Morgunblaðið - 13.10.1950, Blaðsíða 1
16 síður
tl. árganct ' 238. tbl. — Föstudagur 13. októbcr 1950. Prentsiniðja Morgunblaðsinj
Skip gera árás á borg
á austurströnd INI.-Kóreu
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
XÓKÍQ, 12. okt. — í dag gerðu herskip árás á borg, serri er
norðarlega á austurströnd Kóreu. — Missouri, stærsta herskip
Bandaríkjanna, ljet mest að sjer kveða í árás þessari, sem
tpkst giftusamlega, en þarná koma saman margar járnbrautir
og vegir, svo að borgip ér mikilvæg samgöngustöð.
ÞRIGGJA STUNDA ARAS
1 Þgð var hafnarborgin Chong
jm á norðausturströndinni, sem
vín'ð'fyrir þriggja stunda árák
IVÍissouri lá 16 km. undan
ströndinni og spjó frá sjer þús-
undum fallbyssukúlna.
TUNDURDUFLALAGMR
KOMMÚNISTA
Tundurdufl við strendur Kór
eu hafa nú sökkt eða laskað 3
hérskip Bandaríkjamanna. Frá
því 22. sept. hefur hálft sjötta
hundrað þeirra verið slætt upp.
¥-í>jéðverjum og Ausi-
urríkismönnum þakkað
GENF, 12. okt. — Miðstjórn
flóttamannastofnunarinnar er
á einu máli um að þakka stjórn
býskalands og Austurríkis fyr-
ir þá aðstoð, sem stofnunin hef-
ir fengið frá þeim. Telur mið-
stjórnin þá hjálp, sem þessar
ríkisstjórnin veittu í Þýskalandi
sjálfu og Austurríki, ómetan-
lega.
Lögreglu og verkfails-
mönnum iendir saman
BOMBAY, 12. okt. — í dag
kom til árekstra milli verkfalls
manna og lögreglu í Bombay í
Indlandi. Fjellu 2 verkfalls-
manna í skothi’íðinni og 8 særð
ust. 12 lögreglumenn meidd-
ust vegna grjótkasts.—Reuter.
Uppskeruhorfurnar
með besfa mófi.
WASHINGTON, 12. okt. —
Uppskeruhorfurnar í Banda-
rikjunum eru mjög góðar. Er
jafnvel búist við, að uppsker-
an hafi aldrei verið þar meiri
nema 1946, 1948 og 1949, enda
þótt veðurskilyrði væri ekki
góð í september. |
Að vísu verður hveiti- og
baðmullaruppskeran eitthvað
fyrir neðan meðallag, en aðrar
tegundir bæta það ríflega upp
eins. og rúgur og hafrar. Gert i
er jafnvel ráð fyrir að upp- ,
skera sojabauna og sykurrófna
verði nú meiri en nokkru sinni
fyrr.
Munkarnir brenni-
merkfir í Tjekkó-
slóvakíu
PÁFAGARÐI, 12. okt. — í
Páfagarði er sagt frá því, að
tjekkneska lögreglan hafi
brennimerkt 300 nmnka, sem
fluttir voru frá S.-Slóvakíu
til staðar, sem ókunnugt er
um.
Eftir frjettum, sem bárust
frá Tjekkó-Slóvakíu, voru
munkarnir fluttir í einni lest
að náttarþeli. Þar, sem stans-
að var á afskekktum stað,
voru hcttumunkarnir rakað-
ir og lögreglumenn brenni-
merktu þá á flótleggina. —
í dögun var lagt af stað á
ný, og hefur ekki spurst til
munkanna síðan. — Reuter.
Allsherjarþingið
LAKE SUCCESS, 12 .okt. — Til
laga Vishinskys um fimmvelda-
fund var til umræðu hjá S. Þ.
í dag. Fulltrúi U.S.A. kvaðst
ekki fráhverfur tillögunni, ef
taka ynætti hana sem viðbót við
tillögurnar, er sjö ríki hafa bor-
ið fram um efling samtaka S.Þ.
í beim er m.a. gert ráð fyi'ir, að
allsherjarbingið verði kallað
saman með sólarhrings fyrir-
vara, ef neitunarvaldinu er
beitt í öryggisráðinu, og verði
þannig dregið úr áhrifum neit-
unarvaldsins. — Reuter.
Ársþing breska íhalds-
flokksins í Biackpool
Eden þykir vígbúnaöurinn ekki ganga nógu vel
Einkaskeyti til Mbl. frá Rcuter—NTB.
BLACKPOOL, 12. okt. — Þing breska íhaldsflokksins hófst í
Blackpool í morgun. Samþykkt var þar einróma ályktun um
eð víta stjórnina fyrir þjóðnýtingu járn- og stáliðnaðarins.
Anthony Eden flutti ræðu,
og sagði, að framlag Breta til
varna V.-Evrópu yrði að auka,
eú engan veginn væri nóg að
sénda eitt herfylki til megin-
landsins.
KRAÐA BER
VÍGBÚNAÐINUM
Einnig gagnrýndi hann
stjórn , Verkamannafjokksins
fyrir, að vígbúnaðaráætluninni
seinkáði um of, flugherinn væri
ekki eins fullkominn og æski-
legt væri og strandvörnunum
væri ábótavant. Eden lagði
áherslu á, að hraða þyrfti smíði
nýtísku skriðdreka, því að nú
gatur enginn barist án þess að
eiga góðá og trausta skriðdreka.
Frakkar vilja fá
meiri dollara
WASHINGTON, 12. okt. —
Franski fjármálaráðherrann,
Maurice Petsche kom loftleiðis
til Washington í dag, en hann
og franski landvarnaráðherr-
ann, Jules Moch, munu eiga
sameiginlegar viðræður við
bandaríska embættismenn. —•
Erindið er að kría út 750 millj.
dala til að hrinda í framkvæmd
vígbúnaðaráætlun frönsku
stjórnarinnar fyrir árið 1951.
—Reuter.
Synjað um vega-
brjefsárifun
WASHINGTON, 12. okt. —
Bandaríkjastjórn hefur gefið
öllum ræðismönnum sínum og
sendiráðum erlendis fyrirmæli
um, að þeim beri fyrst um sinn
að synja fólki, sem óskar að
fara til Bandaríkjanna, um
vegabrjefsáritun. Ástæðan er
sú, að nauðsynlegt er að end-
urskoða þær áritanir, sem þeg-
ar hafa verið veittar, vegna
nýrra laga, er sett hafa verið
í Bandaríkjunum um öryggi
landsins.
Lög þegsi voru sett gegn vilja
Trumans. M.a. er bannað að
veita þeim landvistarleyfi, sem
hafa verið í nasista- eða fas-
istafjelögum eða þeim, sem
hafa verið eða eru í kommún-
istafjelögum eða einhverjum
þeim fjelagsskap, sem veitir
þeim að málum. — Reuter-NTB.
Grískf lið á förum
lil Kéreu
WASHINGTON, 12. okt. —
Gríska sendiráðið í Bandaríkj-
unum hefir tilkynnt, að 3 til 5
þús. manna grískt lið muni inn
an skamms leggja af stað til
Kóreu.
Þá er skýrt frá því, aS nú
sjeu komin 4 bandarísk flug-
vjelaskip þangað austur.
Kommúnistar láta undan
síga, en ætla að verja
Pyongyang til þrautar
Fleiri fara norSur fyrir 38. breiddarbauginn
,r
, Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter—NTB. ,
TÓKÍÓ, 12. okt. — Á vesturvígstöðvunum í Kóreu ljetu komm*
únistar undan síga í dag í áttina til höfuðborgarinnar, Pyong—
yang, sem ætlunin mun að verja til þraútar. Austar hafa S«
Kóreumenn tekið 3 borgir, sem mynduðu þríhyrning í varnar-'
kerfi norðanmanna. Borgir þessar, Chorwon, Kumhwa og Pyong-
gang, eru veigamiklar fyrir samgöngur landsins. Eftir töku
Wonsan hafa þannig fengist vígstöðvar, sem mynda eins og
boga í sókninni til Pyongyang. , V
Iran fær 25 miij. dala
framfaralán
WASHINGTON, 12. okt. — Ex-
port-import-bankinn í Banda-
ríkjunum hefir fallist á að
veita Iran 25 milj. dala lán.
Láninu verður aðallega varið
til að auka framleiðslu lands-
ins og bæta kjör almennings.
Matvælaskortur
í Júgéslavíu
LONDON, 12 okt. — Acheson,
utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, segir, að óhjákvæmilegt
verði, að Bandaríkin sendi mat
væli til Júgóslavíu, þar eð upp
skeran er ákaflega rýr vegna
þrálátra þurrka. Segir ráðherr-
ann, að hraða yrði sendingu
matvælanna, sennilega þyrfti
að senda þau nú í haust.
Moskvumenn spá sigri
kommúnisia
^ANDSPYRNAN
MINNKAR
Flugmenn Bandaríkjamanna-
segja, að herir norðanmanna
haldi norður þjóðvegi.in til höf
uðborgarinnar, einnig að vest-
an og austan. Af vígvöllunura,
berast þær fregnir, að and-
spyrnan sje yfirleitt linari en
verið hefur.
SÓTT FRAM
Bretar sækja íranr í hægi’i
fylkingararmi meðfram þjóð-
veginum til höfuðborgarinnar/
og hafa sótt fram 30 km. Ætla
þeir að taka járnbrautarbæinn
Sibyonni.
Her S.-Kóreumanna sækir
frá borginni Wonsan og mætir
þar vaxandi andsyrnu stór-
skotaliðs.
FÓRU YFIR
LANDAMÆRIN
Vígstöðvarnar breikkuðu enn
i morgun með því að S -Kóreu-
menn fóru yfir 38. breiddar-
bauginn allra vestast. Þeir tóku
hafnarborgina Haeju rjett norð
an landamæranna.
MOSKVA, 12. okt. — í Moskva
útvarpinu segir í kvöld, að
Bandaríkjamönnúm skjöplist
illa. ef þeir haldi, að þeim tak-
ist að sigrast á N.-Kóreumönn-
um. Sagði útvarpið, að ógrynni
KROAÐIR INNI
VIÐ KUMCHON
Búist er við, að S. Þ, taki
borgina Kumchon eftir nokkra
daga. Leggja kommúnistar þó
fullt kapp á að verja hana, en
hún er við aðalþjóðveginn norð
liðs N.-Kóreumanna værí sam- I ur PyongyangÆru þúsundir
an komið í landinu, og hefði. norðanmanna króaðir þar inni
það naegilegan viðbúnað til að eftú' ,a® úð S.Þ. komst ftam hjá
stöðva óvinina og reka þá af
höndum sjer.
Reuter-NTB.
Um 55 þús. N-Kóreu-
manna haia gefist upp
Manntjón S. Þ. rúmlega 24 þúsundir 6. október
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
SEOUL, 12. okt. — Ekkert bendir til, að kommúnistar í Kóreu
sjeu að gefast upp, enda engin ástæða til að vænta þess. Aftur
s móti hafa einstaklingar og minni háttar flokkar þeirra lagt
niður vopnin, og eru þeir, sem gengið hafa á hönd lýðveldis-
mönnum, nú orðnir yfir 55 þúsundir.
' MANNTJÓN BEGGJA
Utanríkisráðuneyti Bandaríkj
anna segir svo frá, að mann-
|tjón S. Þ. í Kóreustyrjöldinni
I hafi numið 24,163 manns 6. okt.
Þar af höfðu 3242 fallið x bar-
dögum, 16163 særst og 4260 var
saknað.
Á sama tíma, 6. okt. voru
160 þúsundir kommúnistaher-
manna ýmist fallnar eða særð-
ar,
henni.
Hyggja fróðir menn, að
kommúnistar leggi svo mjög.
kapp á að verja Kumchon til
að gefa hersveitum sínum tíma
til þess að búast um við höfuð-
borgina.
Öryggisráðié ræðir
kjör aðafriiara
LAKE SUCCESS, 12. okt. —
Öryggisráðið kom soroan til
lokaðs fundar í dag, þar sem
rætt var um kjör aðalritara S.
Þ. í Lake Success eru menn von
góðir um, að í dag náist sam-
komulag um kjör aðalritarans,
og eru þá mestar líkur taldar á,
að Lie verði fyrir vaiinu. Enn
er þó allt á huldu um afstöðu
Rússa, hafa þeir verið beggjá
blands til skamms tíma. - NTB.