Morgunblaðið - 20.06.1950, Blaðsíða 2

2
MORGVNBLAÐl®
Þriðijudagur 20. júní 1950. 1'
Ungir Sjálfstæðismenn
eninnast 20 ára afmælis
rneð hátíð á Þingvöilum
Fu 1 llrúaráðsftindur n. k. fistudag
■LNGIR Sjálfstæðismenn efna til fjölbreyttra hátíðahalda á
IÞingvöllum um næstu helgi í Jilefni af 20 ára afmæli Sambands
vngra Sjálfstæðismanna. Fara hátíðahöldin fram í Valhöll og
heíjast kl. 5 s.d. á laugardag.
Daginn áður, eða n.k. föstudag, verður haldinn í Reykjavík
jfulltrúaráðsfundur SUS og sitja hann fulltrúar frá fjelögum
ngra' Sjálfstæðismanna úr fiestum kjördæmum landsins. —
tvlun fundurinn marka stefnu ungra Sjálfstæðismanna í lands-
trálum, og einnig verða skipulagsmál samtakanna rædd.
jFuIltrúaráðsfundurínn *
FulJtrúaráðsfundurinn hefst
ikl. 10 árd. á föstudaginn. Mun
■þá formaður SUS flytja skýrslu
um starfsemi Sambandsins og
jgera grein fyrir því helsta, sem
i.iú er á döfinni hjá samtökun-
um. Á þessum fundi er einnig
gert ráð fyrir því, að fulltrúar
íiinna einstöku fjelaga flytji
jstuttar skýrslur um starfsemi
-sins fjelags.
Að þessu loknu verður fund-
arhlje, en fundur hefst aftur kl.
i s.d. og verður þá rætt um
;: jórnmálaástarfdið og gerðar
lyktanir í einstökum málum.
Um kvöldið verða svo skipu-
Sagsmál samtakanna rædd. —
Vinnist ekki tími til að ljúka
störfum fulltrúaráðsfundarins á
fostudag, verður fundinum hald
i'ó áfram á laugardagsmorgun,
og lokið í síðasta lagi um há-
iegi á laugardag.
Hátíðin i Þingvöllum.
Á Þingvöllum hefjast hátíða-
höldin með fundi í Valhöll kl.
'5 s.d. Munu þar ýmsir forustu-
raenn Sjálfstæðisflokksins og
tyrrverandi formenn SUS flytja
ræður. Frá kl. 7 til 9 verður
o.atarhlje, en þá hefst hátíðin
■ ð nýju. Flytur formaður SUS
þá sfutt ávarp, en síðan verða
ýmiss skemmtiatriði og að lok-
am dansað til kl. 2 e. m.
Þar sem hátíðahöldin fara
ham í Valhöll, er ekki unnt að
taka á móti nema takmörkuð-
um fjölda fólks, en þegar er
vitað um mikla þátttöku frá
mörgum fjelögum ungra Sjálf-
. íæðismanna víðs vegar að af
landinu, er því alveg nauðsyn-
iegt fyrir þá, sem ætla að taka
þátt í hátíðahöldunum, að hafa
- em allra fyrst samband við
; krifstofu Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík og láta skrá sig, og
þar verða einnig gefnar nánari
upplýsingar um alla tilhögun
Ihátíðahaldanna.
Orðuveifingðr 17. júní
FORSETI ÍSLANDS hefur þann
17. júní í tilefni komu söng-
:fiokks frá konunglegu óperunni
,í Stokkhólmi sæmt eftirtalda
menn fálkaorðunni:
Joel Berglund óperustjóra og
.Arthur Hilton framkvæmda-
,stjóra óperunnar, stórriddara-
ikrossi og Kurt Bendix, riddara-
kirossi.
Þá sæmdi forseti íslands
«ama dag eftirtalda menn ridd-
arakrossi fálkaorðunnar:
Bjarna Snæbjörnsson, lækni,
Hafnarfirði, Ölaf H. Jónsson,
Tbónda, Eystri-Sólheimum í
Mýrdal, Ríkarð Jónsson, mynd-
höggvara og Tómas Jónsson,
Uorgarritara, Reykjavík og Þor-
iAein Þorsteinsson, alþingis- og
■oýslumann. Dalasýslu.
V.'ASHINGTON — 21 unglingi
— 10 piltum og 11 stúlkum —•
írá 18 Evrópulöndum hefur verið
Þoðið til sex víkna dvalar í
jBandaríkjunum í sumar.
Norrænir kirkju-
málaleiðlopr
á ísiandi
NÝLEGA komu til landsins
fimm kirkjumálaléiðtogar : af
hinum Norðurlöndunum. Þeir
eru dr. Manfred Björkquist,
Stokkhólmsbiskup, Kristian
Hansson, skrifstofustj. í norska
kirkjumálaráðuneytinu. próf.
Regin Prenter frá guðfræðideild
inni við háskólann í Árásum,
Vaino Marijanen, prófastur í
Abo í Finnlandi og Harry Jo-
hansson, forstöðumaður við eku
menisku stofnunina í Sigtún-
um í Svíþjóð. Kirkjuleiðtogar
þessir eru hingað komnir á veg-
um ekumenisku stofnunarinnar,
en það eru samtök, sem vinna
að því að sameina kirkjur
hinna ýmsu landa. Þeir munu
sitja hjer kirkjuþing og flytja
fvrirlestra. Á sunnudaginn kem
ur mun Björkquist Stokkhólms
biskup prjedika í Dómkirkjunni
og prófessor Regin Prenter í
Laugarneskirkj u.
Fyrirlestur dr.
Hurwifz um ákvörð-
un refsinga
í GÆR flutti erindi í hátíðasal
Háskólans hinn kunni refsirjett
arfræðingur dr. jur. Stephan
Hurwitz, prófessor við Kaup-
mannarhafnarháskóla. Fjallaði
erindið um ákvörðun refsinga.
Hann gat þess að kenningar
refsirjettarfræðinga nútímans
um tilgang refsingu væru, að
hún ætti að miða að því að
draga úr afbrotum, bæði al-
rnennt og einnig bægja hverj-
um einstökum afbrotamanni
frá því að drýgja afbrot í annað
sinn.
En í reyndinni kemur .refsing
oft fram sem einskonar hefnd
og hegning. Refsing er ákveðin
í samræmj við það, hversu af-
brotið hefur verið hættulegt eða
valdið miklu tjóni. Taldi dr.
Hurwitz. að þetta stafaði af því
að refsifræðin hefði ekki enn
komist að neinum endanlegum
niðurstöðum um, hvernig á-
kvarða bæri refsingar í þeim
tilgangi einum að hindra frek-
ari afbrot. Hann gat síðan ým-
issa nýjustu kenninga um þetta
efni, en ekki væru þær óbrigð-
ular.
Dr. Hurwitz sagði að afbrota-
fræði (kriminologi) væri helsta
leiðin til að rannsaka, hvaðá á-
hrif refsingar hefðu á afbrota-
mann. Hann gat þess, að um
nokkur ár hefðu verið haldnar
í Bandaríkjunum nákvæmar
Framh á bK 8.
ÞjóðhálíðahöEdin
úti á iandi
ÚT um land var þjóðhátíðardags-
ins víða minnst, svo sem venja er
til. Yoru þar ræður fluttar. sung-
ið, upplestur, dansað o. fl. Víða
var keppt í íþróttum og er sagt
frá helstu úrslitum í þeim á öðr-
um stað í blaðinu.
Akureyri
Þjóðhátíðin á Akureyri fór
fram á sjerstöku hátíðasvæði við
íþróttahúsið, en þangað kom um
1500 mann skrúðganga, laust fyr-
ir kl. 2 er hátíðin hófst með sjer-
stakri fánahyllingu skátanna. Þá
voru ræður fluttar, og flutti
Brynleifur Tobíasson lýðveldis-
ræðuna. Milli ræíkia og af og til
sungu karlakórarnir og lúðra-
sveitin ljet og til sín heyra. Um
kvöldið var dans stiginn á Ráð
hústorginu og í samkomuhúsun-
um.
Bændaglímu háðu Akureyring-
ar við Þingeyinga og unnu Þing-
eyingarnir. —• Þá sýndi kvenna-
flokkur leikfimi.
Keflavík
17. júní-hátíðahöldin x Kefla
vík hófust laust eftir hádegi við
Fánastöngina -— fáni er aðeins
dreginn þar að hún á þjóðhátíð
ardaginn klukkan 2, og er kjör-
in til þeirrar athafnar einhver sá,
er þjóðhátíðarnefnd vill sjerstak
lega heiðra. Að þessu sinni var
það yngsti skipstjórinn og um
leið sá aflahæsti á síðustu vertíð,
Óskar Ingibergsson, skipshöfn
hans af m.b. Ólafi Magnússon,
bar fánann í skrúðgöngu að
stönginni og stjórnuðu skátarnir
því. Á meðan fáninn var borinn
að stönginni söng kirkjukórinn
fsland öðrum skorið — nákvæm-
lega klukkan 2 var svo fáninn
dreginn að hún og mun það vera
stærsti fáni landsins (8 metra
langur), á eftir var svo þögn í 1
mínútu, sem rofin var með þjóð
söngnum. — Var þessi athöfn öll
mjög hátíðleg og virðuleg. Þessu
næst flutti Hermann Eiríksson,
skólastjóri, ræðu fyrir minni
dagsins. Þá hófst guðsþjónusta.
Að lokinni guðsþjónustu hófst
kappleikur á íþróttavellinum.
Hafnarfjörður
Þjóðhátíðarhöldin í Hafnarfirði
eru þau fjölmennustu, sem þar
hafa farið fram, enda mættu all-
ir, sem vetlingi gátu valdið. Hóf-
ust þau við Ráðhústorgið en síðan
fór þar fram íþróttakeppni, að
henni lokinni var gengið í skrúð-
göngu að Hörðuvöllum, en þar
fór aðalhátíð dagsins fram. Var
skrúðgangan afar fjölmenn og
margir fánar í henni bornir. Að-
alræðuna flutti Emil Jónsson,
alþm., en síðan fóru fram ýmis-
konar skemmtiatriði og karlakór-
ar sungu. Um kvöldið var svo
stiginn dans á Strandgötunni og
dansað af fjöri miklu.
Ilúsavík
Þjóðhátíðin hófst með skrúð-
göngu um bæinn og söng karla-
kórinn við sjúkrahúsið. — Síðan
var messa hlýdd í kirkjunni. —
Aðalhátíðin fór fram á Höfðan-
um. Þar flutti aðalræðuna Júlíus
Havsteen. Þá gekk fram Fjall-
konan og flutti kvæði. Karlakór-
inn söng á milli ræðna og skemti-
atriða. Hófust þess næst skemti-
íþróttir ýmiskonar og um kvöld
ið var dansað á Hafnaruppfyll-
ingunni og í samkomuhúsunum.
ísafjörður
Þjóðhátíðin fój- fram á hand-
knattleiksvelli íþróttabandalags
ísfirðinga og flutti formaður
bandalagsins, Haraldur Steinþórs
son. aðalræðuna. Síðan hófst í-
þróttamótið, sem var aðaluppi-
staðan í hátíðahöldum dagsins,
er lauk með almennum dansi í
öllum samkomuhúsum bæjarins.
álíðinni varS
ÞJÓÐHÁTÍÐARDAGSINS
rnunu tugir þúsunda bæjai'búa
lengi minnast. Þann dag var
hjer í bænum óvenjuleg veður-
blíða. Allan daginn og langt
fram á nótt, voru þúsundir prúð
búinna Reykvíkinga á stjái á
götum borgarinnar, en hámark-
inu mun mannfjöidinn hafa náð
um kl. 10 um kvöldið. Var þá
giskað á að um 25 þúsundir
manna væru á Arnarhóli, Lækj
artorgi, og nokkrum aðliggjandi
götum. Munu aldrei fyrr, jafn-
margt fólk hafa verið saman-
kornið við mannfagnað hjer í
bænum.
Hvert einasta atriði í hátíða-
höldunum fór fram samkvæmtj
Jóns Sigurðssonar forseta, vai?
með athöfn lagður blómsvelgui’
frá foi'seta íslands. í nafni for-
seta, sem dvelst erlendis, lögða
hann handhafar forsetavaldsins
forsætisráðherra, forseti Hæsta
rjettar og forseti Sameinaðs Al-
þingis.
Um nónbil lauk athöfninni á
Austurvelli og var þá gengiðS
suður á íþróttavöll. Svo seiw
venja er til, var staðnæmst við>
leiði Jóns Sigurðssonar. Voru
þar lagðir tveir blómsveigar.
Annar frá Reykjavík, en hinw
frá ÍSÍ og íþróttamönnuru
landsins. Frá íþróttamótinu ext
skýrt á öðrum stað hjer í blað-
inu.
JÓN PÁLMASON, forseti Sameínaðs þings, leggnr blómsveig
við minnismerki Jóns Sigurðssonar. (Ljósm. Mbl.: Ol. K. M.>
áður gerðri áætlun. Var fólk
yfirleitt mjög ánægt með skemti
atriðin, enda vel til vandað og
allir í þjóðhátíðar- og sólskins-
skapi, svo sem vera bar.
Fánum skreyttur bær
Bærinn var allur fánum
skreyttur og í Miðbænum var
ýmiskonar fánaskreytingum
komið fyi'ir, svo sem venja er
til. Það þótti t. d. mjög áferðar
fallegt, að breiðir borðar, í ís-
lensku fánalitunum, voru hengd
ir á hin veglegu götuljósker í
Lækjargötunni. Þetta þótti
smekklegt.
Á Austurveiii
Hjer verða ekki taldir í röð
einstakir liðir þjóðhátíðardags-
skrárinnar, þar eð þess gerist
Flóttafólk til Bandaríkjanua.
WASHINGTON — Truman for-
seti hefur staðfest lög, sem heim-
ila 340,000 flóttamönnum að fá
sjer búsetu í Bandaríkjunum. —
Áður hafði innflytjendatalan
verið bundin við 205,000.
Arndís Björnsdóttir á svölum
Alþingishússins.
ekki þörf. En þeir, sem komu
fram við hátíðahöldin, leystu
sín verk vel af höndum. Skrúð-
göngurnar úr Austur- og Vestur
bænum voru sem vænta mátti
afar fjölmennar og varð mikil
þröng manna á Austurvelli, þar
sem aðalhátíðahöld dagsins
fóru fram. Flutti Steingrímur
Steinþórsson forsætisráðherra,
þjóðhátíðarræðuna af svölum
Alþingishússins. Við fótstall
Kvöldskemmtun á Arnartióii
og Lækjaríorgi.
Um kvöldið klukkan rúmiegcí
átta, hófst á Arnarhóh aðai-
skemmtun þjóðhátíðardagsins^
en þar flutti Gunnar Thorodd-
sen borgarstjóri, ræðu. — Þ&
söng Sigurd Björlíng óperu-
söngvari, nokkur lög við miklat
hrifninéu og auk þess komu
fram Pjetur Jónsson og Guð-
mundur Jónsson og loks Þjóð—
kórinn, Karlakórarnir Fóst-
bræður og Karlakór Reykja-
víkur.
Klukkan að ganga 11 hófst
svo útidansleikur á Lækjartorgf
og suður við Mæðragarðinn víS
Lækjargötu. Hefir ekki á öðr-
uni þjóðhátíðum hjer í faænum,
verið jafn almennt tekið þátt
í dansinum. — Áhorfendur vora
mjög margir og stóðu þeir upp<
við Stjórnarráð, í Bankastræt-
inu, í Lækjargötunni og víðas ,
þar sem sjá mátti vel yfir. —»
Var þarna samankomið þvílíkfe
mannhaf, að ekki hefir annaf
eins fjöldi sjest hjer samankom-
inn. Sögðu gárungarnir, að svo
þrönvt væri, að ekki væri rúm.
til að þurka af sjer danssvitanra
og yrði að fara upp á Arnarhóí!
til þess.
Á danssvæðinu.
Dansað var af miklu fjörí
fram til kl. 2 um nóttina og ali-
an tímann var þarna gífurlegur*
mannfjöldi. Börn voru jafnve!
svo lengi og söfnuðu drengirnir
saman gosdrykkjarflöskur.i og
seidu þær síðan fyrir sæigæt?.
í næsta veitingatialdi. Mikla
ánægju vakti það, að lúðrasveit
var ekið um nokkrar götur
Miðbæjarins á stórum, skreytt-
um vöruvagni og Ijek h-úrí
göngulög, en dansfólkið fylgdi
á eftir. — Ekkí bar mikið á Ölv-
Framhald á bls.