Morgunblaðið - 07.04.1951, Blaðsíða 2

2
MO RGVN BLAÐIÐ
Laugardagur 7. apríl 1951.
lÍoröíiriadasaMpr m gagn-
væma hjáip handabsgstöddu féiki
Dularhillur farþegi
DULARFULLUR íarþegi koru
með togaranum Karlsefni frá
Grimsby s. 1. miðvikudag. Er það
kvenmaður, sem segist vera ís-
lensk og heita Helena Magnús
son, en kann þó ekkert í ís-
lensku.
Engar upplýsingar gat hún
gefið um uppruna sinn, er hún
kom hingað og ekkert af þvi,
scm hún sagði, fjekkst staðist.
Varð hún jafnvel tvísaga um
nafn sitt. Hún kvaðst áður hafa
verið á ísiandi, en eftir því sem
næst verður komist, er það alls
ekki rjett. Farangur hafði húm
engan með sjer, nema handklæði
og sápustykki og enga peninga.
Stúlkan var sett í gæslu, er
hingað kom, og verður þar, þar
til nánari upplýsingar eru komn-
ar frá Þórarni Olgeirssyni, ræð-
ismanni íslands í Grimsby, en
hann útvegaði stúlkunni far með
Karlsefni.
Á UNDANFÖRNUM árum hefur áhugi manna á Norðurlöndum
íyrir nánara sambandi og samvinnu milli þessara frændþjóða stöð-
vgt farið vaxandi. Fyrsta stóra skrefið á sviði fjelagsmálasam-
vipnu þessara ríkja var stigið með undirritun Norðurlandasamn-
ingsins um gagnkvæma veitingu ellilífeyris, sem gerður var árið 1949
Hinn 1. þ.m. gekk í gildi annar® ..............
namningur milli Norðurlandanna | krefjast heimsendingar nema
-fimm, þ.e. samningur um gagn- hjnn hágstaddi óski þess sjálfur.
kvæma hjalp handa bagstóddu <gje hjns vegar urn langvarandi
fólki. Áður var í gildi samnmgur agst0g a-g rfega má krefjast heim-
rnilli Danmerkur, Fmnlands, Noi f|utnings ef hinn bágstaddi hefur
egs og Svíþjoðar fra 1928 um ekki haft fast aðsetur ; dvalar-
þessi mál, en Island gerðist aldrrn landinu um tiltekinn tíma.
eðili að honum. Samningur þessi felur í sjer
Þegar eftir siðustu heimsstyrj- mjkla rjettarbót fyrir alla þá, sem
•cld var ákveðið að endurskoða rjettinda njóta samkvæmt hon-
Linn gamla samning og var þa um> og fýrir þau stjórnarvöld,
®kveðið að Island yrði einmg að- sem með þessi mal fara, er hann
Ui að hinum nyja samningi að til miklls hagræðis frá því> sem
endu.rskoðun lokinni. áðúr var. — Frá fjelagsmálaráðu
Frumvarp að hmum nyja samn neytinu
ingi var samþykkt á fundi f jelags __________________
jnálaráðherra Norðurlandanna ! . ...
f ifnm í ágúst 1949. Að undir- . Shatvs tií sýnis.
ritun gat þó ekki orðið þá og LUNDUNUM Frá 18. mars
<3róst hún ýmsra orsaka vegna var ^ús Bernards Shaws til sýn-
|?ar til 9. jan. s.l., en fullgildingar is almenningi eins og títt er um
íikjöl allra samningsríkjanna voru hýbýli ýmissa frægra manna.
afhent sænska utanrikisráðuneyt-
inu 26. febrúar s.l.
Höfuðatriði hins nýja samnings
eru þau, að hjer eftir njóta ríkis
torgarar fslands, Danmerkur,
Uinnlands, Noregs og Svíþjóðar,
r;em dveljast dtan heimalands síns
x einhverju hinna Norðurland-
anna, sama rjettar og ríkisborgar
■ar þess lands. sem þeir dvelja í,
að því er tekur til hjálpar sam-
kvæmt framfærslulögum og öðr-
rm lögum svipaðs eðiis, ef þeir
juirfa á slíkri hjálp að halda. Út- getur tekið allt að 50 daga
gjöld þau, sem af þessarí fram-
færslu leiða ber hvert ríki fyrir
fúg, og verður sá kostnaður ekki
cndurgreiddur eins og verið hef-
xtr til þessa.
Um heimsendingu þeirra, sem farm sinn í hafnarborginni Haifa.
Lialpar njóta samkvæmt akvæð- Bein sighng þangað tekui um 11 Egyptalands. Þar tekur Dettifoss
c.m samnings þessa, gilda þær daga, en á leiðinni kemur Detti-1 fullferrni af lauh og flytur til

Sfjórnmál og skemtani
Smákralar lá eitt öfumlsýkiskasiið
vfir samfakamælti Keimdallar
Gin- og klaufaveiki.
LUNDÚNUM — Orðið hefir vart
gin- og klaufaveiki í nautgrip-
um, kindum og svínum í hjerað-
inu Rutland í Bretlandi.
Detfifoss í rúmS. mánaðar-
för fil Miðjarðarhafslanda
T GÆRKVÖLDI fóru í skemmtireisu suður til Miðjarðarhafs ■
landa með Dettifoss 12 manns hjeðan úr Reykjavík. Fólkið mun
i.oma aftur með skipinu, er það kemur úr þessari för sinni, en hún
NEAPEL — HAIFA ^
Ferð Dettifoss er heitið suðu’-
til ísrael, en þangað flytur skip-
ið hraðfrystan fisk. Skipið losar
FLYTUR LAUK
TIL LONDON
Frá Haifa er förinni heitið til
Alexandríu, aðal hafnarborgar
i églur að sje hjálpin aðeins um foss við í Neapel á Italíu og losar
í-tundarsakir er ekki hægt að þar saltfisk.
frægur norskur fimleika-
fnaðnr sýnir hjer á morgun
A MORGUN verður sjerstæð fimleikasýning í íþróttahúsi Háskól-
. ns, þar sem einn frægasti fimleikamað'ur Norðmanna, Odd Bye-
l'.Usen, sýnir ásamt íimleikaflokki KR. — Fer þarna fram keppni
í tíu æfingum, gólfæfingum, æfingum á dýnu, í hringjum, á tví-
:-’á, svifrá, kistu og hesti. •
i
Einnig mun Bye-Nilsen sýna
Maðæfingar og æfingar á áður-
aefndum áhöldum að keppninni
tokinni. Þá verður og fyrir keppn
iríá sýning í uppmýkingu.
MARGFALDUE NOREGS-
ÞIÉISTARl OG OLYMPÍU-
lí’.JÁLFARI
Benedikt Jakobsson, íþrótta-
Lennari, kvað KR lengi hafa haft
ifiug á að fá hingað fyrsta flokks
erlendan fimleikaþjálfara, sem
.iafnframt væri fimleikamaður og
^gæti sjálfur sýnt æfingarnar. —
Xíúna í vetur tókst þetta og er
Jajálfarinn ekki af lakari endan-
um. Bye-Nilsen er margíaldur
JNoregsrtteistári í fimleikum og
fc.efir verið valinn til þess að
jajálfa norsku fímleikamennina
fyrir næstu Olympíuleika. Hann
er og kennari hjá Osio Turnfor-
ening og hefir auk þess sjálfur
rsmábarnaskóla fyrir börn frá
-4—7 ára. Auk þess sem hann hef-
ir kennt í Noregi, hefir hann
Jcennt í Svíþjóð og Finnlandi.
IFIMLEÍKAR MESTA LIST
GEM TIL ER f ÍÞRÓTTUM
Benedikt Jakobsson kvað ís-
(endinga vera langt á eftlr öðr-
vm í fímleikum, en fimleikar
væru í raun og veru sú mesta
list í íþróttum, sem til væri. —
Tá þið sjáíð þennan mann, sagði
Iiann, munið þið komast að því
£íð hjer er á ferðinni íþrótt, sem
vi óunnið land hjá okkur. I Odd Bye-Nilsen
London. Hvert skipið fer þaðan
til að taka vörur hingað heim,
er ekki vitað enn.
Gert er ráð fyrir að för þessi
muni taka 45—50 daga eða jafn-
vel lengri tíma. Meðal farþeg-
anna eru konur nokkurra skip-
verjanna á Dettifossi, en auk
þeirra prestarnir Sigurbjörn Á.
Gíslason og Ingólfur Ástmarsson,
ennfremur Oddur Björnsson bóka
forlagsmaður hjá Isafold óg
kona hans, og frú Ragna Pjeturs-
dóttir og tengdadóttir hennar,
írú Unnur.
- Hýr trílisii
Framh. af hls. 1
Reynslan af framkvæmd hins
’yrri frílista hefir örðið góð. Eftir
:purnin virðist €61116? og henni
i.efir verið fullnæet. Næstu vik-
ir má gera ráð fyrir að komi
nikið af ýmsum neysluvörum
:em settar hafa verið á frílista.
GETUR LEITT TIL
MIKILLA KJARABÓTA
Þótt pólitískur áróður sumra
lpkka vilji gera lítið úr hinu
mkna frjálsræði í verslun, ættu
'andsmenn að gera sjer það ljóst
ið af þessu geta leitt miklar kjara
óætur, ef þetta nýja fyrirkomu-
’ag fær tíma og aðstöðu til að
festa rætur. En þessum litla vísi
að frjálsri verslun er líka hægt
að kollvarpa með því að setja
dýrtíðarskrúfuna í gang á ný með
kapphlaupi verðlags og vinnu-
launa. Með því mundi allt efna-
hagsástandið fara úr jafnvægi á
ný en þar sem slíkt ástand rikir
getur frjáls verslun ekki þrifist.
Landsmenn hafa það sjálfir í
höndum sjer hvort þeir búa við
frjálsa verslun og fá þær kjara
bætur sem af henni stafa, eða
hafa ófrelsi í viðskiptum og fram
kvæmdum rneð því ófremdar-
ástandi sem því fylmr.
Jeg vænti þess, að það frjáls-
ræði í versluninni sem nú hefir
verið veitt geti haldist til fram-
búðar og orðið þjóðinni til örv-
unar og hagsbóta.
I „ALÞYÐUBLAÐINU’ þ. 29.
mars sendi einhver smákrati okk-
ur Heimdellingum tóninn. Ætla
mætti, að þá sjaldan, að æsku-
menn hinnar „konunglegu stjórn-
arandstöðu” rumska, væri átaka
von, cn því er nú hreint ekki að
heilsa. Hjer er um óttalega lítil-
mótlegt nart að ræða, eingöngu
sprottið af sósialdemókratiskri
öfund í garð Heimdallar fyrir of
háa fjelagatölu. En auðvitað gei -
ir enginn betur en hann getur
og ef fjelagatala Heimdallar er
það eina, sem kemst fyrir í koll-
inum á blessuðum smákrötunum,
er ekki nema sjáifsagt að ræða
það mál við þá, svo þeir fái þó
altjend einhvers staðar að leggja
orð í belg.
Smákratinn á mjög erfitt með
að sætta sig við að í fjelagi ungra
Sjálfstæðismanna sjeu rösklega
helmingi fleiri en í öllum hinum
pólitísku æskulýðsfjelögunum
til samans. Eiginlega getur hann
alls ekki sætt sig við það. Hann
hefur því lagt sitt marxistiska
höfuð í rækilegt bleyti og reikn-
að út, að Heimdallur sje bara,
„fanen gale mæ“, ekkert stjórn-
málafjelag, heldur í hæsta máta
skemmtiklúbbur með slæma for-
tíð. Koncentreruð röksemda-
færsla hans er eitthvað á þessa
leið:
1) Ungt fólk vill skemmta sjer.
2) Heimdallur heldur skemmt-
anir.
ERGO: Ungt fólk fer í Heim-
dall til að skemmta sjer. For-
sendurnar munu báðar vera rjeti
ar, svona per se. Það er talsvert
skarplega athugað hjá kratan-
um, að ungt fólk hafi gaman af
að skemmta sjer. Hann veit að
Heimdallur heldur skemmtanir,
svo eftirtektin er í stakasta lagi.
En ályktunarhæfileikinn hefur
verið í fríi. Þetta er nákvæmlega
samskonar della og ef hann
segði, að ungir menn hefðu á-
huga á stjórnmálum, F.U.J. væri
stjórnmálafjelag og þess vegna
gengju unfeir menn í F.U.J. —•
Fyrstu tvö atriðin eru rjett út
af fyrir sig, en enginn veit bet-
ur en kratinn, hve hið þriðja er
íráleitt.
Sú staðreynd, að Heimdallur
heldur skemmtanir, er hið eina,
sem kratinn kemur auga á. Að
vísu sannar hann hvergi, að
skemmtanir tilheyri ekki starf-
semi stjórnmálafjelaga. Sleppum
því. Ennfremur virðist hann ekki
skilja, að fjelag, sem telur hátt
á þriðja þúsund fjelaga, þurft
að halda fleiri skemmtanir en
það, sem kemur öllum sínum fje- (
lögum fyrir í einni kompu. Slepp
um því einnig. Það má ekki gera
of miklar kröfur til kratanna. —
Hins vegar verður að taka hon- I
um strangan vara við því, að
löðrunga ekki sig og sína í bægsla
ganginum. En kratinn segir orð-
| rjett: „Allir vita, að flestir ungl-
ingar hafa lítinn áhuga á stjórn-
málum. Fjelagsfundir um stjórn-
mál, þar sem vandamál þjóðar-
innar eru rædd á alvarlegan háti,
eiga llla við flesta unglinga. •—
| (Leturbr. mínar). Það er naum-
ast, að hnífurin nstendur í kúnni!
Um hvaða æskulýð er kratinn
eiginlega að tala? Væntanlega
þann æskulýð, sem hann þekk-
ir best, þennan í F. U. J. Eða
vill hann meina, að þegar hin
ljettúðuga æska annarra flokka
sæki skröll og höndli fánýtt
stundargaman, þá sitji smákratar
heima, geri sig gáfulega í fram-
an og ræði á „alvarlegan hátt
'vandamál þjóðarinnar“. Það er
svci mjer ekki amalegt fyrir
þjóðina. Jeg veit ekki, hvernig
kratinn færi að, ef einhverjum
dytti í hug að taka hann alvai’-
lega. Að vísu skal það játað, aíS
Heimdellingar þenkja ekki alvar-
lega upp á landsmálin 24 tim.i
á sólarhring. Þeir hafa ekkert
á móti því, að skemmta sjer við
og við í góðum fjelagsskap, og
það kann vel að vera, 'að fylgi
Heimdallar stafi m. a. af því, að
skemmtilegasta og besta fjelags-
skapinn er þar aS finna. A. m. k.
stendur það krötunum áreiðan-
lega fyrir þrifum, hve leiðinlegir
þeir eru. Ef þeir væri í örlítið
betra skapi, og tækju sjálfa sig
ekki aiveg svona hátíðlega, væri
þeir ugglaust betur liðnir en raun
ber vitni.
í öðru lagi kann kratinn því
illa, hve inntökuskilyrði í Heim-
dall eru frjálsleg. í F.U.J. þarf
tvo meðmælendur! Þetta stafar
af þeirri mjög svo einföldu á-
stæðu, að Sjálfstæðismenn tíðka
það ekki ,að ganga í önnur stjórn
málafjelög en sín eigin, og gera
þess vegna ekki ráð fyrir, að
menn úr öðrum flokkum fýsi að
ganga í sjálfstæðisfjelög. Auk
þess er Heimdallur engin leyni-
regla. Þar skeður ekkert, sem
almenningur má ekki frjetta,
svo þess vegna mega utanfjelags'-
menn gjarnan sitja Heimdallar-
fundi, þeir hafa bara gött a£
því. En margur heldur mig sig,
og það er vel trúlegt, að ein-
hver brögð sjeu að því, að smá-
kratar stelist í fjelög annarra
flokka, enda láir þeim það eng-
inn. Varúðarreglur þeirra kunna
því að eiga sjer gilda ástæðtt,
en jeg er þó ekki í nokkrum vafn
um, að þeir hafa ekkert að ótt-
ast, þeir gætu ekki einu sinni
dregið „ójafnaðarmann" inn í
fjelagið.
Kratinn heldur því ennfremur
fram, að Heimdallur bjóði „ný-
fermdum unglingum ókeypis á
sýningu Bláu stjörnunnar eða
eitthvað svipað, ef þeir gangi í
Heimdall". —- Þarna talaði bless-
aður unginn heldur illilega af
sjer. Heimdellingar taka það alls
ekki hátíðlega, þótt smákratar
reyni að uppnefna þá og ben
þeim á brýn áhugaleysi á stjórn-
málum og skemmtanafíkn. Viö
merkilegri skeytum er ekki að
búast úr þeirri átt. Hins vegar
líða þeir engum að saka þá um
að beita mútum til að lokka menn
í fjelagið. Hr. Marel hefur því
nú um tvo kosti að velja. Ann-
að hvort að sanna þessa full-
yrðingu sína með óhrekjanleg-
um dæmum, eða jeta þetta mögl
unarlaust ofan í sig, ella heiti
hann minni maður en nokkut
smákrati hefur áður sýnt sig vera,
og er þá nokkuð sagt.
Loks getur kratinn þess, að
Heimdallur eigi enga „fram-
bærilega ræðumenn". Þessu verð
ur svarað á öðrum og áþreifan-
legri vettvangi.
Þegar minnst er á pólitísk
æskulýðsfjelög í Reykjavík, er
sjaldnast nema um annað tveggja
að ræða, Heimdall eða Æskulýðs-
fylkinguna. F. U. J. og F. U. F.
koma vart til mála sakir smæðar
og óvits. Það er von, að smákröt-
um svíði það að vera ekki taldii*
með. Þeir hafa nú tekið þann
kost, að hrópa því hærra, sem
þeir verða smærri. Slíkt er óvit-
urlegt. Hógværð hjartans og lítii-
læti þiggjandans hefðu ef til vill
áunnið þeim góða grafskrift. —
Drambs og diguryrða mun illa
getið í eftirmælunum.
Heimdellingur.
Húsið hrundi
RÓM — Níu manns, þar af 6
börn, i jetu lífið er skólahús í út-
hverfi Rómav hrundi. Húsið var
notað sem bráðabirgðahúsnæði fyr
ir 200 heimilislausar fjöiskyldur.