stillingu.
íþróttaleikvangurinn gamli — Stadion — í Aþcnu, sem nú hefir
verið gerður upp.
V. StO
(jíeéifecj jóí
úi
QJ oc^ óLlfLtrómLöjan
dmci h.f.
(Qufíc
uölabtcjur / v lacjuuóáon
gullsmiður — Laugaveg 11.
H.f. Eimskipafjelag íslands
óendiu u'dóLi^tamöymam
íand alt
ómum am
(J3eótvi
jófaóáLir

<4 »
Partlieon á Akropolis.