Morgunblaðið - 07.10.1951, Qupperneq 16

Veðurúfli! í dag:
Suðaustan kaldi. Rigning með
köflum.
229. tbl. — Sunnudagur 7. október 1951
Reykjavíkurbfje!
er á blaðsíðu 9.
/■-
fEkki björgun heldur ómerkileg
^ðstoð, segir skipstjórinn
Vestmannaeyjaskipstjórarnir gera björgunarkröfur
pKIPSTJÓRINN á rússneska skipinu, sem var &ð þvi komið að
feka upp við Vestmannaeyjar í fyrradag, hefur skýrt bæjarfóget-
fcnum í Eyjum svo frá, að hann telji þá aðstoð er Vestmannaeyja-
>)átarnir tveir veittu skipi hans, ómerkilega aðstoð. Ekki hafi
pum neina björgun verið að ræða.
* Frjéttaritari Mbl. í Vestmanna'®
leyjum símaði blaðinu í gærkvöldi |
bessar frjettir og gat þess að svo1 i/ n* 1 iL. «
Inikið beii á milli 1 skoðunum |\0ÍTI EllSðOCÍfl PfÍfl“
t-’kipstjórans rússneska og skip- j ■
ttjóranna á vjelbátunum tveim,
tiQ hætt. sje við að tekið geti
Jiokkurn tíma að komast að
Sviðurstöðu í því.
Skipstjórarnir og eigendur bát-
anna, sem eru Kári og Von, telja
<að um ótvíræða björgun hafi ver
Sð að ræða, er þeir fóru skipinu
stil aðstoðar. Þá var það að því
ikomið að reka á land, og hafði
s>ent frá sjer neyðarskeyti. Skip-
ið dró legufærin og hefði tví-
mælalaust lent uppi í stórgrýtis-
urð við Urðarvita og eyðilagst.
SKIPIÐ METIÐ
Með tilliti til þessa hafa þeir
óskað eftir að skipið verði metið,
cn samkvæmt því munu þeir
í:etja fram kröfur um björgunar-
launin. Voru matsmenn um borð
í skipinu I gær við mat á því.
Pjetur Thorsteinsson fulltrúi í
utanrikisráðuneytinu, fór ti! Eyja
í gser, Var hann með matsmönn-
um.
VILJA KYRSETJA SKIPIÐ
Eigendur bátanna tveggja
munu og fara þess á leit við bæj -
arfógeta að hann láti kyrrsetja
hið rússneska skip þar til skorið
hefur verið úr málinu, en sjó-
dómur fær það til meðferðar í
kvöld.
Skipstjórinn á rússneska skip-
jnu mun þar ieggja fram skýrslu
fiem hann hefur afhent bæjar-
íógeta þar sem segir. að hann
telji hjálp bátanna tveggja ó-
merkilega aðstoð, en enga björg-
un.
sessa hjer við \
RÁÐGERT var að á miðnætti í
nótt, legðu þau upp í einkaflug-
vjel á leið til Kanada, Elisabeth
prinsessa og maður hennar Philip
Mountbatten hertogi.
Þær fregnir bárust hingað til
lands í gær, að flugvjel þeirra
myndi hafa viðkomu á Keflavík-
urflugvelli og myndi koma þang
að milli kl. 5 og 6 árdegis í dag.
— Breska sendiráðið hjer íaldi
sig ekki geta staðfest þesa fregn.
Heimsókn þeirra til Kanada er
opinber og er þau hafa ferðast
um landið, fara þau til aBnda-
ríkjanna í boði Trumans forseta.
Oppskera garð-
ávaxla góð
UTYKKISHÓLMI, 1. okt. — Upp-
ékeru úr görðum er nú lokið hjer
»- Stykkishólmi og nágrenni. Hef
> • uppskera verið með betra móti
og á mörgum stöðum ágæt. Á
■ únstaka stað hefir kartöfluupp-
ískeran orðið 12—15 föld.
Ekki hefir borið á skemmdum í
_tíarðávöxtum svo að nokkru
uemi. Heyskap er allsstaðar lok-
sð. Spretta var með minna móti,
cn nýtingin góð. — Á. H.
Nauðsyn nýrrar hók-
hlöðu í Stykkishólmi
STYKKISHÓLMI, 1. okt. — Amt
bókasafnið í Stykkishólmi býr
nú við þröngan húsakost og það
svo að það stendur safninu gjör-
samlega fyrir þrifum. Safnið hef
ir nú verið skipulagt, flokkað
upp, fjöldi af bókum bundinn inn
og unnið að því að gera safnið
sem aðgengilegast noetendum.
Eins og er eru húsakynni þannig
að safnið er geymt á 3—4 stöð-
um í bænum.
Þykir sýnt að ekki verði hjá
því komist að vinda bráðan bug
að byggingu bókhlöðu ef safnið
á ekki að bíða tjón.
Bókasafnsstjórnin hjelt fyrir
nokkru fund með sjer þar sem
þessi mál voru rædd og var á-
kveðið að sækja um fjárfestingar
leyfi til byggingar bókhlöðu og
var alþingismanni kjördæmisins
jafnframt falið að fylgja málinu
fast eftir. Vona bæjarbúar að
fjárhagsráð sjái nauðsyn þessa
máls og greiði fyrir því eftir
föngum. — Á. H.
Hafa notið þjálfunar
WASHINGTON, 6. okt. — Yfir 9
þús. hermenn frá Atlantshafsríkj
unum hafa notið þjálfunar í
Bandaríkjunum að undanförnu.
Er það í samræmi við áætlunina
um gagnkvæma hernaðaraðstoð
þessara rikja.
iagstæður rnn 13 milij. kr. í sept.
í MÁNAÐARSKÝRSLU sinni,
> n vöruskiptajöfnuðinn í sept-
c nbermánuði, er Hagstcvfan birti
í gær, segir að útflutningurinn í
) lánuðinum hafi numið 13.1
millj. kr., umfram verðmæti inn-
fluttrar vöru. Sje gerður saman-
burður á útflutningi september-
mánaðanna 1950 og ’51, kemur í
Ijós að í ár er útflutningurinn
rúmlega 45 millj. kr. meiri.
í SEPTEMBEK
I september síðastl. nam verð-
mæti útfluttrar vöru 80.1 millj.
kr. og innfluttrar þá 66.9 millj.
kr. — í september í fyrra var
vöruskiptajöfnuðurinn óhagstæð-
,ur um 16.2 millj. kr. — Verðmæíi
innflutningsins nam þá 50.7
millj. kr. en útfluttrar vöru 34.5
millj. kr.
JANÚAR—SEPTEMBER
Eftir fyrstú þrjá ársfjórðunga
þessa árs, er vöruskiptajöfnuður-
inn óhagstæður um 165.3 millj.
kr. og nema skipakaup af þeirri
upphæð 53.3 millj. Verðmæti
innflutrar vöru nemur 628.6 millj
kr. en útfluttrar vöru 463,2 millj.
Báðar hafa þessar tölur hækk-
að mikið frá því í fyrra, en þá
nam heildar vöruinnflutningur-
inn frá janúar til septeftiberloka
440,8, en útflutningurinn 269.8 og
var óhagstæður um 171 millj. kr.
Angmsgsalikbúar,

íf, 1|l - '1
Á þessari mynd, sem tekin var á Gildaskálanum, sjest David
litli Pitsivarnartak. Hann situr til vinstri, milli prestsins os syst-
ur hans. — Konan gengt þeim við borðió er frú Sara Helms læknir
með son sinn. — Sjá grein á bls. 8. —• (Ljósm. Mbl. Ól. K. M.)
Langbylgjustöðvar fyrir
hvern landsfjórðunganna
Tii þeirra gripið, er símaiínumar sliína.
ÞEGAR LOKIÐ er uppsetningu langbylgjustöðva á Búðareyri við
Reyðarfjörð, á Akureyri og ísafirði, er fengin trygging fyrir því,
að landsfjórðungarnir verði ekki sambandslausir við umheiminn,
eins og svo oft á sjer stað á vetrum. — Að þessum framkvæmdum
hefur verið unnið í sumar.
Fjárskiftafje flutl
um Slykkishélm
STYKKISHÓLMI, 1. okt. — Fjár
flutningar á fjárskiptasvæði
Mýra- og Borgarfjarðarsýslu
hafa staðið yfir að undanförnu og
er nú senn lokið. Mikill hluti fjár
ins, eða sá er keyptur hefir verið
í Barðastrandarsýslu hefir verið
fluttur um Brjáríslæk til Stykkis-
hólms á bátum og hafa 3 bátar
úr Stykkishólmi og Grundarfirði
annast flutninginn. Flytja bát-
arnir um 3-—400 fjár í hverri
ferð.
Frá Stykkishólmi hafa fjárhóp
arnir verið fluttir með bifreiðum
og hefir sá flutningur gengið
mjög sæmilega og vonum fram-
ar. Yfirleitt hefir verið heppni
með veður og það átt sinn þátt í
að flutningarnir hafa blessast.
Rúm 3000 fjár hafa verið flutt
um Stykkishólm. Lítur það yfir-
leitt vel út og er í góðu meðal-
Barnaskóli Slykkis-
hólms seflur
STYKKISHÓLMI, 1. október. —
Barnaskóiinn í Stykkishólmi var
settur sunnudaginn 30. sept. s.l.
með athöfn í kirkjunni. Miðskóli
Stykkishólms starfar i 3 deildum
og eru ca. 50 nemendur skráðir
í hann til náms í vetur. Barnaskól
inn er í 5 deilduin og skráðir
nemendur um 120.
Tveir nýir kennarar hafa kom-
ið að skólanum í haust. Annar
sem kennir við Miðskólann, Ólaf
ur Haukur Árnason, cand. fil.
Hann hefir um tveggja ára skeið
stundað nám við Kaupmanna-
hafnarháskóla. Hinn kennarinn,
Sigurður Helgason, verður aðal
íþróttakennari skólans, en hann
lauk námi frá íþróttaskóla ríkis-
ins i vor. Skólastjóri er Þorgeir
Ibsen. — Á. H.
^ Einar Pálsson, skrifstofustjóri
Landssímans, skýrði Mbl. svo frá
í samtali í gær, að verkinu miðaði
vel áfram. Um þessar mund-
ir er verið að reyna Búðareyrar-
stöðina.
Á ODDEYRINNY
Þá er hafin vinna við að reisa
tvö möstur fyrir langbylgjustöð-
ina á Akureyri og standa stangir
þessar, sem eru 26 m háar, norð-
arlega á Oddeyrartanga. Mun
verða hægt að grípa til stöðvar-
innar eftir nokkrar vikur. - tt
•U','73
REYNT AÐ FULLGERA
ÍSAFJARÐARSTÖÐINA * . -
Loks verður svo í haust reist:
slík stöð á ísafirði, ef veður
hamlar ekki frr>.mkvæmdum. í
þessar stöðvar r.llar eru notuð
eldri langbylgjutæki, sem brgytt
hefur verið og fullkomnu§. Eru
éfniskaup erlendis frá mjög ó-
veruleg til þessara stöðva, gn þær
aftur bráðnauðsynlegar.
ÓVIÐKOMANDI
SÍMALÍNUM
í fyrravetur kom það stundum
fyrir, að landsfjórðungarnir voru
með öllu sambandslausir, stund-
um svo dögum skipti, en síma-
línur slitnuðu og ritsímfcsam-
bandið þar með. Þessi Iangljylgjtt
tæki þurfa aftur á móti ekklann-
að en raforku til þess að geta
„dregið milli" landshlutanna.
Leyfi til söilunar á
10-15 þús. tunnum
1 GÆR tilkynnti síldarútvegs-
nefnd, að hún myndi á þriðju-
daginn kemur leyfa söltun Faxa-
síldar á ný.
Þessa síld hefur nefndinni tekist
að selja til Svíþjóðar. Að sinni
er ekki unnt að leyfa söltun meira
magns en sem svarar 10—15.000
tunnum. Unnið er að frekari sölu
síldar til Svíþjóðar.
SÍBS-DAGURINN :1
ERIDAG
í DAG er be.rklavarnadagurin|]
og mun S. 1. B. S. þá leibjj til
flestra landsmanna um fjáihag«sa
Iegan stuðning við hina þjóðfrægtg
stofnun sína, Reykjalund. Verðu*
merkjasala og blaðs aðaltekj U«
lindin og er skorað á alla að beræ
merki dagsins og styðja þar meS
hið merkilega starf, en að því raan
verða stefnt, að þessi dagur verði
mesti fjáröflunardagurinn í cögta
S. 1. B. S. j
í gærkv. sagði Helgi Ingvars-
son læknir nokkur orð í útvarpið
um starfsemi Reykjalundar, og
komst liann m. a. svo að orði:
,-Reykjalundur hefur áríð«
andi hlutverki að gegna. — Ef
rekstur hans stöðvaðist, væri þa®
mikið og óbætanlegt tjón fyrir
berklavarnir okkar. Jeg vona, affi
til þess komi aldrei, meðan hjer
eru berklasjúklingar, sem þurfa.
aðhlynningar við. Jeg er líka vis*
um, að alþjóð og einstaklingar
veita ykkur þá aðstoð, sem þarf
til reksturs og umbóta á Reykja*
lundi okkur til nytsemdar og öðr»
um þjóðum til fyrirmyndar. ,
--------------------- i
Vilja aukna bygg-
s
Á FUNDI í Húsameistarafje*
lagi íslands þann 3. þ. m. var
samþykkt að taka undir eftir*
farandi áskorun, sem samþykkt
var á Norðurlandafundi árkitekta 5
Fulltrúar frá stjórnum arki*
tektafjelaga Norðurlanda Iijeldm
fund með sjer 28.—29. ágúst i’
Kaupmannahöfn. Á fundinum var
rætt um ástand byggingamála £
Danmörku, Finnlandi, Noregi og
Svíþjóð og var eftirfarandi yf*
irlýsing samþykkt í því efni:
„Á fundi byggingarmálanefnd*
ar cfnahagssamvinnustofnunar
Evrópuþjóðanna (E.C.E.) þ. 19»
—22. mars 1951 var samþykkf
áskorun til ríkisstjórna Evrópu*
Iandanna — af fjelagslegum á»
stæðum, framleiðslu- og atvinnu*
ástands — að draga ekki úr, held«
ur auka eftir megni byggingar
íbúðahúsa. Fulltrúum arkitektafje
lags Norðuilanda finnst ástæðá
til að vekja athygli á þessari á*
skorun, og vill benda á þá hættu,
sem ónóg byggingarstarfsemi hefV
ur í för með sjer.
Sú staðreynd að Norðurlöndia
hafa hingað til búið vei í þessunfs
efnum eykur skyldur þeirra, að
styðja þessa viðleitni efnahags*
samvinnustofnunar Evrópuþjóð*
anna“.
------------ —- LI