Morgunblaðið - 17.11.1951, Blaðsíða 2

s
MORGUNBLAOIÐ
Laugardagur 17. náv. 1951
I dýrlíðannálunum
TíFTIRFARANDI íillögur vori
samþykktar í dýrtíðarmálum
14. þir.gi Bandalags starfsmanr
yikis og bæja:
Að tilefni þess, að uisfellu
tiafa átt gjer stað um áiagningi
innflutts varnings til sölu á friál
um margaði (sbr. skýrslu verð
gæslunnar) telur 14. þing BSRi
rjett að frainvems verði skýrsly
um versjunarálegningu Dirte
«igi sjaldnar en ársfjórðungs
3ega.
14. þing BSRB telur, að fyri
jr fnvægisleysi i afnanagsmáíun
sje stefnt í fullkomna iyísýnt
Aim afkomu alls þorra opinberr;
starfsmanna og annarra lguna
manna og beinir því alvarlegr
viðvörun til launþega að fylgj-
a.st vel rneð hvers konar ráð
stöfunum, sem áhrif kunna að
Bafa á fjárhagsafliomu bjóðar-
innar í heild, en styðja alia-heil-
fcrigða vicðcitni til bess að koms
ícstum fótum undir tryggt og
■öruggt fjárhagskerfi landsins.
í baráttunni gegn dýrtíðinni
og áhrifum hennar á afkomu
launamanna telur þingið áð nokk
or úrræði sjeu nærtæk og get'
jkomið að-gagni, og skorar þingið
á Alþingi og ríkisstjórn að íaka
a.m.k. eftirfarandi atriði til at-
Jiugunar:
1. Að tryggja iafnt og öruggt
framboð á nauðsynjavörum og
gæta þess m.a. með þungym við-
urlögum við óhóflegri álagningu,
að verslunaiálagning sje sann-
gjörn með hliðsjón af eðlilegum
dreifingarkostnaði.
2. Að trj'ggja neytendafjelög-
rm og smágöliim, sem sæta hag-
kvæmum vörukaupum erlendis
j-jett og aðstoðu til innflutnings
£ nauðsynjavörum.
3. Að tryggja almenningi að-
gang að upplýsingum hjá verð-
gíæslu um lægsta vöruverð eins
«g það er á hverjum tíma.
4. Að lækka til muna tolla á
Lrýnum nauðsynjavörum, s?em
cnn eru í háum tollaflokkum,
svo sem vörum til fatnaðar, en
l'.ækka í þess stað tolla á óþarfa-
■og ipungðgrvörum.
5. Að breyta lögum um sölu-
fikatt þg_npig, að ríkið hafi fulla
tryggingu fyrir innheimtu skatts
ins alls, en hann verði ekki inn-
Leimtur nema einu sinni af sömu
■vöru og að öll þjónusta verði al-
fijörlega undanþegin skattinum.
6. Að verðlagsgrundvöllur
landbúnaðarvara verði endur-
skoðaður og leitast verði við að
ziá samlcpmulagi á mílli bænda
og launþega um sanngjarnt hlut-
•a!l milli lcaxipgjalds og afurða-
verðs, sem síðan sje haldið föstu.
7. Að draga til muna úr dreif-
j.ngarkostnaði Jandbúnaðarvara
og milliliðakostnaði verslunar
ineð varning tilbúins í landinu
jjalfu,
8. í>ar sem þungar byrðar eru
nú lagðar á almenmng vegna op-
inberrar aðsóðar við bátaútveg-
inn, m.a, með hinum svonefnda
bátagjaldeyri, telur bingið .nauð-
synlegt að gerð sje ítarleg rgnn-
sókn á rekstrartilhögun útvegs-
ins með bað fyrir augum að koma
Jior.um á heilbrigðari grundvöll.
14. þing BSRB ítrekar mjög
á.kveðið samþykktir fyrri banda-
'lagsþiriga 'u'm þáð, að ekki sjeu
Ferðar mikilvægar raðstafamr í
vfnahgsmálum, er launþega
varða, án þess að haft sje samráð
við samtök þeirra.
BANKALÖGGJöF
14. þing BSRB lýsir ánægju
£inni yfir því, að hafin er endur-
skoðun bankalöggjafarinnar, og
væntir þess, að sá árangur megi
af því verða, að nýtt fyrirkomu-
.R.g bankamálapna geti orðið cfl-
v;gt tæki tjl heftingar verðbólg-
vthnar og til aukinnar sparifjár-
myndunar, en komið verði i veg
fyrir óhcilbrigða lánastarfsemi.
Hins vegar telur þingið, að
r:auðsynlegt sje að beina lána-
starfsemi til þeirra fyrirtækja,
j»em öruggt má telja að ekapi út-
flutningsverðmæti eða spari
laiaeyn til stórra muna, en
rðar verði um þessi efni Þjóð-
lagsáætlanir með líku sniði og
í nágrannaiöndum vovum.
Ra verði og vel sjeð fyrir hag-
;væ,muni lánum til smá-íþúða og
il byggingarsamvinnufjelaga.
TNDUKSKOÐLN
JRAMFÆRSLLVÍSITÖLU
14. þing BSRB telur, að visi-
tala íramfærslukostnaðar, út-
eiknuð eins og nú er, sýni ekki
jetta mynd af þcim breytingum,
;em verða á framfærslukostnað-
ir.um, og rýri það mjög þá trygg-
ngu, sem hækkun kaupgjalds til
samræmis við hækkun yísitölu
veitir launþegum gegn síminnk-
andi kaupmætti launanna.
Fyrir því telur bingið knýj-
andi nauðsyn til þcss bera, að
hafist sje þegar handa um endur-
skoðun á vísitölugrundvellinum
óg aðferðum við útreikning vísi-
mlunnar.
Telur þingið rjett að skipuð
verði nefnd í því skyni og eigi
sæti í henni fulltrúar launþega-
samtakanna, ríkisvaldsins og at-
vinnurekenda. Framkvæmi nefnd
in endurskoðunina og leitist við
að finna grundvöll fyrir það fyr-
irkomulag launagreiðslna, er sje
iaunþegum í senn meiri trygg-
ing fyrir óbreyttum kaupmælti
launa en núverandi fyrirkomu-
lag veitir og stofni þó verðgildi
peninga eigi í hættu.
Felur þingið stjórn bandalags-
ins að leita samvinnu um þetta
við önnur Jaunþegasamtök og
aðra þá aóila. er kynnu að vilja
Ijá málinu lið, og hrinda þessu
mikilvæga hagsmunamáli laun-
þega í framkvæmd hið fyrsta.
________.«**■■
SKATTAMÁL
14. þing BSRB bendir á þær
staðreyndir, að skatt- og út-
svarsstiginn er orðinn úreltur,
útreikningur persónuskatta :tlók-
inn og margþættur og eftirlit
meo framtölum annarra en launa
manna algjörlega ófullnægjandi,
og skorar því eindregið á Al-
þingi og ríkisstjórn að_ hefja nú
þegar endurskoðun á skatta- og
útsvarslögum. Við endurskoðun-
ina verði m.a. eftiríarandi íekið
til greina:
1. Persónufrádráttur verði á-
kveðinn í fyrsta sinn eftir út-
reikningi Hagstofu Island.s rpeð
hliðsjón af þurftarlaunum, en
breytist síðan í samræmi við
visitölu framfærslukostnaðar.
2. Aliir persónuskattar, svo
sem útsvar, kirkjugarðsgjald,
eignarskattur, eignarskattsvið-
auki, tekjuskattur, tekjutskatts-
viðauki og stríðsgróðaskattur
verði lagðir á í einu lagi og
greiddir á sama hátt. Tekið verði
upp staðgreiðslukerfi hliðstætt
því, sem er í ýmsum öðrum lönd-
um.
3. Að hvort hjóna fyrir sig sje
sjálfstæður skattþegn með iilhög
un urn framkvæmd skattákvæða
í samræmi við framkomið frurh-
varp á Alþingi um hjónaskatt á
þskj. nr. 15 og nr. 72.
4. Að mat á fasteignum og öðr-
um eignum til skattsálagninggr
veiði fært til samræinis við ann-
að verðlag i landinu.
Vegnp misræmis, sem nú er
um .innheimtu og gjalddaga út-
svara og skatta a.m.k. víðast
livar í bæjum og meðan ekki cr
komið á staðgreiðslukerfi, beinir
14. þing BSRB þeim eindregnu
tilmælum til skattayfirvaldanna
og annarra framkvæmdaraðila,
að greiðslu ejalda verði dreift
sem jafnast á alla mánuði gjald-
ársins og að sett verði nú þegar
hámarksakvæði um frádrátt af
kaupi launþega hjá atvinnurek-
endum þannig, að samanlagðar
skatta- og útsvarsgreiðslýr hemi
aldrei meir en helmingi af útborg
unarupphæð hjá einhleypum og
einum þriðja 'if útborguna’.'upp-
hæð hjá fjölskyldumoniium.
Uppþot varð í Tokíó, er japanskir verkamern mótmæltu lögum stjórnarinnar um bann viS
verkfölium. — Tii átaka kom milli verkainanna og lögreglu, er þeir fyrrnefntíu gerou tilraun til
þess að ráðast að þinghúsinu. Myndin hjer að ofan er tekin við það tækiíæri. j
um ikrifstofuiækni
% B 1
m $ s &
REMXNGTON skrifstofuvjela íyr
irtækið víðkunr.a hefur rýlega fjeiagsmálaráðherra
látið búa til tvær kvikrrgmdir um
skrifstofutækni, og verða kvik-
myndir þessar sýndar í Tjarnar-
bíó. í rhyndunum leika Holly-
v/ood leikarar, og er söguþráður
i báðum myndunum til að gera
þær skemmtilegri.
'U. -UI’ á
MEIRIHLUTI heilbrigðis- og fjelagsmálanefndar efri deildar hefir
lagt fram frv. til laga um öryrkjahæli. Er frv. flutt fyrir tilmæli
SVEITARFJELOGIN REISI ♦-----------------------------
ÖRYRKJAHÆLí ! sjerstökum reglum, þannig að
Samkvæmt frv. skal Sambandi fámennustu sveitarfjel. greiða
ísl. sveitarfjelaga f. h. sveitar- kr. 35.00 pr. íbúa, en framiagið
fjelaga landsins heimilt að reisa hækkar svo miðað við fólks-
og reka öryrkjahæli fyrir þá fjölda og sveitarfjelög með yfir
Myndirnar verða sýndar í líkamlega og andlega öryrkja, 10 þús. íbúa greiða mest eða kr.
Tjarnarbíó n.k. sunnudag kl. 1,30 sem. þeim ber að annasí um 50.00 pr. íbúa.
e.h. Atvinnurekendum og skrif- framfærslu á. Hælið skal veraj Ríkissjóður á aftur á inóti að
stofu.fólki er sjerstaklega boðið rekið
á kvikmyndasýninguna, og er að-
gangur ókeypis. Kvikmyndir hag.
þessar eru sýndar á vegum Orku
h.f. og Þorsteins Jónssonar, sem
eru umboðsmenn
Rand lijer á landi.
sem sjáifseignarstofnun greiða í eitt skipti fyrir öll eina
með sjerstakri stjórn og fjár-^ og hálfa millj. króna til stofnun-
ar hælisins.
Stofnkostnaður hæiisins skal ÚR RÆÐU GISLA
Remington greiddur með
sveitarfjelögum
framlögúm frá JÓNSSONAR
landsins eftir
I urriræðum sem urðu í gær í
efri deild um málið, kom í ljós
að eriginn nefndarmanna þeirra
í meirihluta heilbrigðis- og fje-
lagsmálanefndar, sein flytur frv.
telur sig bundinn til að fylgja
því, og Gísli Jónsson vill ekki
taka þátt í flutningi þess og er
NÝLEGA ER útkomið 8—10 tölublað hins vinsæla tímarits LÍF andvígur því og gerði fyrir því
ÖG LIST. Hefur orðið nokkur dráttur á útkomu ritstins um skeið eftirfarandi grein.
sökum fjarveru ritstjórans, Stéingríms Sigurðssonar, en hann hef- ’ , Taldl halin 1 fyrs‘a lagl ,að rlk*
i:r dvalið í París að undanförnu. Þessu hefti er ætlað að bæta upp mu æu ,s y. a 1 a s^u 8eð-
fyrir manuðma agust og september og geta lesenaur vel við un- drykkjumönnum íyrir viðeigandi
að. Ri-tið er að þessu sinni fjöibreyttaia og glæsilegra að efni og hælum, en samkvæmt skýrslum
fi'ágangi en pkkru sinni fyrr. sem fyrir liggja eru 106 menn
á landinu nú í þessum flokki.
í öðru lagi taldi hann að þar
sem í þessu frv. væri aðeins um
vissa
fyrir því að hælinu yrði lcomið
upp, en hinsvegar hefði ríkið,
VINSÆLT RIT ----------------------------
Ekkert tímarit, sem til hefnrjvitni um ótvíræða hæfileika o,
/erið stofnað hjer í Reykjavik spáir góðu um framtíð þessa heirnlld ag rœga værj engYn
unga rithöiundar.
Ritstjórjnn upplýsti, að von
á undanförnum órum hefur
hlotið eins skjótar og almennar
vinsældir lista- og bókrnennta-
unnenda af yngri kynslóðinni og
Líf og List.
Það hefur jafnan fylgt því hrcss
andi gustur, 'lífsfjör og þróttur.
væri á bók eftir Ástu á næstunni. ef þetta trv. yrði að lögum>
keypt sig undan skyldunni til að
reisa hælið með bví leegja
fram eina og hálfa millj. kr. f
Oil.
Sýndi Gisli fram á hvert ósam-
meðan
ANNAf) EFNI
Af öðru efni ritsins skal þetta
nefnt: Grein um Halldór Kiljan elft skiptl ryrlr
Ritstjóranum hefur tekist aðjLaxness, eftir Nils Heljesnes,'
blása lífi í efnið og gera það'Smásagan Alpaljóð, eftir Ernst ER SVEITARFJELÖGUNUM
aðgengilegt og girnilegt til af-, Hemingway, greinakafiin Aust-jUIVl MEGN
lestrar, sem er næsta óvenjulegt j Urvöllur, eftir Jóhannes Kjarval,.
vim menningarrit hjerlendis. Erltekinn úr bókinni Grjót, sem út ræmi væri í því, að a
það ekki síst að þakka hinum j kom árið 1930, ritdómur um sýn- j sveitarfjelög landsins eru í slík-
skemmtilegu myndskreytingum.! irigu Harðar Ágústssonar, eftirjum fjárkröggum, sem öllum
Það er einn af höfuðkostumj ritstjórann, Lit yfir sögu fauvism, væri kunnugt, ætti aö fara aö
þessa rits, að það flytur oft efni,' ans, þýdd grein, grein um högg-j leggja á þau þá skyldu að koma
sem vekur styr og umræður, I myndalist eftir Drífu Thorodd- j þessu hæli upp og reka það. Sá
sen, sagan Að gera ekki neitt, I baggi, sem þannig væri lagður
eftir J. B. Priestley, leikdómurjá þau næmi um 31/2 millj. kr.,
um Dóra, eftir Sv. B., grein umj þótt aðeins sje iekið tillit til
kvikmyndir, fyrsta greinin frá j stofnkostnaðar liælisins. Það
einkaiílega verk hinna yngri höf-
unda.
„GATAN í RIGNINGU"
Það er ekki brugðið út af venju
París úr greinaflokk eftir Stein- j væri einkennilegt ef þa'u gætu
í þessu nýja hefti. í því er eitt- grím Sigurðsson. Þá eru í ritinu risið undir því nú þegar fulltrúar
hvað fyrir alla, sem láta sig bók- j fjölmörg kvæði, m. a. eftir þeirra hafi komið á fund fjár-
ménntir og listir einhverju skipta.' Sverri Haraldsson, Erling E. veitinganelndar og beiðst að-
Það sem mesta athygli vekur af Halldórsson, Jón Óskar o. fl. stoðar hennar um nýja tekju-
efni ritsins að þessu sinni er j Loks er svo ritdómur um ljóða-
saga ungfrú Ástu Sigurðardótt-, bók Jóns úr Vör og þátturinn Á
ur, „Gatan í rigningu". Ásta
hefur áður sent frá sjor sögu í
Líf og List ,en lijer virðist henni
hafa tekist mun betur.
kaffihúsinu eftir ritstjórann.
stofna handa sveitarfjelögunum.
Það væri einnig uppiýst að
ríkissjóður væri nú búinn að
Þessi nýja saga virðist bera er í eigu íslendings.
Á kápusíðu er mynd af mál- greiða vegna ábvrgða fyrir sveit-
vet'ki eftir franska meistarann arfjelögin um .8 millj. kr. Það
Edouard Manet. Málverk þetta : væri því óskiljanlegt hvernig þaU
Framh. á bls.