Morgunblaðið - 06.04.1950, Blaðsíða 8
8
W O K i, tJ I\ ti L Att I Ð
Fimmtudagur 6. apríl 1950
í
JHttgimHaMfe
CTtg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Siefús JóT’*'«'v"
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ristjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Áskriftargjald kr. 12.00 á mánuði, innanlands,
í lausasölu 50 aura eintakið, 75 aura með Lesbók,
í
i
Páskahelgi
PÁSKAHELGIN er framundan, kyrrlátir dagar, sem al-
menningur i þessu landi helgar ýmist fjallaferðum og útivist
feða kirkjurækni og kristindómi.
Fáskahelgin veitir íbúum kaupstaðanna lengri hvíld frá
daglegum störfum en nokkur önnur stórhátíð ársins. Þess
vcgna leitar mikill fjöldi fólks þaðan upp til fjalla til iðk-
unar skíðaíþróttinni. Hinn víði fjallahringur íslands, sem
nm þetta leyti er venjulegast snævi þakinn, veitir kaup-
stað abúanum, sem oftast býr við þröngan sjóndeildarhring
við önn dagsins, dásamlega tilbreytni, hvíld og hressingu.
Aðstaða almennings til þess að njóta þessarar tilbreytni
er þó ekki eins góð og skyldi. Hinir fjölmörgu skíðaskálar,
sem risið hafa upp í nágrenni höfuðborgarinnar og flestra
annara kaupstaða landsins hafa að vísu bætt hana mjög.
En flestir þeirra, ef ekki allir, eru fyrst og fremst miðaðir
við þarfir unga fólksins, sem fer á skíði og gengur á fjöll.
Eullorðið fólk eða roskið á þess lítinn kost að fara út úr bæj-
unum og njóta kyrrlátra hvíldardaga á noatlegum stöðum
upp til heiða og fjalla, enda þótt margt þeirra kysi það, bæði
r etur og sumar.
Vegna efnahagserfiðleika okkar íslendinga um þessar
rnunclir eru ekki líkur til þess að eins margt fólk geti á
r.æstunni varið sumarleyfum sínum til utanfara á þessu
sumri og undanfarin ár. Er það að vísu illa farið því slíkar
utanfarir eru ekki luxus, heldur nauðsynleg viðrun hugsana
sem skapar aukna víðsýni fólksins og er í raun og veru
merkur þáttur í menningarlegu uppeldi þess. En efnahags-
erfiðleikarnir eru staðreynd, sem við um skeið verðum að
beygja okkur fyrir.
Þess vegna væri æskilegt að þjóðin sneri sjer nú að því
að bæta aðstöðu sína til þess að njóta náttúrufegurðar síns
eigin lands, skapa möguleika til þess að sem flestir geti
notið hvíldar og tilbreytingar í faðmi íslenskra fjalla. Það
kostar ekki mikla gjaldeyriseyðslu. En til þess þarf að
koma upp fleiri kyrrlátum og ódýrum gististöðum á fögrum
stöðum víðsvegar um land. Við höfum undanfarin ár miðað
of margt við mikla eyðslu, jafmÆl óhóf. Til þess er löngu
kominn tími að við gætum hófs og leitum tilbreytingar, holl-
i'stu og skemmtana í sparsemi og hógværð. Það er hollt
íhugunarefni yfir páskahelgina, hvernig sem við verjum
henni.
Fráleit framkoma
skömmtunaryfirvalda
ÞAÐ FÁHEYRÐA uppátæki skömmtunaryfirvaldanna að
tilkynna s. 1. fimmtudag að skömmtunarmiðar ársins 1949
fyrir vefnaðarvöru væru úr gildi fallnir 1. apríl en tilkynna
svo degi síðar að þeir haldi gildi, sýnir að eitthvað muni
vera bogið við stjórn þessara mála. Þessi hringlandaháttur
er svo einstæður að full ástæða er til þess að viðkomandi
yfirvöld gefi almenningi skýringu á frumhlaupi sínu. Það
rálgast raunar hreina ósvífni að sú skýring skuli ekki hafa
verið gefin samtímis því, sem yfirlýsingin um áframhald-
andi gildi umræddra skömmtunarmiða var birt.
í þessu sambandi er ástæða til þess að geta þess að við-
skiptamálaráðuneytið ber enga ábyrgð á þessum mistök-
um. Stjóm þessara mála er í hóndum skömmtunarstjóra og
Fjárhagsráðs, sem ekki heyrir heldur undir neitt sjerstakt
íáðuneyti, heldur ríkisstjórnina í heild, sem auðvitað hafði
engin afskipti af þessu tilkynningafálmi.
Reynslan a fþessu skipulagi er ekki góð, hvorki að því
er snertir skömmtunar- nje fjárfestingarmálin. Þar er allt
á kafi í skriffinnsku. Einstaklingarnir geta ekki snúið sjer
svo við að ekki þurfi að bíða mánuði og jafnvel ár eftir
leyfi til þess frá ráðum og nefndum. Þjóðin veit að hún
Verður að takmarka framkvæmdir sínar í samræmi við
fjráhagslega getu sína. En hún krefst þess að henni sje ekki
gert erfiðara um vik en nauðsyn ber til með hringlanda-
hætti og skrifstofuseinagangi þeirra yfirvalda, sem með yfir-
stjórn þessara mála fara.
\JíLar Árifar lg|| '% íL|á*Í JSiÍJW j
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Engin Úblöð í fimm
daga
FH\!M daga ■ h-l-je verður nú á
allri blaðautgáfu á Islandi.
Morgunblaðrð kemur ekki út
fyrr en miðvikudaginn 12 þessa
mánaðar; blaðið í dag er síð-
asta blaðiði til þess tíma.
Vinna í prentsmiðjum hefst
næstkomandi þriðjudag, og þá
verður byrjað að ganga frá
miðvikudagsblaði Morgunblaðs
-ins, sem færa mun lesendum
sínum meðal annars það mark-
verðasta, sem gerst hefur und-
anfarna helgidaga.
Þar með er lokið llengsta hlje
ársins á blaðaútgáfu hjer á
landi; frjettamennirnir, prent-
ararnir og aðrir starfsmenn
dagblaðanna taka á ný til ó-
spiltra málanna, og að morgni
miðvikudagsins 12 þ m. fá les-
endurnir aftur Morgunblaðið
með morgunkaffinu
•
Það veltur á miklu.
VEÐRIÐ — það er að segja
veðrið yfir helgidagana — hef-
ur hjá ýmsum orðið aðalum-
ræðuefnið að undanförnu. Það
veltur á miklu að það verði gott
skíðamennirnir hugsa sjer til
hreyfings uppi á fjöllum og
minni hetjur hafa hug á að fara
í gönguferðir með nesti og nýja
skó og enn minni hetjur vilja
gjarnan geta spókað sig eitt-
hvað á götum Rtg-kjavíkur, nið-
ur við höfnina og í nánd við
Tjörnina.
Því hefur sú spurning verið
algengust undanfarna daga:
Hvernig heldurðu að veðrið
verði um páskana?
•
Húsmóðir skrifar
um páskaegg
HÚSMÓÐIR skrifar Daglega
lífinu brjef, sem barst of seint
til að hægt yrði að birta það
í gær, en þó getur enn komið
að nokkru gagni. Hún segir:
,.Vikar góður — Mjer datt í
hug að senda þjer nokkrar lín-
txr út af máli, sem margir hafa
áhyggjur af, en það er skort-
urinn á páskaeggjunum.
Nú fara páskarnir : hönd, og
þá langar okkur húsmæðurnar
að gera fólki okkar einhvern
dagamun í mat, enda er það
gamall og góður siður um há-
tíðar.
•
Lítil fjölbreytni
,,EN fjölbreytnin er ekki mikil
í okkar mataræði, og nú fáum
við engin páskaegg — sem þó
hafa þótt svo sjálfsögð á und-
anförnum árum.
Nú datt mjer í hug, að við
gætum farið líkt að og t. d.
danskar húsmæður, og notuð-
um að þessu sinni hænuegg í
staðinn fyrir súkkulaðiegg.
•
Allavega lit egg
„í DANMÖRKU er það víða
siður að bera inn á borðið stórt
fat með eggjum — oft fallega
skreyttum — og borðar hver
þar af eins og hann orkar og
ffetur. Til þess að gera eggin
fjölbreytileg og falleg í út-
liti, eru þau lituð á ýmsa vegu,
t. d. rauð, blá eða græn, eða
raunar hvernig sem vill, eftir
smekkvísi og hugkvæmni hús-
móðurinnar. Eggin má lita með
því að setja t. d. ávaxtalit í
vatnið, sem þau eru soðin í, eða
þá silkipappír, en hann gefur
frá sjer lit þegar hann blotn-
ar . . . .“
— Þetta er hugmynd hús-
móðurinnar, og fari þeir nú eft-
ir, sem vilja.
•
Verðlaun fyrir
heilsulireysti
í ENSKU blaði kom nýlega
fram tillaga um að verðlauna
bá Englendinga, sem ekki
byrftu að leita læknisaðstoðar
í ár eða lengur. í Englandi eru
sjúkratryggingar með líku sniði
og hjer.
Tillögumaðurinn fullyrðir, að
ýmsir hafi misnotað hlunnindin
og leitað læknisaðstoðar oftar
en skyldi. Því vill hann hvetja
menn til að spara Iæknunum
óþarfa snúninga, með því að
verðlauna þá borgara, sem
fijaldnrf't leita læknishjálpar.
Og verðlaunin vill hann að
komi fram sem endurgreisla á
einhverjum hluta tryggingar-
gjaldsins.
Smásálarháttur
í SAMBANDI við hækkun húsa
-leiguvísitölunnar um síðastlið-
in mánaðarmót, segir svo í
brjefi:
„Leigutaki nokkur, sem greið
-ir 30 krónur í grunnleigu fyr-
ir ágætt herbergi og eldunar-
pláss, hefur gert svo lítið úr sjer
að hafa orð á hækkun, sem nem
-ur kr. 1,20 á mánuði!
Jeg gæti hugsað mjer, að það
sjeu nokkuð margir í þessum
bæ, sem fegnir vildu komast
í ofangreint húsnæði. Gott her-
bergi og eldunarpláss fyrir 49
krónur og 20 aura á mánuði,
og þó er leigutakinn óánægð-
ur!“
Brjefritaranum finnst þetta
að vonum óvenjumikill smá-
sálarháttur og spyr hversvegna
sá óánægði segi ekki upp hiis-
næðinu.
•
Biskupinn og
kóngurinn
SÚ SAGA er söc»ð af Gústav
Svíakonungi og birt í Reader’s
Digest, að eitt sinn hafi kunnur
biskup leitað á fund hans og
látið í Ijós bá ósk, að hann fengi
að segja af sjer virðingarem-
bættinu og gerast prestur á
smáeyju einni undan Svíþjóð-
arströndum. Biskupinn lýsti
eynni fyrir konungi, litla frið-
sæla fiskiborrvinu og hinum
rólyndu, lífselöðu íbúum þess.
Konungur hlustaði þegjandi
á biskup sinn. kinkaði kolli vin-
gjarnlega oe brosti með sjálfum
sjer. En er biskuninn hafði lok-
ið máli sínu, sagði konungur:
Og nú ætla jeg að trúa þjer
fyrir leyndarmáli, biskup minn
góður. Jeg kannast mætavel við
eyjuna þína. — Og árum saman
hef jég látið mig dreyma um
það. að verða þar einhverntíma
póstmeistari.
•
Bíða birtingar
HJÁ Dagleea lífinu liggja nú
nokkur brief, sem ógerlegt hef-
ur verið rúmsins veena að birta
fyrir páska. Þau verða því að
bíða birtingar fram yfir helgi-
dagana.
j meðáTannara~orða
Almúgafóikið í
Sezze lifir píslarsögu Krists.
Eftir IIORACE CASTELL,
frjettamann Reuters.
SEZZE, Ítalíu — Um 2000 af
íbúum smáborgarinnar Sezze,
sem kúrir sig í Lipinifjöllun-
um nálægt 40 mílum suðaustan
Rómaborgar, hefir að undan-
förnu verið mikill viðbúnaður.
Á hverju ári .. er píslarsaga
Krists leikin þar.
• •
FÓLKIÐ SAMGRÓIÐ
LEIKIINUM
ÞAÐ er ja,fnt á ,komið með
íbúum þessarar smáborgar og
bræðrum þeirra í Oberammer-
gau í Þýskalandi, sem heims-
frægir eru fyrir leik sinn, að
því leyti, að þeir hafa ekki skor
-ið skegg sitt undanfarið.
Einnig hárið hefir verið rækt-
að á sjerstakan hátt. Konurn-
ar reika um og eru hugsi og ef
þú kaupir þjer vindlinga, rjett-
ir búðarmaðurinn þjer þá með
helgibrosi á vör og guðrækni-
svip.
ÁRLEGIR LEIRÍR j arnir fara fram. Fyrir skömmu
DR. Filiberto Gigli er höfund- ól hún 6. barn sitt.
ur leiksins. Hann er á ferð og ] Átta barna faðir, atvinnu-
flugi og \veitir holl ráð um laus, fer með hlutverk Krists.
skeggræktina jafnframt því, Hæruskotið skegg har.s er nú
sem hann veitir mönnum varn- j fullvaxið, heldur sítt að vísu,
arráð gegn innflúensufaraldr- ! en úr því verður bætt, er þar
inum, sem er tíður á þessum ] að kemur. Með hlutverk Júd-
slóðum. asar Iseariot fer skóari með
íbúar þorpsins Oberammer- j sigggrónar hendur. Og segja
gau sýna leik sinn á 10 ára má, að verulegur hluti borgar-
fresti. Þar skilur á með þeim búa hafi hlutverki að gegna í
og íbúunum í Sezza, því að þeir leikunum. Þeir leika með öll-
leika árlega á föstudaginn um þeim ástríðuþunga, sem
langa. Og það skyldi enginn ef- þeim er unnt, svo að i meðferð
ast um, að þetta sje merkisat- þeirra fær harmleikun'nn um
burður í þessari 20-000 manna seinustu daga Krists á jörðu
borg. þann áhrifamátt, sem einfeldn-
9 # in ein getur skapað
• •
AÐALHLUTVERKIN
MIKILL er líka undirbúning-
urinn. Jeg skal nefna hjer
glöggt vitni þess, hve fólkið
leggur mikla alúð við leikina.
Laura Caldarozzi er þrítug
bóndakona. Hún fer með hlut-
verk Maríu meyjar Hagar hún
því svo til, að hún verður jafn-
an ljettari nokkru áður en leik-
MIKLAR
FRAMFARIR
ÁRIÐ 1934 kom hjeraðslækn-
irinn Filiberto Gigli, fram með
! hugmyndina um að sýna písl-
j arsöguna á hverju ári. Hreyfði
' hann þessari hugmynd sinni
' eftir að hafa verið viðstaddur
lieikana i Oberammergau.
I Framh. á bls. 12.